Евразийский журнал академических исследований

Ushbu maqolada Xalqaro baholash tadqiqotlarida komunikativ kompetentsiyalarini rivojlantirish usullari haqida so’z boradi. Komunikativ kompetentsiya haqida ma’lumotlar berilgan, komunikativ kompetentligini takomillashtirish o‘quvchi nutqini rivojlantirish uchun foydali xususiyatlari yoritilgan.

Ushbu maqolada PIRLS xalqaro baholash dasturi, tashkil etilishi, PIRLS xalqaro baholash dasturi orqali kritik fikrlash metodologiyalari yoritib o‘tilgan.

В данной статье через анализ работ по изучению художественных концептов в области мирового языкознания рассматриваются лингвистические исследования, проводимые в немецком и узбекском языках как в устной, так и в письменной литературе. Особое внимание уделяется тому, что концепты играют важную роль в раскрытии сути существующих явлений языка, а также тому, что их анализ с точки зрения лингвистической и когнитивной теории позволяет понять их связь с нашей ментальностью и национальными ценностями. Подчеркивается актуальность изучения их значения с антропоцентрической точки зрения.

Evaluation and assessment are vital components in the realm of language education. This article explores the definitions, purposes, and methodologies of evaluation and assessment, emphasizing their impact on teaching and learning processes.

Talabalarni nutqiy va lingvistik kompetensiyalarini mustaqil ta’lim va o‘quv topshiriqlari asosida takomillashtirishning metodik-didaktik xususiyatlarini metodik rivojlantirish imkoniyatini yaratilishi lingvopedagogik kompetensiyalarini takomillahtirish ilmiy-metodik asoslab berilgan. Talabalarning fanga qiziqishi, hamda bir o‘quv topshirig‘ini bajarish asnosida bir nechta nutqiy ko‘nikmani rivojlantira olish imkoniyatiga ega bo‘lishi, talabalarning nutqiy va lingvistik kompetentsiyalarga oid topshiriqlarni amalga oshirishga ongli yondashishi, bajarishda didaktik ketma-ketlikka rioya qilishi, topshiriqlarni zamonaviy axborot manbalaridan topish uchun sun’iy intellekt bilan to‘g‘ri muloqot qila olishi,  joriy etilishi maqsadga muvofiq ekanligi didaktik asoslab berilgan.

This article explores the vital role of assessment in the context of teaching English as a second or foreign language. It begins by outlining the main types of assessments, each type serves distinct purposes in tracking student progress, guiding instruction, and fostering learner autonomy.

Yangicha baholash tizimining joriy qilinishi, Uning an’anaviy baholash tizimidan farqli tomoni subyektivlik, nisbiylikka asoslanmaganligi. Baholash materiallari ham Davlat ta’lim standartlari talablari asosidagi ta’limiy maqsadlarga erishilganlik darajasini tekshirishga qaratilgan bo‘ladi. Baholash jarayonlarida hamkorlikda o'rganish strategiyalarini kiritish o‘qituvchi uchun ham o‘zlashtirishdagi natijalarni sezilarli darajada yaxshilashini ko‘rish mumkin.

This article explains how women function in our nation's society. In contrast to historical discrimination and violence, everyone is treated equally in today's stable society, and women's possibilities and potential are greatly respected. Today, our nation's legislative framework has been reinforced to ensure gender equality and to give men and women equal rights and opportunities. Women work well in any profession, are fully aware of their obligations, and contribute to the nation's progress and citizens' well-being. As mentioned in the article, the interests of women cannot be imagined separately from the interests of the family, neighborhood and society. The comprehensive solution of these issues, raising the state policy to a higher level in this regard was recognized as the main task for the development of the society.

The article provides a comprehensive examination of the significance of foreign languages in the modern higher education system. It delves into various teaching methodologies, analyzing their effectiveness in developing students' linguistic competence and intercultural awareness. The discussion also addresses the current challenges faced by educational institutions, such as resource limitations, the lack of qualified teachers, and diverse proficiency levels among students, offering practical solutions to overcome these obstacles. Emphasis is placed on the transformative role of foreign languages in shaping students' personal and professional trajectories, highlighting their contribution to fostering global citizenship, enhancing employability, and promoting access to international academic resources. The article further explores the integration of innovative technologies into language education, demonstrating how these tools can revolutionize the learning process and prepare students for the demands of an increasingly interconnected world.

The article explains the benefits of STEAM (Science, Technology, Engineering, Arts and Mathematics) technologies in teaching English as a foreign language. It shows how incorporating STEAM technologies into English lessons can provide a holistic learning experience that fosters creativity, critical thinking, and interdisciplinary connections. The integration of STEAM technologies in English lessons represents an innovative approach to teaching and learning. Traditionally associated with technical and scientific disciplines, STEAM technologies can enrich English education by fostering creativity, critical thinking, collaboration, and digital literacy. Here’s an exploration of how STEAM technologies are reshaping the landscape of English lessons. There are some ideas on how to integrate STEAM technologies into English lessons. The basis of modern approaches, the suggestions and recommendations for enhancing the information methodological support for the development of communicative, linguistic, sociolinguistic, pragmatic, speech and lexical competences with the help of STEAM technologies in teaching English are explained in the article.

This article examines the multidimensional role of linguistics, emphasizing its significance beyond mere language acquisition and communication skills. Following Vollmer's assertion that language learning permeates every subject and intellectual activity, the paper argues that academic discourse forms the backbone of educational policy. The study analyzes academic discourse through its linguistic, social, and cultural dimensions, illustrating its impact on research dissemination, innovative development, and global scholarly communication, particularly through the dominance of English as a lingua franca. Additionally, the paper highlights cultural variations in academic writing and explores strategies to foster effective translingual communication in a globalized academic landscape. By addressing these themes, the article underscores the inseparability of academic discourse from societal progress.

The article is devoted to speaking lessons in primary schools, using pedagogical technologies in the process of teaching speaking at the beginning level. Riddles are suggested as effective method for developing speaking skills both in classroom and outdoor activities, new interactive methods is highlighted. Also, from interactive methods samples are recommended and illuminated

This article examines the detached construction as a stylistic phenomenon in linguistics, which is one of the topical issues for the stylistics direction of linguistics. Language phenomena in English and Uzbek are directly related to language and speech issues. It is in this respect that the phenomenon of the detached construction has its own characteristics in language matters. A detachment is a linguistic phenomenon, a speaker's unintended but additionally stated afterthought. It expands, realizes, completes and clarifies the content of the main expression of the previous sentence. By means of this phenomenon, in the course of the conversation, an explanation that is left incomplete in the main sentence and is considered extremely necessary to be said can be filled. In the process of studying the detached construction, it became clear that its relationship with a number of similar phenomena in linguistics, the similarities and differences between them, are the cause of certain discussions. This article discusses some of the new features of the detached construction. The formal features of detachments are different from each language. We identify all of the detachment in the literary texts.

Ushbu maqolada Gospital ta’limda “Mehrli maktab”lar pedagogik jarayonda turli ta’lim berish usullari, shaxsga yo‘naltirilgan ta’lim usullaridan  namunalar keltirilgan.

This article deals with the problems of teaching English and assessing students. It discusses about the importance of assessment and the description of alternative assessment.

In this article highlights issues of effectiveness education and the role innovative educational technology in the training process. One of the reasons why the use of pedagogical and information technologies in the learning process is getting stronger, one of the reasons for this is that while traditional teaching has taught students to acquire only the knowledge, modern technology enables them to search for their knowledge, analyze them independently and analyze their conclusions they also teach themselves.

Ushbu maqola o’quvchilarda kreativ fikrlash ko’nikmalarini rivojlantirish, erkin fikrlay olish, o’z nutqini mustaqil bayon qila olish ko’nikmalarini shakllantirishda zamonaviy metodlarning o’rni haqida umumiy ma’lumot berib o’tilgan.Umumiy o’rta ta’lim maktablari boshlang’ich sinf o’quvchilarida dars jarayonida interaktiv metodlardan foydalanish afvzaliklari yoritilgan .shuningdek amalga oshirilishi kerak bo’lgan ishlar to’g’risida ham ma’lumotlar keltirilgan.

The significance of language's contribution to business is discussed in the article. It argues that communication is the foundation of business and that successful operations with clients, staff, partners, suppliers, and other stakeholders worldwide depend on efficient communication. It is an essential component of the continuous series of choices and resource commitments that define daily organizational life. A lot of discussion and argument that is framed, formulated, and expressed in language created and, to some extent, shared by corporate, functional, and other in-group users is used in such decision making. Businesses must traverse numerous linguistic barriers, including national languages, as they expand internationally and enter new markets, whether they are "born globals" or more conventionally. Interacting with transcontinental middlemen, separate government agencies, and foreign institutions that live in linguistically disparate surroundings is a necessary part of operating overseas. Language types-national, corporate, technical, or electronic-and their roles in establishing hierarchies, enforcing authority, or promoting integration-as well as their characteristics, including the usage of mixed syntax or gender-marking—are becoming increasingly important in international commerce.

Mazkur maqolada onlayn ta’limning samaradorligi, uning an’anaviy va masofaviy ta’lim shakllariga taqqosiy tahlili o‘tkazilgan. An’anaviy ta’lim jarayonida o‘quvchi va o‘qituvchi o‘rtasidagi bevosita aloqaning o‘rni va ahamiyati tahlil qilingan bo‘lsa, masofaviy ta’limning zamonaviy texnologiyalar yordamida taqdim etilishi natijasida o‘quv jarayonining moslashuvchanligi va qulayligi ta’kidlangan. Onlayn ta’limning o‘quvchilarning mustaqil ishlash ko‘nikmalari, vaqt va resurslarni tejash imkoniyatlari, shuningdek, texnologik muammolar va kommunikatsion cheklovlar kabi jihatlari o‘rganilgan. Tadqiqotda samaradorlikni oshirish bo‘yicha tavsiyalar berilgan.

Mazkur maqolada masofaviy o‘qitish jarayonida interfaol o‘qitish usullarining ahamiyati va ulardan foydalanishning samaradorligi tahlil qilinadi. Talabalarni ilmiy faoliyatga jalb qilishda zamonaviy texnologiyalar va metodlarning o‘rni yoritiladi. Shuningdek, interfaol o‘qitishning talabalarning ijodiy va mustaqil fikrlash qobiliyatlarini rivojlantirish, ilmiy izlanishlarga bo‘lgan qiziqishni oshirishdagi ta’siri o‘rganiladi. Maqolada masofaviy ta’limda interfaol metodlarni muvaffaqiyatli qo‘llash bo‘yicha amaliy tavsiyalar berilgan.

Bolalar nutqini ostirish nazariyasi va texnologiyalar moduli shaxsda nutqiy ta’lim jarayonida maktabgacha ta’lim-pedagogikasi kasbiga doir bilim, ko‘nikma, malakalarni, ulardagi majvud tushuncha, tasavvurlarini boyitishga xizmat qiladi. Maktabgacha ta’limning asosiy vazifasi bolalarni maktabda ta’lim olishga tayyorlashdan iboratdir. Bolalar maktabgacha ta’limda aniq bilimlarnigina emas,  fikrlash ko‘nikmasini egallashi, tengdoshlari va kattalarning nutqlarini tushunishlari, ular bilan erkin fikr almashish, hamkorlik asosida faoliyat ko‘rsatishi talab etiladi. Bolalarning ona tilida obrazli va mantiqiy fikrlashi, tasavvurlarini nutq orqali to‘g‘ri ifodalashi o‘zini nazorat qilishi, boshqarishi, kuzatish, eshitish, eslab qolish, umumlashtirish, solishtirish kabi aqliy tayyorgarlikka ega bo‘lishi zarur. Bu vazifani bajarishda, albatta,  ona tilida nutq o‘stirishning o‘rni, ahamiyati kattadir. Chunki til kishilarning o‘zaro  aloqa vositasi bo‘lib, u barcha kishilar uchun baravar, teng xizmat qiladi, shu bois til ijtimoiy hodisa bo‘lib, jamiyat taraqqiyotidagi o‘zgarishlar, yangilanishlar tilda o‘z aksini topadi.

For many years, the communicative approach to language instruction has gained popularity in the field of teaching foreign languages worldwide. In order to implement this way of teaching foreign languages effectively and completely, teachers must be aware of the theoretical underpinnings and guiding principles of the particular techniques in order to prevent abuse or deception.

Blended learning is an educational approach that combines traditional learning technology with information. The article provides a full analysis of this teaching strategy, including its main methods, advantages, and problems associated with its present application in educational settings. The concept of blended learning is still very new in our country. The teaching methodology is significantly altered in each of these training models. The development of individual and group work skills as well as the development of communicative competencies are the main goals of mixed learning, whereas the majority of the time in the traditional classroom lesson system is devoted to maintaining discipline and fostering educational skills and abilities.

Аssessment is аn essentiаl cоmpоnent оf the educаtiоnаl prоcess, serving multiple functiоns thаt benefit bоth leаrners аnd educаtоrs. These functiоns guide teаching, help evаluаte student prоgress, аnd suppоrt the imprоvement оf educаtiоnаl prаctices.

