Текущий выпуск
Том 4 № 2 (2025): Естественные науки в современном мире: теоретические и практические исследования
«Zamonaviy dunyoda tabiiy fanlar: Nazariy va amaliy izlanishlar» - это национальная онлайн-конференция с открытым доступом, на которой публикуются обзорные тезисы, относящиеся к различным областям. Главная цель состоит в том, чтобы предложить интеллектуальную платформу для национальных ученых, и она направлена на продвижение междисциплинарных исследований. Все рукописи должны быть подготовлены на узбекском, английском или русском языках.
Опубликован: 2025-02-06
Статьи
ЭФФЕКТИВНОСТЬ И БЕЗОПАСНОСТЬ НОВЫХ АНТИКОАГУЛЯНТОВ РИВАРОКСАБАН В СРАВНЕНИИ С ВАРФАРИНОМ
Антикоагулянтная терапия играет важнейшую роль в профилактике и лечении тромботических заболеваний, таких как тромбофлебит, венозная тромбоэмболия и инсульты. Варфарин, как традиционный антикоагулянт, широко применяется на протяжении многих лет, но его использование связано с рядом ограничений. Регулярный лабораторный мониторинг, высокий риск лекарственных взаимодействий и необходимость строгого соблюдения диеты снижают удобство и безопасность его применения.
2025-02-05
TOSHKENT SHAHRIDA REABILITATSIYANING UY BOSQICHIDA TASHKIL ETISH VA MUROJA’ATLARNI TAHLIL QILISH
Toshkent shahrida reabilitatsiyaning uy bosqichida tashkil etish va muroja’atlarni tahlil qilish.
2025-02-05
ПРОФИЛАКТИКА ОСЛОЖНЕНИЙ И ОПТИМИЗАЦИЯ ЛЕЧЕНИЯ ОТКРЫТЫХ ПЕРЕЛОМОВ КОНЕЧНОСТЕЙ
Открытые переломы конечностей представляют собой одну из самых сложных форм травматизма, сопровождающуюся высоким риском инфекционных осложнений и других патологических процессов. В статье представлен опыт комплексного подхода к лечению открытых переломов, включая оперативное вмешательство, наружную фиксацию, гипербарическую оксигенацию и антибактериальную терапию. В исследовании проанализированы 42 пациента, получивших травму в результате дорожно-транспортных происшествий. Применение предложенного комплекса мер позволило достичь положительных результатов в заживлении ран, минимизировать развитие инфекционных осложнений и ускорить восстановление пострадавших.
2025-02-07
INSULTNI OʻTKAZGAN BEMORLARDA TIBBIY REABILITATSIYANI UY SHAROITIDA TASHKIL ETISH VA TAHLIL QILISH
insultni oʻtkazgan bemorlarda reabilitatsiyani uy sharoitida olib borish va reabilitatsiya davomiyligiga natijalarning bogʻliqligini oʻrganish.
2025-02-07
NEW METHODS OF TEACHING ANATOMY
the article deals with new methodologies for teaching human anatomy using color photos of natural anatomical specimens. About the need for podgotovki for publication by anatomical atlases of a new type of photographic atlases of anatomical specimens, to establish banks of these photos and use them for demonstrations on monitors in the training of the anatomical rooms.
2025-02-10
ФАРМАКОЛОГИЧЕСКИЕ СВОЙСТВА И КЛИНИЧЕСКОЕ ПРИМЕНЕНИЕ ЧЕРЕДЫ ПРИ КОЖНЫХ ЗАБОЛЕВАНИЯХ (ПСОРИАЗ, ЭКЗЕМА)
Кожные заболевания, такие как экзема, псориаз, дерматиты и другие воспалительные поражения кожи, являются одной из наиболее распространённых причин обращения к дерматологам. Эти заболевания не только вызывают физический дискомфорт, но и существенно снижают качество жизни пациентов. Часто такие состояния сопровождаются болью, зудом, воспалением, шелушением и другими косметическими дефектами, которые могут влиять на психологическое состояние больного, снижая его самооценку и социальную активность. Одним из таких подходов являются фитотерапевтические методы, которые включают использование лекарственных растений для лечения кожных заболеваний.
