Мы рады сообщить вам, что Центр поддержки исследований «Innovative  Academy» организовал Республиканская конференция «Молодые ученые». Это национальная онлайн-конференция с открытым доступом, на которой публикуются обзорные тезисы, относящиеся к различным областям. Главная цель состоит в том, чтобы предложить интеллектуальную платформу для национальных ученых, и она направлена на продвижение междисциплинарных исследований.

Опубликован: 2025-09-18

OG‘ZAKI NUTQ ANIQLIGIGA FIKR-MULOHAZALARNING TA’SIRI

Mazkur maqolada xorijiy tilni o‘qitishda tuzatish fikr-mulohazalari (corrective feedback) usullarining og‘zaki nutq aniqligiga ta’siri tahlil qilingan. Avvalo, tuzatishning bevosita va bilvosita shakllari haqida ma’lumot berilgan. Shuningdek, “recast”, “elicitation”, “clarification request” va “metalinguistic feedback” kabi usullar misollar orqali yoritilgan. Maqolada olimlarning fikrlari asosida tuzatishning samarali ta’sir mexanizmlari ko‘rsatib berilgan hamda ularning cheklovlari ham muhokama qilingan. Yakuniy xulosada esa tuzatishning nutqiy aniqlikni ta’minlash va kommunikativ kompetensiyani shakllantirishdagi o‘rni asoslab berilgan.

Babashova Bibixanum Azamatovna

4-5

2025-09-17

INFEKSIYALAR.MIKRO VA MAKROORGANIZMLARNING O'ZARO TAʼSIRI

Infeksiyalar — bu mikroorganizmlar va makroorganizmlar o‘rtasidagi murakkab biologik munosabatlar jarayonidir. Infeksion jarayon faqatgina patogen mikroblarning organizmga kirishi bilan emas, balki mezbon organizmning immunologik holati, fiziologik xususiyatlari hamda tashqi muhit omillari bilan chambarchas bog‘liqdir. Mikro va makroorganizmlar o‘rtasidagi o‘zaro ta’sirning mohiyati simbioz, kommensalizm, opportunizm va parazitizm shakllarida namoyon bo‘ladi. Ushbu maqolada infeksion jarayonning rivojlanish mexanizmlari, organizmning himoya omillari, mikroblarning invaziv va toksik xususiyatlari hamda ularning patogenlik darajasini belgilovchi omillar ilmiy asosda tahlil qilinadi. Shuningdek, immunologik javob shakllanishi, mikrobiota balansining buzilishi va infeksiya patogenezidagi o‘rni keng yoritiladi. Maqola infeksion kasalliklarning zamonaviy tushunchalari, ularning oldini olish va davolash strategiyalarini ishlab chiqishda nazariy hamda amaliy ahamiyatga ega.

Ziyodullayeva Iroda Baxriddinovna

6-10

2025-09-18

TARIXIY ASARLAR TARJIMASIDA ARXAIK LEKSIKANING IFODALANISH MASALALARI

Tarixiy-badiiy asarlarni tarjima qilish jarayonida tilning arxaik qatlamiga mansub so‘zlar alohida ahamiyat kasb etadi. Arxaizmlar va istorizmlar nafaqat davr ruhini aks ettiradi, balki muallifning o‘ziga xos uslubini yetkazish, tarixiy-badiiy asarning estetik mohiyatini to‘laqonli ifodalashda ham beqiyos vosita bo‘lib xizmat qiladi. Tarjimon uchun bunday birliklarni to‘g‘ri tanlash va ifodalash jarayoni murakkab bo‘lib, u ko‘plab omillarni hisobga olishni taqozo qilishi ushbu maqolada yoritib berilgan.

Ismoilova Onagul Ibrohimovna

11-12

2025-09-18

TARBIYACHILAR BOLALARNING MUSTAQIL KO’NIKMALARINI SHAKLLANTIRISHGA ASOSIY E’TIBORINI QARATADI

Tаrbiyаchilаr kichik mаktаbgаchа yоshdаgi bоlаlаrning е’tibоrini libоsning tаshqi kо‘rinishigа, shаkligа, rаnglаrigа vа bеzаk еlеmеntlаrigа qаrаtаdilаr. Kаttа mаktаbgаchа yоshdаgi bоlаlаr bilаn ulаr uni mаnsubligigа kо‘rа tаsniflаshаdi: bаyrаmоnа, kundаlik; аyоllаr, qizlаr uchun; аyоllаrgа хоs, еrkаklаrgа хоs. Ulаrni хаlq libоsi bеzаklаri, bеzаk mаtеriаllаri: mаrvаridlаr, mаrjоnlаr, rаng-bаrаng shishаlаr vа bоshqаlаr bilаn tаnishtirаdilаr. Tаrbiyаchilаr rаnglаr shоdоn tо‘plаmidа bоlаlаrgа gо‘zаllikni kо‘rishgа yоrdаm bеrаdilаr vа uni sаmаrаli ijоdiy fаоliyаtdа bоlаlаr tаsvirlаshlаrigа hаrаkаt qilаdilаr. Bоlаlаr аyоllаrning хаlq libоsini, еrkаklаr dо‘ppisi, bеlbоg‘i vа bоshqаlаrni bеzаk bilаn pаrdоzlаshаdi (rаsmdа, аpplikаtsiyаdа). Tаrbiyаchilаr bоlаlаrni yоrqinligi vа rаnglаrning bоyligi bilаn аjrаlib turаdigаn qо‘ldа tо‘qilgаn gilаmlаr bilаn tаnishtirаdilаr.

