Центральноазиатский журнал образования и инноваций

This paper presents a comparative study of word formation processes in English and Uzbek, focusing on morphological structures, types of word formation, and the productivity of each process in both languages. While English is an analytic language with a tendency toward affixation and compounding, Uzbek is an agglutinative language that extensively employs affixation, especially suffixation, to create new words. The study highlights similarities, differences, and the cultural and historical influences that have shaped the development of word formation mechanisms in both languages..

В нашей работе отмечены аспекты специфического процесса в глазах на основе литературного обзора.

Ichki ishlar organlarida xizmat tekshiruvlarini o‘tkazishni takomillashtirish borasida ilg‘or xorijiy davlatlar tajribasining o‘rni zamonaviy davlat boshqaruvi va xavfsizlik tizimining samaradorligini oshirishda muhim o‘rin tutadi, chunki bu mexanizm nafaqat organlar ichidagi faoliyatni nazorat qilish, balki korrupsiyaning oldini olish, xodimlar mas’uliyatini kuchaytirish va aholi ishonchini mustahkamlashga xizmat qiladi. O‘zbekistonda ichki ishlar organlari reformalari doirasida 2025 yilda xizmat tekshiruvlari tizimini yangilash borasida bir qator choralar kuzatilayotgan bo‘lib, masalan, PQ-10-son Prezidenti qaroriga muvofiq, organlarni xalqchil va professional tuzilmaga aylantirish, kadrlar tanlash tartibini soddalashtirish va "E-nomzod" elektron tizimini joriy etish orqali xizmat intizomi va sifatini oshirish kuzatilayotgan [1]. Biroq, bu jarayonni tezlashtirish va global standartlarga moslashtirish uchun ilg‘or xorijiy davlatlar – AQSH, Buyuk Britaniya, Germaniya, Fransiya va Singapur tajribasidan foydalanish zarur, chunki ularda xizmat tekshiruvlari tizimi raqamli texnologiyalar, mustaqil nazorat va jamoatchilikni jalb etish asosida yuqori samaradorlikka erishgan.

This article examines the effectiveness of the provision of green infrastructure services, including projects and services aimed at creating and managing environmentally friendly and sustainable infrastructure. Such services, as a rule, are green infrastructure services with a scientific analysis of the issues of effective use of the tourist opportunities of the regions in the formation

Maqolada oliy ta’lim muassasalarida o‘zbek tili va adabiyotini o‘qitishda raqamli texnologiyalardan foydalanish masalalari ilmiy-nazariy jihatdan tahlil qilinadi. Raqamli platformalarning ta’lim samaradorligiga ta’siri, talabalar mustaqilligini va faolligini oshirishdagi o‘rni ochib beriladi. Shuningdek, zamonaviy raqamli vositalar yordamida darslarni tashkil etish metodikasi, ularning ta’lim jarayoniga integratsiyasi hamda amaliy natijalari yoritiladi.

This paper explores effective strategies for improving students’ academic writing skills in higher education. Academic writing is an essential component of students’ academic success and professional development. However, many students struggle with organization, coherence, and appropriate academic style. The study analyzes pedagogical approaches, instructional tools, and digital technologies that contribute to the enhancement of writing competence. Using a qualitative descriptive method, data were collected through classroom observations, interviews, and analysis of students’ written works. The findings reveal that explicit instruction, peer feedback, process-based writing, and the integration of digital tools significantly improve students’ academic writing. Recommendations are provided for teachers to implement these strategies effectively.

ushbu maqolada motor alaliyali bolalarda ihtiyoriy diqqatning muloqot  ko‘nikmalarini shakklantirishdagi asosiy omil ekanligi hamda diqqatning jamlanishi bolalarda noverbal muloqot qilish ko’nikmalarini bosqichma-bosqich shakklanish jarayoni keng yoritilgan.

Ushbu maqola O‘zbekiston Respublikasida ichki ishlar organlari (IIO) fuqarolarning huquq va erkinliklarini hurmat qilishdagi rolini, xorijiy tajriba (AQSH, Yaponiya, Janubiy Koreya) asosida amaliy yondashuvlarni tahlil qilishga bag‘ishlangan. Maqolada IIO faoliyatining tashkiliy va huquqiy asoslari, O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi (18-modda) va “Ichki ishlar organlari to‘g‘risida”gi Qonunga asoslanib ko‘rib chiqiladi. Fuqarolarning huquq va erkinliklarini himoya qilishda mahalla huquq-tartibot maskani, shaffoflik va raqamli texnologiyalarning roli tahlil qilinadi.

