Евразийский журнал медицинских и естественных наук, это официальное издание Общества науки, медицины и естествознания. В нем рассматриваются следующие типы оригинальных материалов для рецензирования и публикации: исследовательские статьи, обзорные статьи, письма редактору, краткие сообщения, случай отчеты, книжные обзоры, технологические отчеты и обзоры статей. Каждый выпуск охватывает темы, которые представляют интерес для широкой читательской аудитории, представителей промышленности, клиницистов, научных кругов и правительства. Журнал для всех, кто интересуется наукой. Мы рады предоставить возможность публикации на страницах журнала всем заинтересованным авторам. Журнал ориентирован на профессиональных врачей и фармакологов, исследователей и преподавателей университетов. В журнале публикуются статьи проблемного и научно-практического характера. Работы студентов принимаются к рассмотрению только при наличии соавторов научного руководителя.

Опубликован: 2024-03-05

DIMETILSULFOKSID KARBAMID MUHITIDA SHOLI POYASIGA ISHLOV BERISH

Tabiatda turli erituvchilar mavjud bo‘lib ular moddalarning turlariga va xossalariga qarab tanlanadi. Olib borilgan tadqiqotlarda bir nechta erituvchilar xossalari o‘rganilib, sholi poyasining va undan olinadigan sellyulozani eritish va undan quyi molekular moddalarni ajratib olish imkoniyatlari o‘rganilgan.

M.Urozov, N.F.Yusupova, Z.U.Usmanova

7-12

2024-03-04

SHOLI POYASINI DIMETILSULFOKSID VA ULTRATOVUSH YORDAMIDA ISHLOV BERISH TEXNOLOGIYASI

Ultratovush kuchini ko‘proq darajada oshirish GS fraktsiyasi tarkibidagi sholi poyasi biomassasidan va kamroq darajada lignin fraktsiyasi tarkibidagi aralashmalarni olib tashlashga yordam beradi.

M.Urozov, N.F.Yusupova, Z.U.Usmanova

13-18

2024-03-04

COVID-19 O’TKAZGAN TIZIMLI SKLERODERMIYAGA CHALINGAN BEMORLARDA IKKILAMCHI PROFLAKTIKA USULLARI

Covid-19 insoniyatni juda koʻp narsaga oʻrgatdi, ham texnologik yutuqlar, ham tibbiy yangiliklar. Shu bilan birgalikda ushbu virus bugungacha hayotimizni bir qismiga aylanib ulgurdi. Ushbu maqolada Covid-19 oʻtkazgan tizimli sklerodermiyaga chalingan bemorlarda ikkilamchi profilaktika usullari haqida batafsil bayon qilinadi.

Abduraxmanova Nargiza Mirza Baxtiyorxonovna, Botirbekov Abdurashid Nazarqulovich

19-23

2024-03-09

QORI RAHMATULLOH VOZEH- DINIY VA DUNYOVIY ILMLAR SOHIBI

Ushbu maqolada XIX asr oxiri va XX asr boshlarida Markaziy Osiyoda xususan Buxoro amirligida tug’ilib, faoliyat olib brogan shoir, tabib, olim va davlat arbobi Qori Rahmatulloh Vozeh  va uning hayot yo’li haqida ma’lumotlar berib o’tilgan.  Bu davrda yashab ijod etgan ajdodlarimizning ilmiy merosini tadqiq etishga alohida e'tibor berilib, xususan Qori Rahmatulloh Vozeh asarlarining yoshlar tarbiyasidagi o'rniga e'tibor qaratilgan.

Abdullayeva Saodat Nurillo qizi

24-25

2024-03-11

“НЕОФИТ” ВА ГЕМОСТАТ ПЛЁНКАСИНИНГ ФОРМАЛИНЛИ МОДЕЛИДА ЯЛЛИҒЛАНИШГА ҚАРШИ ТАЪСИРИНИ ЎРГАНИШ

Доривор ўсимликлар асосида олинган “Неофит” ва “гемостат”  пленкасининг фармакологик хусусиятини ўрганиш учун 18-22 г вазндаги 36 та оқ зотсиз эркак сичқонларда яллиғланишга қарши хусусиятини ўрганиш учун “формалинли артрит” модели келтириб чиқарилди. Сўнгра формалин юборилган жойда ҳосил бўлган шишнинг қайтишини ҳисоблаш асосида яллиғланишга қарши таъсири мавжудлиги исботланди. Солиштирма объект сифатида Левамикол малҳами олинди. Ўрганилган натижаларга кўра “Неофит” ва “гемостат” пленкалари яллиғланишга қарши фармакологик таъсирга эга эканлиги аниқланди.

Бобожонова Ч.М. , Султанова Р.Х., Azamatov A.A.

32-35

2024-03-12

ОЦЕНКА ОСТРОЙ ТОКСИЧНОСТИ ЭКСТРАКТА НА ОСНОВЕ SALVIA SCLAREA L.

В статье обсуждается актуальность исследования токсичности экстракта, извлеченного из лекарственного растения Salvia sclarea L. на белых крысах. Цель исследования - расширение арсенала безопасных медикаментов на основе данных о лекарственных растениях. Методы включают оценку острой токсичности и статистический анализ данных. Результаты показывают, что экстракт, извлеченный из лекарственного растения Salvia sclarea L., относится к практически нетоксичным веществам. Выводы подчеркивают важность учета токсичности и возможных побочных эффектов при использовании лекарственных растений.

