Mazkur maqolada mamlakatimizdagi madaniyat va san’at ta’limida xorij tajribasining o‘rni va ahamiyati, mamlakatimizda ushbu sohaga berilayotgan e’tibor, madaniyat va san’at ta’limining shakllanishi va rivojlanishi hamda ushbu sohada xorij tajribasidan foydalanib olib borilishi lozim bo‘lgan islohotlar tahliliy bayon etilgan. Shuningdek san’at va madaniyat boshqaruvini O‘zbekiston sharoitiga moslashtirish, boshqaruvga yangi kreativlik asosida Respublikamizdagi barcha san’at muassasalari faoliyatini o’rganish va unga yordam beruvchi tavsiyalarni haqida ma’lumot beradi. Undan tashqari Yangilanayotgan O‘zbekistonda madaniyat va san’at sohasiga qaratilayotgan e’tibor, sohaga doir amalga oshirilayotgan va kelgusida amalga oshirilishi rejalashtirilayotgan chora-tadbirlar xususida so‘z yuritilgan.

Ushbu maqola Yangi O‘zbekiston taraqqiyot strategiyasida madaniyat va san’atning o‘rni va ahamiyatini tahlil qiladi. Mazkur tadqiqotda milliy madaniyat va san’atni rivojlantirish, xalqchillik tamoyillarini kuchaytirish va ularni xalqimizning ruhiy olami, qalbi va ehtiyojlarini ifoda etadigan muhim ijtimoiy institutga aylantirish masalalari ko‘rib chiqiladi. Shuningdek, madaniyatning jamiyat taraqqiyotidagi roli, uning axloqiy-ijtimoiy, ta’limiy, estetik va iqtisodiy funksiyalari, globallashuv sharoitida milliy qadriyatlarni asrash va rivojlantirish zarurati tahlil qilinadi. Maqolada madaniyat va san’at sohasida davlat, xususiy sektor va fuqarolik jamiyati o‘rtasidagi samarali hamkorlik, innovatsion loyihalar va madaniy xizmatlarni rivojlantirish muhimligi ta’kidlangan. Shu bilan birga, madaniyat va ta’lim tizimining o‘zaro chambarchas bog‘liqligi, jamiyat barqarorligi va demokratik qadriyatlarni mustahkamlashdagi ahamiyati ham yoritilgan.

Mazkur maqolada yoshlar ma’naviy barkamollogini shakllantirish jarayonida madaniyat va san’atning tutgan o‘rni ijtimoiy, psixologik hamda pedagogik nuqtai nazardan keng tahlil qilinadi. Madaniyatning milliy o‘zlikni anglashga ta’siri bilan bir qatorda san’atning estetik tarbiya va ruhiy rivojlanishdagi ahamiyati ilmiy manbalar asosida yoritiladi. Shuningdek, O‘zbekiston va jahon tajribasi misolida hozirgi zamonaviy globallashuv sharoitida yoshlarning ma’naviy immunitetini kuchaytirishning zarurati, atrofdagi ijodiy muhitning esa yoshlar kamolotiga ta’siri o‘rganiladi. Maqola madaniyat va san’atning strategik ahamiyatini ilmiy-nazariy tahlil asosida asoslab beradi.

Insoniyat taraqqiyoti davomida til va madaniyat bir-biri bilan chambarchas bog‘liq bo‘lib kelgan. Til – bu nafaqat aloqa vositasi, balki xalqning tafakkuri, dunyoqarashi, qadriyatlari va tarixini aks ettiruvchi ijtimoiy hodisadir. Madaniyat esa jamiyat a'zolarining hayoti, turmushi, urf-odatlari, san'ati, axloqiy mezonlari va boshqalar orqali namoyon bo ‘ladi. Ushbu maqolada til va madaniyat o ‘rtasidagi o‘zaro aloqadorlik, ularning jamiyat hayotidagi o‘rni hamda o‘zaro ta'siri haqida fikr yuritiladi.