Ахmеdоv Bехzоd Mаdаminоvich

13-15

2025-09-18

THE USE OF ANTONYMS IN ENGLISH AND UZBEK LANGUAGES

This article provides a comparative analysis of the peculiarities of antonym usage in English and Uzbek languages. Theoretical interpretations, classifications, lexical-semantic fields, and stylistic functions of antonyms are examined based on linguistic sources. The common and distinctive features of antonyms in English and Uzbek are illustrated through examples from literature, proverbs, sayings, and contemporary speech.

Zakhro Temirova

16-18

2025-09-19

INGLIZ TILINI O‘QITISHNING ASOSIY TAMOYILLARI

Mazkur maqolada ingliz tilini o‘qitishda qo‘llaniladigan asosiy tamoyillar tahlil qilinadi. Xususan, ona tilidan foydalanishning me’yori, doskadan samarali foydalanish, o‘qituvchi va o‘quvchi nutqi muvozanati, elisitatsiya usuli, shuningdek, juftlik va guruhli ishlash metodlarining afzalliklari yoritilgan. Ushbu metodlar o‘quvchilarda nafaqat grammatik bilimlarni, balki kommunikativ ko‘nikmalarni shakllantirishga xizmat qiladi.

Sodiqova Mumtozbegim Olimjon Qizi

19-21

2025-09-19

ARAB VA O‘ZBEK TILIDA SO‘Z TURKUMLARI TASNIFI MASALALARI

Maqolada so’z turkumlarining daslabki o’rganish davri va uning rivojlanish bosqichlari, shuningdek arab va o’zbek tilshunosligi, morfologiya va sintaksis bo’limlarining shakllanishiga oid tadqiqotlar tahlil qilingan. Arab va o‘zbek tilida so‘z turkumlari tasnifi masalalariga oid mavjud materiallar o’rganilib tegishli xulosa va tavsiyalar berilgan.

Umarxonova Yulduzxon G‘ayratjon qizi

22-28

2025-09-22

LINGUOCULTURAL ASPECTS OF INTERNET COMMUNICATION IN SHAPING FOREIGN LANGUAGE TEACHERS’ PROFESSIONAL COMPETENCE

The emergence of global digital communication networks has radically transformed the educational landscape and redefined the professional competence required of foreign language teachers. In addition to linguistic knowledge and pedagogical skills, educators today must possess the ability to navigate and integrate the linguocultural dimensions of online communication into their teaching practice. This paper explores how the distinctive features of internet linguoculture-multimodality, hybridization, and intercultural referencing—affect the formation of communicative and didactic abilities in teachers of foreign languages. Drawing on discourse analysis of online platforms and a survey of practicing English language teachers, the study demonstrates that participation in internet communication fosters adaptability, intercultural awareness, and innovative didactic strategies. The findings underscore the need for teacher education programs to incorporate training in digital discourse and intercultural online practices to ensure the development of comprehensive professional competence.

Nawbaxar Baxtibaeva

29-33

2025-09-22

JAŃA ÓZBEKSTANDA JASLARǴA TIYISLI MÁMLKETLIK SIYASAT HÁM ONIŃ ÁHMIYETI

Búgin dúnyadaǵı quramalı hám tez ózgeriwsheń globallasıw shárayatında hár qanday mámlekettiń demokratiyalasqanlıq dárejesiniń áhmiyetli kórsetkishlerinen biri jámiyettiń sociallıq-mádeniy, siyasiy hámde ekonomikalıq mákanında jaslardıń da ornı qanday ekenligi menen belgilenedi. Jaslar mashqalaların sheshiw tarawındaǵı nátiyjeli mámleket siyasatın ámelge asırıw hámde onda qollanılatuǵın mexanizm hám texnologiyalardı jetilistirip barıw tek social turaqlılıq emes, bálkim ulıwma, mámleket qawipsizligin támiyinlewdiń áhmiyetli faktorlarınan biri esaplanadı. Bul bolsa, óz náwbetinde ulıwmajáhán standartları hám milliy-aymaqlıq ózgesheliklerin ózinde uyǵın tárizde sintezlegen innovaciyalıq mexanizm hám texnologiyalardı qollaǵan túrde ámelge asırılatuǵın uzaq múddetli jaslarǵa tiyisli mámleket siyasatı modelin islep shıǵıwǵa bolǵan zárúrlikti jáne de kúsheytpekte.