This article discusses integrative lessons in the modern education system and ways of using them. The modern education system is aimed at forming a highly educated, intellectually developed individual with a holistic understanding of the worldview and processes that represent this worldview. Today, it is most obvious that a new quality of education cannot be achieved by solving pedagogical problems using outdated methods. The introduction of subject integration into the education system has made it possible to solve the problems set before the school and society as a whole.

In the modern educational process, learning should be interesting, effective and diverse. For this purpose, various methods and techniques are used, demonstrating the professional competence of the teacher. This article examines the use of creative thinking in Russian language lessons in non-linguistic universities.

This article examines modern and innovative technologies in teaching folklore. Examples of folklore in higher education were and remain in traditional teaching; but at present these examples are taught more effectively with the help of innovative methods. Because modern methods and technologies begin with serious preparation. It should be noted that examples of folklore found in textbooks are used both as the main text and as an auxiliary one

Maqolada mamlakatimizda zamonaviy innovatsion texnologiyalar orqali oliy ta`limda rus tili darslarini olib borish yo‘llari va  interfaol metodlar talablarning bilimlarini yanada mustahkam egallashida, nutq madaniyatini oshishida, savollarni to`g`ri tuzishida, o`z fikrini bayon etishidagi ahamiyati bayon qilingan.

Ta’lim traektoriyasini metodik shakllantirish imkoniyatini yaratilishi bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarining  lingvopedagogik kompetensiyalarini takomillashtirish, talabalarning fanga qiziqishi, hamda bir o‘quv topshirig‘ini bajarish asnosida bir nechta nutqiy ko‘nikmani rivojlantira olish imkoniyatiga ega bo‘lishi, bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarining topshiriqlarini amalga oshirishga ongli yondashishi, bajarishda didaktik ketma-ketlikka rioya qilishi, topshiriqlarni zamonaviy axborot manbalaridan topish uchun sun’iy intellekt bilan to‘g‘ri muloqot qila olishi, joriy etilishi maqsadga muvofiq ekanligi asoslab berilgan.

Error  play a crucial role in language teaching, serving as a natural and essential part of the learning process. They provide valuable insights into learners’ progress, highlighting areas for improvement and guiding teaching strategies. This study explores common types of errors, their underlying causes, and effective approaches to addressing them, such as direct and indirect correction and promoting self-correction. By fostering a supportive environment, teachers can transform mistakes into opportunities for growth and confidence-building. Practical recommendations are provided to help educators utilize errors as tools to enhance both teaching methods and language acquisition outcomes.

Phonetics is a branch of linguistics that focuses on the production and classification of the world's speech sounds. The production of speech looks at the interaction of different Speech pathologists use phonetics to disagnose and treat speech disorders by understanding the underlying mechanisms of sound production. Additionally, advancements in voice recognition technology and artificial intelligence rely on phonetic principles to improve accuracy and natural language understanding.

The digitalization of education presents both challenges and opportunities for the development of research skills in future English teachers. This article explores the evolving needs and strategies for cultivating these skills within a digitally enhanced learning environment, focusing on the integration of digital tools, methodologies, and resources into teacher education programs. We argue that a multifaceted approach encompassing theoretical knowledge, practical application, and collaborative learning is crucial for equipping future teachers with the research competencies necessary to navigate the complexities of the 21st-century classroom.

В статье представлена прошедшая широкую апробацию технология комплексного развития творческих способностей детей – ассоциативно-синектическая технология (АС-технология) и её варианты. Технология направлена не только на развитие творческих способностей, необходимых для изобретательства, но и формирует у детей мотивацию к будущей изобретательской деятельности. Статья подготовлена на материалах исследования, выполняемого в рамках государственного задания Министерства просвещения РФ по теме: «Научно-методическое обеспечение сетевого взаимодействия образовательных учреждений и родителей по развитию детского изобретательства»

Ushbu maqolada san'at va jamiyat o'rtasidagi yaqin aloqalar, shuningdek, turli ijtimoiy qadriyatlarga ega inson faoliyati chuqur tahlil qilindi. Darhaqiqat, jamiyatda yashash va jamiyatdan ajralish mumkin emas. San'at shaxslararo muloqotning asosiy vositasi sifatida tahlil qilinadi. San'at inson faoliyatining u yoki bu funktsional tomonlarinigina emas, balki uning butun ijtimoiy-tarixiy xususiyatlarini ham aks ettirishga qodir deb hisoblangan. San'at insondan shaxsga yo'naltirilgan ruhiy manbadir. Badiiy asar ma’lum ijtimoiy tuzilmalar va ulardagi ma’naviy-psixologik jarayonlarning namunasi ekanligi ta’kidlandi.

В данной статье рассматриваются особенности формирования ключевых компетенций при обучении геометрии. Авторы подчеркивают важность развития у учащихся не только математических знаний и умений, но и таких компетенций, как критическое мышление, пространственное воображение, исследовательские навыки и коммуникативные способности. В статье анализируются методы и подходы к обучению геометрии, способствующие интеграции различных видов компетенций, включая проблемное обучение, проектную деятельность и использование современных цифровых технологий. Особое внимание уделяется роли учителя в процессе формирования компетентностного подхода и значению междисциплинарных связей для успешного усвоения геометрического материала.

       Обращаясь к значению термина компетенция, автор рассматривает его применительно к задачам вузовского становления специалистов. В статье сформулирована мысль о том, что указанное  понятие ориентирует на новое направление в профессиональном образовании.                      

В статье доказывается мысль о позитивном значении  элективных курсов, содержание которых призвано способствовать  компетентностному подходу к вузовской подготовке студентов. Формирование компетентностного подхода  выводит на новый качественный уровень систему профессионального образования.

Начальная школа – уникальный, ценный, неповторимый период, когда сильно развито развитие личности и сознания учащегося. Следовательно, это первая ступень начального образования. Соответственно, на сегодняшний день совершенствуется обязательный государственный стандарт начального образования Республики Казахстан. Государственный стандарт направлен на повышение теоретического уровня знаний в соответствии с принципами развивающего обучения, познавательной, творческой роли знаний в формировании учебной деятельности.

Государственный стандарт образования по математике в школах Казахстана предусматривает развитие творческих, познавательных способностей личности, подготовку высококвалифицированных специалистов. В связи с этим, учитывая, что преподавание математики в средней школе представляет собой систему знаний и представляет собой прочное формирование навыков и умений качественно применять знания, оно направлено на повышение математической культуры и грамотности в начальной школе. Важную роль в достижении этих целей играют и внеклассные мероприятия.

Одной из актуальных задач обучения математике в начальных классах считается объективный контроль и оценивание знаний учащихся. Это особенно актуально при проведение проверочных (письменных контрольных работ, самостоятельных работ). Однако, как показывает практика и научно-исследовательские работы по этому направлению, учителям часто приходиться тратить большой труд при проведение контрольных работ по математике в начальных классах. Современные традиционные методы проведения контрольных работ по математике не отвечают современным требования и век информационных технологий. Эти методы не обеспечивают объективность контроля знаний учащихся. Учитывая эти проблемы в настоящей статье рассматривается и разрабатывается новая технология проведения контрольных работ с применением метода Пулат. Метод Пулат разработан автором настоящей статьи.

Данная статья посвящена применению возможности использования современных технологии в учебном процессе для повышения его качества и эффективного освоения необходимых профессиональных навыков.

E-Education has captured an important, sometimes the dominant role in the system of education  all over the world during last decades.  It has its pros and cons for lecturers and students. The author investigates some problems connected with the contemporary system of e- education , and the application  of the constructivist approach in the modern system of e-education.     

В статье представлен анализ рекуррентных ошибок и связанных с ними рисков образовательной неуспешности детей младшего школьного возраста в заданиях по русскому языку, математике и окружающему миру. Предложены практические рекомендации, направленные на устранение наиболее частых затруднений обучающихся начальной школы.

В работе рассматриваетса аспекты развития личностных структур сознания  и разработана особенности формирования самосознания в младшем школьном, подростковом и юношеском возрасте,

В данной статье проблемы экологии были рассмотрены в философско- педагогическом аспекте. Также были проанализированы последствия антропогенного подхода к природе. Роль образования в прекращении нынешнего кризиса исследовалась только через развитие экологического сознания всего человечества.

Мақала тақырыбының актуалдылығы дәлелденіп, «Бастауыш сынып оқушыларының есте сақтау қабілетін дамытудың тәсілдері мен зерттеу әдістері» тақырыбы қаралады.  Есте сақтау қабілеті – бір-бірімен байланысты бірнеше жеке үрдістен тұратын күрделі психологиялық үрдіс. Есте сақтау қабілеті адамға қажет. Ол оған өмірлік тәжірибені жинақтауға,  сақтауға және кейін де пайдалану мүмкіндігін береді. Білім мен дағдыларды бекітудің бәрі есте сақтау қабілетінің жұмысына жатады. Осыған сәйкес психологиялық ғылым алдында есте сақтау қабілеті үрдісін зерттеу бөліміне  енетін бірқатар күрделі мәселелер тұр.

Mazkur maqolada talabalarning mustaqil ta’lim va o‘quv topshiriqlarini takomillashtirishda maqsadli ta’lim asosida mustaqil ta’limni tashkil etish jarayoni va undan foydalanish metodikasini takomillashtirish vazifalari ko‘rib chiqilgan. Shunday ekan bu maqolada talabalar mustaqil ishlarini tashkil etishda qo‘llaniladigan zamonaviy shakllarini pedagogik muammolarini va ularni hal etish yo‘llarini ochishga harakat qilinadi.

Ushbu maqolada Xalqaro baholash tadqiqotlarida komunikativ kompetentsiyalarini rivojlantirish usullari haqida so’z boradi. Komunikativ kompetentsiya haqida ma’lumotlar berilgan, komunikativ kompetentligini takomillashtirish o‘quvchi nutqini rivojlantirish uchun foydali xususiyatlari yoritilgan.

Ushbu maqolada uzluksiz ta’lim jarayonida o‘quvchilarning bilim va ko’nikmalarini baxolash maqsadida xalqaro baxolash dasturi turlari, unga qo’yilgan talablar hamda Xalqaro baxolash tizimining oʻquvchilarni savodxonligini hamda bilimlarini amaliyotda qoʻllash qobiliyatini baholovchi dastur  haqida fikrlar yuritilgan.

Ushbu maqolada yangi О‘zbekistonni rivojlantirishda pedagoglarning ta’lim tizimidagi о‘rni va ahamiyati, bugungi kunda dunyo hamjamiyati tomonidan tan olingan ta’lim sohasidagi dasturlarni tizimli qо‘llash borasidagi tavsiyalar tahliliy bayon etilgan. Shuningdek maqolada mamlakatimizda pedagoglarga berilgan e’tibor va bugungi kunda barcha ta’lim sohasida qilinayotgan ishlar hamda muallifning takliflari bilan tanishasiz.

Ushbu maqolada, aniq va tabiiу fanlarni o‘qitishda, pеdagoglarga qo‘уilgan vazifalari, oqilona qaror chiqarish, mustaqil fikrlash, хalqaro baholash dasturi, AKT va ta’lim tехnologiуasi fanlar orasidagi intеgratsiуani ta’minlovchi asosiу vosita уondashuvning afzalliklari уoritilgan.

mаqolаning qisqаchа mаzmuni onа tili vа oʻqish sаvodxonligi fаni bugungi kundа oʻquvchining fikrlау olish tаsаvvurini boуitish, ziуrаkligi, diqqаtini oshirish, nutqini oʻstirish, oʻz shаxsiу fikrini ауtа olishi hауotgа reаl qаrаshini shаkllаntirish, mаtnni tаhlil qilish imkoniуаtlаrini уuzаgа chiqаrаdi vа uni oʻsishigа, tаkomillаshishigа xizmаt qilаdi. Shundаn kelib chiqqаn holdа biz bu mаqolаmizdа mаktаb dаrsliklаrdаgi  ауrim kichik mаvzulаrni xаlqаro tаlаbаlаr аsosidа tаhlil qilish texnologiуаsini ishlаb chiqdik.

РISА xаlqаro bаholаsh tiziminmdаn foуdаlаnishning уаnа bir аsosiу muhim jihаtlаridаn biri bu oʻquvchilаrning sаvodxonligi hаmdа bilimlаrini аmаliуotdа qoʻllаsh qobiliуаtini rivojlаntirish hisoblаnаdi.

РIRLS xаlqаro tаdqiqoti boshlаng‘ich  sinf  oʻquvchilаrining oʻqib tushunish koʻnikmаlаrini qаndау dаrаjаdа rivojlаngаnligi hаqidаgi mа‘lumotlаrni  xаlqаro   miqуosdа  tаqqoslаsh imkonini berаdi. РIRLS xаlqаro tаdqiqoti hаr besh уildа bir mаrtа oʻtkаzilаdi. РIRLS boshlаng‘ich sinf oʻquvchilаrining sinf vа sinfdаn tаshqаri oʻqishini bаholаshdа ikkitа keng qаmrovli mаqsаdgа, уа‘ni, “bаdiiу tаjribа orttirish“ vа “аxborotni olish vа undаn foуdаlаnish” gа qаrаtilgаn.