2025-02-10
GIRGENSOHNIA DIPTERA BUNGE O’SIMLIGI VA UNING KIMYOVIY TARKIBI
В данной научной работе представлена информация о биологическом описании и химическом составе растения Girgensohnia diptera Bunge.
2025-02-10
PROSTATA BEZI ONKOLOGIYASIDA PROFILAKTIK TEKSHIRUVLARNING SAMARADORLIGINI BAHOLASH
Prostata saratoni dunyo bo‘ylab erkaklarda keng tarqalgan o‘smalardan biri bo‘lib, saraton bilan bog‘liq o‘lim holatlarining asosiy sabablaridan biridir. Kasallik dastlabki bosqichlarda simptomlarsiz kechishi mumkinligi sababli, uni erta aniqlashda profilaktik tekshiruvlar muhim rol o‘ynaydi. Ushbu tadqiqot prostata saratonini erta aniqlash usullarining samaradorligini baholaydi, jumladan prostata-spesifik antigen (PSA) testi, raqamli rektal tekshiruv (DRE) va ko‘p parametrli magnit-rezonans tomografiya (mpMRI) kabi zamonaviy tasvirlash usullari.
2025-02-10
BANKLARDA XALQARO PUL OʻTKAZMALARI HISOBI VA TAHLILINI TAKOMILLASHTIRISH
Mazkur maqolada banklarda xalqaro pul o‘tkazmalari hisobi va tahlilini takomillashtirish imkoniyatlari tahlil qilingan. Xalqaro pul o‘tkazmalarining samarali boshqarilishi nafaqat bank tizimining likvidligi va rentabelligini oshirishda, balki mijozlarga ko‘rsatiladigan xizmat sifatini yaxshilash hamda xalqaro moliyaviy talab va standartlarga moslashishda muhim ahamiyat kasb etadi. Maqolada xalqaro pul o‘tkazmalarini hisobga olish va tahlil qilish jarayonlarini takomillashtirishda qo‘llaniladigan zamonaviy yondashuvlar, ularning amaliy ahamiyati va afzalliklari o‘rganilgan. Tadqiqot davomida raqamli texnologiyalarni joriy etish, avtomatlashtirilgan hisob tizimlaridan foydalanish, tranzaksiya xavfsizligini oshirish va xalqaro tajribani qo‘llash bo‘yicha tavsiyalar ishlab chiqilgan. Ushbu tadqiqot natijalari bank tizimida pul o‘tkazmalarini yanada optimallashtirish, operatsion samaradorlikni oshirish va xalqaro moliyaviy operatsiyalarni rivojlantirishda amaliy ko‘mak sifatida foydalanilishi mumkin.
2025-02-10
АМЕРИКА МАМЛАКАТИДА ДЕПРЕССИЯ ВА ХАВОТИРДА ФИТОТЕРАПИЯ: ПОТЕНЦИАЛ ПСИХООНКОЛОГИК АҲАМИЯТИНИ БАҲОЛАШ БИЛАН ТИЗИМЛИ ШАРҲ
Ушбу тадқиқот Америкада бир қанча йирик онкология марказларида психотроп дори воситаларини буюриш амалиёти таҳлил қилинди. Тадқиқот даврида онкология марказларидаги бир гуруҳ бемор ётқизилган бўлиб, уларни бир бутун яни 100% деб қабул қилсак, камида 51 фоизига битта психотроп дори воситаси буюрилган. Энг кўп буюрилган дори воситалари гипнотиклар бўлиб, умумий рецептларнинг 48% ни ташкил этди, ундан кейин антипсихотиклар 26% ва хавотирга қарши воситалар 25% ни ташкил этди. Антидепрессант препаратлар психотроп рецептларнинг атиги 1 фоизини ташкил этди. Рецептлар асосларини таҳлил қилиш шуни кўрсатдики, психотроп рецептларнинг 44 фоизи уйқу учун ёзилган, 25 фоизи кўнгил айниши ва қусиш учун берилган; тахминан 17 фоизи руҳий тушкунлик билан боғлиқ ва 12 фоизи диагностик тиббий муолажалар билан боғлиқ. Рецептнинг умумий тезлиги ҳар бир беморга тахминан 2 та психотроп препаратни ташкил этди, фақат 2% рецептларни ножўя таъсирларга олиб келгани аниқланди.