Maqolada ommaviy madaniyat xuruji va uning milliy qadriyatlarga taʼsiri tahlil qilinadi. Taʼlim tizimi milliy qadriyatlarni yosh avlodga singdirishda muhim vosita hisoblanadi. Maktab va universitetlarda milliy tarix, madaniyat va qadriyatlar boʻyicha maxsus fanlar va darslar joriy etilishi, tarbiyaviy soatlar va tadbirlar orqali yoshlarda milliy qadriyatlarga hurmat uygʻotilishi muhokama qilinadi. Shuningdek, milliy qadriyatlarni targʻib etuvchi kitoblar va oʻquv qoʻllanmalari yaratish, oʻqituvchilarning malakasini oshirish va maxsus tayyorlash ishlarining ahamiyati ham koʻrsatiladi.

Ushbu maqolada Yangi O‘zbekiston taraqqiyot strategiyasi doirasida madaniyat va san’at sohasida amalga oshirilayotgan tub islohotlarning mazmun-mohiyati va ularning amaliy samaradorligi tahlil qilingan. Xususan, sohani boshqarishning innovatsion mexanizmlari, madaniy muassasalarni raqamlashtirish, moddiy-texnik bazani mustahkamlash hamda kadrlar tayyorlash tizimidagi o‘zgarishlar  yoritilgan. Shuningdek, milliy madaniy merosni xalqaro miqyosda targ‘ib etish va kreativ iqtisodiyot elementlarini joriy etish orqali erishilayotgan iqtisodiy va ma’naviy natijalar ilmiy asosda ochib berilgan.Bugungi kunda Yurtimizda  madaniyat va san’at sohasida amalga oshirilayotgan islohotlar, ularning samaradorligi, innovatsion yondashuvlar, yoshlarning ma’naviy-estetik tarbiyasiga ta’siri hamda xalqaro hamkorlikning rivojlanishiga oid ilmiy tahlillar yoritiladi. Tadqiqot davomida tahliliy, qiyosiy va tizimli yondashuvlardan foydalanilgan.

Ushbu maqolada madaniyat va san’at sohasining jamiyatdagi o‘rni, sohada amalga oshirilayotgan islohot va yangiliklar hamda qaror va loyihalar xususida so‘z boradi.

Har bir millat borki uning ertasi, kelajagini belgilab beruvchi, hamda tarixini oynadek aks ettiruvchi bir qancha omillar bo’ladi. Aynan shu omillarning asosi hisoblangan uning madaniyat va san’atidir. So‘nggi yillarda madaniyat va san’at sohasini tubdan isloh qilish va takomillashtirish, madaniyat va san’at muassasalarini davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlashning samarali tizimini yaratish maqsadida tizimli ishlar olib borilmoqda.

Mazkur maqolada voleybol sport turi bo‘yicha musobaqalarni tashkil etishning asosiy bosqichlari, hakamlik jarayonining o‘ziga xos jihatlari, pedagogik va tashkiliy tamoyillar yoritilgan. Sport musobaqalarining o‘quvchilarning jismoniy va ijtimoiy rivojlanishiga ta’siri hamda hakamlikda e’tibor berilishi lozim bo‘lgan asosiy me’yorlar ilmiy asosda tahlil qilinadi.

Ushbu maqolada oʻquvchilarning futbоl boʻyicha tехnik-tаktik tаyyorgаrlik tоmоnlаrini oʻrgаnish muаmmоlаri haqida qisqacha mazmuni berilgan.

Maqolada siyosiy madaniyat fenomeni jamiyatning siyosiy hayotining eng muhim qismi sifatida ko'rib chiqiladi. Kontseptsiyaning mohiyati, shakllanish tarixi, ushbu tadqiqotning shakllanishi va rivojlanishi madaniyat sohalari, shuningdek, fuqarolarning siyosiy madaniyati darajasining ahamiyati jamiyatning progressiv rivojlanishi. O’zbekistonda siyosiy madaniyatni rivojlantirishning o'ziga
xos xususiyatlari, muammolari va istiqbollari muhim o'rin tutadi.