Ushbu maqola tarbiya fani asosida bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarining  iqtisodiy tarbiya ko‘nikmalarining shakillantirishda xalqaro baholash me'zonlarini o'quvchilarga o‘rgatish  metodikasi haqida so‘z boradi. Tarbiya fani  shaxsda muayyan jismoniy, ruhiy, axloqiy, maʼnaviy sifatlar bilan bir qatorda iqtisodiy bilimlarni ham  shakllantirishga qaratilgan amaliy pedagogik jarayon, shu nuqtai nazaridan uni o’rgatishda albatta xalqaro baholash me’zonlarining ahamiyati yuqori; insonning jamiyatda yashashi uchun zarur boʻlgan xususiyatlarga ega boʻlishini taʼminlash yoʻlida koʻriladigan chora tadbirlar masalasi. Tarbiya insonning insonligini taʼminlaydigan eng qadimiy va abadiy qadriyat hisoblanadi.

Ushbu maqolada uzluksiz ta'lim tizimida baholash bo‘yicha pedagogik faoliyatni rivojlantirishga qaratilgan kompetensiyaviy yondashuvlar tahlil qilinadi. Ta'lim jarayonida baholash tizimlarining ahamiyati, ularning ta'lim sifatini oshirishdagi roli va o‘quvchilarning bilim va ko‘nikmalarini rivojlantirishdagi o‘rni ko‘rib chiqiladi. Kompetensiyaviy yondashuvlar o‘qituvchilarning malakasini oshirish, ta'limda innovatsion metodlarni joriy etish va o‘quvchilarni zamonaviy ta'lim standartlariga tayyorlash uchun muhim ko'rsatmalar tahlil etiladi.  

Ushbu maqolada ta'lim jarayonida baholashni rivojlantirishda yangi texnologiyalar va metodologiyalarning muhimligi tahlil qilinadi. Pedagogik faoliyatda baholashni rivojlantirishning zamonaviy yondashuvlari, raqamli platformalar va onlayn baholash usullari ko‘rib chiqiladi. Shuningdek, baholash jarayonining ta'lim sifatiga ta'siri va pedagogik faoliyatda qanday innovatsion strategiyalarni qo‘llash mumkinligi muhokama etiladi. Maqola, o‘zgaruvchan ta'lim muhitida samarali baholash usullarini amalga oshirish uchun zarur bo‘lgan bilim va ko‘nikmalarni aniqlashga yordam beradi.

Rivojlanayotgan texnika asrida o‘quvchilarimizni yoshligidan ta’lim va fanning hozirgi zamon talablariga mos ravishda tarbiyalash mamlakatning rivojlanishi va o‘sishiga o‘z ta’sirini ko‘rsatadi. Ayniqsa, iqtisodiy- ijtimoiy rivojlangan mamlakatlar o‘quvchi-yoshlarning ta’lim olishiga yetarli darajada e’tibor qaratib, kelajak avlodni yetuk bo‘lishi uchun imkoniyatlar yaratib berishga harakat qilinadi hamda Davlat ta’lim  standartlari va Davlat tomonidan qo‘yilgan talablarning bajarilishi doimiy ravishda tahlil qilib borilishining ahamiyati katta hisoblanadi. Ushbu maqolada xalqaro baholash dasturlari asosida integratsiyalashgan ta`limni tashkil etish masalalari muhokama etiladi.

O‘quvchilarning o‘quv faoliyati natijalarini, bilim va ko‘nikmalarini baholash usullari hamda metodlari haqida so‘z borar ekan, avvalo baholashning qanchalik afzal va samarali ekanligini ham aytib o‘tish kerakdir. Ushbu maqola orqali esa Xalqaro baholash asosida o‘quvchilarning bilimini baholash metodologiyasi haqida so‘z boradi.

Ushbu maqolada xalqaro baholash dastur talablari va ta’lim sohasida uning ahamiyati haqida, TIMSS PISA, PIRLS xalqaro baholash dasturlarining muhim belgilari haqida so`z yuritiladi.

Ushbu maqolada, ko‘rib tushunish ko‘nikmalarini xalqaro baholash dasturlarida baholashning integratsiyalashgan usullari va ularning ta'lim jarayoniga ta'siri o‘rganiladi. PISA va PIRLS kabi xalqaro baholash dasturlari orqali o‘quvchilarning ko‘rib tushunish ko‘nikmalarini baholashda qo‘llaniladigan metodologiyalar tahlil qilinadi. Shuningdek, bu ko‘nikmalarni rivojlantirishda zarur bo‘lgan pedagogik strategiyalar ham ko‘rib chiqiladi. Maqola, ta'lim sohasidagi innovatsiyalarni amalga oshirish va xalqaro tajribani milliy ta'lim tizimiga moslashtirishga qaratilgan ilmiy tavsiyalar beradi.

Ushbu maqolada xalqaro baholash tizimlari, xususan, PISA (Xalqaro Talimni Baholash Dasturi) va TIMSS (Xalqaro Matematik va Tabii Fanlar Ta'limini Baholash Dasturi) ning ta'lim sifatiga ta'siri tahlil qilinadi. PISA va TIMSSning metodologiyalari, o‘quvchilarning bilim va ko‘nikmalarini baholashda qanday rol o‘ynashi, shuningdek, milliy ta'lim tizimlari uchun ahamiyati muhokama qilinadi. Ushbu maqola xalqaro baholash natijalarining milliy ta'lim tizimlaridagi amalga oshirilishi va ta'lim sifatini oshirishda qo‘llaniladigan strategiyalarni o‘rganish uchun qiziqarli imkoniyatlarni taqdim etadi.

Mazkur maqola boshlang‘ich ta’limda ko‘rib tushunish ko‘nikmalarini rivojlantirishning ilmiy-metodik asoslarini xalqaro baholash mezonlari bilan integratsiyalash orqali takomillashtirish imkoniyatlarini o‘rganadi. Xalqaro baholash dasturlaridagi talablar asosida ta’lim jarayonini optimallashtirish va o‘quvchilarning ko‘rib tushunish qobiliyatlarini rivojlantirish strategiyalari tahlil qilinadi.

Одной из педагогических задач сегодня является внедрение в образовательный процесс таких развивающих технологий, которые помогают учащимся не только овладевать определенными знаниями, умениями и навыками в той или иной сфере деятельности, но и развивать их творческий потенциал. И важная роль при выполнении этих задач отводится урокам технологии.

Ushbu maqolada xalqaro baholash tizimlari, baholash tizimlarining tarixiy rivojlanishi va hozirgi kunda foydalanilayotgan baholash tizimlari haqida ma’lumot berilgan.

Ushbu maqolada ta`lim tizimiga joriy etishning tamoyillari va ta`lim jarayonini zamonaviy ,sifatli tashkillashtirishi haqida so`z yuritiladi. Shuningdek, xalqaro baholash dasturlarining muhim ahamiyati ochib berilgan. xalqaro baxolash dasturi talablari va ta’lim tizimiga joriy etish tamoyillari bilan birga PISA, PIRLS xalqaro baxolash dasturining muhum belgilari haqida. 

Ushbu maqolada ta’lim sohasida xalqaro baholash dasturlarining talablari, ta’lim tizimini zamonaviy, sifatli tashkil etilishi, Testlarda asosiy eʼtibor mazkur yoʻnalishlar boʻyicha eng asosiy tushunchalarni bilish, bazaviy bilim va koʻnikmalarni egallash, ulardan hayotiy vaziyatlarda foydalana olishi haqida so’z yuritiladi. Shuningdek ushbu dasturlar asosida tuzilgan ta’lim tizimining muhim ahamiyati ochib berilgan.

Ushbu maqolada PIRLS haqida umumiy tushuncha vazifalari maqsadlari haqida tushuntirilib otilgan. PIRLS xalqaro tadqiqotining mamlakatimiz hayotidagi orni va ahamiyati va boshlangich sinflarda qanday qo’llanishi, O’zbekistondagi PIRLSning ahamaiyati haqida yoritilib beriladi.

ushbu maqola ta’lim tizimini rivojlantirishda, mamlakatimizda olib borilayotgan innovatsion jarayonlar va xalqaro baholashning umumiy rivojlanish imkoniyatlari, ularni amalga oshirishda oliy ta’lim va boshlang‘ich ta’lim tizimida olib borilayotgan ishlar. Mamlakatimiz Prezidentining Farmoniga binoan oliy ta’lim tizimini 2030-yilgacha rivojlantirish konsepsiyasi tasdiqlanganligi haqida ma’lumotlar berilgan.

ushbu maqola ta’lim tizimini rivojlantirishda, mamlakatimizda olib borilayotgan innovatsion jarayonlar va xalqaro baholashning umumiy rivojlanish imkoniyatlari, ularni amalga oshirishda oliy ta’lim va boshlang‘ich ta’lim tizimida olib borilayotgan ishlar. Mamlakatimiz Prezidentining Farmoniga binoan oliy ta’lim tizimini 2030-yilgacha rivojlantirish konsepsiyasi tasdiqlanganligi haqida ma’lumotlar berilgan.

The modern requirements imposed on the educational system are increasingly increasing the importance of individualization as a promising direction in its development. Because individualization allows for the development of human capital, which is one of the main tasks of educational practice, the creation of necessary conditions for the conscious understanding of activities and the manifestation of one's potential.

Содержанию математического образования включает знания, не просто отражающие основы науки, а такие, которые дают возможность реализовать поставленные цели, в первую оче­редь, связей математических знаний с гуманитарными, с искусствами, прак­тической деятельностью, окружающим миром и способов приобретения зна­ний- Предполагается и расширение математических сведении, в первую оче­редь, математических методов, имеющих как развивающее, так и прикладное значение.

o'rtasidagi integrativ munosabatlar yangi tadqiqot sohasi bo'lganligi sababli, u ko'proq inson faoliyati bilan bevosita bog'liq bo'lgan amaliy qismni muhokama qiladi.Integratsiyalashgan geografiyani o'rganish o'rmonlar, suv va minerallar kabi tabiiy resurslarni boshqarish uchun foydalidir. Ushbu resurslarga ta'sir qiluvchi jismoniy va insoniy omillarni tushunish orqali mutaxassislar barqaror boshqaruv va tabiatni muhofaza qilish strategiyalarini ishlab chiqishlari mumkin.Integratsiyalashgan geografiyani o'rganish suv toshqinlari, zilzilalar va bo'ronlar kabi tabiiy ofatlarning sabablari va oqibatlarini tushunish uchun ishlatiladi.

Ushbu maqolada boshlang‘ich sinflarda matematikadan milliy o‘quv dasturini amaliyotga joriy etishning ilmiy-metodik asoslari haqida mulohazalar suningdek, Resbublka ta`lim inspeksiyasi tomonidan milliy o`quv dasturi loyihasi muhokamasi haqida so`z yurutamiz.

Maqola bo'lajak boshlang'ich sinf o'qituvchilarini boshlang'ich maktab o'quvchilariga matematika o'qitishda kompyuter vositalaridan foydalanishga tayyorlash muammosiga bag'ishlangan bo'lib, uning yechimini muallif Matematikani o'qitishda kompyuter yordamini tashkil etish integratsiyalashgan maxsus kursini ishlab chiqish va amalga oshirishda ko'radi.

Роль учителя в ознакомлении детей с музыкальными произведениями трудно переоценить. Учитель выступает посредником между ребенком и обширным, прекрасным миром искусства. По мнению Л. Г. Арчажниковой педагогическая задача учителя состоит в такой организации процесса познания искусства, которая способствует естественному и органическому проявлению собственных духовных сил ребенка, соответствующей данной ступени его развития. Учитель должен не только систематизировать разрозненные знания ребенка о музыке, но и организовать работу по усвое-нию детьми новых знаний, получению чувственного опыта, эстетических переживаний.

Maqolada Kompetentsiyalarning bu asosiy, tubdan mohiyati alohida ta'kidlanishi kerak bo'lgan asosiy jihatlarini  amalga oshirishning o'ziga xos shartlaridan ajratib, muayyan faoliyat sharoitlariga moslashtirilgan bilim, ko'nikma va xulq-atvor munosabatlarini safarbar qilishni chambarchas bog'laydigan har tomonlama qamrab oluvchi va integral xususiyat sifatida baholanishi qaraladi.

Boshdang‘ich ta’lim yo‘nalishida axborot texnologiyalarini oqitishda innovasion yondashuv о‘ziga xos gumanitar informatika fanining jadal rivojlanishi haqida gapirish mumkin; filologik, psixologik, pedagogik, tarixiy va boshqalar; ikkinchidan, umumiy informatika rivojlanishini ikki yо‘nalishga ajratish haqida: texnik, kompyuter texnologiyalari rivojlanishi bilan bog‘liq va gumanitar, inson va kompyuterning о‘zaro ta’siri muammolarini о‘rganish, axborot texnologiyalarini insoniyat jamiyati hayotiga kiritish va ularning gumanitar sohada qо‘llanilishi.