Mambetkarimova Guljahan Polatbaevna

34-36

2025-09-22

JAHON TILSHUNOSLIGIDA GRAMMATIK KATEGORIYALAR TADQIQI

Ushbu maqolada O’zbek, turk, fransuz, nemis va boshqa bir qancha tillar misolida har bir Grammatik kategoriyaga misollar keltirilib, jadval ko’rinishida qiyosiy tahlilga tortilgan. Maqola maqsadi dunyo tillari miqyosida Grammatik kategoriyalarni chuqurroq o’rganish va o’zbek tilining ilmiy boyligini oshirish.

Tursunova Durdona G’ulom qizi

37-39

2025-09-22

TALABALARNING MULOQOT KOMPETENSIYASINI RIVOJLANTIRISH OMILLARI

maqolada talabalarning muloqot kompetensiyasini rivojlantirishning nazariy asoslari, ularning ona tilini bilishi va nutqiy muloqot ko’nikmalarining darajasining oshirish, bu o’rinda  kasbiy muhim sifatlar  tizimini ajratib ko’rsatishga qaratilgan.Kasbiy mahoratni tashxislash uchun metodik ta’minotga etibor qaratish kabi masalalar yoritilgan.

Rayimova Dilfuza Abdinabiyevna, Ahmadjonova Shahnoza Ergash qizi

40-43

2025-09-22

QARAQALPAQ JAZIWSHI-SHAYIRLAR SHIǴARMALARINDA FRAZEOLOGIZMLERDIŃ STILLIK QOLLANILIWI

Qaraqalpaq tilinde, kórkem tektslerde frazeologiyalıq dizbekler úlken orın iyeleydi. Frazeologiyalıq dizbek, ótlesiw hám birlikler ózine tán belgilerine iye birlik bolıp, xalqımızdıń milliy tilindegi qaymaǵın, maǵızın ózine jámlegen tereń, ótkir mánili jáne bir neshe sózlerdiń dizbeginen quralǵan tutas mánilik, bir pútinlik sıpatında qáliplesedi.  

Embergenova Rawshana

44-45

2025-09-22

AMALIYOTDA QO'LLANISHI VA TUMAN DARAJASIDA BOSHQARUVNING INNOVATSION TEXNOLOGIYALARI SAMARADORLIGI

Ushbu maqola tuman darajasida boshqaruvning innovatsion texnologiyalari qo‘llanilishi va ularning samaradorligini, ularning boshqaruv va davlat xizmatlarini ko‘rsatishga ta’sirini o‘rganadi. Tadqiqot raqamli vositalar va ma'lumotlarga asoslangan yondashuvlardan foydalangan holda boshqaruvning samaradorligi va shaffofligini oshirish uchun samarali boshqaruv qarorlariga bo'lgan ehtiyojning ortishi bilan rag'batlantirilgan. Asosiy maqsad ushbu texnologiyalarning amaldagi qo‘llanilishini va boshqaruv natijalarini yaxshilashdagi samaradorligini baholashdir. Populyatsion ma'lumotlardan foydalanib, tadqiqot xizmat ko'rsatish sifati, iqtisodiy samaradorlik va fuqarolar qoniqishi kabi boshqaruv samaradorligi ko'rsatkichlari bilan turli boshqaruv texnologiyalarini qo'llash o'rtasidagi o'zaro bog'liqliklarni aniqlash uchun juftlik korrelyatsiyasi tahlilini o'tkazadi. Tahlil bir nechta muhim korrelyatsiyalarni aniqlaydi, bu esa raqamli vositalar va avtomatlashtirilgan tizimlarni joriy etish bilan boshqaruv ko'rsatkichlarining yaxshilanishi o'rtasida ijobiy bog'liqlik mavjudligini ko'rsatadi.

Muminov Fazliddin Xusniddin o‘g‘li

46-51

2025-09-22

OILADA ERTA AJRIMNI BOLALAR PSIXALOGIYASIGA TA`SIRI

Ushbu maqolada oilada erta ajrimning bolalar psixologik rivojlanishiga ta`siri nazariy, tahliliy va amaliy jihatdan o`rganiladi. Mavzuning dolzarbligi shundaki, bugungi kunda ajrimlar soning ortishi nafaqat ijtimoiy muammo, balki bolalarning ruhiy barqaroqligi va ijtimoiy moslashuvi uchun ham jiddiy xavf tug`dirmoqda. Tadqiqodning maqsadi – erta ajrimning bolalarning emotsianal, kognitiv va ijtimoiy rivojiga ta`sirini aniqlash hamda ularning psixologik qo`llab – quvvatlash mexanizmlarini ishlab chiqishdir.Metodologik asos sifatida E.Eriksonning psixosotsial rivojlanish nazariyasi, L. Vigotskiyning ijtimoiy – madaniy rivojlanish qarashlari va J. Piagetning kognitiv rivojlanish bosqichlari qo`llanildi.Tahlil natijalari shuni ko`rsatadiki, oilada erta ajrim go`daklik davridan o`smirlikkacha bo`lgan bosqichlarda emotsional beqarorlik ijtimoiy chekinish va ta`limiy qiyinchiliklarni kuchaytiradi. Amaliy tavsiyalar sifatida ota-onalar mas`uliyatini oshirish, psixologik maslahat xizmatlarini rivojlantirish hamda maktab va ijtimoiy qo`llab – quvvatlash dasturlarini kengaytirish zarurligi asoslab beriladi.