Mazkur maqolada bolalarda stressni kamaytirishda art terapiyaning ahamiyati tahlil qilingan. Bolalarda stressning kelib chiqish sabablari oilaviy, ta’limiy va ijtimoiy omillar bilan bog‘liq ekanligi ko‘rsatib o‘tilgan. Art terapiya usullari – rasm chizish, loydan buyum yasash, qo‘g‘irchoq terapiyasi va ranglar bilan ishlash orqali bolalarning ichki dunyosini ifodalash, salbiy emotsiyalarni chiqarish va ruhiy barqarorlikni ta’minlashdagi roli yoritilgan. Tadqiqot natijalariga ko‘ra, art terapiya bolalarda stressni kamaytirishning samarali usullaridan biri bo‘lib, ularning o‘ziga bo‘lgan ishonchini oshirish, ijtimoiy muhitga moslashuvini yengillashtirish hamda psixologik salomatligini mustahkamlashda muhim ahamiyat kasb etadi..

O‘tish davri metallari, ayniqsa nikel, rux, vanadiy va mis, kimyoviy faol elementlar sifatida ko‘plab ligandlar bilan kompleks birikmalar hosil qiladi. Bu komplekslar biologik tizimlar, kataliz, dori kimyosi, va materialshunoslik sohalarida muhim rol o‘ynaydi. Kompleks hosil bo‘lishida metall ion va ligand o‘rtasidagi koordinatsion bog‘lanishning tabiati (kovalent yoki ion), liganddagi donor atomlar (O, N, S) hamda eritmaning fizik-kimyoviy xususiyatlari (pH, dielektrik doimiylik, ion kuchi) asosiy omillardir.

Ushbu maqolada O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 11-dekabrdagi 975-sonli qarorida belgilangan “2017–2027-yillarda davlat muzeylari faoliyatini yanada takomillashtirish va rivojlantirish chora-tadbirlari” rejasining mazmun-mohiyati, ayniqsa, muzeylarni axborotlashtirish va raqamlashtirish jarayonlari, interaktiv xizmatlarni rivojlantirish va ularning amaliy natijalari tahlil etilgan. Tadqiqotda Buxoro davlat muzey-qo‘riqxonasi misolida zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish jarayoni, ularning madaniy merosni saqlash va targ‘ib etishdagi o‘rni yoritilgan

Maqolada xalq og‘zaki ijodida aks etgan aksiologik konseptlarning mohiyati, ularning turlari va badiiy ifoda vositalari tahlil qilingan. Tadqiqotda xalq ertaklari, dostonlari, maqol va matallari asosida o‘zbek xalqining qadriyatlar tizimi, ezgulik va yovuzlik, mehnat, halollik, sadoqat kabi konseptlarning semantik tuzilishi yoritilgan. Maqolada aksiologik konseptlarning yoshlar ma’naviyatini shakllantirishdagi roli ham ochib berilgan..

Ushbu maqolada sharq falsafasi, xususan, islom falsafasining mohiyati ochib berilgan. Abu Nasr Farobiyning falsafiy va lingvistik qarashlari tahlil qilinib, bugungi kundagi ahamiyati ko’rsatilgan.

В статье рассмотрены проблемы эксплуатации и совершенствования фильтров систем капельного орошения в условиях Узбекистана, где вода для орошения часто содержит взвешенные частицы, соли и биологические включения. Проведён анализ эффективности различных типов фильтров — сетчатых, дисковых и гидроциклонных. Особое внимание уделено адаптации конструкций к местным условиям и разработке новых композитных материалов для фильтрационных элементов. Результаты исследований показывают, что модернизированные фильтры позволяют повысить срок службы систем капельного орошения на 30–40% и сократить засоряемость эмиттеров в 2 раза.

Статья посвящена проблемам и особенностям водоснабжения сельских территорий Центральной Азии в условиях климатических изменений и износа инфраструктуры. Рассмотрены вопросы управления водными ресурсами, модернизации инженерных систем, внедрения энергоэффективных и цифровых технологий. Отмечена необходимость комплексного подхода, сочетающего инженерные, экологические и социальные решения для обеспечения устойчивого водоснабжения.