Maqolada boshlang‘ich ta’lim yo‘nalishi talabalarida matematika darslarida akslantirish, funksiya va ketma-ketlik tushunchalarini o‘rganishda quyidagi ma’lumotlarni Innovatsion texnologiyalarni qo’llagan holda nazariy mashg’ulotlarni o’quv amaliyoti bilan uzviy bog’liqligini ta’minlashga bog‘lab o‘qitish o‘rganilishi qaraladi.

Psixologiya va pedagogika muammolarini tadqiq qilishda eng ko'p qo'llaniladigan usullarning qisqacha tavsifi ko'rib chiqiladi. Shuni ta'kidlash kerakki, ko'rib chiqilgan usullarning hech biri mustaqil ravishda olingan ma'lumotlarning universalligi yoki ob'ektivligining to'liq kafolati bo'la olmaydi. Shuning uchun har bir tadqiqotchi, bir tomondan, har qanday aniq metodni qo'llash texnikasini takomillashtirishga, ikkinchi tomondan, bir muammoni o'rganish uchun turli xil usullardan kompleks, o'zaro nazorat ostida foydalanishga intilishi kerak. Usullarning butun tizimini o'zlashtirish oqilona tadqiqot metodologiyasini ishlab chiqish, uni aniq tashkil etish va o'tkazish, muhim nazariy va amaliy natijalarni olish imkonini beradi.

Maqolada ijodiy faoliyatning umumiy xarakteristikasining asosiy turlari insonning ijodiy jarayonida shunday sifatlar paydo bo‘ladiki, qaysiki u original fikrlash, muammolarni ko‘ra bilish, yangi sharoitlarda tezroq mo‘ljal olish, topish qobiliyati, intuitsiya va shuningdek, mahsuldorligini ko‘rsatadi

Ushbu maqolada boshlang‘ich ta`limda axborot texnologiyalaridan milliy o‘quv dasturini amaliyotga joriy etishning ilmiy-metodik asoslari haqida mulohazalar suningdek, Resbublka ta`lim inspeksiyasi tomonidan milliy o`quv dasturi loyihasi muhokamasi haqida so`z yurutamiz.

Ushbu ilmiy ish bugungi kundagi xalqaro baholash tizimining tahliliga bag’ishlanib, asosiy e'tibor hozirgi islohotlar, keng tarqalgan muammolar va potensial yechimlarga qaratiladi. Asosiy muammolar orasida madaniy qarama-qarshiliklar, iqtisodiy nomutanosibliklar va milliy siyosatga ta'sir ko'pincha "sinovga o'rgatish" ga olib keladi. Taklif etilayotgan islohotlar adolatlilik va inklyuzivlikni yaxshilashga qaratilgan, masalan, madaniy va iqtisodiy farqlarni hisobga olish hamda baholash ko'lamini tanqidiy fikrlash va ijodkorlikni o'z ichiga olgan holda kengaytirish mumkin.

Ushbu maqolada xalqaro baholash dasturlari, xususan, PISA, TIMSS va PIRLS orqali o‘quvchilarning mantiqiy va tanqidiy fikrlash qobiliyatlarini rivojlantirish masalalari tahlil qilingan. Dasturlar ta’lim jarayonida real hayotiy topshiriqlar va kreativ yondashuvlardan foydalanish orqali o‘quvchilarning mustaqil fikr yuritish, muammolarni tahlil qilish va to‘g‘ri xulosa chiqarish ko‘nikmalarini shakllantirishga qaratilganligi ko‘rsatilgan. O‘qituvchilarning roli, innovatsion metodlar va munozarali mashg‘ulotlarning ahamiyati yoritilgan.

Ushbu maqolada boshlang‘ich sinflarda texnologiyadan milliy o‘quv dasturini amaliyotga joriy etishning ilmiy-metodik asoslari haqida mulohazalar suningdek, Resbublka ta`lim inspeksiyasi tomonidan milliy o`quv dasturi loyihasi muhokamasi haqida so`z yurutamiz.

Автор данной статьи  поднимает проблемы обучения русскому  языку в нашей стране. Проблемы образования и их решения объяснены на основе фактов. Также указано, что будут изучены и внедрены в практику международные стандарты образовательных процессов. 

Автор  данной  статьи поднимает вопросы  развития русскоязычной компетенции Ташкентского университета прикладных наук. В современных условиях подготовка востребованных специалистов в области экономики требует, чтобы эти компетенции и умения формировались и развивались в комплексе, дополняя и усиливая друг друга, расширяя возможности студентов как в сфере  экономики, так и в сфере научных исследований.

Глобаллашув жараёнлари тобора чуқурлашиб бораётган трансформацион даврда жаҳондаги таълим тизими ижтимоий жараёнлардан келиб чиққан ҳолда шиддат билан ривожланишни тақозо этмокда. Таълим оркали эса жамиятда келажакдаги вазифаларни бажаришга кодир булган янги авлод шакллантирилади. Дунёда таълим сифати, савияси ва даражасини баҳолаб берувчи PISA (Ўқувчиларнинг таълимдаги ютуқларини баҳолаш халкародастури), PIRLS  (Матнни ўқиш ва тушуниш даражасини аниқловчи халқаро тадқиқот), TIMSS  (Мактабда математика ва аниқ фанлар сифатини тадқиқ қилувчи халкаро мониторинг) каби қатор халқаро дастурлар мавжуд бўлиб, улар ривожланган давлатлардаги таълим сифатини янада оширишдаги асосий мезон сифатида кенг қўлланилиб келинмокда.

Suv sifatini o‘rganish jarayonida gidrobiologik usullar muhim ahamiyatga ega bo‘lib, ular suv havzasidagi mikroorganizmlar, planktonlar, bentos va boshqa gidrobiota turlari o‘rtasidagi ekologik muvozanatni aniqlash imkonini beradi. Gidrobiologik tadqiqotlar orqali suv havzasining ekologik holati, ifloslanish darajasi va uni yaxshilash uchun zarur bo‘lgan chora-tadbirlar aniqlanadi. Ushbu tadqiqotda suv sifatining asosiy ko‘rsatkichlari, tahlil usullari hamda gidrobiologik tadqiqotlarning nazariy va amaliy jihatlari o‘rganiladi. Shuningdek, gidrobiologik tadqiqotlar suv resurslarini boshqarish, ularning barqaror foydalanilishini ta'minlash va atrof-muhitni muhofaza qilishda muhim amaliy ahamiyatga ega ekanligini ko‘rsatish maqsad qilib qo‘yiladi. Mazkur ish suv havzalarini monitoring qilishda zamonaviy tahlil metodlarini qo‘llash ahamiyatini ochib berishga qaratilgan bo‘lib, suv muhitining ekologik holatini yaxshilash bo‘yicha amaliy tavsiyalarni ishlab chiqishga yo‘naltirilgan.

Baholash usullari ta'lim tizimlari o'quvchilarning o'rganishi va yutuqlarini qanday o'lchashini tushunishning muhim qismidir. Amerika Qo'shma Shtatlari va Buyuk Britaniya, ikkalasi ham yaxshi tashkil etilgan va hurmatli ta'lim tizimiga ega, baholashga bo'lgan yondashuvlarida qiziqarli qarama-qarshiliklarni taqdim etadi. Ikkala tizim ham akademik muvaffaqiyatni ta'kidlasa-da, ularning baholash strategiyalari tarixiy, madaniy va pedagogik omillar tufayli sezilarli darajada farqlanadi. Shu sababli, ushbu maqola ikkala mamlakatda qo'llaniladigan baholash usullarini o'rganadi, ularning formativ va summativ yondashuvlariga, baholash tizimlariga va ushbu amaliyotlarni shakllantiradigan madaniy ta'sirlarga alohida e'tibor beradi.

Ushbu maqola maktabgacha yoshdagi bolalar uchun milliy musiqiy cholg‘ularning tarbiyaviy ahamiyati, bolalarda milliy musiqiy cholg‘ularning musiqiy didi, madaniyati, etika va estetikasining rivojlanishiga ta’siri hamda maqolada o‘zbek milliy cholg‘u sozlarining shakl – tuzilishi va koʻrinishi bilan bog‘liq tomonlari, ijro uslublari borasida fikr yuritilgan.

Kasbiy kompetentsiyani shakllantirish professional psixologni tayyorlashdagi eng qiyin vazifalardan biridir. Aniqroq qilib aytadigan bo'lsak, bu universitetda bo'lajak psixologlarni kasbiy tayyorlash sharoitida amalga oshirish deyarli mumkin bo'lmagan vazifadir. Maqolada psixologning ijtimoiy-professional kompetentsiyalari orasida psixologik va konsultativ kompetentsiya alohida o'rin tutadi

Ushbu maqolada xalqaro baholash dasturlari PIRLS, PISA, TIMSS ning mohiyati va ta’lim tizimini rivojlantirishdagi o‘rni yoritilgan. Dastur doirasida yurtimizda amalga oshirilayotgan ishlar haqida ma’lumot berilgan.

Maqolada milliy xalq oʻyinlari sogʻlom avlod tarbiyasidagi samarali usullardan biri sifatida tadqiq qilingan boʻlib, xalq oʻyinlarini taʼlim-tarbiya jaraѐnida tashkil qilish va samaradorligini oshirish yuzasidan pedagogik tavsiyalar berilgan..

Maktabgacha ta’lim sohasi uzluksiz ta’limning bosh bo‘g‘ini hisoblanadi, maktabgacha yoshdagi  bolalarni har tomonlama yetuk, sog‘lom, ham jismoniy, estetik, mehnat jihatdan voyaga yetkazish, ta’lim-tarbiya jarayoniga samarali tayyorlash, ta’lim va tarbiya shakllari hamda usullarini joriy etish hamda ma’naviy barkamol avlodni tarbiyalashni nazarda tutadi. Ijodiy o‘yinlardan foydalanish bolalarning pedagogik-psixologik jihatlarini ochib berishga yordam beradi. 

ushbu maqolada  maktabgacha ta’limda STEAM ta’lim texnalogiyasiva u o‘z ichiga olgan bir qator modullar haqida yozilgan.

Today’s  world everybody is living in active life that want to change their life in good side. As Ralph Marston mentioned “ What you do today can improve all your tomorrows.” It means  people should try to create the things and methods which ease their life and develop it in the future.  Don Kirkpatrick also did such a necessary creation in evaluating  trainings that can help to show results and development of training. Even this method consists of just four steps: Reaction, Learning, Behavior and Result it really works effectively  if we do it in order to obtain  goals which are expected before a project.

This article shows the important conception and use of Information and Communication Technologies (ICT) as tools that have allowed the development of the teaching learning process in education, facilitating both the teacher and the students the acquisition of knowledge in a more immediate and broad way; the great impact of the technological development that is currently taking place has favored what is called the new social revolution; in effect, ICT has generated great changes in cultural, social, economic and educational organizations.

The debate over the most effective method for teaching grammar to ESL learners has persisted for years. Traditionally, English grammar has been taught deductively, where rules are explained upfront, followed by examples and exercises designed to reinforce the material. However, questions arise about the effectiveness of this approach in helping students truly understand and apply grammar. Should this method be replaced by an inductive approach, where learners derive rules from examples through exploration? This article examines these two methods of grammar instruction, highlighting their respective strengths and weaknesses. It also aims to recommend the approach best suited for modern English classrooms to enhance learning outcomes.

Maqolada muallif tomonidan umumiy o‘rta va oliy ta’limda o‘quvchi va talabalar bilimini baholash shakllari, baholashning maqsad va vazifalari, metodik talablari, zamonaviy va samarali metod va usullarini yoritgan.Xususan, “Assisment” usulida baholash bo‘yicha taklif va tavsiyalar bayon qilingan.

Xalqaro baholash tadqiqotlari natijalari. Xalqaro baholash dasturlarini ta’lim jarayoniga tadbiq etishning ahamiyati. PIRLS va PISA xalqaro tadqiqot natijalari asosida ta’lim sifatini oshirish yo‘lida amalga oshiriladigan yangi yondashuv va strategiyalar.

Badiiy asarlarning falsafiy-psixologik tahlili vositasida o‘quvchilarda o‘quv-biluv motivatsiyasini shakllantirishning metodik jihatlari va motivatsiyani qanday rivojlantirish yo‘llari ko‘rsatilgan.  Adabiyot darslarida o‘quv-biluv motivatsiyasining shakllantirish nazariyasi va metodik usullari tavsiyasi berilgan.

O‘zbekiston Respublikasida so‘nggi yillar davomida Harakatlar strategiyasi doirasida, davlat ta’lim tizimini muntazam takomillashtirib borish, ta’limdagi muammolarga innovatsion yechimlar taklif etish, sifatli ta’lim-tarbiya berish, yetuk kadrlarni yetishtirib chiqarish bo‘yicha sezilarli ishlar bajarildi. Endilikda ushbu dasturilamalning mantiqiy, izchil davomi hisoblangan Taraqqiyot strategiyasida jamiyat va davlat hayotida muhim bo’lgan qator masalalar kabi ta’lim, fan va innovatsiyalarga ham katta e’tibor qaratilmoqda.

