«Zamonaviy dunyoda ijtimoiy fanlar: Nazariy va amaliy izlanishlar» - это национальная онлайн-конференция с открытым доступом, на которой публикуются обзорные тезисы, относящиеся к различным областям. Главная цель состоит в том, чтобы предложить интеллектуальную платформу для национальных ученых, и она направлена на продвижение междисциплинарных исследований. Все рукописи должны быть подготовлены на узбекском, английском или русском языках.

Опубликован: 2024-10-05

“ASRNI QARITGAN KUN” ROMANIDA OBRAZLAR MA’NAVIY-RUHIY OLAMINING QIYOSIY TAHLILI

Chingiz Aytmatov oʻzining ilk romani “Asrni qaritgan kun” romani bilan adabiyot ixlosmandlarining qalbidan chuqurroq joy olishga muvaffaq boʻldi. Roman avval rus tilida yozilib (“Boʻronli bekat”, 1980)[1], keyin qirg‘iz tiliga tarjima qilingan. Shundan soʻng adib ijodida  roman pallasi boshlandi(Suvon Meli) va “Qiyomat”, “Kassandra tamg‘asi”, “Mangu qalliq” kabi romanlari dunyo yuzini koʻrdi.  Romanda qalamga olingan inson va tabiat, jamiyat va inson, insoniy qadriyatlar va zamonaviy talqinlar oʻzaro bog‘lanib, bir-biriga chirmashib ketgan, janr jihatidan juda murakkab ushbu asar yozuvchiga ayricha bir muvaffaqiyat olib kelganligini ta’kidlash joiz.

Abdugapparova Shodiyona Adashali qizi

4-6

2024-10-04

METAPHOR IN LINGUISTIC RESEARCH

This article explores the multifaceted nature of metaphor through various theoretical perspectives, including cognitive, pragmatic, conflict, anomaly, and interaction theories. It highlights the evolution of metaphor from a mere figure of speech to a complex figure of thought, emphasizing its role in shaping meaning and understanding in language. The article discusses the contributions of different theorists, such as Max Black, and examines how metaphors can reflect semantic category errors and cognitive processes. By investigating the interplay between language, thought, and social context, the article reveals the intricate mechanisms of metaphorical transfer and its significance in communication. Additionally, it notes the challenges and questions that arise as researchers strive to decode the complexities of metaphor, indicating a continued need for interdisciplinary study in linguistics, psychology, and sociology. Overall, the article provides a comprehensive overview of the current state of metaphor research and its implications for understanding human cognition and language use.

Tuychiboyev Ikrom Bahodir o`g`li

7-14

2024-10-07

VERBALIZATION OF ALLUSION IN TEXT HETEROGENEITY

Allusion can be verbalized in various linguistic forms, ranging from explicit references to more implicit and subtle expressions. These linguistic manifestations can include direct quotations, indirect borrowings, lexical and syntactic echoes, and other textual elements that signal the presence of an allusive reference. The specific verbalization strategies employed by authors can significantly influence the reader's ability to recognize and interpret the allusion.

Maftuna Askarova

15-20

2024-10-07

“GLOBALLASHUVNING FALSAFIY MUAMMOLARI"

Mazkur maqolada bugungi kundagi barcha soxada globallashuv keskin tuz oldi. Madaniyat soxasida, siyosat va shu kabi turli xil yo’nalishlarda o’z ta’sirini ko’rsatmoqda. Ushbu bo’layotgan globallashuvlarga shunchaki ko’z yumishimizning iloji yo’q. Ushbu insho falsafiy muammolarni globallashuv kontekstida ajratib ko'rsatishga harakat qiladi, ular bir-biri bilan chambarchas bog'liqligini va ko'p tarmoqli yondashuvni talab qiladi. Siz quyidagi maqolada globallashuvning turli xil ko’rinishlariga va yechimlariga guvoh bo’lasiz.