Ахмаджонов К.К., Шильцова Н.В., Султанова Р.Х., Азаматов А.А., Турсунходжаева Ф.М.

36-41

2024-03-12

СОВРЕМЕННЫЕ АСПЕКТЫ ДИАГНОСТИКИ МУКОВИСЦИДОЗА

Муковисцидоз (МВ) — сложное генетическое заболевание, которое оказывает существенное влияние на дыхательную, пищеварительную и репродуктивную системы и имеет широкий спектр клинических проявлений. Достижения медицинской науки привели к значительным улучшениям в диагностике и понимании МВ. В этой статье рассматриваются современные аспекты диагностики муковисцидоза, освещаются эволюция диагностических критериев, интеграция генетического тестирования и роль программ скрининга новорожденных.

Бобониязов Комилжон Куранбаевич , Босимов Мухаммаджон Шукуруллаевич , Собиров Холмирза Зокиржон ўғли

42-46

2024-03-13

СОВРЕМЕННЫЕ ПОДХОДЫ К ИСПОЛЬЗОВАНИЮ ФИТОПРЕПАРАТОВ В КОМПЛЕКСНОМ ЛЕЧЕНИИ ТУБЕРКУЛЕЗА

Туберкулез (ТБ) остается серьезной глобальной проблемой здравоохранения, при этом потребность в инновационных и эффективных стратегиях лечения становится более острой, чем когда-либо. На этом фоне фитотерапия становится многообещающим дополнением к комплексному лечению туберкулеза, предлагая потенциальные преимущества, варьирующиеся от повышения эффективности лекарств до облегчения побочных эффектов, связанных с традиционным лечением туберкулеза. В этой статье рассматриваются современные подходы к интеграции фитотерапии в схемы лечения туберкулеза, исследуются научные данные об эффективности и безопасности различных растительных лекарственных средств.

Ташпулатова Фатима Кудратовна, Алиджанов Сарвар Кашипович, Сабиров Шавкат Юсупович

47-52

2024-03-13

ГЕПАТОЛЕНТИКУЛЯРНАЯ ДЕГЕНЕРАЦИЯ КЛИНИЧЕСКИЕ И МОЛЕКУЛЯРНО-ГЕНЕТИЧЕСКИЕ ОСОБЕННОСТИ

Гепатолентикулярная дегенерация, широко известная как болезнь Вильсона, представляет собой генетическое заболевание, характеризующееся аномальным накоплением меди в тканях организма, приводящее к печеночным, неврологическим и психиатрическим проявлениям. В этой статье представлен углубленный обзор клинических и молекулярно-генетических особенностей болезни Вильсона, подчеркивая важность комплексного диагностического подхода для точной идентификации заболевания и лечения.

Бобониязов Комилжон Куранбаевич , Босимов Мухаммаджон Шукуруллаевич

53-57

2024-03-13

ОСОБЕННОСТИ КЛИНИЧЕСКОГО ТЕЧЕНИЯ, ДИАГНОСТИКИ И ЭФФЕКТИВНОСТИ ЛЕЧЕНИЯ ТУБЕРКУЛЕЗНОГО МЕНИНГИТА У ВИЧ-ИНФИЦИРОВАННЫХ

Туберкулезный менингит (ТБМ) у ВИЧ-инфицированных пациентов представляет собой уникальные проблемы в клиническом течении, диагностике и эффективности лечения, требующие индивидуального подхода к лечению. В этой статье рассматривается пересечение ТБМ и ВИЧ-инфекции, подчеркивая особенности течения заболевания, трудности диагностики и результаты лечения в этой группе населения. Синергия между ВИЧ и туберкулезом (ТБ) усложняет клиническую картину, часто приводя к атипичным проявлениям ТБМ и более высокому риску неблагоприятных результатов лечения.

Ташпулатова Фатима Кудратовна, Алиджанов Сарвар Кашипович, Сабиров Шавкат Юсупович

58-62

2024-03-13

СУВ РЕСУРСЛАРИ СУВЛAРИДAГИ КИМЁВИЙ МОДДAЛAР УЧУН РУХСАТ ЭТИЛГАН МИҚДОРЛAРНИ ИШЛАБ ЧИҚИШ МЕТОДОЛОГИЯСИ

Ушбу мақола мавжуд минтақавий хусусиятлар ва жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилотининг талабларини ҳисобга олган ҳолда сув ҳавзалари сувларидаги зарарли моддаларни гигиеник регламентлаш бўйича экспериментал тадқиқотларни ягона тартибга келтиришга бағишланган. Сув ҳавзаларида зарарли кимёвий моддаларнинг рухсат этилган максимал концентрациясини (РЭК) ишлаб чиқиш методологияси ўткир, ўткир ости ва сурункали санитария-токсикологик тажрибалар шароитида ҳар хил турдаги экспериментал ҳайвонларда бир қатор экспериментал тадқиқотлар ўтказишни ўз ичига олади.

Искандарова Ш.Т., Усманов И.A., Хасанова М.И.