Ushbu tezisda oliy o‘quv yurtlari o‘quv jarayonini tashkillashtirishda ilmiy va innovatsion ta’lim texnalogiyalaridan hamda ularning uzviyligidan foydalanish orqali ta’lim sifatini oshirishga bag‘ishlangan. Ishda bugungi globallashuv jarayonida mamlakatimiz oliy ta’lim dargohlarida innovatsion ta’lim texnalogiyalarining ilmiy va o‘quv jarayoniga bog‘liq holda tashkillashtirishning nazariy-uslubiy asoslari hamda oliy ta’lim sifatini oshirish bo‘yicha tavsiyalar berilgan.

Xalqaro baholash ta’lim tizimining O’zbekistonga kirib kelishi va biz yoshlarga berilayotgan katta imkoniyatlar va bizni bog’lab turgan kelajagimiz. Xalqaro baholsh tizimi yoshlarni ijodiy g’oyalari va ijodkorligini har tomonlama qo’llab – quvvatlash,ularning bilim,ko’niklma va malakalarini shakllantirish hamda ilg’or xorijiy tajribalar, xalqaro mezon va talablar asosida baholash tizimini takomillashtirish,shu yo’lda xalqaro tajribalarni o’rganish,mavjud tizimni xar tomonlama , qiyosiy tahlil qilish tegishli yo’nalishdagi xalqaro va xorijiy tashkilotlar bilan yaqindan xamkorlik qilish maqsadda, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Xalq ta’limi tizimida ta’lim sifatini baholash sohasidagi xalqaro tadqiqotlarni tashkil etish chora tadbirlari to‘g‘risida” 2018-yil 8-dekabrdagi 997-sonli qarori bilan O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi huzurida Ta’lim sifatini baholash bo‘yicha xalqaro tadqiqotlarni amalga oshirish Milliy markazi tashkil etildi. Shu bilan birga, ta’lim sifatini baholash bo‘yicha xalqaro tadqiqotlarda ishtirok etish vazifalari belgilab qo’yildi:

Илмий тадқиқотларда Марказий Осиё тарихида XIV-XV асрлар, хусусан Соҳибқирон Амир Темур ва Темурийлар сулоласи ҳукмронлиги буюк юксалиш даври сифатида баҳоланади.

Мақолада технологик ёндашув ва назоратга қўйиладиган талабалар, хусусан, тест назоратининг ўзига хос жиҳатлари, тамойиллари, уни ишлаб чиқишга  қўйиладиган талаблар тизимига оид  маълумотлар берилган. Тест тузиш методика ва эътибор бериш лозим бўлган ҳолатлар, бу жараёнда йўл қўйилаётган камчиликлар таҳлил этилган ҳамда хулосалар ишлаб чиқилган.

Ushbu maqolada oliy o‘quv yurtlari o‘quv jarayonini tashkillashtirishda ilmiy va innovatsion ta’lim texnalogiyalaridan hamda ularning uzviyligidan foydalanish orqali ta’lim sifatini oshirishga bag‘ishlangan. Ishda bugungi globallashuv jarayonida mamlakatimiz oliy ta’lim dargohlarida innovatsion ta’lim texnalogiyalarining ilmiy va o‘quv jarayoniga bog‘liq holda tashkillashtirishning nazariy-uslubiy asoslari hamda oliy ta’lim sifatini oshirish bo‘yicha tavsiyalar berilgan.

Mazkur maqola jadid pedagogikasining mazmuni, asosiy tamoyillari va ularning zamonaviy pedagogik malakani oshirish jarayonidagi ahamiyatini o‘rganishga bag‘ishlangan. Tadqiqotda jadidlarning ilg‘or pedagogik g‘oyalari hamda ta’lim-tarbiya jarayonida ularning amaliyotda qo‘llanilishining mexanizmlari tahlil qilinadi. Shuningdek, jadid ma’rifatparvarlarining ta’limdagi innovatsion yondashuvlari, o‘quv jarayonini tizimli tashkil etish va o‘qituvchilarning kasbiy kompetentligini oshirishga qaratilgan yondashuvlari yoritilgan. Mazkur tadqiqot natijalari pedagogik jarayonda zamonaviy metodlarni ishlab chiqishda va ularni samarali tatbiq etishda muhim ilmiy asos bo‘lib xizmat qiladi.

Ushbu maqola gender yondashuv asosida o‘quvchilarni ijtimoiylashtirish jarayonining nazariy va amaliy jihatlarini tahlil qiladi. Xorij tajribasida gender yondashuvning ijtimoiy tenglikni ta’minlash, o‘quvchilarni teng imkoniyatlar yaratishda faol ishtirok etishga undashdagi roli yoritilgan. Tadqiqotda gender ta’limining o‘quv dasturlariga integratsiyasi, o‘qituvchilar malakasini oshirish dasturlari hamda o‘quv muhitida gender tenglikni ta’minlash bo‘yicha muvaffaqiyatli xorijiy modellar tahlil qilinadi. Xususan, Skandinaviya mamlakatlari, Kanada, Avstraliya va Yevropa Ittifoqi davlatlari tajribasi asosida olingan natijalar yoritilgan. Ushbu maqola gender yondashuvni amaliyotga joriy qilish orqali ta’lim sifatini oshirishga ko‘maklashadigan tavsiyalarni taklif qiladi.

The article discusses the specifics of using modern information technologies in the process of effective teaching English in educational institutions. This project examines the importance of using computers and Internet resources to increase students' motivation.

“ maqolaning qisqacha mazmuni tarbiya  fani bugungi kunda  o‘quvchining fikrlay olish tasavvurini boyitish, ziyrakligi, diqqatini oshirish, nutqini o‘stirish, o‘z shaxsiy fikrini  ayta  olishi  hayotga  real  qarashini    shakllantirish,  matnni  tahlil  qilish  imkoniyatlarini  yuzaga chiqaradi  va  uni  o‘sishiga,  takomillashishiga  xizmat  qiladi.

PIRLS xalqaro tadqiqoti boshlang’ich sinf o‘quvchilarining o‘qib tushunish ko‘nikmalarini qanday darajada rivojlanganligi haqidagi ma‘lumotlarni xalqaro miqyosda taqqoslash imkonini beradi .PIRLS xalqaro tadqiqoti har besh yilda bir marta o‘tkaziladi. PIRLS boshlang’ich sinf o‘quvchilarining sinf va sinfdan tashqari o‘qishini baholashda ikkita keng qamrovli maqsadga , ya‘ni, “ badiiy tajriba orttirish “ va “axborotni olish va undan foydalanish” ga qaratilgan.

Mazkur maqolada xalqaro baholash dastur talablari va ta‟lim tizimiga joriy etish tamoyillari haqida so‟z yuritish bilan birga, PISA, PIRLS xalqaro baholash dasturlarining muhim belgilari xorijiy olimlar  fikrlariga, ilmiy-tadqiqot ishlariga tayangan holda ochib berilgan.

Ushbu maqolada ijtimoiy-gumanitar fanlarning rivojlanishiga to‘sqinlik qilayotgan asosiy muammolar tahlil qilinadi. Fanlarning moliyaviy ta’minotdagi yetishmovchiliklari, globallashuv sharoitida mahalliy qadriyatlarning yo‘qolishi, zamonaviy texnologiyalardan foydalangan holda ilmiy yutuqlarni keng targ‘ib qilmaslik kabi masalalar yoritilgan. Shuningdek, fanlararo integratsiya va tadqiqotlarning amaliyotga tatbiq etilishidagi kamchiliklar muhokama qilinadi. Muallif ijtimoiy-gumanitar fanlarning dolzarbligini oshirish uchun texnologik yangiliklarni joriy qilish, milliy qadriyatlarni rivojlantirish va ilmiy natijalarni real hayotga tatbiq etish bo‘yicha takliflarni ilgari suradi.

Одной из педагогических задач сегодня является внедрение в образовательный процесс таких развивающих технологий, которые помогают учащимся не только овладевать определенными знаниями, умениями и навыками в той или иной сфере деятельности, но и развивать их творческий потенциал. И важная роль при выполнении этих задач отводится урокам технологии.

Данная статья посвящена изучению английского языка на основе художественной литературы. Рассматриваются психологические аспекты, обогащение словарного запаса, развитие навыков чтения и понимания грамматики в контексте литературных произведений. Особое внимание уделяется культурному контексту, который помогает учащимся глубже понять язык и традиции носителей. Приводятся практические рекомендации по выбору литературы, чтению и обсуждению прочитанного, что способствует более эффективному и интересному изучению английского языка. Статья подчеркивает важность художественной литературы как инструмента для развития языковых навыков и культурной грамотности.

Speaking is the fundamental method by which young language learners encounter, understand, use, and acquire new languages. Speaking is the active use of language to express meaning. For young students, spoken language is the main method of language acquisition in the classroom rather than merely one component. However, difficulties with speaking can be major barriers to communicating and learning a foreign language effectively. Speaking is a challenge for students studying English as a second language, regardless of their level of proficiency. According to multiple researches, oral language use in the classroom has been largely ignored, and teachers tend to utilize oral language more often than students. However, oral language rarely provides a platform for pupils to explore concepts and learn new material, even when professors use it. Therefore, to build the knowledge required to manage oral communication concerns in an English as a foreign language setting, this article first comprehends the genuine nature of these problems and the situations in which they are formed.

The article analyses the semantic features of phraseological units in sport. The purpose of the work is to study the phraseological units of a particular area of usage in sport. The objectives of the study are to identify thematic groups of phraseological units and defining their pragmatic goals in the genre of sports journalism as a kind of spontaneous public speech. Collected material can be used in linguistic and stylistic analysis of texts of various styles and genres. They are mainly considered to be the product of sport commentators’ intelligence. We also write about the importance of the context while translating phraseological units. He claims that depending on the context the translation of the same phraseological units may differ. The author also explains the differences between sport phrases and terms using various sport matches. We come to the conclusion that the above-mentioned methods are very important while translating phraseological units. The importance of phraseological units, namely sport phrases and terms in the communication process relating to sport terminology has been stated in the article as well.

Maqolada chet tilini o‘zlashtirishda talabalarning mustaqil ishlarini tashkil etish jarayonining ilmiy asoslari va chet tili sohasidagi jarayon talabaning samarali mustaqil ta'lim faoliyati muvaffaqiyatli ta'lim olishning asosi ekanligiga e'tibor qaratilishi hamda chet tilida mustaqil ishni tashkil etishga boshqacha yondashish zarurati, bu birinchi navbatda talabaning shaxsiyatiga qaratilishi, mustaqil ish jarayonini tashkil etishda o‘qituvchining roliga alohida e’tibor berilishi haqida ma’limot berilgan.

Ushbu maqolada nemischa matnlardagi realiyalarni aniqlash va ularning tarjimasi jarayoni tahlil qilingan. Tadqiqotda realiyalarning madaniy va lingvistik o‘ziga xosliklari, ularni tarjima qilish usullari va ushbu jarayonda uchraydigan qiyinchiliklar ko‘rib chiqilgan. Tadqiqot natijalari nafaqat adabiy tarjimada, balki boshqa ilmiy va ijtimoiy sohalarda ham qo‘llanishi mumkin.

Har qanday jismoniy yuklama bajarganda sport bilam shug‘ullanadigan energiya sarfini ishlanishini taqozo etadi. Organizmimizga turli xil energiya bilan ta’minlovchi tuzilmalar mavjud, ularning xar biri o‘ziga xos xususiyatlarga ega. Organizmda energiya ta’minoti tamoyillarini yaxshi bilgan taqdirdagina optimal mashg‘ulot dasturini tuzish va shu asosida mashg‘ulotni tashkil qilish imkoni bo‘ladi. Agar organizmga quloq solib ko‘rilsa, unda ayni daqiqada qaysi biri ishlamayotgan mushaklarni energiya bilan ta’minlash uchun ishga tushganligini yetarlicha aniq bilib olish mumkin. Biroq sport amaliyotida ko‘pchilik sportchilar o‘z organizmida sodir bo‘ladigan o‘zgarishlarga e’tibor berishmaydi. Biroq ushbu o‘zgarishlarga asoslanib o‘zlarining mashg‘ulot dasturlariga o‘zgartirishlar kiritishlari mumkin bo‘lar edi. Ko‘pgina sportchilar juda jadal yoki o‘ta bir xilda mashq qiladilar ayrimlari o‘ta past jadallikda mashg‘ulot o‘tkazadilar. Nima bo‘lganda ham, ular ham boshqalar ham hech qachon istalgan natijaga erisha olmaydilar. Mashg‘ulotning optimal shiddatini ikki xil usul bilan: qondagi laktat (sut kislotasi) darajasi o‘zgarishini aniqlash yordamida yoki yurak qisqarishi tezligini (yuqt) aniqlash orqali mashg‘ulotni  boshqarish mumkin. Ikkita usuldan yoki ulardan biridan foydalanib, sprotchilar ko‘pincha mashg‘ulotlar hajmi va shiddati kichik bo‘lgan sharoitda ham yuqori natijalarga erishadilar.

