Центральноазиатский журнал образования и инноваций - это рецензируемый международный журнал с открытым доступом, в котором публикуются оригинальные исследования и обзорные статьи, относящиеся к различным областям. Основная цель состоит в том, чтобы предложить интеллектуальную платформу международным ученым, и она направлена на продвижение междисциплинарных исследований в прикладных науках. Все рукописи должны быть подготовлены на узбекском, казахском, таджикском, английском или русском языках и пройти тщательный процесс рецензирования.

Опубликован: 2024-02-15

SHO‘RTANGAZKIMYO MAJMUASI ATROFIDA TARQALGAN TUPROQLARNING FIZIK-KIMYOVIY HOLATI

Ma’lumki, qishloq xо‘jaligi ekinlarini yetishtirish jarayonidagi agrotexnik tadbirlar turli tuproq va tuproq-meliorativ sharoitlarida yaxshi rivojlangan, ertapishar, yuqori hosil beruvchi о‘simliklarni parvarishlashga yо‘naltirilgan bо‘lishi kerak. Irrigatsiya va shamol eroziyasi, sho‘rlanish, ifloslanish, botqoqlashish hamda cho‘kish jarayonlari ta’sirida yerlarning meliorativ holati yomonlashmoqda va tuproq unumdorligi pasayishiga sabab bo‘lmoqda. O’zbekistonimizda bozor iqtisodiyoti munosabatlari keng joriy etilishi qishloq xo’jaligi oldiga aholini oziq-ovqat mahsulotlariga bo’lgan ta’labini o’zimizda ishlab chiqarish hisobiga to’laroq qondirish vazifasini qo’ymoqda.  Bu borada don mahsulotlari etishtirish va aholiga yetkazib berish muhum o’rinni egallaydi.

Mingboyeva Durdona Olimovna

5-8

2024-02-14

QASHQADARYO VOHASI TUPROG’LARINING AGROKIMYOVIY XOLATI VA O’SIMLIKNI O’SISHI UCHUN KERAKLI OZIQA MODDALAR MIQDORINI ANIQLASH USULLARI (QARSHI TUMANI MISOLIDA)

Ma’lumki, qishloq xо‘jaligi ekinlarini yetishtirish jarayonidagi agrotexnik tadbirlar turli tuproq va tuproq-meliorativ sharoitlarida yaxshi rivojlangan, ertapishar, yuqori hosil beruvchi о‘simliklarni parvarishlashga yо‘naltirilgan bо‘lishi kerak. Irrigatsiya va shamol eroziyasi, sho‘rlanish, ifloslanish, botqoqlashish hamda cho‘kish jarayonlari ta’sirida yerlarning meliorativ holati yomonlashmoqda va tuproq unumdorligi pasayishiga sabab bo‘lmoqda. O’zbekistonimizda bozor iqtisodiyotini munosabatlari keng joriy etilishi qishloq xo’jaligi oldiga aholini oziq-ovqat mahsulotlariga bo’lgan ta’labini o’zimizda ishlab chiqarish hisobiga to’laroq qondirish vazifasini qo’ymoqda.  Bu borada don mahsulotlari etishtirish va aholiga yetkazib berish muhum o’rinni egallaydi.

Boboyev Farrux Farxodovich

9-12

2024-02-14

BYUDJET DAROMADLARI BARQARORLIGINI TA’MINLASHDA HUDUDLAR SOLIQ SALOHIYATINI OSHIRISH

Respublikamizda amalga oshirilayotgan iqtisodiy islohotlarning ustuvor yo‘nalishlaridan biri soliq siyosatini erkinlashtirishdir. Ushbu tezisda byudjet daromadlari barqarorligini ta`minlash masalalari ko`rib chiqiladi.

G’oyimov Xusayin Bahodir o'g'li, Kuziyeva.N.R.