Ergashova Durdona Abduroxim qizi

52-54

2025-09-22

USING ADVANCED PEDAGOGICAL TECHNOLOGIES IN TEACHING ENGLISH

The integration of advanced pedagogical technologies into English language teaching has transformed traditional classrooms into interactive, student-centered environments. This article explores the significance of technology-enhanced learning, focusing on how digital platforms, multimedia tools, artificial intelligence, and blended learning approaches contribute to the development of communicative competence, motivation, and learner autonomy.

Abbosbek Azamjon ugli

55-57

2025-09-22

KOMMUNIKATIV YONDASHUV ORQALI BOSHLANGʻICH SINF OʻQUVCHILARINING OG'ZAKI NUTQINI SHAKLLANTIRISH USULLARI

Mazkur maqolada boshlangʻich sinf oʻquvchilarining ogʻzaki nutqini rivojlantirish jarayonida kommunikativ yondashuvning oʻrni va ahamiyati yoritilgan. Kommunikativ metod tilni faqat grammatik qoidalar asosida emas, balki real hayotiy muloqot orqali oʻrgatishni nazarda tutadi. Boshlangʻich ta’lim jarayonida o‘quvchilarda nutqiy faollikni oshirish, ularning mustaqil fikr bildirishiga imkon yaratish, shuningdek, o‘qituvchining ijodiy va interaktiv metodlardan foydalanish zarurati asoslab beriladi. Tadqiqot natijalari shuni koʻrsatadiki, kommunikativ yondashuv o‘quvchilarning og‘zaki nutqini shakllantirishda samarali vosita hisoblanadi.

Alimardanova Sitora Ikrom qizi

58-60

2025-09-22

QUTB XORAZMIYNING “XUSRAV VA SHIRIN” DOSTONLARI GENEZISGA DOIR ILMIY TADQIQOTLAR BAYONI

Ushbu tezis Qutb Xorazmiyning “Xusrav va Shirin” dostoniga bag‘ishlangan. Ishda asarning badiiy tuzilishi, obrazlar tizimi va ularning badiiy-hissiy funksiyalari, she’riy san’atlar va ularning ifoda vositalari hamda matnning morfologik, leksik va sintaktik xususiyatlari batafsil tahlil qilinadi. Shuningdek, mavzu yuzasidan xorijiy va mahalliy olimlar tomonidan olib borilgan ilmiy tadqiqotlar, dissertatsiyalar, maqolalar va tarjima asarlar sintez yoʻli bilan ko‘rib chiqiladi. Tadqiqot nazariy va metodologik jihatdan adabiyotshunoslik yondoshuvlarini qo‘llagan holda asarning badiiy-til xususiyatlarini hamda ilmiy izlanishlardagi asosiy yo‘nalishlarni aniqlashni maqsad qilgan.

Markabayeva Dilara

61-63

2025-09-22

MAKTAB DIREKTORLARI BOSHQARUV SAMARADORLIGINI BAHOLASHNING HUQUQIY-ME’YORIY ASOSLARI

Mazkur maqolada O‘zbekiston ta’lim tizimida maktab direktorlari boshqaruv samaradorligini baholashga oid amaldagi me’yoriy-huquqiy hujjatlar tahlil qilinadi. Unda umumiy o‘rta va o‘rta maxsus ta’lim muassasalari reytingini shakllantirish bosqichalri, “Zamonaviy maktab”larga qo‘yiladigan talablar orqali maktab direktorlari faoliyatiga baho berish, attestatsiya va akkreditatsiya tartiblari hamda “menejerlik sertifikati” tizimining mazmun-mohiyati o‘rganilgan. Unda maktab direktorlarining boshqaruv faoliyatini baholashda mavjud yondashuvlarning ustun va zaif jihatlari ochib berilib, samaradorlik va sifat indikatorlari asosida reyting tizimini joriy etish bo‘yicha takliflar ilgari surilgan.

Po‘latov Ulug‘bek Shavkat o‘g‘li

64-69

2025-09-22

KORRUPSIYA MUAMMOLARI

Ushbu tezisda mamlakat rivojiga to'siq bo'luvchi poraxo'rlik ya'ni korrupsiya va uni keltirib chiqaruvchi sabablar, muammolar, yechimlar borasida so'z yuritiladi.

Bekchanov Nusrat Allanazarovich

70-72

2025-09-22

YASHIL IQTISODIYOT SHAROITIDA TA’LIM ETIKASI: BO‘LAJAK O‘QITUVCHILAR UCHUN YANGI YONDASHUVLAR

Maqolada yashil iqtisodiyot sharoitida ta’lim etikasi masalasi yoritilib, bo‘lajak o‘qituvchilarda ekologik va kasbiy mas’uliyatni shakllantirishda yangi yondashuvlar taklif etiladi. Ta’lim etikasi va ekologik ong uyg‘unligi asosida pedagogik faoliyatda axloqiy qadriyatlarning o‘rni tahlil qilinadi. Shuningdek, xalqaro tajriba va milliy yondashuvlar integratsiyasi orqali barqaror ta’lim modelining shakllanishi ilmiy asoslanadi.