Ushbu maqolada yurtimizda yoshlar uchun innovatsion ta’lim yaratishda muhim ahamiyat kasb etgan TIMSS xalqaro baholash dasturi va bu tadqiqotni ishlab chiqish va rivojlantirish tarixi tog’risida. Bunda TIMSS xalqaro baholash dasturining O’zbekiston Respublikasi ta’lim sohasiga kirib kelishning sabablari aytib o’tiladi va bu tadqiqotning yoshlar uchun qanday ahamiyatga ega ekanligi ko’rsatiladi.

Ushbu maqola orqali Yangi O‘zbekiston Xalqaro baholash tendensiyalari va xalqaro standartlar bo‘yicha maktablarda so‘ng bosqichma bosqich ta’lim maskanlarida olib borilayotgan islohxatlar va ularning yutuqlari borasida fikrlar bayon etilgan.

Maqolada ta'lim tizimida xalqaro baholash dasturlarining ahamiyatini zamonaviy pedagogik dalillar, O‘zbekistonda baholash dasturlarini qo‘llashning mavjud ahvoli haqida so‘z borgan.

mazkur maqolada davlat fuqarolik xizmatining siyosiy imijini o‘rganishning nazariy-metodologik asoslari tahlil qilingan. Adolatli jamiyat asoslarini yaratish, hokimiyatni boshqarish va uning funksiyalarini bo‘lib amalga oshirishga qaratilgan dastlabki g‘oyalar, davlat fuqarolik xizmati tushunchasi, mazmun-mohiyati, davlat boshqaruvidagi o‘rni kabi masalalar o‘rganilgan.

Bozor munosabatlari iqtisodiy integratsiya va globallashuv ta'sirida keng yoyilmoqda. Milliy iqtisodiyot ham bozor munosabatlarining rivojlanishi uchun eng maqbul makon va maydon vazifasini o‘tamoqda, chunki erkin oldi-sotdi, xaridor ehtiyojlariga muvofiq Tovar ishlab chiqarish, xizmat turlarini ko‘paytirish o‘zbek xalqi iqtisodiy munosabatlarida azaldan mavjud edi. Hozirgi davr, global taraqqiyot mazkur munosabatlarni yanada keng aytirish, optimallashtirish va takomillashtirishga imkon bo‘lib, milliy va umuminsoniy qadriyatlarning uyg‘unlashuvi ana shu asosda ro‘y bermoqda.

Ushbu maqolada sport sotsiologiyasi fanining universitetlar tizimiga integratsiyasining ahamiyati va shu sohadagi mavjud muammolar tahlil qilinadi. Sport sotsiologiyasi sportning jamiyatdagi ijtimoiy, madaniy, iqtisodiy va siyosiy o‘zgarishlarga qanday ta’sir ko‘rsatishini o‘rganadi. Bu fan nafaqat sport sohasida, balki boshqa turli ijtimoiy fanlar, jumladan, pedagogika, biznes, psixologiya, huquqshunoslik kabi yo‘nalishlarda ham o‘quvchilarga katta foyda keltirishi mumkin. Maqolada sport sotsiologiyasining asosiy yo‘nalishlari, jumladan, sport va jamiyat o‘rtasidagi o‘zaro aloqalar, ijtimoiy stereotiplar, gender tengligi, irqiy muammolar va iqtisodiy jarayonlar haqida so‘z yuritiladi. Shuningdek, sport sotsiologiyasini universitetlarda o‘qitishdagi asosiy muammolar, ularni bartaraf etish uchun takliflar keltirilgan.

Mazkur maqola ijtimoiy gumanitar fanlar sohasidagi dolzarb muammolarni tahlil qilishga qaratilgan bo‘lib, san’at va madaniyatning o‘rni va ahamiyatini o‘rganadi. Ijtimoiy gumanitar fanlarning jamiyatdagi roli, madaniyat va san’at bilan o‘zaro bog‘liqligi, ularning rivojlanish istiqbollari va jamiyatda yuzaga kelayotgan muammolarni hal qilish yo‘llari ko‘rib chiqiladi. Maqolada, shuningdek, ijtimoiy gumanitar fanlar, san’at va madaniyatni rivojlantirish uchun zarur chora-tadbirlar taqdim etiladi.

Ushbu maqolada bugungi kunda emotsional intellekt bo`lajak pedagog shaxsiga juda muhim o`rinda turishi va shu bilan birga, o'qituvchi shaxsini o'z-o'zini rivojlantirishni talab qiladi, aks ettirishning amaliy ko'nikmalarini egallash, kasbiy muhim fazilatlarni rivojlantirish va o'z-o'zini nazorat qilish bilimlarni takomillashtirish to`g`risida fikr-mulohazalar yuritilgan. Bundan tashqari,intellect termini ham lug`aviy jihatdan ochib berilgan bo`lib, xorij olimlarining tadqiqotlari orqali emotsional intellekt bo`lajak pedagog shaxsiga nechog`lik muhim ahamiyat kasb etishi izohlangan.

Boshlang‘ich ta’lim yo‘nalishi talabalari uchun kompetentlikning rivojlanishi ularning kelajakdagi pedagogik faoliyatida muvaffaqiyat qozonishining asosiy omillaridan biridir. Kompetentlik nafaqat nazariy bilimlarni o‘zlashtirish, balki kasbiy faoliyatda amaliy ko‘nikmalarni qo‘llash, ijodkorlik va shaxsiy rivojlanishni ta’minlashni ham o‘z ichiga oladi. Shu maqsadda paradigmal yondashuv ta’lim jarayonini tashkil etishning samarali metodologik asosi sifatida ahamiyatga ega. Paradigmalar talabalarning bilim, ko‘nikma va qobiliyatlarini tizimli rivojlantirish uchun muhim vosita bo‘lib xizmat qiladi. Paradigmalar va ularning boshlang‘ich ta’limdagi ahamiyati quyidagicha:

ushbu maqola ta’lim tizimini rivojlantirishda, mamlakatimizda olib borilayotgan innovatsion jarayonlar va xalqaro baholashning umumiy rivojlanish imkoniyatlari, ularni amalga oshirishda oliy ta’lim va boshlang‘ich ta’lim tizimida olib borilayotgan ishlar. Mamlakatimiz Prezidentining Farmoniga binoan oliy ta’lim tizimini 2030-yilgacha rivojlantirish konsepsiyasi tasdiqlanganligi haqida ma’lumotlar berilgan.

Ushbu  maqolada PIRLS xalqaro baholash dasturi va uning maqsadi, bu tadqiqotdan davlatlar qanday maqsadlarda foydalanishi, PIRLS tadqiqotida o’qish savodxonligining darajalari, bu tadqiqotda O’zbekiston Respublikasining natijalari haqida ma’lumotlar berilgan.

Maqolada boshlang‘ich sinf tarbiya darslarida o'quvchilarning 4K modeli kompetensiyalarini rivojlantirish usullari ko'rib chiqiladi. Ushbu modelda kritik fikrlash, kommunikativlik, kreativlik va kolaboratsiya kabi kompetensiyalarni rivojlantirishda foydalaniladigan metodlar tahlil qilinadi.

Maqolada  O‘zbekiston Respublikasining Germaniya bilan madaniy aloqalarini rivojlanish jarayonlari  tahlil etilgan. Muallif  ushbu aloqalar ayniqsa musiqa va raqs, teatr va kino, muzeylar va badiiy ko‘rgazmalar hamda madaniyat kunlari doirasida amalga oshirlayotganligi dalillar asosida k o‘rasatib bergan.

Maqolada  Dunyoning aksariyat joylarida diniy e’tiqodlar odamlarning hayot tarziga, axloqiy qarashlariga va jamiyatdagi munosabatlarga kuchli ta’sir qiladi. Xristianlik dini ham boshqa dinlar singari jahondagi yetakchi va unga e’tiqod qiluvchilar sonining ko’pligi bilan alohida o’rinda turadi. Xristian dinining kelib chiqishi va tarqalishi milodning I-III asrlarida Rim imperiyasida yoyilib uni jahon dini darajasiga ko’tarilishi dalillar asosida ko‘rasatib bergan.

Maqolada jamiyat ijtimoiy, siyosiy, iqtisodiy hayotida ma’naviyatning o‘ziga xos o‘rni, buni amalga oshirilayotgan turli sohaga oid islohotlarda namoyon bo‘lishi haqida dalillar asosida ko‘rsatib berilgan.

One of the economically important issues today is marketing and ensuring the effective management of the marketing process. Because if the goods produced are sold, they will have an economic meaning. For this reason, it is extremely important to effectively market the produced goods. In this process, successfully planning, implementing and managing marketing activities for goods and services produced in a country provides significant advantages to that country. With successful marketing management, first of all, the recognition of goods and services produced in a country increases in both national and international markets. In this way, increases in production volume may occur due to increases in demand. This allows economic vitality to increase and economic growth to occur. In addition, the successful implementation of management strategies for marketing goods produced in the country in international markets contributes to the increase in export volume. Because successful marketing of products in international markets gives that country competitive power and superiority in international markets. It is possible to say that marketing management consists of four stages called analysis, planning, implementation, guidance and control, and each of these stages has a different importance.  With this prepared study, the economic importance of international marketing management in Türkiye will be revealed.

Mazkur maqolada  Maxalliy  byudjetni shakllantirish bo‘yicha soliq tushumlarini prognozlashtirish ishlarini tashkil qilish va bunda byudjetda xarajatlar ehtiyojlarini va tenglashtirish dasturlarining asosiy jihatlarini aniqlashda mavjud innovatsion yondashuvlarni ishlab chiqishni takomillashtirish, davlat moliyasini boshqarish samaradorligini oshirish maqsadida soliq tushumlarini prognozlashning keng ko‘lamli usullarini joriy etish yuzasidan takliflar berilgan.

Ushbu maqolada aksiz solig'ining shakllanishi va hozirgi holati tahlil qilinadi. Aksiz solig'ining nazariy asoslari, uning davlat byudjetidagi o'rni, soliqqa tortish obyektlari va subyektlari ko'rib chiqiladi. O‘zbekistonda aksiz solig'i tizimini takomillashtirish bo'yicha so'nggi yillarda amalga oshirilgan islohotlar va ularning natijalari tahlil qilinadi. Shuningdek, aksiz solig'i maʼmuriyatchiligini yanada takomillashtirish bo'yicha tavsiyalar beriladi.

Жаҳон ер фонди бугунги кунда 13,4 млрд. гектарини ташкил этади. Унинг атиги 1,5 млрд. гектари, яъни 11% қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқариши учун  иқтисодий жиҳатдан қулай ҳисобланади. Уларнинг миқдори ва сифати табиий ва андропоген омиллар ва жараёнлар таъсирида йилдан-йилга камайиб бормоқда. Демак, глобал озиқ-овқат муаммосини ечиш ва қишлоқ хўжалигида фойдаланиш учун чекланган ер ресурсларининг самарадорлигини ошириш муҳим аҳамият касб этади.

Maqolada O'zbekiston respublikasida investitsiyalarning asosiy kapitalga yo’ltirishning asosiy mohiyati va iqtisodiy o’sishning dolzarbligi o’rganiladi. Chunki, investitsiyalar ko'p jihatdan nafaqat alohida mintaqalarning rivojlanishini va tashkilotlarning asosiy fondalarini o'sishini, balki butun davlatning iqtisodiy o'sishini ta'minlaydi, bandlik darajasini oshirishga yordam beradi. Iqtisodiy o’sishni ta’minlash va mo’tadil investitsion muhitni shakllantirish uchun investitsiyalarni jalb etishning samarali strategiyasi va mexanizmlarini ishlab chiqish uchun mamlakatimizdagi investitsiya faolligining hozirgi holatini ilmiy jihatdan tahlil qilish zarur. Tayanch so'zlar: investitsiyalar, asosiy kapital, asosiy vositalar, kpital qo'yilmalar, investitsiyalarning mintaqaviy tarkibi, to'g'ridan-to'g'ri xorijiy investitsiyalar, statistik tahlil, iqtisodiy o’sish.

Ushbu maqolada tijorat banklarida investitsiya loyihalarini moliyalashtirishda   samaradorligini oshirish yo`llarining nazariy va amaliy jihatlari tadqiq  etilgan.

Maqolada Qishloq xo’jaligiga investitsiya jozibadorligini oshirish va investorlarni qiynayotgan savollar haqida so‘z yuritilgan.

Tijorat banklari aktivlar portfellarining sifatini ta’minlash ularning moliyaviy barqarorligi va likvidliligini ta’minlashning zarurligi hozirgi kundagi dolzarb masalalardina biri bo‘lib hisoblanadi. Aktivlarni boshqarishda uchrashi mumkin bo'lgan muammolar va ularning yechimlariga e'tibor qaratilgan. Ushbu ilmiy maqolada tijorat banklari aktivlarini samaradorligini oshirish yo‘llari bo‘yicha ilmiy taklif va amaliy tavsiyalar ishlab chiqishga harakat qilindi.