63-68

2024-03-13

YANGI TUG’ILGAN CHAQALOQLARDA TUG'MA PNEVMONIYANING KECHISHI

Yangi tug'ilgan chaqaloqlarda kasallanish va o'lim ko'rsatkichlari tarkibida tug‘ma (TP) va neonatal (NP) pnevmoniya etakchi o'rinni egallaydi [1,6,9].

Usmanova Munira Fayzullayevna , Meliqo’ziyev Jahongir Muxtorjon o’g’li

69-74

2024-03-13

YANGI TUG'ILGAN CHAQALOQLARDA GIPOTERMIK HOLATNI BAHOLASH

Erta neonatal davrda yangi tug'ilgan chaqaloqlarning gipotermiyasi moslashish jarayoniga va shunga mos ravishda o'lim ko'rsatkichlariga hamda perinatal kasallanishga sezilarli darajada ta'sir qiladi. Shuningdek bu holat har xil qon ketishlar respirator distress sindromi yarali nekrotik enterokolit DVS-sindromi va boshqa patologik holatlarning etiolopatogenetik bo'g'ini hisoblanadi. Dunyoning turli mintaqalarida yangi tug'ilgan chaqaloqlarda gipotermiya va uning oqibatlari bir necha sabablarga ko'ra nomalum:

Sirojiddinova Xiromon Nuriddinovna, Hamidova Marjona Nurmaxmat qizi

75-79

2024-03-13

YANGI TUG'ILGAN CHAQALOQLARDA PSIXOMOTOR RIVOJLANISHNI ANIQLASH

Mamlakatimizda umum e'tirof etilgan - "Sog'lom ona-sog'lom bola» tamoyili o'z mohiyatiga ko'ra, aholini jipslashtiruvchi va safarbar etuvchi davlat bo'lib, davlat va jamiyat darajasiga ko'tarilgan ustuvor vazifaga aylandi. Biz bu muhim vazifaning ijrosiga krishar ekanmiz, odamlar salonatligini muhofaza qilishning butun tizimini chuqur isloh etish va moderinizaciya qilish asosidagina oldimizga qo'ygan maqsadga erishish mumkinligini teran anglab etganimizni ta'kidlab o'tmoqchiman.17-noyabrda butun dunyo bo'yicha "Halqaro muddatidan oldin tug'ilgan bolalar kuni" nishonlanadi. Bu kun chala tug'ilgan bolalar I parvarishlash Evropa fondining tashabusi bilan 2009-yil tashkil etilgan.Har yili planetamizda 15 mln ga yaqin bolalar chala tugiladi, boshqacha aytganda, dunyo bo'yicha tug'iladigan bolalarning har uchinchisi muddatidan oldin tug'iladi.

Sirojiddinova Xiromon Nuriddinovna, Ismatova Iroda Farxod qizi

80-85

2024-03-13

ГИПЕРТОНИЧЕСКАЯ БОЛЕЗНЬ ПРИ САХАРНОМ ДИАБЕТЕ

Диабет – метаболический синдром, беспокоящий практически все страны мира, особенно развивающиеся страны. Изменения образа жизни и генетические факторы приводят к тому, что заболеваемость этим заболеванием увеличивается с каждым годом. Сахарный диабет (СД) 2-го типа обычно сопровождается другими сердечно-сосудистыми факторами риска, такими как артериальная гипертензия, ожирение и дислипидемия. Эта статья о гипертонии при диабете.

Хидирова Нигора Холмурзаевна, Амиркулова Гулхаё Мурадуллаевна

86-88

2024-03-14

GENERAL DESCRIPTION OF DENTAL PROSTHESIS AND THEIR TYPES

This article is a general classification of dentures, their types it was written about positive and negative evaluation, as well as removable teeth.

Bahadirjon Ismailov

89-92

2024-03-15

ANALYSIS OF OCCLUSIOGRAPHY IN ELDERLY PATIENTS WITH VARIOUS TYPES DENTAL DEFECTS

Dentistry is one of the most dynamically developing medical sciences. New concepts and approaches to providing dental care and conducting comprehensive diagnostics of dental diseases are presented annually at scientific congresses and conferences at various levels. However, a number of traditional methods and approaches to complex diagnostics of the dental system remain relevant to this day. The presented article is devoted to assessing the relevance and practical application of occlusiography techniques in elderly patients with dentition defects of varying extent.

Muzaffarbek Normatov

93-95

2024-03-15

THE SIGNIFICANCE OF OCCLUSION IN RESTORATIVE DENTISTRY

In this time of fast-moving change in restorative techniques and products, all operative dentists should raise their consciousness of occlusal principles. Occlusal forces set limits on the selection of materials and often prescribe the design features needed for a successful outcome. With structurally or periodontally compromised teeth, the occlusal planning to minimize nonaxial forces lies at the heart of the restoration. Virtually all restorative dentistry is affected by the occlusal forces of the teeth in function. Clinicians who ignore them place their restorations in jeopardy and their peace of mind at risk.

