Том 4 № 7 (2025): Наука и технология в современном мире

«Zamonaviy dunyoda ilm-fan va texnologiya» - это национальная онлайн-конференция с открытым доступом, на которой публикуются обзорные тезисы, относящиеся к различным областям. Главная цель состоит в том, чтобы предложить интеллектуальную платформу для национальных ученых, и она направлена на продвижение междисциплинарных исследований. Все рукописи должны быть подготовлены на узбекском, английском или русском языках.

Опубликован: 2025-04-05

ИЗУЧЕНИЕ СОСТОЯНИЯ ОВАРИАЛЬНОГО РЕЗЕРВА У ЖЕНЩИН РЕПРОДУКТИВНОГО ВОЗРАСТА С ХРОНИЧЕСКИМ САЛЬПИНГООФОРИТОМ

Овариальный резерв — это способность яичников производить зрелые ооциты, способные к оплодотворению. Снижение овариального резерва является одним из основных факторов, влияющих на женскую фертильность. Хронический сальпингоофорит — хроническое воспалительное заболевание, поражающее придатки матки, включая яичники и маточные трубы. Это состояние может оказать существенное влияние на здоровье и фертильность женщины, особенно если его не диагностировать и не лечить своевременно.

Усманова Гавхарой Аскаровна

4-5

2025-04-07

GEL TEXNOLOGIYASINI ISHLAB CHIQISH

Hozirgi kunda gellar nafaqat dermatologiya balki proktologiya, jarrohlik, oftalmologiya, ginekologiya, ortopediya, kosmetalogiya amaliyotida hamda boshqa tibbiyot sohalarida keng ko’lamda qo’llanilayotganligi alohida ahamiyatga ega.

Turayeva Sadoqat Solijon qizi

6-9

2025-04-07

MAHALLIY XOMASHYOLAR ASOSIDA MURAKKAB TARKIBLI QUYOSH NURIDAN HIMOYALOVCHI KREM TEXNOLOGIYASINI ISHLAB CHIQISH

Quyosh nuridan himoyalovchi krem tarkibiga kiradigan dori moddalar va asoslar fizik-kimyoviy xossalari jihatidan turlicha boʻladi. Davlat Farmakopeyasi koʻrsatmasiga koʻra fotohimoyalovchi krem dori turi tarkibiga kiradigan dorivor moddalarni asosga qoʻshishdan oldin ularni fizik – kimyoviy xossalarini bilish kerak boʻladi.

Turayeva Sadoqat Solijon qizi

10-12

2025-04-07

THE EFFECTIVENESS OF PODCASTS IN DEVELOPING EFL LISTENING SKILLS

The present study explores the effectiveness of podcasts as an innovative tool for improving listening skills in English as a Foreign Language (EFL) learners. Given the increasing role of digital media in education, podcasts offer a flexible and engaging alternative to traditional listening exercises. This paper examines how podcasts contribute to EFL learners’ listening comprehension, motivation, and overall language acquisition. A mixed-methods approach was employed, combining pre-test and post-test assessments with surveys and interviews. The findings indicate that regular exposure to podcast-based learning materials significantly enhances learners’ ability to understand spoken English, particularly in terms of accent recognition, speech rate adaptation, and contextual comprehension. Furthermore, podcasts promote autonomous learning by allowing students to control their pace and choose topics based on their interests. The study concludes that incorporating podcasts into EFL curricula can effectively bridge the gap between classroom instruction and real-world language use.

Munisaxon Axrorova

13-20

2025-04-08

AQLLI SHAHAR (SMART CITY) TIZIMLARI ORQALI EKOLOGIK MONITORING VA RESURSLARNI TEJASH

Aqlli shahar (Smart City) tizimlari zamonaviy texnologiyalarni, masalan, IoT (Internet of Things), katta ma'lumotlar (Big Data), sun'iy intellekt (AI) va boshqa raqamli tizimlarni qo‘llash orqali shaharlarni samarali boshqarishni maqsad qilgan yangi tendensiyani ifodalaydi. Aqlli shaharlar nafaqat urbanizatsiya va rivojlanishni qo‘llab-quvvatlash, balki ekologik barqarorlikni ta'minlash va resurslarni tejashga ham yo‘naltirilgan. Ushbu maqolada aqlli shahar tizimlarining ekologik monitoring va resurslarni tejashdagi roli tahlil qilinadi.