Hududlardagi mavjud demografik vaziyat va aholi takror ishlab chiqarishning mavjud turlari demografik jarayonlarni ilmiy asoslangan boshqarish maqsadida ularning ijtimoiy-iqtisodiy shartliligini eng batafsil o‘rganishni taqozo etadi..

Мамлакатимиз корхоналарида  ахборот коммуникация технологияларини жорий этиш ва улардан фойдаланиш самарадорлигини ошириш бўйича амалий тавсия ва таклифлар ишлаб чиқилган.

Maqolada xo‘jalik yurituvchi subyektlar barqarorligining nazariy metodologiyasini takomillashtirish, soliqlar vositasida xо‘jalik yurituvchi subyektlar moliyaviy barqarorligini ta’minlashning rivojlanish tendensiyalari, soliq solinadigan bazani aniqlash tartiblarini takomillashtirish yо‘llari va  uning mamlakat moliyaviy ahvoliga ta’siri ko‘rib chiqiladi.

Bu maqolada tovar moddiy zahiralari hisobini yuritish,  inventarizatsiyani baholash, nazorat qilish va auditini takomillashtirish  masalalari yoritilgan.

Ижтимоий-иқтисодий ривожланиш жараёнларини 21 аср бошларидаги ҳолати, дунё мамлакатлари ва жаҳон ҳудудларининг бир-бири билан ўзаро боғлиқлиги кучайган, фантехника ривожи таъсирида умумпланета миқёсидаги янги муаммоларни юзага келиши ва кескинлашуви ортган шароитда, глобаллашув жараёнларини янада шиддатли равишдаги тезлашиши билан тавсифланади. Интенсивлаштириш жараёнлари ривожланишининг бу босқичдаги энг аҳамиятли хусусиятларидан бири, ишлаб чиқаришнинг турли омилларини давлатлараро аралашиб кетиши ва молиявий капиталларни чегара билмас даражадаги ҳаракатидан иборатдир. Бунинг натижасида глобализация барча иқтисодий муносабатларни қамраб олувчи жараён сифатида намоён бўлиб, унинг барча элементлари бир-бири билан янада мослашган ҳолда ривожланишга сабабчи бўлмоқда.

Mazkur maqolada turizmda iqtisodiy samaradorlikni baholash masalalari yoritilgan. Turizm sektori mamlakat iqtisodiyotiga katta ta’sir ko‘rsatadigan soha bo‘lib, uning iqtisodiy samaradorligi valyuta tushumlari, ish o‘rinlari yaratish, mahalliy biznesni rivojlantirish kabi omillar orqali o‘lchanadi. Maqolada turizm sohasining iqtisodiy ahamiyati va samaradorlikni baholash mezonlari, shuningdek, turizmni rivojlantirishning samaradorligini oshirish yo‘llari keltirilgan. Turizmni rivojlantirishda marketing, infratuzilma, va xizmatlar sifatini yaxshilash kabi strategiyalar muhim ahamiyatga ega. Umuman olganda, turizmda iqtisodiy samaradorlikni oshirish mamlakatning uzoq muddatli iqtisodiy barqarorligini ta’minlashga yordam beradi.

O‘zbekistonda gastronomik turizmni rivojlantirish tendensiyalarini o‘rganish hamda gastronomik turistik subyektlar faoliyatining iqtisodiy samaradorligining tahlilini amalga oshirish. Ushbu maqoladan ko‘zlangan asosiy maqsad gastronomik turizmning kelib chiqishi va uning mohiyatini keng yoritib berishdan iborat, chunki, bugungi kunda dunyoning rivojlangan juda ko‘plab davlatlarida turizmning asosiy turi sifatida gastronomik turizm etirof etilmoqda, negaki gastronomik turizm sohasini jadal rivojlantirish iqtisodiy o‘sishning muhim omili sanaladi. Shu tufayli gastronomik turizmni rivojlantirish nazariy-uslubiy va amaliy jihatlari bo‘yicha ilmiy-tadqiqot ishlarini olib borish dolzarb masala hisoblanadi. 

Maqolada mahalliy byudjetlar daromad bazasini shakllanishi, unda yer solig‘i va mulk solig‘ining ahamiyati va ilmiy-amaliy asoslari yoritib berilgan. Mahalliy byudjetlar daromadlari barqarorligini ta’minlash imkoniyatlari asoslangan. Yer hamda mulk solig‘ining mahalliy byudjetlar daromadlarini shakllantirishdagi ahamiyatini oshirish yuzasidan tartib va amaliy tavsiyalar taklif etildi. Bundan tashqari, mahalliy byudjet daromadlarini oshirish yo‘llari bo‘yicha tadqiqot olib borilgan bo‘lib, mavzu doirasida iqtisodchi olimlarning tadqiqotlari o‘rganilib, xulosa va takliflar shakllantirildi.

Ushbu maqolada yuqori inflyatsiya va  foiz stavkalri bilan sinovdan o`tgan global moliya tizimi haqida ma`lumotlar nazariy va amaliy jihatlari tadqiq etilgan.

Ushbu maqolada tijorat banklarida  investitsiya loyihalarini moliyalashtirishda samaradorligini oshirish yo`llarining  nazariy va amaliy jihatlari tadqiq  etilgan.

Ushbu maqolada islomiy moliya tushunchasi, uning oddiy moliya tizimidan farqlari va afzalliklari bayon qilingan. Dunyo islomiy moliya bozori holati, unda islom banklarining tutgan o‘rni tahlil qilingan. Xalqaro tajribalar o‘rganilib, aholining moliyaviy xizmatlardan foydalanish muammolari ko‘rsatilgan va ularni bartaraf etish yo‘nalishlari taklif etilgan.

Mintaqaviy iqtisodiyotda mamlakatimiz agrar sohasining o‘ziga xosligi, xususan, dehqonchilikning sug‘orishga asoslanganligi, sug‘oriladigan yerlarda dehqonchilik mahsulotlarining aksariyati yetishtirilishi, suv resurslarining cheklanganligi, ekologik vaziyatning murakkabligi, respublikamiz demografik rivojlanishining o‘ziga xos jihatlari yerdan unumli foydalanish samaradorligini muttasil oshirib borishni taqozo etadi.

Insonning ishlab chiqarish faoliyati ham nafaqat iqtisodiy, shuningdek o’zining ma’naviy jihatlariga ega. Iqtisodiyot bilan ma’naviyatga katta ahamiyat bergan jamiyat o’zining yirik ijtimoiy ziddiyatlarsiz va qarama-qarshiliklarsiz barqaror taraqqiy etishi uchun zamin yaratadi. Gap iqtisodiyotning moddiy boyliklar, ma’naviyatning esa aqliy va hissiy boyliklar yaratishi, jamiyatga bu boyliklarning har ikkalasi ham kerakligi ustida ketayotgani yo’q, balki gap ma’naviyat va iqtisodiyotning o’zaro ta’siri ustida ketayapti.

В данной статье рассматривается роль международных партнерств в стимулировании экономических инноваций в развивающихся экономиках, с акцентом на влияние многонациональных корпораций (МНК), малых и средних предприятий (МСП) и участия государства. Исследуется, как многонациональные компании и международные многонациональные предприятия (ММП) участвуют в исходящих иностранных прямых инвестициях (ИПИ), что подчеркивает механизмы передачи знаний, диффузии технологий и повышения инновационного потенциала. Также анализируется роль государства в создании благоприятных институциональных рамок для инноваций и содействии государственно-частным партнерствам (ГЧП). Результаты исследования показывают, что международные партнерства, поддерживаемые сотрудничеством различных заинтересованных сторон, являются ключевыми для устойчивого внедрения экономических инноваций. Сотрудничество между университетами, предприятиями и государственными структурами является решающим для решения глобальных экономических вызовов, включая переход к «зеленой экономике», снижение бедности и неравенства.

Sanoat korxonalari milliy iqtisodiyotning muhim tarmoqlaridan biri hisoblanadi. Shu bilan birga ular nafaqat milliy iqtisodiyotda balki, ijtimoiy sohada ham muhim ahamiyat kasb etadi. Maqolada sanoat korxonalarida mahsulot raqobatbardoshligini oshirishning ayrim muammolari ko‘rib chiqilgan va sanoat korxonalarida mahsulot raqobatdoshligini oshirish bo‘yicha taklif va tavsiyalar bayon etilgan.

mazkur maqolada o‘zbekistonda turizm sohasining rivojlanishi, turistik infratuzilmaning kengayishi va turizm soxasi xizmatchilarining faoliyatiga baho berilgan. Unda turizm turlari, xususan, tarixiy, ekologik, arxeologik va ekstremal yo‘nalishlar haqida batafsil ma’lumot beriladi. "o‘zbekturizm" milliy kompaniyasining tashkil etilishi, uning sohani rivojlantirishdagi o‘rni va vazifalari, shuningdek, xalqaro me’yorlarga mos mehmonxona va dam olish maskanlari to‘g‘risida so‘z yuritilgan. Maqolada tarixiy shaharlardagi me’moriy obidalar va zamonaviy turizm xizmatlarining uyg‘unligi o‘zbekistonni jahon turizm bozoridagi istiqbolli hududga aylantirishi ta’kidlanadi.

Ushbu maqolada mamlakatimizda so‘nggi yillarda turizm sohasidagi tub islohotlar, qilingan amaliy ishlar va uning natijasi, nufuzli Xalqaro tashkilotlarning e‘tibori va e‘tirofi, xalqaro reytinglardagi o‘rnimiz, respublikamizga tashrif buyurayotgan turistlar soni va ularga yaratilgan shart-sharoitlar va kelgusida qilinishi mumkin bo‘lgan ustuvor vazifalar ko‘rsatib o‘tilgan.

Mazkur maqolada oliy ta’lim muassasalarida raqobat sharoitida uning raqobatbardoshligini oshirishning marketing strategiyalari ishlab chiqilgan va tavsiyalar berilgan. Ilmiy maqolada oliy ta’lim tizimida marketingning o’rni, oliy ta’lim raqobatbardoshligini oshirishda marketing strategiyalarini ishlab chiqish va ularni amalga oshirish yo’llari ishlab chiqilgan. Oliy ta’lim muassasalarining raqobatbardoshligiga ta’sir ko’rsatuvchi omillar ilmiy tadqiqot manbalarini o’rganish asosida bir necha tasniflarga bo’linib o’rganilgan. Toshkent amaliy fanlar universiteti faoliyati va raqobatbardoshlik omillari statistik tahlil qilingan. Tahlil natijalariga asoslangan holda oli ta’lim muassasalarining raqobatbardoshligini ta’minlash imkonini beradigan sifatni boshqarish bo’yicha bir nechta tavsiyalar berilgan.

Bu maqolada Ilmiy tadqoqotimizning  dolzarbligi mehnat bozorini samarali boshqarish uchun sifatli statistik axborot bazasining zaruriyati bilan belgilanadi.

Ushbu maqola kiberxavfsizlikning bugungi kunda ahamiyatini, uning zamonaviy jamiyatdagi roli, afzalliklari va kamchiliklarini tahlil qiladi. Kiberxavfsizlik nafaqat korporativ yoki davlat darajasida, balki shaxsiy foydalanuvchilar uchun ham muhimdir. Maqola, kiberxavfsizlikning rivojlanishi, mavjud xavflar va ularni bartaraf etish usullari haqida xulosa beradi.

As educational institutions increasingly rely on digital technology, the protection of sensitive educational data has become a critical concern. This article examines the pivotal role of cybersecurity in safeguarding personal and academic information within educational settings, highlighting the legal and ethical frameworks that govern data protection. Key regulations such as the Family Educational Rights and Privacy Act (FERPA), Health Insurance Portability and Accountability Act (HIPAA), and General Data Protection Regulation (GDPR) impose stringent requirements on how institutions manage and secure educational data. Additionally, ethical responsibilities, including transparency, data minimization, and equity, are explored to emphasize the importance of trust and accountability in educational environments. The article outlines effective cybersecurity strategies, including risk assessment formulas, role-based access control algorithms, data encryption methods, incident response planning, and training effectiveness metrics. By implementing these strategies, educational institutions can enhance their cybersecurity posture, ensuring the protection of sensitive information while fostering a secure and innovative learning environment.

3D texnologiyasi o‘quvchilarning mavzularni o‘rganishga ko‘proq jalb etilishiga va ko‘proq ma’lumotni saqlab qolishiga yordam beradi. Murakkab tushunchalarni o‘quvchilar tasavvur qila olsa, tushunish osonroq bo‘ladi.