Muhammadismoil Akhmadjonov

96-101

2024-03-15

TITLE: GASTRIC RESECTION: EXPLORING ITS IMPACT ON HEALTH AND WELL-BEING

Gastric resection, a commonly performed surgical intervention for various gastrointestinal disorders such as cancer, ulcers, and obesity, introduces significant physiological and lifestyle changes with profound implications for patient health and well-being. This systematic review comprehensively explores the multifaceted outcomes associated with gastric resection, encompassing alterations in dietary patterns, nutritional deficiencies, dumping syndrome, challenges in weight management, and the spectrum of post-operative complications. By synthesizing a breadth of empirical research and clinical observations, this review aims to provide a nuanced understanding of the complex landscape surrounding gastric resection. Emphasis is placed on the critical need for tailored patient care, interdisciplinary collaboration among healthcare professionals, and proactive management strategies aimed at optimizing patient outcomes and fostering post-operative well-being. Through a holistic approach to patient care, this review underscores the importance of addressing the intricate needs of individuals undergoing gastric resection to promote resilience and enhance their overall quality of life.

Akramxon Sharipov , Umida Rahmonova, Dwevedi Kalash , Vinayak Koli

102-110

2024-03-18

HISTOLOGY OF PTERYGIUM

Pterygium is a common ocular surface disorder characterized by the growth of fibrovascular tissue over the cornea. This article provides a comprehensive overview of pterygium histology, including its pathogenesis, cellular components, and molecular characteristics. Understanding the histological features of pterygium is crucial for developing effective treatment strategies and improving patient outcomes.

Hamid Rajabov

111-115

2024-03-18

MODERN VIEWS ON CHRONIC DISEASES OF THE UPPER RESPIRATORY TRACT IN PREGNANT WOMEN

Chronic tonsillitis (CT) is considered one of the most common diseases among pregnant women. A chronic pathological process localized in the palatine tonsils becomes a focus of constant pathological impulses. Assessment of the state of the function of the fetoplacental complex in this cohort of patients is relevant at the present time. Development of prognostic criteria for the development of perinatal pathology, which allow timely therapeutic and preventive interventions are an important factor in improving patient birth outcomes.

Ulugbek Pulatov , Javlon Nematullayev

116-119

2024-03-19

PAIN PERCEPTION AND MANAGEMENT: ASSESSING OUR CURRENT POSITION

As per the definitions provided by the International Association for the Study of Pain (IASP), nociception is described as "the neural mechanisms responsible for encoding and processing harmful stimuli," while pain is characterized as "an unwanted sensory and emotional experience linked with actual tissue damage". Pain serves as a signal eliciting both reflexive and conscious responses aimed at safeguarding the body from potential harm. A wide array of stimuli, including heat, inflammation, necrosis, and muscle spasm, among others, can trigger pain sensations.

Jo’rabek Nurulloyev, Adiba Mirzayeva, Firuza Nishanbayeva

120-132

2024-03-19

THE IMPORTANCE OF DENTAL MOLDS: A GUIDE TO ORAL HEALTH

Taking care of your oral health goes beyond just a bright smile and fresh breath. Studies have shown a clear link between gum disease, also known as periodontal disease, and various chronic diseases. Gum disease is inflammation of the gums caused by the buildup of plaque, a sticky film of bacteria that forms on your teeth. If left untreated, gum disease can lead to tooth loss and even affect your overall health. Research has shown that gum disease increases the risk of developing chronic diseases such as heart disease, diabetes, respiratory infections, and even some types of cancer. This connection may be due to the fact that bacteria from gum disease can enter your bloodstream and travel to other parts of your body, causing inflammation and damage.

Ilhomjon Ismailov

133-137

2024-03-22

IGNA BILAN DAVOLASH USULLARI ORQALI SURUNKALI BEL OG‘RIG‘I BО‘LGAN BEMORLARNING HAYOT SIFATINING YASHILANISHI

Tadqiqotning maqsadi: Tibbiy va sotsiologik tadqiqotlar ma’lumotlari asosida an’anaviy koreys tibbiyot usullaridan foydalanishning bemorlarning hayot sifati darajasiga ta’sirini asoslashdan iborat. Materiallar va usullari: Tadqiqotda  umurtqa pog‘onasi bel-dumg‘aza dorsopatiyasi tashxisi qо‘yilgan 152 bemor ishtirok etdi, ishtirokchilar orasida 54 (35,5%) erkak va 98 (64,5%) ayol bor edi, bemorlarning  21 - 71 yoshgacha, bemorlarning о‘rtacha yoshi 52±8,4  ni tashkil etadi.

Isamuxametova Yulduz Mirbaratovna, Usmanxodjayeva Adibaxon Amirsaidovna, Matmurodov Rustambek Jumanazarovich

139-150

2024-03-25

MAXALLIY O‘SIMLIK XOM ASHYOLARI ASOSIDA SURTMA TARKIBINI TANLASH

Maqolada tuklibargli xandeliya suyuq ekstrakti, dorivor tirnoqgul nastoykasi, to’q qizil exinatseya quruq ekstrakti va turli polimerlar asosida surtma tarkibini tanlash va texnologiyasini ishlab chiqish to’g’risida ma’lumotlar keltirilgan. Olib borilgan tadqiqotlar natijasida surtmaning fizik-kimyoviy ko’rsatkichlaridan bir xilligi, termo va kolloid turg’unligi o’rganildi.

Habibullayeva N.H., Ziyamuhamedova M.M., Nurmuratova S.M.