Xolmurodov Behruz Akmal o’g’li

21-24

2024-10-07

INGLİZ TİLİNİ O'QİTİSHDA YUZAGA KELADİGAN MUAMMOLAR

Ingliz tili bugungi kunda global kommunikatsiyaning asosiy vositasi bo'lib, ko'plab mamlakatlarda ta'lim tizimining ajralmas qismi hisoblanadi. Biroq, ingliz tilini o'qitishda bir qator qiyinchiliklar mavjud. O'quvchilarning ingliz tilini o'rganishga bo'lgan motivatsiyasi ko'pincha past bo'ladi. Ular tilni o'rganishning foydasini tushunmasliklari yoki o'zlariga qiziq bo'lmagan mavzular bilan shug'ullanishlari mumkin. Bu, o'qitish jarayonini qiyinlashtiradi va o'quvchilarning muvaffaqiyatini pasaytiradi. Ingliz tilini o'qitayotgan o'qituvchilarning malakasi va tajribasi muhim ahamiyatga ega. Ba'zi o'qituvchilar zamonaviy pedagogik usullarni bilmasligi yoki tilni o'zlari yaxshi bilmasligi mumkin.

Sayfiyeva Mohinur Giyoz qizi

25-26

2024-10-07

INGLIZ TILINI O'QITISHDA ZAMONAVIY METODLAR

Ingliz tili global kommunikatsiya tili sifatida muhim ahamiyatga ega. Bugungi kunda ingliz tilini o'qitishda zamonaviy metodlar va yondashuvlar o'qituvchilar va o'quvchilar uchun yangi imkoniyatlar yaratmoqda. Interaktiv o'qitish metodlari o'quvchilarning faol ishtirokini ta'minlaydi. Bu metodlar o'quvchilarga dars jarayonida faol ishtirok etish, savollar berish va fikr almashish imkonini beradi. Misol uchun, guruhli muhokamalar, rolli o'yinlar va simulyatsiyalar orqali o'quvchilar o'z fikrlarini ifoda etish va ingliz tilida muloqot qilish ko'nikmalarini rivojlantiradilar.

Sayfiyeva Mohinur Giyoz qizi

27-29

2024-10-07

O‘ZBEKISTONDA SUD TIZIMIDAGI KADRLAR SIYOSATI

Ushbu maqolada O‘zbekistonda yillarida sud tizimini kadrlar bilan ta’minlash muammolari shuningdek, sudyalar tomonidan jinoyat ishlarini ko‘rish muddatlariga rioya etilmaganligi haqidagi ma’lumotlar arxiv hujjatlarida asosida yoritilgan. Кадрларнинг катта қисми совет даврида shakllangan mutaxassislar bo‘lib, mustaqillik sharoitida sud hokimiyatining yangi huquqiy asoslarini ular tomonidan o‘zlashtirilishi ma’lum manoda katta kuch va g‘ayratni talab etganligi, mustaqillik yillarida sudyalarning yangi avlodi bosqichma-bosqich shakllanib borganligi manbalar asosida ko’rsatib berilgan.

Mahkamov Abdukayum Mahkamovich

30-34

2024-10-08

MILLIY QADRIYATLARNING INSON HAYOTIDAGI O’RNI

Qadriyatlar har bir millatning o‘tmishi, buguni va kelajagini oynadek ko‘rsatib turuvchi eng muhim omillardan biri. Olimlar qadriyatlarni milliy, diniy, mahalliy, mintaqaviy va umuminsoniy kabi bir qator turlarga shartli bo‘ladilar.Milliy qadriyatlar mahalliy va diniy qadriyatlarga, umuminsoniy qadriyatlar esa ko‘plab milliy qadriyatlarga tayanib shakllanadi va asrlar osha takomillashib boraveradi.

