BULUTLI HISOBLASHDA TARMOQ XAVFSIZLIGINI TA’MINLASH: TAHDIDLAR, HIMOYA MEXANIZMLARI VA ZAMONAVIY YECHIMLAR

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

Abstrak:

Bulutli hisoblash infratuzilmasining jadal rivojlanishi natijasida tarmoqlar orqali katta hajmdagi ma’lumotlar almashinuvi, masofaviy xizmatlar va korporativ tizimlar xavfsizligi dolzarb masalaga aylandi. Bulutli muhitning ochiq tarmoq orqali ishlashi uni turli xildagi kiber tahdidlarga — DDoS, MITM, tarmoq skanerlash, seans o‘g‘irlash, noto‘g‘ri autentifikatsiya va xizmatlarni buzish hujumlariga nisbatan sezgir qiladi. Ushbu maqolada bulutli hisoblashda tarmoq xavfsizligiga tahdid soluvchi asosiy omillar, virtualizatsiya darajasidagi zaifliklar, himoya mexanizmlarining afzalliklari va zamonaviy yechimlar — nol ishonch arxitekturasi, AI asosidagi tarmoq monitoringi, IDS/IPS tizimlari va SDN texnologiyalari asosida taklif etilgan model keng tahlil qilinadi. Tadqiqot natijalari bulutli tarmoq xavfsizligini oshirish uchun ko‘p qatlamli yondashuv zarur ekanligini ko‘rsatadi.

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

##submission.citations##:

Stallings, W. Network Security Essentials: Applications and Standards. — 7th ed. Pearson Education, 2023.

Kurose, J. F., Ross, K. W. Computer Networking: A Top-Down Approach. — 8th ed. Pearson, 2022.

Tanenbaum, A. S., Wetherall, D. J. Computer Networks. — 5th Edition. Pearson, 2019.

ITU-T Recommendation X.800. Security architecture for Open Systems Interconnection. — ITU, 2021.

Cisco Systems. Cloud and Data Center Security: Best Practices. — Cisco Press, 2020.

Bekmuratov Sh. Bulutli texnologiyalarda tarmoq xavfsizligini ta’minlash masalalari. — Toshkent: TATU nashriyoti, 2023.

O‘zbekiston Respublikasi Raqamli texnologiyalar vazirligi. Kiberxavfsizlik bo‘yicha yillik tahliliy hisobot. — 2024.

ITU-T Y.3500. Cloud computing — Overview and vocabulary. — Geneva, 2022.

Abdurahmonov A., Jo‘rayev S. Axborot xavfsizligi va zamonaviy tarmoq texnologiyalari. — Toshkent: TDTU, 2022.

IEEE Communications Society. Cloud Network Security, Virtualization and Threat Mitigation. — IEEE, 2023.