Ushbu maqolada o‘zbek tili ta’limida grammatik ko‘nikmalarni shakllantirish jarayonida o‘yinli metodlardan foydalanishning samaradorligi ilmiy jihatdan tahlil qilinadi. Tadqiqotning asosiy maqsadi — grammatik bilimlarni o‘quvchilarga qiziqarli va faol ishtirok asosida yetkazish, ularning nutqiy va grammatik kompetensiyasini rivojlantirishdir. Tadqiqot jarayonida umumta’lim maktabining 3–4-sinfida tahsil olayotgan 30 nafar o‘quvchi ishtirok etdi. Tajriba davomida “Grammatik domino”, “So‘z zanjiri”, “Top va javob ber”, “Kim chaqqon?” kabi interfaol va o‘yinli topshiriqlar qo‘llanildi. Natijada tajriba guruhi o‘quvchilarining grammatik qoida va shakllarni anglash, ularni og‘zaki va yozma nutqda to‘g‘ri qo‘llash ko‘rsatkichlari an’anaviy metod bilan taqqoslaganda sezilarli darajada oshgani kuzatildi. Tadqiqot grammatik ko‘nikmalarni shakllantirishda o‘yinli metodlar motivatsiyani kuchaytirishi, faol ishtirokni ta’minlashi va o‘quvchilarning ijodiy fikrlashini rivojlantirishga yordam berishini ko‘rsatdi. Ushbu natijalar o‘zbek tili ta’limida interfaol metodlarni keng joriy etish zarurligini asoslaydi.

Maqolada topologik ma’lumotlar tahlili (TDA) usullaridan foydalangan holda yadro kompyuterlari arxitekturalarini optimallashtirish masalalari yoritilgan. TDA yondashuvi yordamida tizimdagi yadro, xotira va ma’lumot oqimlari o‘rtasidagi fazoviy bog‘lanishlar aniqlanadi. Persistent homologiya asosida tizimning ichki topologik tuzilmasi — bog‘lanish darajasi, halqalar va bo‘shliqlar tahlil qilinib, samaradorlikni oshirish bo‘yicha takliflar ishlab chiqiladi. Natijada, energiya tejamkorligi va hisoblash tezligi yaxshilanadi.

В данной статье научно обоснованно анализируется роль арт-педагогических методов в формировании у школьников навыков самостоятельного мышления и творческого подхода в системе общего образования. Рассматриваются возможности развития когнитивного, эмоционального и креативного потенциала учащихся за счёт интеграции элементов искусства в образовательный процесс. В статье освещается значение арт-педагогики как инновационного подхода в обучении, её роль в развитии нестандартного мышления и умений творческого решения проблем. Также представлены рекомендации по эффективному применению арт-педагогических методов в педагогической практике.

Formative assessment has become one of the most effective strategies for supporting student achievement and fostering a culture of continuous learning. Unlike summative tests, which measure learning at the end of an instructional cycle, formative assessment provides ongoing feedback to both learners and teachers, guiding the teaching process and improving outcomes. This paper explores the role of formative assessment as a driver of lifelong learning, its theoretical basis, practical strategies, and its implications for teacher professional practice. The study highlights how formative assessment promotes self-regulation, motivation, and reflection, positioning it as an indispensable element of modern pedagogy.

Статья посвящена анализу роли историзма в романе Валентина Пикуля «Фаворит» как фактора формирования национальной исторической памяти. Рассматривается специфика художественного осмысления эпохи Екатерины II, а также механизмы, посредством которых литературный текст транслирует определённые исторические нарративы в массовое сознание. Особое внимание уделяется способу конструирования образа Григория Потёмкина, исторической личности, чья судьба становится символом государственного служения и патриотизма.

Ushbu maqolada turli geografik kengliklarda joylashgan yoritkichlarning gorizontdan balandligini aniqlashga doir masalalar yechish jarayoni va ularni o‘quvchilarga o‘qitish metodikasi yoritilgan. Ishda astronomic koordinatalar tizimi, kenglik, og‘ish, azimut, zenit, nadir va soat burchagi tushunchalari asosida masalalar yechish bosqichlari ko‘rsatilib, dars jarayonida ushbu mavzuni o‘rgatishning samarali usullari tahlil qilingan. Maqolada o‘qitishning vizual, amaliy va muammoli yondashuv metodlari asosida o‘quvchilarda ilmiy fikrlash, kuzatuvchanlik va matematik tahlil ko‘nikmalarini shakllantirish bo‘yicha tavsiyalar berilgan.