Tilavoldiyeva Validaxon Ma’murjon qizi

35-37

2024-10-10

РАҚОБАТ ҚОНУНЧИЛИГИНИ БУЗГАНЛИК УЧУН ЖАВОБГАРЛИК (ФРАНЦИЯ ДАВЛАТИ МИСОЛИДА)

Франция доктринаси ва қонунчилигида рақобат қоидаларини бузганлик учун жавобгарликнинг иқтисодий-ҳуқуқий жиҳатлари кўриб чиқилади. Рақобат муносабатларини ҳуқуқий тартибга солишнинг иқтисодий жиҳатларига ва иқтисодий назорат билан боғлиқ низоларда француз судлари томонидан иқтисодий таҳлил услубининг амалий қўлланилишига алоҳида эътибор қаратилмоқда. Франция Рақобат Кенгаши битимнинг ижобий иқтисодий оқибатлари мавжудлиги ёки йўқлиги тўғрисида қарор қабул қилишда муҳим рол ўйнайди. Монополияга қарши муносабатларни француз Савдо кодекси билан ва инсофсиз рақобат ҳужжатларини француз Фуқаролик кодекси билан тартибга солишни фарқлаш масаласи ўрганилади. Инсофсиз рақобат ҳолатларини аниқлаш бўйича доктринада ишлаб чиқилган ёндашувлар таҳлил қилинади. Франция қонунчилигига кўра, рақобат қоидаларини бузган юридик шахсларни жиноий жавобгарликка тортиш мумкинлиги кўрсатилади.

У. Саттаров

38-44

2024-10-11

SAMARALI BOSHQARUV TIZIMINI TASHKIL ETISH BORASIDA MA’MURIY MENEJMENT TAMOYILLARINING O’RNI

Maqolada ma’muriy menejmentning asosiy 8 ta tamoyillari haqida ma’lumotlar berilgan hamda alohida har bir tamoyilga  tarif berib o’tilgan. Bundan tashqari tashkiliy tuzilmaga va boshqaruv usullariga ma’lumotlar keltirilgan.

G’ulomova Shaxlo Baxtiyor qizi

45-49

2024-10-11

DEVELOPMENT OF THE INSTITUTE OF INTERNATIONAL LEGAL PERSONALITY IN INTERNATIONAL INVESTMENT RELATIONS

The development of the Institute of International Legal Personality in International Investment Relations has been a significant topic of discussion among legal scholars and policymakers in recent years. This abstract explores the evolution of international legal personality in the context of cross-border investments, examining its role in shaping the rights and obligations of states and investors. It analyzes the key legal principles governing international legal personality in investment law, including the concept of state responsibility, the nationality principle, and the principle of sovereign immunity. Additionally, the abstract discusses the challenges and opportunities presented by the evolving nature of international investment relations, such as the rise of transnational corporations, the increasing role of international arbitration, and the impact of globalization on the concept of international legal personality.

Jaloliddin Rahmonov

50-52

2024-10-12

A PRAGMATIC STUDY OF NONVERBAL GREETINGS IN ENGLISH COMMUNICATION

This thesis explores the significance of nonverbal greetings in English communication, focusing on their pragmatic functions and cultural implications. Nonverbal communication, encompassing facial expressions, gestures, and physical proximity, plays a crucial role in initiating and maintaining interpersonal relationships. This research examines how nonverbal greetings convey meanings that transcend verbal language, influencing the dynamics of social interactions.

Zarnigor Mirzayeva

53-55

2024-10-12

RUBOB PRIMA CHOLG‘USIDA QO‘LLANADIGAN APPLIKATURALARNING O‘ZIGA XOSLIGI

Bu maqolada rubob prima cholg‘usi orqali musiqa ijrochiligida applikaturani to‘g‘ri tanlash usullari, sozandaga qulaylik yaratishda o‘ziga xoslilarlari haqida so‘z boradi. Shuningdek, maqolada dunyoga mashxur bastakorlarning asarlaridan misollar keltirgan.