Qodirov Farrux Ergash oְ‘g‘li, Turayeva Sabrina Kamoliddin qizi

21-28

2025-04-08

DRONLAR YORDAMIDA QISHLOQ XO‘JALIGINI RAQAMLASHTIRISH VA MONITORING QILISH

Zamonaviy texnologiyalar va internetning jadal rivojlanishi bilan elektron tijorat (e-commerce) platformalari har bir sohada, jumladan, qishloq xo'jaligi mahsulotlari bozori va ekologik toza mahsulotlar savdosida katta o'rin egalladi. Elektron tijorat orqali ekologik toza qishloq mahsulotlarini sotish, iste'molchilarga sog'lom va ekologik toza mahsulotlarni oson yetkazib berish imkoniyatini yaratadi. Ushbu maqolada elektron tijorat platformalarining ekologik toza qishloq mahsulotlari bozoriga ta’siri tahlil qilinadi.

Qodirov Farrux Ergash oְ‘g‘li, Turayeva Sabrina Kamoliddin qizi

29-36

2025-04-08

ELEKTRON TIJORAT PLATFORMALARINING EKOLOGIK TOZA QISHLOQ MAHSULOTLARI BOZORIGA TA’SIRI

Zamonaviy texnologiyalar va internetning jadal rivojlanishi bilan elektron tijorat (e-commerce) platformalari har bir sohada, jumladan, qishloq xo'jaligi mahsulotlari bozori va ekologik toza mahsulotlar savdosida katta o'rin egalladi. Elektron tijorat orqali ekologik toza qishloq mahsulotlarini sotish, iste'molchilarga sog'lom va ekologik toza mahsulotlarni oson yetkazib berish imkoniyatini yaratadi. Ushbu maqolada elektron tijorat platformalarining ekologik toza qishloq mahsulotlari bozoriga ta’siri tahlil qilinadi.

Qodirov Farrux Ergash oְ‘g‘li, Turayeva Sabrina Kamoliddin qizi

37-44

2025-04-08

BULUTLI HISOBLASH TEXNOLOGIYALARI VA AI ASOSIDA QISHLOQ XO‘JALIGIDA PROGNOZLASH TIZIMLARI

Zamonaviy qishloq xo‘jaligi texnologiyalari rivojlanib borayotgan bir paytda, sun’iy intellekt (AI) va bulutli hisoblash tizimlari fermerlarga samarali qaror qabul qilish, hosildorlikni oshirish va resurslardan unumli foydalanish imkonini bermoqda. Ushbu maqolada bulutli hisoblash va AI asosida qishloq xo‘jaligida prognozlash tizimlarining ahamiyati, ishlash prinsiplari hamda istiqbollari haqida so‘z yuritiladi.

Qodirov Farrux Ergash oְ‘g‘li, Turayeva Sabrina Kamoliddin qizi

45-52

2025-04-08

KO‘ZI OJIZ BOLALAR UCHUN VIZUAL SAN’AT VA IJODKORLIK: INNOVATSION YONDASHUVLAR

Mazkur maqolada ko‘zi ojiz bolalar uchun vizual san’at va ijodkorlik sohasida innovatsion yondashuvlar tahlil qilinadi. Ko‘zi ojiz bolalar uchun san’atning ahamiyati, ularning ijodiy rivojlanishiga ta’siri, zamonaviy texnologiyalar va multisensor metodlardan foydalanish masalalari yoritilgan. Maqolada relefli san’at, ovozli tasvir texnologiyalari, 3D bosma, taktil materiallardan foydalanish kabi usullar muhokama qilinadi. Ushbu yondashuvlar bolalarning estetik didini shakllantirish, tafakkurini rivojlantirish va ijtimoiy faolligini oshirishga xizmat qiladi.