Ushbu maqolada fizika fanini o‘qitishda interaktiv metodlardan foydalanish samaradorligi, ularning o‘quvchilarning bilim darajasi, fanga bo‘lgan qiziqishi va mustaqil fikrlash ko‘nikmalarini rivojlantirishdagi ahamiyati yoritilgan. Tadqiqot Chimboy tumani 33-sonli umumta’lim maktabining 8–10-sinflarida olib borildi. O‘quv jarayonida “Aqliy hujum”, “Bumerang”, “Klaster”, “Blits-so‘rov”, “Debat” kabi interaktiv metodlardan foydalanildi. Natijalar shuni ko‘rsatdiki, interaktiv metodlar o‘quvchilarning faolligini oshiradi, darslarni qiziqarli va samarali qiladi.

Vulvovaginitis is the most common inflammatory condition of the lower genital tract in prepubertal girls, accounting for up to 60–70% of pediatric gynecological complaints. The anatomical and physiological immaturity of the vulvovaginal region, combined with poor hygiene habits, contributes to increased susceptibility to infection. This study aimed to evaluate the epidemiological patterns, risk factors, and clinical characteristics of vulvovaginitis among girls of neutral (ages 3–7) and prepubertal (ages 8–12) age, and to develop a predictive model for its prevention. A total of 420 patients aged 3–12 years were observed in pediatric gynecology clinics between 2022 and 2024. Data included clinical presentation, microbiological findings, and socioeconomic background. The study also assessed hygiene practices and antibiotic exposure. Statistical analysis was performed using SPSS 26.0, applying logistic regression to identify predictive factors for vulvovaginitis development.

Ushbu maqolada yuqori sinflarda qoraqalpoq tili fanini o‘qitishda kompetensiyaga asoslangan yondashuvning nazariy va amaliy jihatlari yoritilgan. Kompetensiyaviy ta’limning asosiy maqsadi o‘quvchilarning bilim, ko‘nikma va malakalarini hayotiy faoliyat bilan bog‘lash, ularning kommunikativ, lingvistik hamda ijtimoiy-madaniy kompetensiyalarini rivojlantirishdan iborat. Maqolada qoraqalpoq tili fanida kompetensiyaviy yondashuvni qo‘llashning samarali metodlari, dars jarayonida interaktiv va innovatsion texnologiyalardan foydalanish imkoniyatlari tahlil qilingan. Tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatdiki, kompetensiyaga asoslangan o‘qitish o‘quvchilarning nutq faoliyatini faollashtiradi, mustaqil fikrlashni kuchaytiradi hamda tilni amaliy qo‘llash malakasini oshiradi. Shuningdek, maqolada tajriba-sinov ishlari natijalari, o‘quvchilarning bilim darajasidagi ijobiy o‘zgarishlar va metodikaning samaradorligi ilmiy asosda yoritilgan.

This article explores an innovative pedagogical framework for enhancing students' cultural competence through the integration of Uzbek folk dance motifs into educational curricula. Cultural competence, defined as the ability to understand, appreciate, and interact effectively with diverse cultural backgrounds, is increasingly vital in a globalized world. Uzbek folk dance, rich in historical, symbolic, and expressive elements, serves as a dynamic medium for this development. The study slightly modifies the original focus on methodology by emphasizing an interdisciplinary approach that combines dance education with cultural studies, folklore analysis, and experiential learning.

В статье анализируются политические репрессии, осуществленные советским тоталитарным режимом в Узбекистане в XX веке, с особым вниманием к Хорезму. Рассматривается преследование интеллигенции и государственных деятелей в 1937–1938 годах, их творческое наследие, реабилитация и значение исторической памяти.

В статье рассматривается феномен русской «женской прозы» конца XX – начала XXI века в сравнительно-типологическом контексте английской традиции женской романистики. Анализ проводится в аспекте поэтики «женского письма» (écriture féminine), истоков феминистского дискурса, особенностей повествовательных стратегий и гендерной репрезентации. На основе сравнительного анализа произведений Гузели Яхиной, Людмилы Улицкой и Татьяны Толстой с романами Джейн Остин, Шарлотты Бронте и Вирджинии Вульф выявляются типологические параллели и различия в художественном осмыслении женского опыта, идентичности и культурной миссии писательницы.

Мақолада замонавий таълим тизимида жисмоний тарбия фанини самарали ташкил этишда интерфаол усулларни жорий этишнинг илмий-амалий аҳамияти ёритилган. Шунингдек, жисмоний тарбия дарсларида ўқувчилар фаоллигини ошириш, уларнинг жисмоний ва маънавий ривожланишини таъминлашда инновацион педагогик технологиялар, рақамли воситалар элементларидан фойдаланиш имкониятлари таҳлил қилинган

Maqolada tuproq unumdorligi haqida tushunchalar, tuproq unumdorlik xossalari, uning turlarining ahamiyati va tuproq unumdorligiga ta’sir etuvchi omillar haqida ma’lumotlar keltirilgan.