26-31

2024-03-11

ОЦЕНКА ПОКАЗАТЕЛЕЙ АНАЛИЗА КОЖНОГО ПОКРОВА У ПАЦИЕНТОВ С ЭЛАСТОЗОМ КОЖИ

Изучения состояния кожи пациентов у пациентов с эластозом кожи на сегодняшний день считается одной из актуальных проблем в современной косметологии. Существует множество процедур и методов исследования для определения качества терапии по поводу эластоза кожи, однако не один из них не может полностью удовлетворить исследователя. В нашей статье мы предлагаем для изучения состояния кожи пациентов и оценки эффективности проведенной терапии использовать светодиодный анализатор кожи Mark Vu analizator. В исследованиях мы использовали анализ кожи по определению общего числа морщин, скрытых морщин, показатели фотостарения кожи.

Алиев А.Ш., Хайдарова Н., Жандарбекова Ш.

151-154

2024-03-25

MFKA SORBENTI VA UNING Cu(II) IONLARI BILAN HOSIL QILGAN METALLOKOMPLEKSLARINING SPEKTROSKOPIK TAHLILI

Ushbu maqolada polikondensatsiya reaktsiyasi orqali melamin, karboamid, formalin va tozalangan ammofos  (MFKA)  asosida sintez qilingan sorbent bo'yicha tadqiqot olib borildi. Olingan MFKA sorbenti bilan Cu(II) ioni bilan hosil qilgan metallokompleksing Raman spektrlari o'rganilgan va tahlil qilindi.

Tojiyev Panji Jovliyevich; Rasulova Safarmoh Mirzamuratovna, Ishmuratova Dilnoza Korjovovna

155-159

2024-03-26

ОЦЕНКА ФУНКЦИОНАЛЬНОГО РЕЗЕРВА ПОЧЕК НА ФОНЕ АНТИАГРЕГАНТНОЙ ТЕРАПИИ ПРИ ХРОНИЧЕСКОЙ БОЛЕЗНИ ПОЧЕК III

В статье представлены результаты исследования по оценке сравнительной эффективности антиагрегантных препаратов ацетилсалициловой кислоты и аллтромбосепина на функциональный резерв почек у 40 пациентов  с хронической болезнью почек (ХБП) III СТАДИИ. Исследования показали, что длительное применение аллтромбосепина улучшает функциональный резерв почек. Таким образом, наши исследования ещё раз подтвердили что широко применяемый антиагрегант, изготовленный из местного сырья, аллтромбосепин не уступает ацетилсалицилую кислоту, который
длительное время применяется при ХБП.

Ёдгорова Садокат Уктамовна, Жаббаров Азим Атаханович, Ходжанова Шахноза Искандаровна

160-167

2024-03-26

ОСОБЕННОСТИ КЛИНИЧЕСКОЙ КАРТИНЫ ПАЦИЕНТОВ С ГНЕЗДНОЙ АЛОПЕЦИЕЙ ПЕРЕНЕСШИХ COVID-19 ИНФЕКЦИЮ

Изучения состояния кожи и ее придатков у пациентов после перенесенной COVID-19 инфекцией на сегодняшний день считается одной из актуальных проблем в современной медицине. Выпадение волос в данном случае встречается наиболее часто, в том числе и гнездная алопеция. В наше исследование вошли 84 пациента с гнездной алопецией, возникшей на фоне перенесенной COVID-19 инфекции. Наблюдение за пациентами велось в течении 6-ти месяцев от момента дебюта основного заболевания.

Алиев А.Ш., Хайдарова Н., Жандарбекова Ш.

168-173

2024-03-26

TALABALAR MUHTITIDA JAMOA QURISH XUSUSIYATLARI

Maqolada universitet muhitida rivojlanayotgan talabalar jamoalari va birlashmalarining qiyosiy tahlili keltirilgan, jamoadagi o‘zaro ta'sir tamoyillari, jamoa samaradorligining tarkibiy qismlari va ularning rivojlanish bosqichlari yoritilgan, hamda rahbarning roli ko‘rsatilgan, shaxs va jamoaning o‘zaro ta'siri xarakterlangan. Shiningdek, maqolada muallifning sinfdan tashqari shakllantirish faoliyati doirasida talabalar jamoalari bilan o‘zaro munosabatlari ko'rsatilgan.

Nazarova S.K., Jalilova G.A.

174-177

2024-03-27

СОЦИАЛЬНОЕ ЗНАЧЕНИЕ ЖЕНСКОГО БЕСПЛОДИЕ

В статье описываются, что женское бесплодие является актуальной проблемой во всех странах мира. Согласно мировым данным репродуктивный потенциал женского населения снижается, увеличивая число бесплодных пар. В настоящее время состояние репродуктивного здоровья населения является предметом интереса не только медицины, но и общественности и выделяется своей общественно - политической значимостью.

Джалилова Г.А., Исмаилова Ф. М., Шорустамова М.М.

178-181

2024-03-27

ПРОФИЛАКТИКА ОТРАВЛЕНИЙ ТОКСИЧЕСКИМИ ИНФЕКЦИЯМИ

В данной статье представлено комплексное рассмотрение стратегий и мер, направленных на профилактику отравлений, вызванных токсическими инфекциями. Токсические инфекции, возникающие в результате воздействия вредных патогенов или загрязненных веществ, представляют значительный риск для здоровья отдельных лиц и сообществ. В исследовании изучаются различные профилактические подходы, включая правила гигиены, программы вакцинации, протоколы безопасности пищевых продуктов и меры общественного здравоохранения. Анализируя эти стратегии, данное исследование стремится подчеркнуть разнообразные меры, используемые для защиты здоровья населения и смягчения опасностей, связанных с токсическими инфекциями.