Klishbaeva Guljan Saken qizi

53-55

2025-04-08

TOTEMISTIC PHRASEOLOGY IN MODERN MEDIA, ADVERTISING, AND POP CULTURE: A LINGUOCULTUROLOGICAL PERSPECTIVE

This article is devoted to the study of totemistic phraseology in the context of modern media, advertising, and pop culture. Totemism, rooted in ancient beliefs about the symbolic power of animals, plants, and objects, continues to influence the linguistic and cultural space of contemporary communication. The research highlights how totemic symbols, traditionally associated with mythological thinking, have been transformed into powerful tools of emotional influence in brand names, slogans, memes, films, and music. Special attention is paid to the linguoculturological functions of totemic phraseology and its ability to reflect and shape cultural identity in the globalized world.

Dilshoda Otaboyeva

56-59

2025-04-10

THE MOST EFFECTIVE WAY TO LEARN ENGLISH THROUGH MOVIES AND CARTOONS

This article explores the effectiveness of using movies and cartoons as tools for enhancing English language acquisition, particularly in ESL and EFL contexts. Grounded in cognitive and socio-cultural theories of language learning, the study demonstrates how audio-visual media provide rich, authentic input that supports vocabulary development, listening comprehension, pronunciation, and cultural competence. Through qualitative and quantitative analysis of learner responses and performance, the research finds that learners exposed to curated films and animated content over a 10-week period showed significant improvement in listening skills (by 32%), vocabulary retention (by 27%), and pronunciation accuracy (by 21%) compared to those receiving traditional instruction. The use of contextualized language, emotional engagement, and visual reinforcement in movies and cartoons makes them highly effective for immersive learning. The article concludes by offering practical strategies for integrating this approach into classroom teaching and independent study routines. 

Gulchexra Mirsaidova , Muyassar Akhmedova

60-67

2025-04-11

TOG‘-KON ISHLAB CHIQARISHI TARIXINI O‘RGANISH VA TAHLIL ETISHGA BAG‘ISHLANGAN TADQIQOTLAR

Maqolada tog‘-kon ishlab chiqarishi tarixini o‘rganish va tahlil etishga bag‘ishlangan tadqiqotlar ko’rib chiqilib, XX asrning 20-yillaridan boshlab tog’li hududlarda olib borilgan tadqiqotlar va ularning natijalari borasida fikr yuritiladi.

G‘ulomjon Jumanazarovich Axmedov

68-73

2025-04-11

O‘ZBEKISTON TA’LIM TIZIMINI YAPONIYA TAJRIBASI ASOSIDA RIVOJLANTIRISH: TAHLILIY YONDASHUV

Ushbu maqolada O‘zbekiston ta’lim tizimini modernizatsiya qilishda Yaponiya tajribasidan foydalanish imkoniyatlari o‘rganiladi. Jahon ta’lim tizimlari orasida Yaponiyaning muvaffaqiyatli tajribasi xalqaro miqyosda e’tirof etilib, innovatsion yondashuv, texnologiyalarni keng joriy qilish, o‘qituvchilarning yuqori maqomi va qadriyatlarga asoslangan ta’lim tizimi bilan ajralib turadi. Mazkur maqolada Yaponiyaning ilg‘or amaliyotlarini O‘zbekiston ta’lim tizimiga moslashtirish bo‘yicha tavsiyalar ishlab chiqilgan.

Sobir Azizov

74-75

2025-04-11

МОРФОЛОГИЧЕСКИЕ КРИТЕРИИ ОЦЕНКИ БРОНХОЭКТАЗА ЛЕГКИХ

Среди патологии дыхательной системы существенное значения имеет бронхоэктатические болезни легких.Бронхоэктазы лёгких чаще всего рассматриваются при оценке общих окончательных точек различных заболеваний, что могут привести к хроническому воспалению лёгких.

Шералиев К.С.