Ushbu maqolada yoshlar estetik tafakkurini yuksaltirishda musiqiy madaniyatning ksional ahamiyati haqida so’z yuritiladi. Musiqiy madaniyat estetik, psixologik, ijtimoiy, kommunikativ va boshqa sohalar o'zaro bog'liq bo'lgan juda murakkab ta’limlardan biridir. Bu murakkab ta’limning asosi esa - musiqa bilan bog’liqdir. Musiqaning qadr-qimmati odob-axloq bilan tanilgan bo’lib, komil va go‘zallikka ko‘tariladi.

Amir Temur  O'rta Osiyo va butun dunyo tarixida buyuk harbiy rahbar, davlat arbobi va madaniyat homiysi sifatida tanilgan. Ushbu maqola Amir Temurning davlat arbobi sifatidagi roli va uning tarixdagi o‘rni haqida so‘z yuritadi. Maqolada Temurning harbiy yurishlari, siyosiy islohotlari, iqtisodiy siyosati va madaniy merosi tahlil qilinadi. Amir Temur o‘zining harbiy muvaffaqiyatlari bilan katta hududlarni zabt etib, Temuriylar imperiyasini yaratdi. Shuningdek, u markazlashgan boshqaruv tizimini o‘rnatdi, davlatni iqtisodiy va siyosiy jihatdan mustahkamladi. Uning Samarqandni ilm-fan va madaniyat markaziga aylantirishi, ilmiy va madaniy rivojlanishga qo‘shgan hissasi uning buyukligini yanada oshiradi. Temurning siyosiy va madaniy merosi, uning davlat boshqaruvi, qonunlar va madaniy yutuqlari bugungi kunda ham o‘rganilmoqda va dunyo tarixida o‘z izini qoldirgan. Bu maqola Amir Temurning buyuk davlat arbobi sifatidagi ahamiyatini keng yoritib beradi va uning tarixdagi o‘rni hamda merosini chuqur tahlil qiladi.

Ushbu maqola madaniy ta’sir va an’anaviy tarjimalar o’rtasidagi bog’lanishni tahlil etadi. Madaniyat va til o’rtasidagi aloqalarni o’rganib, an’anaviy ifodalar va qadriyatlarning tarjimasi, jamiyatdagi til va madaniyat o’zgarishlariga qanday ta’sir ko’rsatishi ko’rib chiqiladi. Maqolada madaniy elementlar va tilning ahamiyati, ularning xalq hayotidagi o’rni, va xalqaro kommunikatsiyada madaniyatlarning qanday aks etishi tahlil qilinadi. Shuningdek, tarjimalar va madaniy o’zlikni saqlashning o’ziga xos jihatlari va globalizatsiya jarayonidagi yangi qiyinchiliklar ham yoritiladi. Maqola madaniy va lingvistik tadqiqotlarga qiziqqan olimlar, talaba va ilmiy jamoatchilik uchun muhim manba hisoblanadi.

Jismoniy madaniyat inson salomatligini mustahkamlash, jismoniy va ruhiy salohiyatni rivojlantirishda muhim omil hisoblanadi. U yosh avlodni barkamol etib tarbiyalashda, sog‘lom turmush tarzini shakllantirishda katta ahamiyat kasb etadi. Jismoniy madaniyat jamiyatda sog‘lom muhit va ijtimoiy faollikni kuchaytiradi. Bu madaniyat ijtimoiy hayotda inson salohiyatining to‘liq namoyon bo‘lishiga xizmat qiladi.

Zamonaviy dunyoda musiqiy va estetik madaniyat shaxsni shakllantirishda va talabalarning ko'nikma va malakalarini rivojlantirishda muhim rol o'ynaydi. Bu eshitish idrokini, ijodiy fikrlashni, hissiy intellektuallikni va san'atni etarli darajada idrok etish va tushunish qobiliyatini rivojlantirishga yordam beradi. Ushbu maqolaning maqsadi talabalarda musiqiy va estetik madaniyatni rivojlantirishga yordam beradigan pedagogik sharoitlarni ko'rib chiqishdir. Ushbu tadqiqot doirasida musiqiy va estetik madaniyat tushunchasi, uning zamonaviy ta'limdagi ahamiyati, shuningdek, talabalarda ushbu madaniyatni rivojlantirishning asosiy pedagogik tamoyillari ko'rib chiqiladi.