Maqolada Markaziy Osiyoda sug‘orish va drenajning rivojlanish tarixiy yo‘li ko‘rib chiqilgan. XX asrgacha dehqonchilik yaxshi drenajlangan yerlarda jiddiy ekologik muammolarsiz olib borilgan. XX asrda murakkab hududlarning o‘zlashtirilishi eroziya, botqoqlanish va sho‘rlanish bilan kechdi. 1960-yillarda kompleks melioratsiya va suvni tejash texnologiyalarining joriy etilishi suv sarfini kamaytirib, yerlarning unumdorligini oshirdi. Biroq 1980-yillar tajribasi ayrim yondashuvlarning cheklanganligini ko‘rsatdi. Kelajakda sug‘orish-drenaj tizimlarini modernizatsiya qilish suvni tejash, resurslarni oqilona boshqarish va bozor iqtisodiyoti sharoitlariga moslashuv asosida olib borilishi lozim.

В данной статье рассматривается вопрос интеграции аутентичных материалов — песен, фильмов, подкастов и радиопередач — в процесс обучения фразеологизмам школьников. Исследование основано на концепции разработки собственной методики, находящейся в стадии формирования, которая предполагает систематическое использование аутентичных материалов для формирования устойчивых речевых навыков, расширения культурного кругозора и развития мотивации к изучению английского языка. Подчёркивается, что обучение фразеологизмам через интересные и эмоционально насыщенные материалы способствует естественному восприятию речи, развитию коммуникативной компетенции и навыков практического применения изучаемых выражений. Особое внимание уделено необходимости внедрения данного подхода в учебную систему с выделением регулярного времени на занятия и систематическим повторением изученного материала.

Students’ motivation to learn how to speak has been the subject of numerous studies. Researchers have explored how specific teaching techniques—particularly debate and group discussion—enhance learners’ motivation and speaking performance. The following section summarizes several studies that have investigated the effects of these techniques on students’ speaking skills and motivation. The paper explores the key concepts, advantages, disadvantages, types and procedures related to both discussion and debate techniques, providing a comprehensive understanding of how they function in English language classrooms.

This article examines the importance of developing environmental culture among preschool children and highlights modern pedagogical approaches for improving the methodology of ecological education. It explores the psychological and pedagogical foundations of early environmental education, emphasizes the role of teachers and family in shaping environmental awareness, and offers recommendations for integrating eco-friendly behavior into everyday learning and play activities.

This article explores the methodology of developing creativity in preschool children through the application of STEAM (Science, Technology, Engineering, Art, and Mathematics) technologies. It analyzes the theoretical foundations of STEAM education, the importance of integrating creative and cognitive development, and practical strategies for fostering innovation and problem-solving abilities in young learners. The paper also discusses the role of educators in implementing STEAM-based activities that nurture children’s curiosity, imagination, and creativity.

Maqola O‘zbekiston Respublikasida mahalla huquq-tartibot maskani (MHTM) doirasida profilaktika inspektorlarining boshqa davlat organlari bilan o‘zaro hamkorligini takomillashtirish masalalarini o‘rganadi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 2-apreldagi PQ-5050-son qaroriga 1-ilova sifatida tasdiqlangan “Mahalla huquq-tartibot maskani to‘g‘risida”gi Nizom va uning 2025-yil 3-yanvardagi PQ-1-son qarori bilan kiritilgan o‘zgartirishlari asosida MHTMning huquqiy maqomi, vazifa-funksiyalari, hamkorlik mexanizmlari va muvofiqlashtirish tartibi tahlil qilinadi. Profilaktika inspektorlarining ichki ishlar organlari, Milliy gvardiya, mahalliy hokimiyat, sog‘liqni saqlash, ta’lim va jamoat tuzilmalari bilan birgalikdagi faoliyatining amaliy misollari keltiriladi..

Mazkur maqola “Fizika va astronomiyadan masalalar yechish jarayonida predmetlararo aloqaga tayanib, o‘quvchilarni fan asoslariga qiziqishini jonlantirish” bo‘yicha pedagogik texnologiyalardan foydalanib, tavsiyalar ishlab chiqishga bag‘ishlangan.