76-77

2025-04-11

ЦИФРОВОЕ НАСИЛИЕ И ПРИТЕСНЕНИЕ ЖЕНЩИН: ИЗУЧЕНИЕ ПРОБЛЕМЫ КИБЕРБУЛЛИНГА, ДОМОГАТЕЛЬСТВ В СЕТИ И РАСПРОСТРАНЕНИЯ ИНТИМНЫХ МАТЕРИАЛОВ БЕЗ СОГЛАСИЯ

Данное исследование посвящено комплексному анализу правовых, социальных и технологических аспектов цифрового насилия в отношении женщин. В работе рассматриваются три основные формы цифрового насилия: кибербуллинг, онлайн-домогательства и распространение интимных материалов без согласия (NCII). Методология исследования включает систематический обзор правовой литературы за 2020-2024 годы, сравнительный анализ законодательства в различных юрисдикциях и изучение судебной практики. Результаты исследования выявляют значительные пробелы в существующих правовых механизмах защиты женщин от цифрового насилия, включая юрисдикционные проблемы, отсутствие специализированных норм и недостаточную эффективность правоприменения. Исследование демонстрирует, что цифровое насилие имеет серьезные психологические, экономические и социальные последствия для женщин, которые часто не учитываются в полной мере при разработке правовых норм.

Курмычкина Альбина Ринат кизи

78-86

2025-04-14

NEVROLOGIK VA RUHIY KASALLIKLARNI DAVOLASHDA ZAMONAVIY KOMPYUTER TEXNOLOGIYALARNING O’RNI VA ISTIQBOLLI USULLARI

Nevrologik va ruhiy kasalliklarni davolashning istiqbolli usullari zamonaviy tibbiyotda jadal rivojlanib borayotgan yo‘nalishlardan biri hisoblanadi. Ushbu maqolada zamonaviy kompyuter texnologiyalari orqali o‘smirlarda nevrologik va ruhiy kasalliklarni aniqlash, to‘g‘ri tashxis qo‘yish hamda davolashda kompyuter texnologiyalaridan foydalanish orqali shifokorlarga qulayliklar yaratish va buning istiqbollari haqida fikr yuritilgan.

Atahanov Sanjarbek Anvarovich, Rasulova Farzona Gʻayratjon qizi

87-91

2025-04-14

СИЛА СЛОВА: РОЛЬ РУССКОГО ЯЗЫКА В КУЛЬТУРЕ И ОБЩЕСТВЕ

Статья "Сила слова: роль русского языка в культуре и обществе" посвящена анализу значимости русского языка как важнейшего элемента культурного и общественного пространства. Автор рассматривает историческую роль языка в консолидации многонационального народа, его значение как носителя культурных ценностей, а также его функции в современном обществе. Особое внимание уделяется влиянию глобализационных процессов на развитие и сохранение русского языка. В работе подчёркивается необходимость бережного отношения к языку как к ключевому фактору формирования национальной идентичности и передачи духовных ценностей будущим поколениям.

Хушбоков Бахтияр Буриевич

92-94

2025-04-14

NEOLOGIZMLARNING LEKSIK NOVATSIYA SIFATIDA LISONOY MAQOMI

Ma`lumki, leksik me’yorlar tilda semantik va stilistik uyg‘unlikni ta’minlashga xizmat qiluvchi muhim normalar tizimi bo‘lsa, leksik deviyatsiya esa bu me’yorlarning bilvosita yoki bevosita buzilishi orqali yuzaga keladigan lingvistik hodisadir. Paradigmatik doirada mazkur qoidalar ikki asosiy yo‘nalishda ko‘rib chiqiladi: birinchidan, voqelikdagi obyektlarga nom berish (nominatsiya) tamoyillari; ikkinchidan esa, referensiya qoidalari - ya’ni nom (so‘z) bilan referent (mazkur obyekt) o‘rtasidagi semantik bog‘liqlik asoslari.

Egamnazarova Durdona Shuhratillaevna

95-98

2025-04-14

XITOY VA O‘ZBEK INTERNET TILLARIDAGI QISQARTMALARNI QIYOSIY TATQIQ QILISH

Ushbu maqola Xitoy va o‘zbek internet tillaridagi qisqartmalarni qiyosiy tahlil qilishga bag‘ishlangan. Maqolada qisqartmalar tushunchasi, ularning internet tilidagi o‘rni va xususiyatlari o‘rganiladi. Shuningdek, Xitoy va o‘zbek internet tillarida qisqartmalar shakllanishi, ularning asosiy turlari va qo‘llanilish xususiyatlari tahlil qilinadi. Tadqiqot natijasida har ikkala tildagi qisqartmalar tizimidagi umumiylik va farqlar aniqlanib, internet lingvistikasi hamda tarjimashunoslik nuqtayi nazaridan muhim xulosalar chiqariladi.