Obidova Shohsanam Alisher qizi

73-79

2025-09-22

INSON TANASINING MIKROFLORASI VA MIKROEKOLOGIYASI UNING AHAMIYATI VA VAZIFASI

Inson tanasining mikroflorasi va mikroekologiyasi zamonaviy biotibbiyotning eng dolzarb yo‘nalishlaridan biri hisoblanadi. Mikroflora inson organizmida muhim fiziologik jarayonlarni qo‘llab-quvvatlaydi, immun tizimni mustahkamlaydi va tashqi muhit omillariga moslashuvni ta’minlaydi. Shuningdek, u oziq moddalar almashinuvida, vitaminlar sintezida va patogen mikroorganizmlarning ko‘payishini cheklashda hal qiluvchi rol o‘ynaydi. Mikroekologik muvozanat buzilganda turli kasalliklar, jumladan, disbakterioz, yallig‘lanishli jarayonlar hamda immunitetning pasayishi kuzatiladi. Shu bois inson mikrobiotasining tarkibi, funksiyasi va ekologik barqarorligini o‘rganish profilaktika, tashxis va davolash jarayonlarida katta ilmiy-amaliy ahamiyatga ega. Mazkur maqola mikrofloraning vazifalari, uning ekologik o‘zaro ta’sirlari hamda sog‘liqni saqlashdagi roli haqida ilmiy tahlil va yondashuvlarni o‘z ichiga oladi.

Ziyodullayeva Iroda Baxriddinovna

80-84

2025-09-23

TALABALARNI AXBOROT TA’LIM MUHITIDA TEXNIK IJODKORLIK FAOLIYATIGA TAYYORLASH MAZMUNI

Ushbu maqolada talabalarni axborot ta’lim muhitida texnik ijodkorlik faoliyatiga tayyorlash mazmuni yoritilgan. Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari asosida shakllanayotgan ta’lim muhiti talabalar bilimini chuqurlashtirish, texnik tafakkurni rivojlantirish va ijodiy yondashuvni shakllantirish uchun keng imkoniyatlar yaratadi. Texnik ijodkorlik faoliyati mazmuni, avvalo, nazariy bilimlarni amaliy faoliyat bilan uyg‘unlashtirish, muammoli vaziyatlar orqali mustaqil yechim topishga o‘rgatish, innovatsion loyihalar va dasturiy mahsulotlarni yaratishga yo‘naltirishdan iboratdir. Shuningdek, talabalarda intellektual salohiyatni oshirish, kreativ fikrlashni rivojlantirish va axborot resurslaridan samarali foydalanish mazkur jarayonning tarkibiy qismlari sifatida ko‘rib chiqiladi.

Sharopov Mirjon Nurxonovich

85-87

2025-09-23

TAXTAKO‘PIR TUMANI TOPONIMLARI HAQIDA LINGVISTIK MANBALAR

Bu maqolada Taxtako‘pir tumani toponimlarining olimlar tomonidan dastlabki tadqiqotlari, toponim haqida fikrlari haqida so‘z yuritiladi.

Serikbayeva Aqmaral

88-90

2025-09-23

IDEOLOGICAL INTERPRETATIONS OF SOCIAL AND PERSONAL MOTIVES IN THE WORKS OF SAID AHMAD AND GEORGE ORWELL

This article investigates the ideological interpretations of social and personal motives in the works of Said Ahmad and George Orwell. By analyzing Ahmad’s Ufq alongside Orwell’s Animal Farm and 1984, the study reveals how personal ambitions, ethical choices, and collective responsibilities are shaped by ideological constraints. Ahmad illustrates the silent struggles of Uzbek individuals under Soviet influence, where social motives often clash with personal integrity. Orwell, conversely, presents a broader critique of authoritarian regimes, portraying how ideology transforms human motives into instruments of control and manipulation. The comparative approach underscores the universal patterns of conformity, resistance, and moral compromise in literature. Furthermore, it demonstrates how writers from distinct contexts employ narrative strategies to uncover the consequences of ideology on both society and individual behavior. These insights emphasize the role of literature in interrogating power and safeguarding human dignity.

Nasiba Bakhranova

91-94

2025-09-23

BADIIY ADABIYOT RIVOJI UCHUN ONA TILI TA'LIMIDA GRAMMATIKANING AHAMIYATI

Maqolada ona tili ta’limida grammatikani o‘qitishning badiiy adabiyot rivojidagi o‘rni tahlil qilinadi. Grammatikaning o‘quvchi va yozuvchi uchun ahamiyati, uning adabiy til me’yorlarini shakllantirish, badiiy ifodaviylikni kengaytirish va ijodiy tafakkurni rivojlantirishdagi roli ko‘rsatib berilgan. Shuningdek, grammatik bilimlarning amaliy nutqda qo‘llanishi badiiy asarlarni yaratish hamda ularni to‘g‘ri idrok etishda muhim omil sifatida baholangan.