2025-02-11
БАРГЛИ КРЕСС САЛАТНИНГ АГРОБИОЛОГИК ХУССУСИЯТЛАРИ
В статье представлена информация о значении салата листового, его биологических, морфологических особенностях и месте в мире с точки зрения потребления, а также об общей урожайности овощей.
2025-02-12
SPORTCHILARDA OSHQOZON-ICHAK TIZIMI KASALLIKLARI VA FUNKSIONAL DIAGNOSTIK USULLARI
Sportchilarning yuqori jismoniy faolligi ularning oshqozon-ichak tizimi salomatligiga bevosita ta’sir qiladi. Ushbu tadqiqotda sportchilarda keng tarqalgan oshqozon-ichak kasalliklari va ularni tashxislashning zamonaviy usullari tahlil qilindi. Tadqiqot natijalari ushbu kasalliklarning oldini olish va samarali davolash yo‘llarini aniqlashga xizmat qiladi.
2025-02-17
МОРФОЛОГИЯ В МЕДИЦИНЕ И БИОЛОГИИ: ТЕКУЩИЕ ДОСТИЖЕНИЯ И БУДУЩЕЕ НАПРАВЛЕНИЕ
Морфология как наука, изучающая форму и структуру живых организмов на разных уровнях организации, является основой для понимания биологических процессов и заболеваний. В последние десятилетия с развитием новых технологий и методов исследования, таких как молекулярная биология, геномика, электронная микроскопия и 3D-моделирование, морфология заново открывает для ученых важнейшие аспекты клеточной и тканевой архитектуры, их изменений в процессе развития и при различных патологических состояниях.
2025-02-17
CHRONIC POLYPOUS RHINOSINUSITIS AND MODERN TREATMENT OF POLYPS IN THE NOSE
В диссертации рассматриваются хронические и прогрессирующие заболевания носа и околоносовых пазух, воспаления слизистой оболочки. В нем представлена информация, основанная на анализе причин и форм хронического риносинусита с полипами, поражениями слизистой оболочки носа, а также мерами и эффективными методами лечения этого заболевания.
2025-02-17
POLARIZATION AND FORWARD SCATTERING EFFECTS IN LOW-ENERGY POSITRON INTERACTIONS WITH H₂
Positron physical-chemistry has been a significant area of scientific investigation in recent decades. However, low-energy positron scattering by atoms and molecules still presents several open questions, particularly regarding the effects of low-angle scattering on measured cross sections and the role of target polarization in the comparison between theoretical and experimental results. In this study, we examine low-energy positron collisions with H₂ molecules, focusing on the convergence of the polarization contribution in the scattering potential.
2025-02-18
OTOSCLEROSIS: PATHOPHYSIOLOGY, CLINICAL MANIFESTATIONS, DIAGNOSIS, AND ADVANCES IN TREATMENT
Otosclerosis is a pathological bone remodeling disorder affecting the middle and inner ear. The term derives from "oto," meaning ear, and "sclerosis," referring to abnormal hardening. Initially described by Antonio Maria Valsalva in 1735 and later characterized pathologically by Adam Politzer in 1839, otosclerosis involves the replacement of the normal dense endochondral bone of the otic capsule with irregular spongy bone, which eventually hardens and leads to fixation of the stapes footplate.
2025-02-18
NUCLEOLAR MIGRATION IN HEPATOCYTES OF ELDERLY INDIVIDUALS: A MORPHOLOGICAL STUDY
This study presents the results of a morphological examination of the liver in healthy elderly individuals to investigate the process of nucleolar granular component migration from the nucleus to the cytoplasm of hepatocytes. It was established that this process is analogous to that observed in animals, with no fundamental differences between species. The analysis revealed age-related morphological changes, such as lipofuscin accumulation, dystrophic processes, and nuclear polymorphism. Special attention was given to the characteristics of migrating nucleoli, including their shape, size, and potential mechanisms of exit from the nucleus into the cytoplasm. The obtained data confirm the possibility of nucleolar migration in humans and its potential role in cellular processes.