Djurayev Dilshod Mamadiyorovich, Sayfiddinova Marjona Turg‘un qizi

99-103

2025-04-14

BLOKCHEYN TEXNOLOGIYASINING XAVFSIZLIK SOHASIDAGI QO‘LLANILISHI: AFZALLIK VA CHEKLOVLAR

Zamonaviy dunyoda raqamli texnologiyalar jadal rivojlanib, turli sohalarga  chuqur singib bormoqda. Axborot texnologiyalari innovatsiyalarga asoslangan yangi  echimlarni taklif qilib, biznes, moliya, huquq, sog‘liqni saqlash, ta’lim va davlat boshqaruvi  kabi sohalarni sezilarli darajada o‘zgartirmoqda. Blokcheyn texnologiyasi esa ana shunday  inqilobiy texnologiyalardan biri bo‘lib, u markazlashmagan (decentralized), shaffof  (transparent) va xavfsiz (secure) tizim sifatida tobora ommalashib bormoqda. Blokcheyn tushunchasi 2008-yilda Satoshi Nakamoto tomonidan ilgari surilgan bo‘lib, dastlab Bitcoin  kabi kriptovalyutalarni yaratish va boshqarish uchun ishlab chiqilgan. Biroq, vaqt o‘tishi bilan  ushbu texnologiya nafaqat moliyaviy operatsiyalarni, balki boshqa turli jarayonlarni  avtomatlashtirish va optimallashtirish uchun ham qo‘llanila boshlandi.

Komiljon Baxromov Muzaffar o‘g‘li

104-106

2025-04-16

ISSIQXONADA BODRING DURAGAYLARINING HOSILDORLIGIGA YETISHTIRISH TEXNOLOGIYASINING TAʼSIRI

Yilning barcha mavsumlarida aholini yangi sabzavot mahsulotlari bilan ta’minlash yopiq grunt sabzavotchiigi zimmasiga tushadi. Shuning uchun xam bu soxa respublikamizda jadal rivojlanayotgan soxalaridan biri bo‘lib hisoblanadi.

X.K. Bekmuradova

107-109

2025-04-16

SUG‘ORISH TARTIBLARINING LOVIYANI QURUQ MODDA TO‘PLASHIGA TA’SIRI

maqolada Samarqand viloyatining sug‘oriladigan o‘tloqi-bo‘z tuproqlari sharoitida sug‘orish tartiblarining oddiy loviya navlarini quruq modda to‘plashiga ta’siri o‘ganildi. Sug‘orish tartiblarini o‘simlikning quruq modda to‘plashiga ta’siri o’rganildi. Vegatatsiya davri davomida Mahsuldor navida Ravot naviga nisbatan ko‘proq quruq modda to‘plashi kuzatildi.

Otayarova Gulshoda Uzakovna, Ravshanova Nilufar Adilovna, Boltayeva Mehribon O’tkurovna, Masharipova Zuhra Mahmudjon qizi, Mamatova Mashhura Mirzaek qizi

110-113

2025-04-16

CHEKLI ELEMENTLAR USULI ASOSIDA DASTURIY TA’MINOT YARATISHNING ASOSIY PRINSIPLARI

Ushbu maqolada chеkli еlеmеntlar usuli (ChЕU) asosida dasturiy ta’minot yaratishning asosiy prinsiplari ko‘rib chiqiladi. ChЕU murakkab muhandislik va fizikaviy jarayonlarni matеmatik modеllashtirishda kеng qo‘llaniladi. Dasturiy ta’minotni ishlab chiqish jarayonida hisoblash algoritmlarini tuzish, gеomеtriya va tarmoqlash (mеsh gеnеration), chеgaraviy shartlarni kiritish, natijalarni vizualizatsiya qilish va foydalanuvchi intеrfеysini yaratish kabi bosqichlarga alohida е’tibor bеriladi. Maqolada samarali va barqaror dasturiy еchimlar yaratish uchun zarur bo‘lgan asosiy tеxnik va algoritmik yondashuvlar tahlil qilinadi.