Shohro'z Mominzoda Umarjon

95-97

2025-09-23

DAVLAT BUDJETI DAROMAD VA XARAJATLARIDA MOLIYAVIY NAZORAT USULLARIDAN SAMARALI AMALGA OSHIRISH YO`LLARI

Davlat moliyasi —bu davlatning iqtisodiy va moliyaviy resurslarini boshqarish, daromad va xarajatlarni tartibga solish hamda davlatning iqtisodiy siyosatini amalga oshirishga yordam beruvchi  jarayonlar to‘plamidir. Davlat moliyasi davlatning iqtisodiy faoliyatini moliyaviy nuqtai   nazardan   boshqaradi   va   davlat   tomonidan   olib   boriladigan   barcha   moliyaviy operatsiyalarni o‘z ichiga oladi. Bu, birinchi navbatda, davlatning byudjeti, soliqlar, davlat qarzi va moliya siyosati kabi sohalarni o‘z ichiga oladi.

Bayaliyeva Perizat Saparaliyevna

98-100

2025-09-23

RAQAMLI IQTISODIYOT VA UNING IQTISODIYOTNI RIVOJLANTIRISHDAGI ROLI

Bugungi kunda raqamli iqtisodiyot mamlakatlar iqtisodiyotining asosiy rivojlanish yo‘nalishlaridan biriga aylangan. Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining keng joriy etilishi iqtisodiy jarayonlarni optimallashtirish, xizmatlar va ishlab chiqarish samaradorligini oshirish imkonini beradi. Raqamli iqtisodiyotning rivojlanishi mamlakatlar uchun iqtisodiy o‘sish, ish o‘rinlarini yaratish va global raqobatbardoshlikni oshirishda muhim omil hisoblanadi. Shu sababli, uning mohiyati, tarkibi, rivojlanish trendlari va amaliy qo‘llanilishi dolzarb ilmiy va amaliy muammo sifatida e’tiborga loyiqdir.

Norpo‘latov Azizbek Baxtiyor o‘g‘li

101-102

2025-09-23

ABU RAYHON BERUNIY IJODIY MEROSINING FILOLOGIK JIHATDAN O‘RGANILISHI

Ushbu maqolada Abu Rayhon Beruniy ilmiy merosining filologik jihatidan o‘rganilganligi, xususan, uning ilk bosqichlari, taraqqiyoti va bugungi kundagi ahvoli haqida so‘z yuritiladi.

Allambergenov Anvar Erkabayevich

103-105

2025-09-24

GAMIFICATION (O‘YINLASHTIRISH) VOSITALARI ORQALI INGLIZ TILINI O‘QITISH SAMARADORLIGI

Ushbu maqolada ingliz tilini o‘qitishda gamification (o‘yinlashtirish) vositalaridan foydalanishning samaradorligi ko‘rib chiqiladi. Hozirgi zamonaviy ta’lim jarayonida talabalar motivatsiyasini oshirish va ularni faol o‘quv jarayoniga jalb etishda o‘yin elementlari keng qo‘llanilmoqda. Maqolada Duolingo, Kahoot, Quizlet kabi raqamli platformalar misolida gamification yondashuvining afzalliklari, imkoniyatlari va ayrim cheklovlari tahlil qilinadi. Natijalar shuni ko‘rsatadiki, o‘yinlashtirish elementlari o‘quvchilarning qiziqishini oshirish, ularni mustaqil o‘rganishga undash va kommunikativ ko‘nikmalarini rivojlantirishda muhim vosita bo‘lib xizmat qiladi.

To‘rayeva Xurshida Bahodirovna

106-107

2025-09-24

QORAKO‘L QO‘YLARINING SELEKSION BELGILARI VA MAHSULDORLIK IMKONIYATLARI

Maqolada qorako‘l qo‘ylarning etologik xususiyatlari, ularning tirik vazn dinamikasi, jun mahsuldorligi hamda seleksion ko‘rsatkichlari bo‘yicha adabiyotlar tahlili keltirilgan. Tadqiqotlarda qo‘ylarning o‘sish va rivojlanishi paratipik omillar, oziqlantirish darajasi va yashash sharoitiga bog‘liqligi ta’kidlangan. Shuningdek, jun mahsuldorligi ko‘rsatkichlari hamda rang-baranglikning avlodlarga o‘tishi seleksiya jarayonida muhim omil sifatida qayd etilgan.