13-16

2024-02-16

МИНТАҚА ТУРИЗМИНИ РИВОЖЛАНТИРИШНИНГ ОПТИМАЛ ТАРТИБГА СОЛИШНИНГ МАЪМУРИЙ-ҲУҚУҚИЙ ЖИХАТЛАРИ

ушбу мақолада минтақа туризмини ривожлантиришнинг оптимал тартибга солишнинг маъмурий-ҳуқуқий жихатлари бугундаги талабларининг назарий устунликлари ёритилган

Ш.Х.Мухитдинов

17-21

2024-02-19

MUSIQIY NOTA VA UNI O'QISH XUSUSIYATLARI.

maqolada musiqa va san'at maktablarida pianino darslarida musiqiy notani o'rganish muammosi ko'rib chiqiladi

Abduganieva Sarvinoz, А.X.Trigulova

22-23

2024-02-19

MUSIQIY TA’LIM TIZIMIDA ZAMONAVIY AXBOROT VOSITALARINI QO’LLASH SAMARADORLIGI

Ushbu maqolada zamonaviy ta’lim jarayonida musiqa darslari samaradorligida pedagogik texnologiyalar va musiqiy ta’lim tarbiya jarayonida pedagogik innovatsiyalarning muhim o‘rni haqida fikr-mulohazalar bayon qilinadi.

Allayarova Nargiza Narimanovna, Jumaniyazova Amina

24-27

2024-02-19

АКУШЕРСКИЕ ОСЛОЖНЕНИЯ ПРИ АНТИФОСФОЛИПИДНОМ СИНДРОМЕ.

Данная статья посвящена вопросам антифосфолипидного синдрома,  в которой описаны: этиология, патогенез, диагностика, профилактика и лечение.            Антифосфолипидный синдром (АФС)– аутоиммунное приобретенное тромбофилическое заболевание, связанное с наличием антител, проявляющееся артериальными или венозными тромбозами и неблагоприятным течением беременности. Наличие синдрома осложняет течение беременности, часто бывает причиной гибели плода, прерывания беременности. В основе развития патологии лежит образование иммунной системой антител к фосфолипидам, входящим в структуру клеточных мембран. Антитела атакуют собственные клетки, что и приводит к нарушению в их работе

Салимова Мадина, Атаева Ф.Н.

28-35

2024-02-19

DORIVOR MAVRAK O’SIMLIGINING TIBBIYOT VA FARMATSEVTIKADAGI O’RNI VA AHAMIYATI

Ushbu keng qamrovli maqolada ilg'or dori bo'lmish mavrakning tibbiyot va farmatsevtika sohasidagi ko'p qirrali roli o'rganiladi. U mavrakning farmakologik mexanizmlarini, turli xil tibbiy sharoitlarda terapevtik qo'llanilishini, kasalliklarni o'zgartirish potentsialini, xavfsizlik profilini, tarjima ta'sirini va kelajakdagi tadqiqot va klinik amaliyot uchun oqibatlarini o'z ichiga oladi. Ushbu maqola Mavrakning sog'liqni saqlashga ta'sirining yaxlit ko'rinishi bo'lib xizmat qiladi, uning qondirilmagan tibbiy ehtiyojlarni qondirish va neyrofarmakologiya sohasini rivojlantirishdagi transformatsion salohiyatini ta'kidlaydi.

Joldasov.A.I., Tayirova. D.B.

36-40

2024-02-19

DEFORMATION OF MORAL VALUES.

Considering moral deviations as a holistic, dynamic formation (process), we identify from the variety of interrelations of this process with the moral life of society only four components that are most noticeable for our study: terrorism, drug addiction, corruption, irresponsibility. All of them have both theoretical and practical significance for the study of moral deviations.

R.E. Yuldasheva

41-45

2024-02-19

KASR TARTIBLI HOSILALARGA BO’LGAN ILK QARASHLAR.

"Hosila" atamasi derivee degan fransuzcha so'zning rus tiliga aynan tarjimasidir, bu atamani 1797-yilda J.Lagranj xozirgi belgilashlarni ham kiritgan. Kasr tartibli hosilalarni aniqlashga bo’lgan birinchi urunishlar. Kasr tartibli hosila va integrallar mavzusi ko’p yillik tarixga ega bo’lishiga qaramasdan uni zamonaviy tadqiqot obyekti sifatida qarash mumkin. Aslida bu haqida Leybnits(1695-1697) va Eyler o’z kitoblarida yozib qoldirishgan.

Latipova Shahnoza Salim qizi

46-51

2024-02-20

TURLI EKSTREMAL MASALALAR. BAZI QADIMIY EKSTREMAL MASALALAR

"Hosila" atamasi derivee degan fransuzcha so'zning rus tiliga aynan tarjimasidir, bu atamani 1797-yilda J.Lagranj xozirgi belgilashlarni ham kiritgan. Bunday atash tushuncha mazmunini aks ettiradifunksiya funksiyadan kelib chiqadi, ufunksiyaning hosilasidir. I.Nyuton hosilaviy funksiyani flyuksiya, funksiyaning o'zini esa flyuenta deb atagan.G.Leybnis differensial nisbat haqida gapiradi va hosilani  kabi belgilaydi.