Шакирова Динора Неъматовна, Максудова Сабохат Абидхановна

182-185

2024-03-27

ПРОФЕССИОНАЛЬНАЯ ЧЕСТЬ, ДОСТОИНСТВА, РЕПУТАЦИЯ МЕДИЦИНСКИХ РАБОТНИКОВ И ПРАВОВЫЕ АСПЕКТЫ ИХ ЗАЩИТЫ

В статье приводятся законодательные и нормативные акты Республики Узбекистан по медицинской и социальной защите врачей и медицинского персонала. А также результаты анкетирования по изучению медико-социальных проблем среди 1267 врачей и показания к выявлению эмоционального выгорания изучались среди 329 медицинских работников.

Кравченко Л.Ш., Мухамедова Н.С.

186-189

2024-03-27

DETERMINING THE PROBLEMS OF DEFICIENCY OF MACRO-MICROELEMENTS IN THE DIET OF CHILDREN OF INFANT AGE

Optimal nutrition is crucial for the healthy growth and development of infants, and deficiencies in essential macro- and microelements can have detrimental effects on their health. This article aims to determine the problems associated with deficiency of macro- and microelements in the diet of infants. Through a comprehensive review of existing literature, the study explores the factors contributing to nutrient deficiencies in this vulnerable population, including suboptimal breastfeeding and complementary feeding practices, socio-economic disparities, and limited access to nutrient-rich foods. By identifying key challenges and determinants of nutrient deficiencies, this article provides valuable insights for healthcare professionals, policymakers, and caregivers to develop targeted strategies for addressing these issues and promoting optimal infant nutrition.

Nilufar Rasulova, Amaliya Aminova , Fazilat Azamatova

190-193

2024-03-27

ASSESSING WHETHER THE SCHOOL-AGE STUDENTS' DAILY ROUTINE PROVIDES ADEQUATE NUTRITION

This study aims to assess whether the daily routine of school-age students provides adequate nutrition. With the rising concern over childhood nutrition and its impact on overall health and academic performance, understanding the nutritional adequacy of school-age students' daily routines is crucial. Through a comprehensive examination of dietary patterns, meal habits, and nutrient intake, this research aims to identify potential gaps in nutrition and inform targeted interventions to promote optimal health and well-being among school-age children.

Nilufar Rasulova, Amaliya Aminova, Makhira Shorustamova

194-197

2024-03-27

STUDYING THE INFLUENCE OF ENVIRONMENTAL FACTORS ON BABIES TODAY

This study investigates the contemporary impact of environmental factors on infants. With increasing concern over environmental pollutants and their potential effects on infant health, understanding these influences is paramount. By examining current research and data, this study aims to elucidate the various environmental factors affecting babies today and their implications for health outcomes. The findings shed light on the complex interplay between environmental exposures and infant well-being, informing strategies for mitigating risks and promoting healthier environments for infants.

Nilufar Rasulova , Makhira Shorustamova , Fazilat Azamatova

198-201

2024-03-27

THROMBOCYTOPENIC PURPURA (WERLHOF'S DISEASE)

Thrombocytopenic purpura or Werlgof's disease belongs to the group of hemorrhagic diatheses, which is related to changes in platelets and is mostly of immune origin. The first clinical description of the disease was given by Werlhof in 1735 under the name of spot hemorrhagic disease.

Humoyun Qo’yliyev , Diyora Shodmonqulova , Mehriniso Mingyasharova , E’zoza Abdujabborova

202-204

2024-03-27

MYOCARDIAL INFARCTION

Myocardial infarction is a limited necrosis of the heart muscle, which occurs as a result of an acute imbalance between its blood supply and demand. It is characterized by the width and depth of damage to the heart muscle.

Diyora Shodmonqulova , Humoyun Qo’yliyev , E’zoza Abdujabborova , Mehriniso Mingyasharova

205-208

2024-03-27

ОСОБЕННОСТИ КЛИНИЧЕСКОГО ТЕЧЕНИЯ И ЛЕЧЕНИЯ ГНОЙНИЧКОВЫХ БОЛЕЗНИ КОЖИ У ДЕТЕЙ ПОДРОСТКОВ

Проблема борьбы с гнойничковой  инфекций кожи остаётся  актуальной,  так как удельный   вес больных  с гнойно-воспалительными  болезнями кожи в детских  стационарах все ещё  высок. Обследовано  оперированных  в течение 2015-2022 гг. по поводу гнойничковых  заболеваний  мягкий  ткани и кожи. Возраст детей  от 9 до 13 лет. Наряду с вскрытием гнойничков  производилось бакпассев гноя, биопсия из  окружающей   ткани очага. Анализ  полученных  данных  показал,  что основным моментом,  определяющим в нашем исследовании клиническостечение  гнойного процесса у подростков  и морфологические изменения  в зоне инфильтрата  и близлежащих лимфоузлах. Моно инфекция   оказалось в 89% случаев,  полимикробная флора – 11% случаев. Выделенных  микроорганизмов   составил стафилококк – 65%, стрептококк-12%, кишечная палочка-11,5%, синегнойная палочка – 4,5%, протек – 4%, энтерококк- 3%.