Ergashov Ismatxo‘ja Sunnat o‘g‘li

56-60

2024-10-14

KICHIK YOSHDAGI BOLALARGA CHET TILINI OQITISHNING INNOVATSION USULLARI

Ushbu maqolada kichik yoshdagi bolalarga chet tili o‘qitishning innovatsion usullari hamda bolalar psixologiyasiga e’tibor bergan holda yondashish uslublari haqida ma’lumotlar berilgan.

Rahmonova Gullola Jo‘raboy qizi

61-63

2024-10-14

INVESTITSIYALARNI JALB QILISH VA UNING SAMARADORLIGI

Maqolada investitsiya jarayonining iqtisodiy rivojlanishdagi o‘rni, investitsiyalarni jalb qilishning asosiy usullari va samaradorligini oshirish strategiyalari tahlil qilinadi. Investitsiyalarni jalb qilish nafaqat iqtisodiy o‘sishni ta’minlaydi, balki yangi ish o‘rinlari yaratish, innovatsiyalarni rivojlantirish va infratuzilmani yaxshilashda ham muhim ahamiyatga ega. Maqolada mahalliy va xorijiy investorlarga qaratilgan siyosatlar, investitsiya muhitini yaxshilash uchun zaruriy shart-sharoitlar va turli sektorlarga investitsiyalarni jalb qilishning samarali metodologiyalari keltiriladi. Ushbu tadqiqot natijalari, davlat va xususiy sektor o‘rtasidagi hamkorlikni kuchaytirish, investitsion muhitni yaxshilash va iqtisodiy barqarorlikni ta’minlashda foydali bo‘lishi mumkin. Maqola investitsiyalarni jalb qilish bo‘yicha takliflar va tavsiyalarni ham o‘z ichiga oladi

Qodirov Farrux Ergash o’g’li, Ergasheva Husniya Mirzoxid qizi

64-69

2024-10-17

ПРОБЛЕМЫ ПРИВЛЕЧЕНИЯ К ОТВЕТСТВЕННОСТИ ЗА НАРУШЕНИЕ АВТОРСКИХ ПРАВ ПРИ ИСПОЛЬЗОВАНИИ ТЕХНОЛОГИЙ ДИПФЕЙК

Тезис посвящен проблемам привлечения к ответственности за нарушение авторского права и смежных прав при использовании технологий дипфейк. Рассматриваются правовые аспекты распространения дипфейков, а также их влияние на объекты авторского права, такие как изображения, видео и аудиозаписи. Особое внимание уделяется трудностям установления нарушителей, правоприменительной практике и существующим законодательным пробелам в этой области. Также обсуждаются возможные подходы к усилению защиты прав авторов и предотвращению злоупотреблений новыми технологиями.

Солибоева Мубина

70-73

2024-10-21

ВОПРОСЫ, СВЯЗАННЫЕ С КОНЦЕПЦИЕЙ СОКРЫТИЯ ИЛИ СОКРЫТИЯ ПРЕСТУПЛЕНИЯ

В данной статье рассмотрены вопросы, связанные с понятием несообщения о преступлении или его сокрытия. Также в статье говорится о бездействии (действии) лиц, не имеющих отношения к совершенному или совершенному преступлению, знавших о преступлении, не сообщивших о нем органам власти или скрывающих его, а также предусмотренных законом оснований (обстоятельств, связанных с совершение или совершение тяжких или особо тяжких преступлений) ) дается также авторское определение, что преступлением при его наличии считается несообщение о преступлении или его сокрытие.

Эрхонов Жасур Абдумурод ўғли

74-78

2024-10-23

IZOFALI BIRIKMALARNING TARKIBGA AJRATILISHI BORASIDAGI QARASHLAR VA ULARNING AYRIMLARI TAHLILI

Ushbu tadqiqot ishi bugungi kunda tarkibga ajratilishi murakkab hisoblangan birliklardan biri bo`lmish izofali birikmalarning morfemik tuzilishiga doir nazariy ma’lumotlarga bag`ishlanadi. Muallif bunday birliklar borasida boshqa manbalarda bildirilgan fikrlarni bir-biri bilan taqqoslash orqali ushbu bahsli mavzuga o`z shaxsiy qarashlarini bayon etgan. Natijada izofalarning tarkibga ajratilmasligi borasida xulosa qilingan.