Latipova Shahnoza Salim qizi

52-57

2024-02-20

FUNKSIYA GRAFIGINI YASASHDA EKSTREMUMNING QO’LLANILISHI.

Biz  funksiya  grafigini  nuqtalar  bo'yicha  yasashni  bilamiz. Agar  yetarlicha ko'p  sondagi  sondagi   nuqtalar belgilangan  bo'lsa,  ko'p hollarda  bu  usul  yaxshi natijalar  beradi. Ammo  bunda  funksiyalar  qiymatlarining  katta  jadvallarini tuzishga  to'g'ri  keladi, eng  asosiysi  bunda  funksiyalarning   muhim xususiyatlarini  payqamay  qolish  va  natijada  grafikni  yasashda  hatoga  yo'l qo'yish  mumkin.

Latipova Shahnoza Salim qizi

58-65

2024-02-20

BIRINCHI TARTIBLI HOSILA YORDAMIDA FUNKSIYANING EKSTREMUMGA TEKSHIRISH, FUNKSIYANING EKSTREMUMLARI.

Ushbu maqolada funksiyani o’sish va kamayish oraliqlariga tekshirish haqida ma’lumot keltirilgan va misollar ishlab ko’rsatilgan

Latipova Shahnoza Salim qizi

66-72

2024-02-20

FIZIKA O`QITISHNING INTERFAOL METODLARI

Fizika o'qitishda interfaol metodlar, talabalar uchun mashg'ulotlarni qiziqarli va tushunarli qilish, nazariy bilimlarni amaliyotga o'tkazish, va o'rganishning yanada samarali bo'lishi uchun ishlatiladigan turli usullar va vositalarni o'z ichiga oladi. Fizika amaliyotlari va laboratoriyalar talabalarga nazariy bilimlarni amaliyotda ko'rsatishga imkon beradi. Bu usul, talabalar uchun fizika qonuniyalarini o'rganishda o'zaro aloqador va tajribaviy bo'lib, ta'lim jarayonini amaliy ko'rsatishda foydalaniladi. Internet yordamida onlayn mavzular, virtual laboratoriyalar va simulyatsiyalar orqali, talabalar o'zlarini fizika jarayonlarida sinovdan o'tkazishlari mumkin. Bu, talabalar uchun onlayn resurslardan foydalanib, ma'lumot olishlarini va o'rganishlarini ta'minlaydi.

Muxtaram Boboqulova Xamroyevna

73-82

2024-02-20

INNOVATIVE INFORMATION TECHNOLOGIES AND NEW METHODS AND TOOLS FOR THEIR APPLICATION IN TODAY'S EDUCATION

article highlights the advantages of using modern information technologies in classes of general education schools. Information about the role of information technology in conducting modern education is given.

Oybek Murodov

83-92

2024-02-20

IKKI O’ZGARUVCHILI TENGLAMALAR SISTEMASI

Maqolada ikki o’zgaruvchili tenglamalar sistemasi ,uni yechishning Kramer usullari  o’rganilgan..

Sharipova Madina Po’latovna, Latipova Shahnoza Salim qizi

93-103

2024-02-21

MAHALLIY BYUDJET DAROMADLARINI HOZIRGI KUNDAGI MUAMMOLARI VA UNI BARTARAF ETISH USULLARI

Maskur tezis mahalliy byudjeti mablaglaridan samarali foydalanish va muammolarni bartaraf etish yo‘llari to‘g’risida keng ko‘lamda aytib o‘tilgan. Asosan daromadlar maqsadli ravishda xarajatlarga yo‘naltirilishi moliyaviy nazorat orqali amalga oshirilayotgani yoki aksincha, teskari holatda ekanligi keltirilib o‘tilgan

G‘.N.Mamadjonov

104-106

2024-02-21

ALGEBRAIK ANIQLIGI YUQORI BO`LGAN KVADRATUR FORMULALAR. ROMBERG INTEGRALLASH FORMULASI.