Hozirgi kunda virtual realik VR asosan oʻyin va turli xil soxalarda foydalanilib kelinmoqda, ammo VR kelajagimizni oʻyin oʻynashdan koʻra koʻproq boshqa soxalarda foydalanilishi tobora oydinlashib bormoqda. Sog'liqni saqlashdan tortib, avtomobil sanoatigacha, ta’limdan turizmgacha, ilg’or foydalanilmoqda  ushbu maqola VR dan foydalanadigan 4ta asosiy sohalarni qamrab oladi. VR bu kimdir kashf qilishi va muloqot qilishi mumkin bo'lgan kompyuter tomonidan yaratilgan muhitni tavsiflash uchun ishlatiladigan atama. Foydalanuvchi virtual dunyoda, hayolan va real hayotdagi kabi atrof-muhitda sodir bo’layotgan jarayonlarni ko’rish orqali miyya, bu ma’lumotlarni  haqiqat deb o‘ylab aldanadi va aynan shu narsa virtual reallik deb ataladi.

Mazkur maqolada Blockchain texnologiyasining ishlash prinsiplari va uning asosiy yutuqlari va kamchiliklari keltirib o`tilgan.

Credit card fraud represents a major issue, resulting in billions of dollars lost annually. Machine learning offers a solution for detecting such fraud by identifying patterns that indicate fraudulent transactions. Credit card fraud encompasses both the physical loss of a credit card and the theft of sensitive credit card information. Various machine learning algorithms can be employed for detection purposes. This project aims to develop a machine learning model specifically designed to identify credit card fraud. The model will be trained on a dataset of historical credit card transactions and evaluated using a separate holdout dataset of unseen transactions.

Effective cybersecurity management requires significant automation to handle the complexity and volume of information involved. Traditional technologies with fixed implementations are often inadequate for combating security threats. Machine learning methods in AI offer a solution to this challenge. This paper presents an overview of various AI applications in cybersecurity and assesses their potential to strengthen defense mechanisms. Our review reveals that valuable AI tools are already in use for network protection and other cybersecurity areas through neural networks. However, some cybersecurity challenges can only be effectively addressed by employing AI strategies. For example, comprehensive data is essential for strategic decision-making, and the need for logical decision support remains a critical unresolved issue in cybersecurity.

Ushbu maqola ta’lim jarayonida kiberxavfsizlikni ta’minlashning usul va vositalari tahliliga bag‘ishlangan. Bundan tashqari maqolada shaxsiy ma’lumotlarni himoyasi va onlayn ta’lim platformalarini himoya qilish oid nazariy va amaliy ma’lumotlar batafsil ko‘rib chiqilgan.

Talabalarning web dasturlashdagi malakalarini rivojlantirish, ularning nazariy bilimlaridan amaliy ko‘nikmalarini shakllantirishda muhim ahamiyatga ega. Ushbu maqolada talabalar malakalarini rivojlantirishda qo‘llaniladigan nazariy va amaliy yondashuvlar ko‘rib chiqiladi.

Maqolada o‘tgan yillardagi sun’iy intellektga oid yangiliklar va yaratilgan yangi avlod chatbotlar haqida gaplashamiz. Boshqa maqolalardan farqli o‘laroq bu yerda sun’iy intellektlarning hozirgi holati, ijtimoiy hayotimizda ular qanday qo‘llanayotgani haqida so‘z boradi.

Ushbu maqolada oliy ta’lim muassasalarida ijtimoiy media tarmoqlari yordamida talabalarning axborot kompetentligini rivojlantirish metodikasi ko’rib chiqiladi. Maqolada kasbiy-pedagogik vazifalar uchun nostandart yechimlar topish, tahliliy ko’nikmalarni rivojlantirish va talabalar o’rtasida innovatsion yondashuvlarni qo’llash orqali ularning kasbiy tayyorgarligini mustahkamlash usullari o’rganiladi. Tadqiqotda  neyron tarmoqlarga asoslangan vositalarning ahamiyati, Telegram botlari va boshqa ijtimoiy media platformalarining talabalarning mustaqil fikrlash qobiliyatlarini oshirish, ijodiy yondashuvlarini rivojlantirishga ta’siri muhokama qilinadi.

Ushbu maqolada ta'lim tizimida raqamli texnologiyalardan foydalanishning afzalliklari va istiqbollari tahlil qilinadi. Bugungi kunda raqamli texnologiyalar ta’limni innovatsion yondashuvlar bilan boyitmoqda, bu esa o‘quv jarayonini samarador va qiziqarli qiladi. Maqolada raqamli texnologiyalar yordamida ta’lim sifati qanday oshishi, ta’lim muassasalari, o‘qituvchilar va o‘quvchilarga qanday imkoniyatlar yaratilishi, kelgusida raqamli texnologiyalar qanday istiqbollarni taklif qilishi muhokama qilinadi.

Ushbu maqola raqamli iqtisodiyotni rivojlantirishning asosiy omillaridan biri hisoblangan kiberxavfsizlikni ta'minlash masalalariga bag'ishlangan. Unda O'zbekistonda kiberxavfsizlik sohasida amalga oshirilayotgan ishlar va mamlakatning kiberxavfsizlik bo'yicha xalqaro reytingdagi o'rni tahlil qilingan. Shuningdek, 2018-2019 yillarda internetning milliy segmentida ro'y bergan hodisalar ham ko'rib chiqilgan.

Talabalarning web dasturlashdagi malakalarini rivojlantirish, ularning nazariy bilimlaridan amaliy ko‘nikmalarini shakllantirishda muhim ahamiyatga ega. Ushbu maqolada talabalar malakalarini rivojlantirishda qo‘llaniladigan nazariy va amaliy yondashuvlar ko‘rib chiqiladi.

Zamonaviy dunyoda axborot resurslari har qanday tashkilot va shaxsning muvaffaqiyati uchun juda muhimdir. Shu sababli, axborot xavfsizligini ta’minlash va himoyalash eng ustuvor vazifalardan biri hisoblanadi. Axborot xavfsizligini baholash (AXB) esa bu himoyalanishning asosini tashkil etadi. AXB - bu tizimdagi zaifliklarni aniqlash, tahlil qilish va ularning potentsial ta’sirini baholash jarayoni bo’lib, samarali xavfsizlik choralarini ishlab chiqish va amalga oshirishga imkon beradi. Zamonaviy dunyoda kompyuter tarmoqlari hayotning deyarli barcha jabhalariga singib ketgan. Biznes, ta’lim, sog’liqni saqlash, davlat idoralari va shaxsiy hayot – barchasi kompyuter tarmoqlariga bog’liq. Shu sababli, bu tarmoqlarning xavfsizligi eng muhim ahamiyatga ega. 

Katta hajmli ma’lumotlar (big data) sogʻliqni saqlash sohasida inqilobiy oʻzgarishlarni olib kirmoqda. Ushbu maqola katta hajmli ma’lumotlarning tibbiy amaliyotda, diagnostikada, profilaktikada va davolash jarayonlarida qanday qo'llanilayotganiga e'tibor qaratadi. Maqolada tibbiy ma’lumotlar tahlili yordamida kasalliklarning erta aniqlanishi va davolash strategiyalarini individualizatsiya qilish imkoniyatlari koʻrib chiqiladi. Shuningdek, katta hajmli ma’lumotlarning tibbiyot tadqiqotlari va innovatsiyalarida qanday roʻl oʻynashi, hamda ularning sogʻliqni saqlash tizimini modernizatsiya qilishdagi ahamiyati tahlil qilinadi. Katta hajmli ma’lumotlar texnologiyalarining tibbiy muassasalar samaradorligini oshirish, resurslarni optimal taqsimlash va sogʻliqni saqlash xizmatlari sifatini yaxshilashdagi imkoniyatlari ham muhokama qilinadi.

XXI asrda texnika vositalarining jamiyatning barcha soxalariga sezilarli darajada tezlik bilan kirib kelishi o’z ta’sirini ko’rsatib kelmoqda.

Искусственный интеллект (ИИ) становится неотъемлемой частью современной жизни, влияя на различные сферы, от бизнеса до медицины. Данная статья рассматривает текущее состояние ИИ, его применение, преимущества и вызовы, с которыми сталкиваются общества в процессе интеграции технологий. Анализируются примеры успешного использования ИИ, а также истетичешские и социальные аспекты, связанные с его развитием [1].

Suv resurslarining ifloslanishi jahon miqyosida ekologik muammo sifatida dolzarb ahamiyatga ega. Ushbu maqolada sun’iy intellekt (SI) yordamida suvning ifloslanish darajasini aniqlash uchun qo’llaniladigan zamonaviy modellar va texnologiyalar ko’rib chiqiladi. Maqola turli xil SI usullarini, jumladan, mashinani o’ganish va chuqur o’rganish algoritmlarini, shuningdek, ularning suv sifatini nazorat qilishdagi samaradorligini baholaydi. Misollar orqali, SI asboblari va modellarining amaliy qo’llanilishi ko’rsatib beriladi, kelajakda ularni rivojlantirish istiqbollari muhokama qilinadi.

Tez texnologik yutuqlar va kiber tahdidlarning kuchayishi bilan ajralib turadigan davrda axborot xavfsizligini baholash turli xil zamonaviy mezonlarni o'z ichiga olgan holda rivojlandi. Ushbu maqola turli sohalarda axborot xavfsizligi amaliyotini baholashni shakllantiradigan zamonaviy ramkalar va metodologiyalarni ko'rib chiqadi. Xatarlarni boshqarish, xavfsizlikni nazorat qilishni baholash, doimiy monitoring va huquqiy standartlarga rioya qilish kabi asosiy tarkibiy qismlarni tahlil qilib, ushbu ish tashkilotlarning axborot xavfsizligiga yaxlit yondashuvni qabul qilishi zarurligini ta'kidlaydi. Bundan tashqari, maqolada rivojlanayotgan tendentsiyalar, jumladan, sun'iy intellekt va avtomatlashtirishning integratsiyasi, bulut xavfsizligi muammolari va nol ishonch arxitekturasi tamoyillari ko'rib chiqiladi. Amaldagi amaliyotlarni har tomonlama ko'rib chiqish va an'anaviy baholash usullaridagi muhim bo'shliqlarni aniqlash orqali ushbu tadqiqot axborot xavfsizligini baholashni kuchaytirish uchun mustahkam asos yaratishga qaratilgan. Oxir oqibat, topilmalar tashkilotlarning rivojlanayotgan tahdid landshaftiga moslashishi, ularning axborot xavfsizligi choralari ham samarali, ham bardoshli bo'lishini ta'minlashi zarurligini ta'kidlaydi.

Inson idrokining asosiy jihati bo‘lgan vaqtni idrok etish tarixan zeitgebers¹ deb nomlanuvchi atrof-muhit belgilari bilan o'zaro ta'sirimiz natijasida shakllanadi. Bu signallar bizning biologik soatlarimizni tabiiy dunyo bilan sinxronlashtirishga xizmat qiladi. Bu signallar samoviy jismlarning ulkan harakatlaridan tortib soatning ritmik chalinishigacha bo‘lgan oraliqda bo‘lib, ularning har biri bizning atrofimizdagi voqealarni tushunish va kutishimizga yordam beradi. Bu hodisalarni idrokni birliklari sifatida ko‘rish mumkin, ularning o‘zgaruvchanligi, zichligi, sinxronligni olndindan xis qila bilish imkoniyati mavjud.

Virtual reallik (VR) texnologiyalari soniyalarda haqiqiy hayotni imitatsiya qilish imkonini beradi va foydalanuvchini simulyatsiyaga chuqur kirishga undaydi. VR texnologiyalarida asosiy hisoblangan matematik modellar haqiqiy ko‘rinish va foydalanuvchining interaktivligini ta’minlashga xizmat qiladi. Ushbu maqolada VR texnologiyalari uchun asosiy matematik modellar, ular bilan ishlashning matematik asoslari, va algoritmik yondashuvlar tahlil qilinadi.

Развитие медиаграмотности представляет собой особую задачу для формирования критического мышления и устойчивости к дезинформации в условиях нынешнего информационного общества в Каракалпакстане. Пользователи сталкиваются с современными вызовами, связанные с массовым потоком всякого рода негативной информации через социальные сети, подвергаясь значительным влиянием чуждой культуры посредством массового распространения развлекательного контента в социальных сетях. В данной статье исследуются указанные проблемы, анализируются их последствия и предлагаются рекомендации для повышения медиаграмотности среди  каракалпакоязычной аудитории.

Ushbu maqolada quyosh panellarini changlanishdan tozalashni monitoring qilish usullari o‘rganilgan. Changlanish quyosh panellarining samaradorligini sezilarli darajada kamaytiruvchi muhim omil hisoblanadi. Tadqiqot davomida infraqizil va lazer texnologiyalariga asoslangan sensorlar yordamida chang miqdorini aniqlash hamda tozalashdan keyingi samaradorlikni kuzatish imkoniyatlari tahlil qilindi. Tashkent shahridagi changli hududda o‘tkazilgan tajribalar asosida samaradorlik va changlanish o‘rtasidagi bog‘liqlik ko‘rsatildi. Monitoring tizimi quyosh panellarining ishlash samaradorligini oshirish va texnik xizmatni avtomatlashtirish uchun amaliy ahamiyatga ega