Nodirbek Nosirjon o‘g‘li Xabibillayev

79-80

2024-10-28

КОРРУПЦИЯНИНГ ГЕНДЕР ЖИҲАТЛАРИ: ИЛМИЙ-НАЗАРИЙ ТАҲЛИЛ

Мазкур тезисда коррупциянинг гендер жиҳатлари илмий-назарий таҳлил қилинган. Коррупция аёлларга ва эркакларга турлича таъсир кўрсатиши ва гендер тенгсизлигини кучайтириши кўрсатилган. Таҳлилларда коррупциянинг аёллар ва қизларга нисбатан кучлироқ таъсир қилувчи соҳалари, коррупциядан келиб чиқадиган ижтимоий оқибатлар ҳамда гендер сиёсатининг аҳамияти алоҳида қайд этилган. Давлат бошқарувида аёлларнинг иштироки ва коррупция даражаси ўртасидаги алоқа таҳлил қилинган.

Жалилов Мўминжон Солижон ўғли

81-85

2024-10-29

ЖИНОЯТ ИШЛАРИНИ ТАФТИШ ИНСТАНЦИЯСИДА КЎРИШНИНГ ЎЗИГА ХОС ХУСУСИЯТЛАРИ

Ўзбекистон Республикаси Конституцияси 29-моддасининг 5-қисмида жиноят учун ҳукм қилинган ҳар ким қонунда белгиланган тартибда ҳукмнинг юқори турувчи суд томонидан қайта кўриб чиқилиши ҳуқуқига, шунингдек афв этиш ёки жазони енгиллаштириш тўғрисида илтимос қилиш ҳуқуқига эга эканлигини белгиланган. Мамлакатимизда Конституциянинг ушбу нормасини ҳаётга татбиқ этиш, фуқароларнинг одил судловга эришиш имкониятини янада ошириш борасида изчил ислоҳотлар амалга оширилиб келинмоқда.  

З.С.Назаров

86-87

2024-10-30

АЁЛНИ ЎЗ ҲОМИЛАСИНИ СУНЪИЙ РАВИШДА ТУШИРИШГА МАЖБУРЛАШ ЖИНОЯТИНИ КВАЛИФИКАЦИЯ ҚИЛИШ ВА ЎХШАШ ЖИНОЯТЛАРДАН ФАРҚЛАШ МАСАЛАЛАРИ

Мазкур мақолада аёлни ўз ҳомиласини сунъий равишда туширишга мажбурлаш жиноятини квалификация қилиш ва ўхшаш жиноятлардан фарқлаш масалалари баён қилинган. Жумладан, мақолада ЖК 115-моддасида шахс ҳомилани қонуний асосларда сунъий равишда туширишга мажбурлаши лозим бўлади, аксинча бўлса, яъни айбланувчи ҳомиладор аёлни жиноий равишда (тиббий нуқтаи назардан мумкин бўлмаган ҳолатда, даволаш муассасасидан ташқарида ёки сунъий равишда ҳомила туширишга ҳуқуқи бўлмаган шахс томонидан) ҳомила туширишга мажбурласа, шахснинг ҳаракатлари иштирокчи сифатида қўшимча равишда ЖК 114-моддаси билан ҳам малакаланиши таҳлил қилиб берилган. Бундан ташқари, айбланувчи ҳомиладор аёлни сунъий равишда ҳомила туширишга мажбурлаш учун ўлдириш ёки зўрлик ишлатиш билан қўрқитса, унинг қилмиши Жиноят кодекси 112 ва 115-моддалари мажмуи билан, соғлиғига тан жароҳати етказса эса, тегишлича Жиноят кодекси 104, 105, 109 ёки 1261-моддалари билан малакаланиши, ёки ҳомиладор аёл танасининг ва (ёки) жинсий аъзоларининг яланғоч ҳолдаги фото- ва (ёки) видеотасвирини ўз ичига олган ахборотни тарқатиш билан қўрқитса, қилмиш қўшимча равишда Жиноят кодекси 1413-моддаси билан ҳам квалификация қилиниши илмий асослаб берилган. Шунингдек мақолада, аёлни ўз ҳомиласини сунъий равишда туширишга мажбурлаш жиноятини квалификация қилиш ва ўхшаш жиноятлардан фарқлаш масалалари бўйича асосли хулосалар баён қилинган.