Yangi O`zbekistonimizda yuz bеrаyotgаn siyosiy, iqtisоdiy, ilmiy – tехnikаviy vа mаdаniy o’zgаrishlаr Оliy tа’lim tizimidа hаm o’z аksini tоpmоqdа. O’zbеkistоndа uzluksiz tа’lim – tаrbiya tizimini yarаtish, shu аsоsidа tа’lim sifаtini jаhоn аndоzаlаri dаrаjаsigа yеtkаzish tа’lim sistеmаsining еng dоlzаrb vаzifаsigа аylаndi.

Quvvatov Behruz Ulug`bek o`g`li

107-112

2024-02-23

GAMMALASHTIRISHGA ASOSLANGAN SHIFRLASH ALGORITMLARINING MATEMATIK ASOSLARI

Ushbu maqolada gammalashtirishga asoslangan shifrlash algoritmining matematik asoslari berilgan. Buda asosiy element alifbo harflari va kalit deb ataluvchi parametrilardan foydalnib matematik usullari talqini berilgan

Sharopova Muxayyo Muxtor qizi

113-115

2024-02-23

PRINCIPLES AND PROBLEMS OF STUDYING LEXICAL DOUBLETS IN MODERN LINGUISTICS

This article discusses the functional semantic study of lexical doublets of English language. Moreover, the article considers the etymology of doublets which were borrowed from different languages, such as French, Latin and others and reveals comparison of English with other languages that has a great influence on the developmental process of English language, functional semantics of English doublets comparing with other languages by representing examples as well. In addition, the article gives an overview of the lexical-semantic features of doublets that borrowed from other languages and their etymology according to their origin..

Makhmudova Shakhnozakhon

116-117

2024-02-26

“BOBURNOMA”DA BIOXILMA-XILLIK VA UNING EKOLOGIK TARBIYADAGI ROLI

Ushbu maqolada Zahiriddin Muhammad Boburning “Boburnoma” asarida  bioxilmaxillikning yoritilishi haqida so’z boradi.  Unda 1494-yildan 1530-yilgacha O’rta Osiyo, Afg’oniston va Hindistonda kechgan voqealar bayon etilgan. Bobur tarixiy faktlarni Shunchaki qayd etish , jangu jadallar, yurishlar haqida xronologik axborot berish bilangina kifoyalanmay, voqealarni jonli tilda qiziqarli hikoya qilad, manzara chizadi, tabiatni, etnografik xolatlarni tasvirlaydi, davrni, uning xususiyatlarini gavdalantiradi. Shu sababdan asar faqat ilmiy – tarixiy ahamiyati bilaan emas, balki o’zbek badiiy nasrining yorqin namunalaridan biri sifatida ham biz uchun qimmatlidur.

Maxmudova Xurshida Irgashevna, Unarova Hafiza Abdumannonovna, Mamatqulova Bo’ston Aminovna

118-119

2024-02-27

BURUN YONDOSH BO'SHLIQLARI KASALLIKLARI

Burun yondosh bo'shliqlari - burun bo'shlig'ining yonida joylashgan bosh suyagidagi bo'shliqlar hisoblanadi.  Insonlarda to'rtta burun yondosh bo'shliqlari mavjud: frontal, sfenoid, maksiller va etmoid.  Ular biz nafas olayotgan havoni namlash va tozalashda muhim rol o'ynaydi, shuningdek, qulash va boshqa bosh jarohatlari ta'sirini yumshatadi. Ushbu maqolada biz burun yondosh bo'shliqlarining anatomiyasini, ularning funktsiyalarini, kasalliklarning sabablarini, kasallikning asosiy turlarini, belgilarini, tashxisini, davolash va oldini olishni ko'rib chiqamiz.

Mambetkerimova Indira Dauletkerimovna

120-123

2024-02-27

XAVFSIZ INEKTSIYA

Tibbiyotda xavfsiz in'ektsiya bemorlarga samarali va xavfsiz davolanishni ta'minlashda asosiy rol o'ynaydi.  Steril asboblar yordamida in'ektsiyani to'g'ri bajarish va protsedura texnikasi bo'yicha barcha tavsiyalarga rioya qilish mumkin bo'lgan asoratlar va infektsiyalar xavfini minimallashtirishga yordam beradi.  Ushbu maqolada biz "xavfsiz in'ektsiya" tushunchasini, protsedura xavfsizligiga ta'sir qiluvchi omillarni, xavfsiz in'ektsiyani amalga oshirish texnikasini, shuningdek, uning bemorlar va tibbiyot xodimlari uchun ahamiyatini ko'rib chiqamiz.