Хамидов Б.Х.

209-214

2024-03-28

PROSPECTS FOR USING THE BEST FOREIGN EXPERIENCE IN EFFICIENT HEALTH STAFF MANAGEMENT

This article studies the opinions of foreign and our republican scientists on the introduction of a modern system of effective management of healthcare workers. It also covers evolutionary approaches to the effective management of field staff and the nature of their stages, the challenges of implementing a modern and efficient healthcare management system and ways to solve them.

Botirjon Umarov , Shohsanam Yunusova, Ezoza Axmadaliyeva

220-227

2024-03-29

ТУГУНЛИ БУҚОҚ БЎЙИЧА БЕМОРЛАРДА БАЖАРИЛГАН ЖАРРОҲЛИК АМАЛИЁТЛАРИНИНГ ҚИЁСИЙ ТАҲЛИЛИ

Мақолада тугунли буқоқ бўйича беморларда бажарилган жарроҳлик амалиётларининг қиёсий таҳлили келтирилган бўлиб, йод танқислиги йилларида ва йод билан таъминланганлик даври таҳлил этилган. Йод танқислиги бор шароитда эркакларда тугунли буқоқнинг қалқонсимон без саратони учраш эхтимоли кўпайган ва 13,1% га, йод билан таъминланиш қониқарли бўлган даврда эса бу кўрсаткич 5,9% ни ташкил этган. Аёлларда йод танқислиги бор шароитда тугунли буқоқнинг қалқонсимон без саратони учраши эхтимоли ошган ва 8,49% га, йод билан таъминланиш қониқарли бўлган даврда эса, бу кўрсаткич 3,93% ни ташкил этган. Қалқонсимон без саратонининг ёшариши эса йод танқислиги шароитларида 16-30 ёшли беморларда кўпроқ аниқланган.

Мадолимова Одина Равшанбековна

228-233

2024-03-29

ТУГУНЛИ БУҚОҚ - ҚАЛҚОНСИМОН БЕЗ ПАТОЛОГИЯСИНИНГ САБАБЛАРИНИ АНИҚЛАШ ТАҲЛИЛИ

Мақолада тугунли буқоқ - қалқонсимон без патологиясининг сабабларини аниқлаш таҳлиллари келтирилган бўлиб, бугунги кунда тугунли буқоқ - қалқонсимон без патологиясининг энг кўп тарқалган касалликларидан бири ҳисобланади. Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти маълумотларига кўра, ҳар йили икки миллиарддан ортиқ киши кам миқдорда йод истеъмол қилиши оқибатида, қалқонсимон без патологиясида ўзгаришлар содир бўлади. Йод билан таъминланган минтақаларда пальпацияланадиган тугунли буқоқнинг тарқалганлик даражаси аёлларда 5%, эркакларда 1% ни ташкил этади.

Мадолимова Одина Равшанбековна

234-239

2024-03-29

ADVANCES IN THE HUMAN SKIN MICROBIOTA AND ITS ROLES IN CUTANEOUS DISEASES

The skin, the body's largest organ, is influenced by environmental factors and is susceptible to various diseases, including acne, psoriasis, and atopic dermatitis. Serving as the primary barrier against pathogens, the skin's health is intricately linked to its microbiota. Despite the challenging conditions it presents, the human skin hosts a diverse array of commensal microorganisms that contribute to its overall environment. Imbalances and dysbiosis in the skin microbiota can lead to the onset or exacerbation of skin diseases. This review explores recent advancements in our understanding of the skin microbiota and its interactions with the human skin. Additionally, it examines the potential roles of specific microbial species in skin health and disease. The review delves into various strategies for preventing, diagnosing, and treating microbe-related skin conditions, such as adopting healthy diets, lifestyles, and the use of probiotics and prebiotics. Furthermore, it discusses the potential of synthetic biology to modulate the skin microbiota, offering opportunities to optimize interactions between microbes and the skin. Ultimately, this review sheds light on the recovery of the human skin microbiota, its connection to skin diseases, and innovative strategies for engineering or reconstructing it.

Shakhnoz Khujaeva

240-256

2024-03-29

REVIEWING THE CURRENT LANDSCAPE OF PROBIOTICS IN TREATING INFECTIOUS DISEASES

This review provides an overview of the potential of probiotics as a clinical intervention for infectious diseases by examining research and development efforts over the past two decades, as reflected in patents and clinical trials. Data were collected from patent and clinical trial databases to assess the long- and short-term trends in probiotics research. Analysis included the total number of patents and trials for each indication, application dates and locations, and types of applicants/sponsors. A total of 22 infectious diseases were investigated, resulting in 82 patents and 65 clinical trials targeting 18 indications. A consistent increase was observed in the number of patents and clinical trials since 1999, with the highest number focusing on digestive tract, respiratory, and urogenital indications. The findings indicate significant interest in probiotics for infectious diseases, aligning with reported unmet needs and global probiotics sales estimates. However, a decreasing rate of translation from patents to clinical trials suggests potential barriers in the research process.