2025-02-19
KOʻHNA ARK
Koʻhna ark - Xivaning qadimiy qal’asi bo‘lib, “Ichon qal’a”dagi xon saroylaridan biridir. Qal’aning paydo bo‘lish tarixi Xiva shahri tarixi bilan chambarchas bog‘liqdir. Xivadagi ushbu meʼmoriy yodgorlik majmuasi XVII asrdan XIX asr o‘rtalarigacha bo‘lgan davr oralig‘ida barpo etilgan. Ichan qalaning gʻarbiy qismida joylashgan. Koʻhna Arkdagi binolar, asosan XVII asrda Anoʻshaxonning oʻgʻli Arangxon davrida usta, shoir Mavlono Vafoiy tomonidan qurilgan. 1804-1806 yillarda qayta tiklab taʼmir etilgan. Koʻhna Ark toʻrt hovliga boʻlinib, atrofi baland paxsa devor bilan oʻralgan. Sharq tomondagi darvozadan oʻng tomondagi yoʻlakka oʻtilib, u orqali saroy masjidi va xonning zarbxonasiga boriladi. Haramxona arkning shimolida, koʻrinishxona gʻarbiy qismida, oʻrtasida Oq shayx bobo koʻshki joylashgan. Darvozaning chap tomonida xonning xizmatkorlari yashaydigan xonalar, omborxona va otxonalar boʻlgan.
2025-02-19
DORIVOR MOMAQAYMOQ (QOQI O’T)NING TIBBIYOTDA ISHLATILISHI VA SHIFOBAXSHLIGI XUSUSIDA AYRIM MULOHAZALAR
Ushbu maqolada dorivor momaqaymoq (qoqi o’t)ning odam va hayvonlarni davolash, kasalliklarni oldini olish uchun, shuningdek oziq-ovqat, atir-upa va kosmetika sanoatida ishlatilishi xususida fikr yuritilgan. Unda dorivor momaqaymoq yoki dala qoqi o’t turining kelib chiqish xususiyatlari, geografik tarqalishi va bioekologiyasini o’rganishga bag’ishlangan tadqiqot natijalari keltirilgan.
2025-02-19
АНАЛИЗ БУРЫХ ВОДОРОСЛЕЙ РОДА LAMINARIA SACCHARINA
Водоросли — внетаксономическая группа, включающая несколько отделов и насчитывающая более 100 тыс. видов. Водоросли называют также низшими растениями, так как им не свойственно разделение тела на ткани и органы.
2025-02-19
БИОТЕХНОЛОГИЧЕСКИЙ ПОДХОД ИСПОЛЬЗОВАНИЯ РЯСКИ (LEMNA MINOR L.) И АЗОЛЛЫ (AZOLLA CAROLINIANA)
В данной статье описаны результаты научных исследований проведенных с целью биотехнологической системы является культивирование водных растений (Azolla caroliniana, Lemna minor L.) на сточных водах в целях их биологической очистки с одновременным получением кормовой биомассы.
2025-02-19
NEUROHUMORAL, CARDIAC, AND INFLAMMATORY INDICATORS IN DETERMINING THE SEVERITY AND PROGRESSION OF HEART FAILURE
Heart failure is a widespread condition among adults, contributing significantly to global morbidity and mortality. Its principal risk factors include coronary artery disease, hypertension, obesity, diabetes mellitus, chronic pulmonary disorders, a family history of cardiovascular disease, and cardiotoxic treatments. A key contributor to poor outcomes in heart failure patients is the ongoing progression of the disease. This review examines the evidence regarding both established and emerging neurohumoral biomarkers for managing and diagnosing heart failure progression. Although numerous biomarkers have been suggested as potentially useful, none yet embody the ideal characteristics needed for effective screening, diagnosis, prognosis, and therapeutic management. Furthermore, the clinical and pathophysiological importance of these biomarkers may vary according to the disease's presentation, stage, and severity. We also discuss the primary classifications of heart failure based on left ventricular ejection fraction—including heart failure with preserved ejection fraction, heart failure with reduced ejection fraction, and the newly defined heart failure with mid-range ejection fraction. Specific biomarker panels may offer varying predictive performance for the progression of heart failure, particularly in forecasting the future course of the disease and in monitoring adverse or reverse left ventricular remodeling. This article aims to provide an overview of both the fundamental and additional mechanisms underlying heart failure progression, contributing to a more comprehensive understanding of its pathogenesis.
2025-02-21