Mazkur maqolada boy ma'naviy tarixga ega o'zbek xalqining musiqiy merosi va ma'daniyati haqida bayon qilinadi. Madaniyat xalqlar birodarligini mustahkamlashda katta o’rin tutadi, zero madaniyat insonlarda yuksak ma’naviy sifatlarni shakllantirib o’zida milliylikni kashf etadi. Ma’naviy merosi va milliy madaniyatning tiklanishi zamonamiz uchun bir uyg’onish deb qabul qilinadi.

Mazkur maqola ijtimoiy gumanitar fanlar sohasidagi dolzarb muammolarni tahlil qilishga qaratilgan bo‘lib, san’at va madaniyatning o‘rni va ahamiyatini o‘rganadi. Ijtimoiy gumanitar fanlarning jamiyatdagi roli, madaniyat va san’at bilan o‘zaro bog‘liqligi, ularning rivojlanish istiqbollari va jamiyatda yuzaga kelayotgan muammolarni hal qilish yo‘llari ko‘rib chiqiladi. Maqolada, shuningdek, ijtimoiy gumanitar fanlar, san’at va madaniyatni rivojlantirish uchun zarur chora-tadbirlar taqdim etiladi.

Ushbu maqola Termiz va Winchester shaharlari mikrotoponimlarining tahliliga bag'ishlangan. Mikrotoponimlar – bu kichik hududlarda, masalan, shaharlar, qishloqlar, ko‘chalar va maydonlarning nomlari bo‘lib, ularning shakllanishi va qo‘llanilishiga tarixiy, madaniy va tabiiy omillar ta’sir qiladi. Maqolada Termiz va Winchester shaharlari mikrotoponimlari o‘rtasidagi o‘xshashliklar va farqlar tahlil qilinadi. Termiz shahri mikrotoponimlari turkiy til va madaniyat izlarini, Winchester shahri mikrotoponimlari esa anglosakson madaniyatini aks ettiradi. Maqola mikrotoponimlarni o‘rganishning lingvistik va madaniy ahamiyatini ko‘rsatadi va bu tahlil shaharlarning tarixiy rivojlanishini chuqurroq tushunishga yordam beradi.

Til va madaniyat o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlik ko‘plab ilmiy tadqiqotlarda va jamiyatdagi amaliy faoliyatda markaziy o‘rinni egallaydi. Har bir til nafaqat muloqot vositasi, balki o‘sha tilni gapirgan xalqning tarixiy tajribasi, madaniy qadriyatlari va dunyoqarashi haqida chuqur ma'lumot beradi. Shuning uchun, tilni o‘rganish faqat grammatika va leksika masalalarini o‘z ichiga olmaydi, balki madaniyatni tushunishni ham anglatadi. Til va madaniyat o‘rtasidagi bog‘liqlikni o‘rganish, tildagi so‘zlar, iboralar, ularning ma'nosi va ishlatilishi orqali xalqning hayoti, urf-odatlari, me'yorlari va qadriyatlari haqida chuqurroq tasavvurga ega bo‘lish imkonini beradi.Odamlar orasidagi muloqotda tilning roli juda katta. Til orqali biz nafaqat axborot almashinuvini amalga oshiramiz, balki madaniy o‘ziga xosliklarni, milliy identifikatsiya va ijtimoiy munosabatlarni ham ifodalaymiz. Misol uchun, har bir xalqning salomlashish odati, rahmat aytish shakli yoki biror muammo yuzasidan fikr bildirish usuli o‘sha jamiyatning ijtimoiy va madaniy qadriyatlarini aks ettiradi. Ba'zi madaniyatlarda to‘g‘ridan-to‘g‘ri gapirish ijobiy sifat sifatida qaralishi mumkin, boshqa bir madaniyatda esa bu no‘noq deb hisoblanishi mumkin.