Хайдаров Шухратжон Джумаевич

88-91

2024-10-30

ИНСОН ҲУҚУҚЛАРИ ГЕНЕЗИСИ ВА РИВОЖЛАНИШИНИНГ ТАРИХИЙ-ҲУҚУҚИЙ АСОСЛАРИ

Мақолада инсон ҳуқуқларининг тарихий ривожланиши, муҳим ҳужжатлар ва уларнинг ҳуқуқий асослари таҳлил қилинади. Ҳозирги муаммолар — ижтимоий-иқтисодий тенгсизлик, қонунчиликдаги камчиликлар ва халқаро низолар — кўриб чиқилиб, таълим, ижтимоий тенгликни таъминлаш, халқаро ҳамкорликни ривожлантириш ва қонунлар ислоҳини амалга ошириш бўйича таклифлар берилган.

Жалалов Рустам Шарифович

92-98

2024-10-31

ЖИНОЯТ ИШЛАРИНИ ТАФТИШ ИНСТАНЦИЯСИДА КЎРИШНИНГ ЎЗИГА ХОС ХУСУСИЯТЛАРИ

Ўзбекистон Республикаси Конституцияси 29-моддасининг 5-қисмида жиноят учун ҳукм қилинган ҳар ким қонунда белгиланган тартибда ҳукмнинг юқори турувчи суд томонидан қайта кўриб чиқилиши ҳуқуқига, шунингдек афв этиш ёки жазони енгиллаштириш тўғрисида илтимос қилиш ҳуқуқига эга эканлигини белгиланган. Мамлакатимизда Конституциянинг ушбу нормасини ҳаётга татбиқ этиш, фуқароларнинг одил судловга эришиш имкониятини янада ошириш борасида изчил ислоҳотлар амалга оширилиб келинмоқда.  

З.С.Назаров

99-100

2024-10-31

КРИТЕРИИ И УРОВНИ ГЛОБАЛЬНЫХ ПРОБЛЕМ

В дaнном тезисе рaссмaтривaются критерии и уровни глобaльных проблем, с которыми стaлкивaется человечество в XXI веке. Глобaльные проблемы имеют трaнснaционaльный хaрaктер и требуют координaции усилий нa междунaродном уровне. Стaтья aнaлизирует основные критерии, по которым глобaльные проблемы могут быть клaссифицировaны, a тaкже обсуждaет уровни их воздействия и сложности решения.

Курбонова Мухаббат Азовна

101-103

2024-10-31

O‘ZBEKISTON PSIXOLOGIYASIDA TA’LIM MUASSASASINI BOSHQARISH MUAMMOSINING O‘RGANILISHI

Maqolada mamlakatimiz psixolog olimlari tomonidan ta’lim muassasasini boshqarish muammosi bo‘yicha olib borilgan ilmiy tadqiqot ishlari o‘rganilgan. Unda mazkur muammoning nazariy va amaliy jihatlari, bu borada mamlakatimiz olimlari tomonidan amalga oshirilgan ilmiy tadqiqot ishlari, shuningdek ta’lim muassasasi rahbarlarining bugungi kundagi faoliyati mazmun-mohiyati, uni samarali tashkil etishning o‘ziga xos xususiyatlari haqida batafsil ma’lumotlar bayon etilgan.

U. Nurmatov

104-106

2024-10-31