Tursunqulov Sherzod To‘lqin o‘g‘li

108-110

2025-09-24

ИННОВАЦИИ В ИСЛАМСКОМ БАНКИНГЕ: ЦИФРОВИЗАЦИЯ И ФИНТЕХ-РЕШЕНИЯ

Современный этап развития исламского банкинга характеризуется активными внедрениями цифровых технологий и финтех-решений, что обеспечивает обеспечение конкурентоспособности сектора глобального финансового рынка. Цифровизация позволяет исламским банкам расширить доступ к финансовым услугам, обеспечивая более высокую скорость транзакций, прозрачность и удобство для клиентов. Особое значение приобретают мобильные банковские приложения, электронные технологии, смарт-контракты и искусственный интеллект, которые применяются для улучшения управления рисками, снижения операционных затрат и обеспечения соответствия шариатским нормам. Внедрение финтеха также способствует развитию исламских альтернативных платформ, краудфандинга и однорангового кредитования, что расширяет возможности для малого и среднего бизнеса. Опыт Малайзии, ОАЭ и других ведущих исламских финансовых центров показывает, что инновации становятся ключевыми факторами роста сектора. Для Узбекистана цифровизация исламского банкинга обеспечивает ускорение развития в международной системе исламских финансов и расширение финансовых включений.

Убайдуллаева М. А.

111-113

2025-09-24

NUTRITION, BODY WEIGHT, AND PHYSICAL ACTIVITY: MODIFYABLE RISK FACTORS FOR DYSLIPIDEMIA AND METABOLIC SYNDROME IN GIRLS

Puberty is a critical stage in the development of reproductive and metabolic health in girls. Along with hormonal changes, lifestyle determines how severe metabolic disorders will be. The main modifiable risk factors include poor nutrition, excess body weight, and lack of physical activity. Their impact on the lipid spectrum and metabolic syndrome in adolescence has been confirmed by numerous clinical studies [ 1.3.5.6].

Shakhinabonu Salomova

114-116

2025-09-24

GÓRUǴLÍ» DÁSTANÍNÍŃ FONETIKALÍQ ÓZGESHELIGI

«Góruǵlı» dástanınıń tiliniń dawıslı sesleriniń jasalıw ózgesheliklerin úyrenip qaraǵanımızda, onda házirgi qaraqalpaq tilindegidey toǵız dawıslı fonema qollanılǵanın kóriwge boladı. Bul óz gezeginde dástannıń tili, ayrıqshı seslik du`zilisi házirgi qaraqalpaq tiliniń seslik du`zilisinen onsha qashıq emesligin kórsetedi [1, 59]. Dawıslı fonemalar dástannıń tilinde fonemalıq qásiyeti jaǵınan da házirgi qaraqalpaq tiline sáykes keledi. Sonıń menen birge, ayırım dawıslılardıń poziciyalıq qollanılıwında házirgi qaraqalpaq ádebiy tiline salıstırǵanda ózgeshelikler kórinedi.

Bekbosınova Zamira Qıdırbaevna

117-119

2025-09-24

OQÍTÍWSHÍNÍǸ ORATORLÍQ HÁM SÓYLEW MÁDENIYATÍN RAWAJLANDÍW USÍLÍ

Turmısımızda insanlar arasında oz ara qarım  qatnasta júdá bir tereń, júda bir názik máselelerden biri bolıp tabıladı. Respublikamızda oqıtıwshılardıń mánáwiy jetik, kásiplik sheberliklerin asırıwǵa úlken itibar qaratılǵan.  Sol tiykarda prezidentimiz Sh.M.Mirziyoyev “Álbette biz Jańa Ózbekstandı qurıw hám Úshinshi Renessans tiykarın jaratıwda zıyalılarımızǵa úlken isenim menen qaraymız” dep tap ótedi. [1]. Haqıyqatında da prezidentimiz aytqanınday biz hár bir tarawda meyli ol isbilermenlik bolsın, meyli tálim tarawı bolsın, mámleketlik shólkemler bolsın hár biriniń rawajlanıwında zıyalılarımızdıń ornı ayrıqsha desek adasqan bolmaymız dep aytıp ótken.

B.B.Tulepbergenova

120-121

2025-09-24

ОДНА МАТРИЧНАЯ СТРУКТУРА МНОГОМЕРНЫХ ПРОСТРАНСТВ

Единичный круг и ее различные многомерные обобщения (едниничный - мерный шар, поликруг, матричный единичный круг, классические области четырех типов по классификации Картана, матричный шар) являются достаточно хорошо изученными: к настоящему времени решены многие важные вопросы многомерного комплексного анализа такие, как описание групп автоморфизмов, получение интегральных формул типа Коши-Сеге, Бергмана, Пуассона, доказа-тельство необходимых и достаточных условий для голоморфной продолжимости функций с границы и т.д.

Худайбергенова Гулайим Султанбай кызы

122-124

2025-09-24

BIOCHEMICAL PROFILE OF SALIVA AFTER OPERCULECTOMY USING DIODE LASER

Pericoronitis is an inflammatory disease of the oral cavity caused by an infection of the soft tissues in the immediate vicinity of the crown of an immature tooth, including the gum and dental follicle. It most often affects the third molar of the lower jaw; it is usually observed in teeth that erupt very gradually or undergo retention. The inflammation process is characterized by different changes in biomarkers concentration in saliva and other biological fluids. Thus, determining the characteristic changes in the concentration of inflammatory cytokines is an important factor in developing an effective algorithm for the treatment of pericoronitis.