Ushbu maqolada huquqiy ong va huquqiy madaniyat tushunchalarining nazariy asoslari, ularning jamiyatdagi ahamiyati hamda xalqaro tajriba asosida shakllanish jarayonlari tahlil qilinadi. Tadqiqotning maqsadi — xalqaro miqyosda huquqiy madaniyatni rivojlantirish amaliyotlarini o‘rganish hamda O‘zbekiston sharoitida ushbu tajribalarni tatbiq etish imkoniyatlarini aniqlashdir.

Ushbu maqolada tibbiy madaniyat jamiyat kelajagining mustahkam poydevorini yuksaltirish,tibbiyot ilm-faniga ham moddiy, ham ma’naviy e’tiborni kuchaytirish masalalari yoritilgan.

Ushbu maqolada zamonaviy xulq-atvor ko‘rinishlari, shaxsdagi xulq-atvorni o‘zgarishiga sabab bo‘layotgan ommaviy madaniyatning ko‘rinishlari yoritilgan. Shuningdek, chetdan kirib kelayotgan yot g‘oyalar va illatlarning bizning davlatimizga ham bevosita ta’siri hamda shaxsdagi g‘ayriijtimoiy xulq-atvorni shakllanishi tahlil qilingan.

Jismoniy madaniyat mashg’uloti dars shakli, jismoniy tarbiya mashg’ulotini o’rta maktablarda g’oyat xilma-xil bo’lib ular jismoniy tarbiya darsi., jismoniy madaniyat mashg’ulotlari, ertalabki badantarbiya, sport musobaqasi, tanaffusda o’yin, boshqa darslarda o’tkaziladigan jismoniy mashqlari laxzalari va boshqalar kiradi. Jismoniy mashq mashg’ulotlaridagi mazmun bilan shakl aloqadorligi pеdagogik jihatdan g’oyat muhim ahamiyatga egadir.

Maqolaning maqsadi O‘zbekiston va xorijiy tadqiqotlar tahlili asosida bo‘lajak o‘qituvchilarni deontologik madaniyatni o‘qitish konsepsiyasiga va sifatli ta’limga bo‘lgan turli yondashuvlarni aniqlash va ochib berishdan iborat. Ushbu masalani o‘rganishning asosiy usullari tahlil, deduksiya va induksiya, taqqoslash va umumlashtirish bo‘lib, ular oliy ta’lim muassasalarida bo‘lajak o‘qituvchilarning deontologik madaniyat komponentlarini shakllantiruvchi kasbiy kompetensiyalar va ko‘nikmalarni har tomonlama o‘rganishga, shuningdek, oliy ta’lim tizimining rivojlanishi va sifati asosida talabalarning pedagogik kompetensiyalari va sifatlarini rivojlantirishning amaliy jihatlari hamda usullarini ko‘rsatib berishga yordam beradi. Maqolada nazariy va amaliy asoslarni ilmiy umumlashtirish, metodlar samaradorligini metodik ishlab chiqish orqali bo‘lajak o‘qituvchilarni deontologik madaniyat komponentlarini pedagogik o‘zaro ta’sirga va sifatli o‘qitishga tayyorlash muammosi ochib beriladi; talabalar va o‘qituvchilarni axborot bilan ta’minlashning o‘quv-uslubiy jihatlari tavsiflanadi; tizimli ravishda o‘rganilayotgan ta’lim tizimidagi modernizatsiya jarayonlari asoslanadi; o‘qitish jarayonida innovatsion texnologiyalardan foydalanish asosida ta’lim jarayoni mazmunini va bo‘lajak o‘qituvchilarni tayyorlashda deontologik madaniyat komponentlarini takomillashtirish g‘oyalari keltiriladi; oliy ta’lim muassasalarida kredit modul tizimi sharoitida deontologik madaniyatini shakllantirish jarayonini modellashtirish metodikasi tizimlashtirilib beriladi.