O‘ZBEK VA KOREYS TILLARIDA HOLATGA TAQLID SO‘ZLARNING FONOLOGIK XUSUSIYATLARI

Abstract:

Maqolada o‘zbek va koreys tillaridagi holatga taqlid so‘zlar (obrazga taqlid)ning fonologik xususiyatlari qiyosiy yoritiladi. O‘zbek tilida holatga taqlid so‘zlar semantikasida unlilarning keng–tor oppozitsiyasi (kuchlilik–kuchsizlik, kattalik–kichiklik), shuningdek undoshlarning ishtiroki (yumshoqlashish, so‘zning CVC tipidagi tuzilishi, qo‘sh undoshlilik) yetakchi omil ekanligi ko‘rsatiladi. Koreys tilida esa holatga taqlid so‘zlarning ohang va ma’no darajasi, asosan, yorug‘/qorong‘u unlilar uyg‘unligi hamda undoshlarning uch turi (평음  (pyeong-eum) — oddiy / tarang bo‘lmagan undoshlar; 경음(gyeong-eum) — qattiq, tarang undoshlar; 격음(gyeok-eum) — kuchli, nafasli (aspiratsiyali) undoshlar) orqali kuchaytirish/qo‘pollashtirish bilan belgilanadi. Misollar asosida har ikki tildagi fonosemantik mexanizmlarning umumiy va farqli jihatlari umumlashtiriladi.