S.I. Igamova

125-126

2025-09-24

РОЛЬ ДИАГНОСТИЧЕСКИХ ШКАЛ DN4 И LANSS В ВЫЯВЛЕНИИ НЕЙРОПАТИЧЕСКОГО БОЛЕВОГО СИНДРОМА У БОЛЬНЫХ САХАРНЫМ ДИАБЕТОМ

Диабетическая нейропатия является одним из наиболее серьезных и частых осложнений сахарного диабета, развивающимся у 50-90% пациентов в зависимости от длительности заболевания и качества гликемического контроля. Нейропатический болевой синдром встречается у 11-24% больных диабетом и характеризуется жгучей, стреляющей болью, аллодинией и гипералгезией, существенно снижающими качество жизни пациентов. Своевременная диагностика нейропатической боли имеет принципиальное значение для назначения адекватной терапии, поскольку подходы к лечению нейропатической и ноцицептивной боли кардинально различаются. Традиционные методы оценки болевого синдрома, основанные на субъективных ощущениях пациента и клиническом осмотре, часто оказываются недостаточными для дифференциальной диагностики типов боли. В последние годы в клиническую практику внедрены стандартизированные диагностические инструменты для выявления нейропатической боли.

Сафарова М.Ш., Хайдарова Д.К.

127-128

2025-09-24

НОГИРОНЛИГИ БЎЛГАН ШАХСЛАРНИНГ ЖАМИЯТ ВА ДАВЛАТ ИШЛАРИНИ БОШҚАРИШДА ИШТИРОК ЭТИШ ҲУҚУҚИНИ ТАЪМИНЛАШНИНГ АЙРИМ МАСАЛАЛАРИ

Ушбу мақолада ногиронлиги бўлган шахсларнинг жамият ва давлат ишларини бошқаришда иштирок этиш ҳуқуқини таъминлаш билан боғлиқ айрим масалалар ёритилган. Хусусан, мазкур тоифадаги шахсларнинг сиёсий жараёнларда фаол иштирокини таъминлаш, сайлов ҳуқуқидан самарали фойдаланиш, давлат органларига мурожаат қилиш имкониятлари ва жамоатчилик назоратида қатнашиш каби ҳуқуқий механизмлар таҳлил қилинган. Шунингдек, ногиронлиги бўлган шахсларнинг фаол фуқаролик позициясини шакллантиришда учраётган ҳуқуқий, ижтимоий ва инфратузилмавий тўсиқлар очиб берилган. Мақолада халқаро нормалар ва миллий қонунчилик тажрибаси асосида амалдаги тизимни такомиллаштириш юзасидан аниқ таклиф ва тавсиялар илгари сурилган.

Полванов Улугбек Тагаймуратович

129-133

2025-09-24

BOSHLANG'ICH SINF O'QUVCHILARIDA MATEMATIK TAFAKKURNI RIVOJLANTIRISH USULLARI

Ushbu maqolada, boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining matematik tafakkurini rivojlantirish yo‘llarini o‘rganishga oid ma’lumotlar berilgan. Bu mavzu, o‘quvchilarga matematik fikrlashni o‘rganish, matematik muammolarini yechishga o‘rganish, matematikaning hayotiy muammolar bilan bog‘liqlikni tushuntirish va matematik hisoblashning amaliyotini rivojlantirishni o‘z ichiga oladi, o‘quvchilar matematik savollarga joriy va innovatsion yondashuvlarni qo‘llash orqali matematik fikrlashni o‘rganishadi

Abdulazizova Nigina Faxriddin qizi

134-137

2025-09-25

MATEMATIKA DARSLARIDA STEAM YONDASHUVINING QO'LLANILISHI

Ushbu maqolada STEAM(Science, Technology, Engineering, Art, Mathematics) yondashuvi doirasidamatematika fanining tutgan o‘rni va ahamiyati tahlil qilinadi. Matematikaning boshqa fanlar bilanintegratsiyalashgan holda o‘quvchilarning kreativvatanqidiy fikrlashini rivojlantirishdagi roli yoritiladi. Shuningdek, zamonaviy ta’limda loyihalashfaoliyati, muammo yechish va real hayotiy vazifalarni bajarishda matematik bilim va ko‘nikmalar asosiyvosita sifatida ko‘rib chiqiladi. Maqolada o‘qituvchilaruchun metodik tavsiyalar ham berilgan.

Abdulazizova Nigina Faxriddin qizi

138-140

2025-09-25

BOSHLANG'ICH SINF O'QUVCHILARIDA IMLO VA TINISH BELGILARINI O'RGATISH MUAMMOLARI VA ECHIMLARI

Maqolaning mazmuni shundan iboratki, boshlang'ich sinf o'quvchilarining yozishida tinish belgilarini tog'ri ishlata olishga o‘rgatish. Punktuatiya-yozuv orasidagi aloqaning muhimvositalaridan biri ekanligini o'quvchilarga tushintirish.

Abdulazizova Nigina Faxriddin qizi

141-143

2025-09-25