Mukaddas Khusanova

257-271

2024-03-31

UZOQ MUDDATLI ANTIBIOTIKOTERAPIYANING ICHAK BAKTERIYALARI GURUHIGA TA’SIRINI TAHLILIY BAHOLASH

Ma’lumki, ichak mikrobiotasi bir qancha omillarga, shu jumladan antibiotiklarga ta’sir qiladi va xoʻjayinning sogʻligi uchun muhim rol oʻynaydi. Antibiotiklarni qoʻllash tufayli esa mikroorganizmlar tarkibidagi oʻzgarishlar xoʻjayinning sogʻligʻiga zarar yetkazishi mumkin. Ushbu oʻzgarishlar mikroblarning xilma-xilligini kamaytirish, mikrobiota funktsiyalarining oʻzgarishi va antibiotiklarga chidamli shtammlarni yaratish va koʻpaytirishni oʻz ichiga oladi, bu esa clostridioides difficile kabi patogenlar bilan infektsiyaga ko'proq moyil qiladi. Antibiotiklarga qarshilik global inqirozni anglatadi va antibiotiklardan foydalanish vaqt oʻtishi bilan oʻsishda davom etar ekan, ularning mikrobiota va inson salomatligiga ta’sirini oʻrganish zarurati tugʻiladi. Ushbu taqdim etlgan sharhda antibiotiklarning ichak mikrobiotasiga va shuning uchun inson sogʻligi uchun salbiy ta’siri qisqacha muhokama qilingan va shuningdek antibiotiklardan foydalanishning muqobil usullarini taklif qilingan.

Kushnazarova Nigora Asomutdinova, Li Larisa Timofeevna, Murod Ishmurodov Bakhromovich, Mirzaeva Raida Utkurovna, Xakimova Maloxat Sayfutdinovna

272-278

2024-03-31

ПАРАЦЕТАМОЛ ТАЪСИРИДА ЧАҚИРИЛГАН ЎТКИР ТОКСИК ГЕПАТИТДА СИЛИБОР ВА РУТАННИНГ ЖИГАР БИЛИАР ФУНКЦИЯСИГА ТАЪСИРИНИ ЎРГАНИШ

Тажрибада парацетамол таъсирида келиб чиққан гепатитда рутан препаратининг юқори гепатопротектив ва холеретик фаоллиги аниқланди. Рутан амалиётда турли хил этиологияли гепатитларни патогенетик даволаш воситасида тавсия қилиш мумкин.

Бобоева Раъно Рахимовна

279-284

2024-03-31

ОЦЕНКА СОСТОЯНИЯ ПОСТТРАВМАТИЧЕСКИХ РУБЦОВ КОЖИ

Изучения состояния измененной кожи у пациентов с рубцовыми изменениями кожи на сегодняшний день считается одной из актуальных проблем в современной дерматологии и косметологии. Существует множество методов исследования для определения качества терапии по поводу рубцовых изменений кожи, однако не один из них не может полностью удовлетворить исследователя. В нашей статье мы предлагаем два оценочных метода состояния рубцовых изменений кожипозволяющий использовать их в дальнейшем для оценки эффективности проведенной терапии. В исследованиях мы использовали Ванкуверскую шкалу (VSS)оценки состояния рубцов и шкалуPOSAS, включающую субъективную оценку рубца пациентоми исследователем.

Алиев А.Ш., Алиев Ш.Р., Аббосхонова Ф.Х., Насимов Х.И.

285-289

2024-03-31

TRIPSIN FERMENTI UCHUN SORBENT OLISH TEXNOLOGIYASI

Fermentlarning o’ziga xos xususiyatlaridan ularning yuqori spetsifikligi aniqrog’i har bir fermentning biror bir modda bilan chegaralangan ta’sirli yoki juda oz miqdordagi ularga xos moddalarni parchalashidir. Fermentlarning spetsefik ta’siri bu biologik xususiyati bo’lib, bu siz tirik moddalarni tartibli almashinishi va shundan kelib chiqib hayotning o’zi ham bo’lishi mumkin emas.

Xadjimetova Sevara Raupovna

290-293

2024-03-31

TIBBIYOTDA O’QITISH TIZIMINING RIVOJLANISHI USULLARI

Davlatimizda fan va innovatsiya rivojlanishiga katta e’tibor qaratilmoqda. Tibbiyot fanining rivojlanishi hamda bu borada yangi usullar va uslublarni ishlab chiqish dolzarb masalalardan biridir. Hammaga ma’lumki tibbiyot sohasi doim isloh qilinishi, doimo rivojlanish borasida ishlashi sir emas. Tabbiyki ushbu bitmas tugunmas yangiliklar islohotlarni kelajak avlodga yetkazish ustozlar zimmasiga yuklatiladi. Ushbu maqolada aynan shu maqsad uchun qo’llaniladigan zamonaviy usullarning tatbiq etilishi hamda ularning samarasi haqida ma’lumotlar keltirilgan.

Homidova Shaxlo Muxsinovna

294-298

2024-03-31

ANALYSIS OF IRON MICROELEMENTS AMOUNT IN THE GRAIN OF ANCIENT WHEAT VARIETIES

The amount of microelement - iron, important for human health, has been screened in the grain of wheat varieties that have been planted in Uzbekistan for a long time. As a result of the screening, samples with a relatively high content of iron microelement were isolated, and research is being carried out on indicators such as cultivation technology, biochemical indicators and resistance to unfavorable factors in conditions of grassland alluvial soils of the Khorezm Oasis.

Zakhro Isaeva

299-302

2024-03-31