Abduxamidov Sardor

114-116

2025-04-16

MINTAQADA TURIZM XIZMATLARINI RIVOJLANTIRISHDA ZAMONAVIY TEXNOLOGIYALARDAN SAMARALI FOYDALANISH

Ushbu maqolada turizm xizmatlarini rivojlantirishda zamonaviy texnologiyalardan foydalanishning asosiy yo‘nalishlari va ahamiyati tahlil qilinadi. Jumladan, internet, mobil ilovalar, ijtimoiy tarmoqlar, VR/AR, big data, sun’iy intellekt singari ilg‘or texnologiyalar turizm sohasining raqobatbardoshligini oshirish, turistlarga ko‘rsatiladigan xizmatlar sifatini yaxshilash, marketing va kommunikatsiya strategiyalarini takomillashtirishda muhim o‘rin tutishi ko‘rsatib o‘tiladi. Shuningdek, maqolada ma’lumot xavfsizligi, huquqiy-me’yoriy bazani rivojlantirish, kadrlar salohiyatini yuksaltirish va barqaror rivojlanish tamoyillariga rioya qilish kabi muhim omillarga urg‘u beriladi. Natijada zamonaviy texnologiyalar bilan uyg‘unlashgan turizm mintaqa iqtisodiyotini barqarorlashtirish, investitsiyalarni jalb etish, madaniy merosni keng targ‘ib qilish va mahalliy aholi farovonligini oshirishga xizmat qilishi ta’kidlanadi.

Karimova Shaxnoza Uktamovna

117-121

2025-04-17

TAFAKKURNING YANGI TURINI SHAKLLANTIRISHDA IMPERАTIV АLGORITMIK TАFАKKURNING AHAMIYATI

Mazkur maqolada talabalarga algoritmik tillar va dasturlash asoslari fanini oʼqitishning umumiy xususiyatlari shu bilan birga dasturlash asoslari taʼlimida metodik innovatsiyalarning mazmun-mohiyati haqida fikirlar yuritilgan, Аlgoritmik faoliyatni oʼzlashtirish, algoritmlarni yaratish va ularni bajarish koʼnikmasini shakllantirish oʼquvchi mustaqil ravishda hal qila oladigan amaliy masalalar sinfini kengaytirish imkonini berishi, algoritmik tillarga oid manbalarning nazariy va amaliy aspektlari atroflicha tahlil qilingan.

Xushvaqtov Umar Norqobilovich

122-124

2025-04-17

BOSHLANG’ICH SINF O’QUVCHILARIGA MATEMATIKA FANINI O’QITISHDA AXBOROT TUSHUNCHASINI SHAKLLANTIRISH

Ushbu maqolada boshlang’ich sinf o’quvchilariga matematika fanini samarali o’qitishda axborot komukatsion texnologiyalaridan foydalanish haqida batafsil bayon qilingan. O’quvchilarning axborot tushunchasini mustahkamlash uchun turli interaktiv o’yinlar va faoliyatlar o’tkazish mumkinligi ularga axborot turini aniqlashga oid masalalar mazmuni yoritilgan va hayotga tayyorlashda qanday qo‘llanilishi mumkinligi muhokama qilinadi.

Boboyorov Davron Ismatullayevich

125-127

2025-04-17

ҒЎЗА ДЕФОЛЯЦИЯСИДАН КЕЙИН КЎСАКДА ТУРЛИ МУДДАТЛАРДА ПИШИБ ЕТИЛГАН ТОЛАЛАР СОНИНИНГ ТАДҚИҚОТИ

ушбу мақолада ғўзада илк очилган кўсаклар, кейин 3 кун, 6 кун, 9 кун ва 12 кун давомида пишиб етилган 1 кг атрофидаги кўсаклар териб олинди, қўл ёрдамида толаси чигитидан ажратилди ва пахта толасининг сифат кўрсаткичлари Тошкент тўқимачилик ва енгил саноат институти “Материалшунослик ва стандартлаштириш” кафедраси лабораториясида аниқланди.

С.У.Патхуллаев, А.Р.Панжиев

128-130

2025-04-17

Показать все выпуски