Xojabekova Sanabar Tanirbergenovna

124-127

2024-02-27

GLOBALLASHUV DAVRIDA TADBIRKORLIK SUB'EKTLARINING RIVOJLANISHIDA SOLIQ IMTIYOZLARINI OSHIRISH ISTIQBOLLARI

Ushbu tadqiqot ishida globalizatsiya davrida innovatsiyalar va soliq imtiyozlarining tadbirkorlik sub'ektlarining rivojlanishida o'ziga xos o'rin olishi haqida gaplashiladi. Global innovatsiyalar va transformatsiyalar jarayonida soliq imtiyozlarini zamonaviy usullar bilan tadbirkorlikka qo’llash yo’llari muhokama qilinadi. Xalqaro innovatsiyalar va soliq tizimlarining rivojlanish yo'li va muhimligi haqida umumiy tasvirlashni ta'minlaydi.

Muhlisa Ikramova

128-131

2024-02-29

ГЕНДЕРНЫЙ ФАКТОР В СОВРЕМЕННОЙ ТУРЦИИ

В статье изучено влияние гендерного фактора во внутреннюю и внешнюю политику Турции. А также, использование гендерного фактора в качестве инструмента «мягкой силы» для достижения геополитических целей.

Машхура Нормаева

132-137

2024-02-29

PORTFOLIO MANAGEMENT IN MEGAPROJECTS USING DATA ANALYSYS

Megaprojects, defined as large-scale investment projects typically costing over $1 billion, are complex undertakings prone to issues such as cost overruns, schedule delays, and benefit shortfalls. Effective portfolio management has been proposed as a strategy to improve megaproject success rates. This article reviews literature on portfolio management techniques applied in megaproject contexts. A structured portfolio management approach can enhance governance, ensure strategic alignment, systematically assess risks/returns tradeoffs, allocate resources optimally, and apply standardized processes across multiple projects.

Shermukhammad Buronov

138-142

2024-02-29

NEMIS TILI GRAMMATIKASINI O’RGANISHDA QO’SHIQLARNING AHAMIYATI

Maqolada nemis tili grammatikasini o'rgatishda nemis tilidagi qo'shiqlardan foydalanish usullari tasvirlangan, uning yordamida grammatik tuzilmalarni yaxshiroq faollashtirish va assimilyatsiya qilishga erishiladi. O'quv qo'shiqlari bilan ishlash metodikasi quyidagi bosqichlarni o'z ichiga oladi: matnda qo`llanilgan grammatik material bilan tanishish; grammatik materialni tushuntirish; o’rganilgan grammatik materialni mustahkamlash; o'rganilgan grammatik materialni qo'llash; grammatik materialni egallash darajasini tekshirish. Misol tariqasida, nemis tilidagi qo'shiq materiallari bilan ishlashda foydalanish mumkin bo'lgan bir nechta turdagi topshiriqlar berilgan.

Polvonova Dilinur Alisherovna

143-145

2024-02-29

HIKOYA JANRINIG ADABIYOTSHUNOSLIKDA O`RGANILISHI

Ushbu maqola adabiyot adabiyotshunoslik, adabiyotshunoslik doirasidagi tadqiq etish va ko'rsatuvchi hikoyaga oid. Ushbu maqolaning tarixiy taraqqiyoti, o'ziga xos xususiyatlari va o'zbek adabiyoti bilan bog'liqligini o'rganib, uning o'ziga xos hikoya shaklida tanqidiy tahlili va talqini haqida ma'lumot berishni maqsad qilgan. Hikoyaning qismlari, tuzilishi va janrini chuqur o'rganish orqali ushbu maqola hikoya qilishning boy an'analari va ahamiyatini yaxshilashga intiladi.

Ahmedova Sarvinoz

146-147

2024-02-29

NARRATIVE GENRE IN NEW UZBEK LITERATURE

In this article, we delve into the exploration of "Yangi o`zbek adabiyotida hikoya janri" - the short story genre in modern Uzbek literature. Through a historical lens, we trace the origins and influences that have shaped Uzbek short story writing, highlighting key characteristics, themes, and the evolution of this genre over time. Furthermore, we spotlight influential authors and their works, shedding light on the impact of short stories on Uzbek literary culture and the broader reception they have garnered in academic and popular spheres.

Sarvinoz Ahmedova

148-149

2024-02-29