Ushbu maqolada o‘qituvchining reflektiv kompetensiyasini shakllantirishning nazariy va amaliy jihatlari yoritilgan. Reflektiv kompetensiya o‘qituvchining o‘z faoliyatini tahlil qilish, baholash va takomillashtirish qobiliyati sifatida talqin etiladi. Tadqiqotda reflektiv yondashuvning ta’lim sifatini oshirishdagi roli, o‘qituvchining kasbiy o‘sishiga ta’siri hamda o‘quvchi bilan muloqot samaradorligiga ko‘rsatgan ijobiy ta’siri tahlil qilinadi. Shuningdek, maqolada o‘qituvchining reflektiv kompetensiyasini rivojlantirishning metodik vositalari – reflektiv kundalik, o‘qituvchi portfeli, kasbiy treninglar va mentorlik tizimi – samarali mexanizmlar sifatida ko‘rsatib o‘tilgan.

Ushbu maqolada XVII–XVIII asr o‘zbek adabiyotining yirik vakillaridan biri bo‘lgan Boborahim Mashrab g‘azallarining vazn xususiyatlari tahlil qilinadi. Shoir ijodidagi aruz tizimining qo‘llanish doirasi, bahr va ruknlarning o‘ziga xosligi, ularning mazmun bilan uyg‘unligi ilmiy asosda yoritilgan. Tadqiqotda Mashrabning g‘azal namunalarida uchraydigan ramal, hazaj, rajaz kabi bahrlarning ishlatilish xususiyatlari misollar asosida ko‘rsatib beriladi. Shuningdek, shoirning xalqona ohangni aruz vazni bilan uyg‘unlashtirish mahorati, ritmik va fonetik vositalardan foydalanish usullari tahlil etiladi. Maqola Mashrab poetikasini vazn jihatidan chuqur o‘rganishga qaratilgan bo‘lib, o‘zbek mumtoz she’riyatining ritmik tizimini anglashga hissa qo‘shadi.

Dunyo o’tgan asrning oxiri hamda yangi mingyillik davomida bir necha marta chuqur moliyaviy-iqtisodiy inqirozlarni boshidan kechirdi. Masalan, 1998-yildagi Osiyo moliyaviy inqirozi, 2008-yilda sodir bolgan global moliyaviy inqiroq hamda 2020-yildagi COVID-19 sabab yuzaga kelgan iqtisodiy tanazzullar deyarli barcha mamlakatlarning iqtisodiyotiga o’zining ulkan ta’sirini ko’rsatdi. Mazkur maqolada ushbu moliyaviy inqirozlar davrida O’zbekistonning iqtisodiy holatini hamda kelajakda boladigan shu kabi vaziyatarga tarixiy tajribalardan xulosa qilib, ularga oldindan yechim tayyorlash kerak ekanligi tahlil qilinadi.

Ushbu ilmiy maqola hozirgi o‘zbek adabiy tili vokal tizimining tuzilishini fonologik nuqtai nazardan yoritadi. Unda unli fonemalarning tarkibi, ularni ajratib turuvchi asosiy artikulyatsion va akustik belgilarning majmui, shuningdek, bu belgilar asosida shakllanadigan fonologik oppozitsiyalar tizimi izchil tahlil qilinadi. Muallif oltita asosiy unli fonema – /a/, /e/, /i/, /o/, /u/, /o‘/ – ni adabiy til me’yorida mustahkamlangan birliklar sifatida ko‘rsatadi va ularning har biri old–orqa qatorlik, tor–kenglik hamda lablangan–lablanmaganlik parametrlariga ko‘ra bir-biriga qarshi qo‘yilishini asoslaydi. Maqolada nutq oqimida uchraydigan allofonik o‘zgarishlar fonologik darajaga ko‘tarilmasligi, ya’ni ular ma’no farqlashga xizmat qilmagani sababli tizimga alohida fonema sifatida kiritilmasligi ta’kidlanadi. Tadqiqot natijalari o‘zbek tili unli fonemalar tizimining tarixiy-turkiy asosga ega bo‘lsada, zamonaviy adabiy til sharoitida singarmonizmning susayishi, kirishma so‘zlar ta’siri va shahar shevalarining ommalashuvi oqibatida ayrim neytrallashuv zonalari yuzaga kelganini ko‘rsatadi. Maqola natijalari o‘zbek tili orfoepik me’yorlarini aniqlashtirish, chet elliklarga o‘zbek tilini o‘qitishda unli fonemalarni tizimli tushuntirish, shuningdek, avtomatik nutqni tanish va sintez qilish dasturlarida fonemik bazani yaratish uchun ham amaliy ahamiyat kasb etadi