Том 4 № 7 (2025): Общественные науки в современном мире: теоретические и практические исследования

«Zamonaviy dunyoda ijtimoiy fanlar: Nazariy va amaliy izlanishlar» - это национальная онлайн-конференция с открытым доступом, на которой публикуются обзорные тезисы, относящиеся к различным областям. Главная цель состоит в том, чтобы предложить интеллектуальную платформу для национальных ученых, и она направлена на продвижение междисциплинарных исследований. Все рукописи должны быть подготовлены на узбекском, английском или русском языках.

Опубликован: 2025-04-05

DEVELOPMENT OF THE SEMANTICS OF AN ENGLISH DICTIONARY OF POLITICAL TERMS

The development of a political terms dictionary is a vital component of understanding the evolving nature of political discourse. Political terminology reflects not only the ideologies of a given time but also shapes public opinion and policy-making. This paper explores the creation of a comprehensive dictionary for political terms in English, focusing on their semantic development, usage, and role in shaping political ideology.

Maftunabonu Holjuraeva

4-6

2025-04-07

80-ЛЕТИЕ ПОБЕДЫ ВО ВТОРОЙ МИРОВОЙ ВОЙНЕ

Вторая мировая война стала величайшей трагедией XX века и крупнейшей войной в истории человечества. Она распространилась по Европе, Азии и Африке, военные действия велись в Северном Ледовитом, Атлантическом, Тихом и Индийском океанах, а также в прилегающих морях. В войне участвовало 61 государство. В нем приняли участие 1,7 миллиарда человек, три четверти населения мира. В армию было мобилизовано 10 миллионов человек, что в 1,5 раза больше, чем в Первую мировую войну. По оценкам, число людей, расстрелянных немецкими нацистами только на поле боя, составило более 50 миллионов — в 5 раз больше, чем в Первую мировую войну. Ущерб от разрушений и расходы на войну составили 4 триллиона долларов.

Низомиддинходжаев Отабек Руслан угли

7-9

2025-04-07

LUG‘ATDA OT SO‘Z TURKUMINI DARAJALANISH BO‘YICHA JOYLASHTIRISH MUAMMOSI

Maqolada o'zbek tilshunosligi lug'atshunosligi, tamoyillari, ot so'z turkumiga oid so'zlarni darajalanish asosida joylashtirish haqida ma'lumotlar aks etgan.

Charos Ruziyeva

10-13

2025-04-07

BO‘LAJAK BOSHLANG‘ICH SINF O‘QITUVCHILARINI IJODIY-METODIK KOMPETENTLILIGINI RIVOJLANTIRISH UCHUN KERAK BO‘LADIGAN IJODIY-KREATIVLIK

Bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarini ijodiy-metodik kompetentliligini rivojlantirish uchun kerak bo‘ladigan ijodiy-kreativlik mavzusi muhim va keng qamrovli. Ushbu mavzu doirasida boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarining ijodiy va metodik ko‘nikmalarini rivojlantirish uchun bir nechta asosiy yo‘nalishlar va uslublar mavjud. Quyidagi maqola shu jihatlar yoritilgan.

Uralova Muxabbat Sanjar qizi

14-16

2025-04-07

CHOG‘ISHTIRILAYOTGAN TILLARDA HAZILNING LINGVISTIK TAHLILI

Ingliz va o‘zbek tillaridagi hazilni taqqoslaganda, ikkala tilning hazil yaratish usullari va xususiyatlari turlicha bo‘lishi mumkin. Ingliz tili global va universal shakllarda hazil yaratish uchun keng imkoniyatlarga ega bo‘lsa, o‘zbek tili milliy madaniyat, an'analar va xalq og‘zaki ijodi bilan bog‘liq bo‘lib, hazilni ko‘proq lokal kontekstda yaratadi. Shu bilan birga, ikkala til ham o‘ziga xos kommunikativ va pragmatik xususiyatlarga ega, bu esa hazilni yaratishda har bir tilning lingvistik va madaniy xususiyatlarini o‘zida aks ettiradi. Tezisda ana shu kabi muammolarga e’tibor qaratiladi.

Shokirov Sherali Ibrohimovich, Ziyayeva Kamola Ziyaiddinovna

17-19

2025-04-07

ВНЕДРЕНИЕ ИСКУССТВЕННОГО ИНТЕЛЛЕКТА В ПРАВОВУЮ СИСТЕМУ РЕСПУБЛИКИ УЗБЕКИСТАН: ПЕРСПЕКТИВЫ И ПРАВОВЫЕ АСПЕКТЫ

Использование Искусственного интеллекта в правовой системе Узбекистана сделает ее более эффективной и прозрачной. Опыт Китая показывает, что цифровизация судов, прокуратуры и антикоррупционной системы позволяет ускорить судебные процессы, давать новые рабочие места и уменьшить коррупцию. Искусственный интеллект способен автоматизировать юридические процессы, помогать судам в принятии решений и бороться с правонарушениями.

Тошматова Висолахон Икром кизи, Расулов Саидбек Саидало угли

20-25

2025-04-07

SAMOLYOTSOZLIK TARIXI (ANT–9)

Mazkur maqolada Ant-9 havo transporti tarixiga oid ma’lumotlar hamda samolyotsozlikни rivojlanishi, шингдек, havo transporti tashkil etilishi, tuzilishi, turlari, vazifalari, faoliyatlari ва ҳаво қатновлари yoritilgan. 

To‘xtabayev A’zamjon Sharipxo‘jayevich

26-28

2025-04-07

INGLIZ VA O‘ZBEK BADIIY MATNLARIDA TINISH BELGILARINING QIYOSIY TAHLILI: STILISTIK VA MADANIY YONDASHUV

Ushbu maqolada ingliz va o‘zbek badiiy matnlarida tinish belgilarining sintaktik va stilistik xususiyatlari qiyosiy tahlil qilinadi. Mark Tvenning “Tom Soyerning sarguzashtlari” hamda Abdulla Qodiriyning “O‘tkan kunlar” asarlaridagi tinish belgilar vositasida muallifning estetik qarashi, emotsional ifoda uslubi va milliy tafakkuridagi o‘ziga xosliklar yoritiladi. Tahlil natijalarida aniqlanishicha, ingliz adabiyotida tinish belgilar harakat, tezlik va dialogik dinamizmni ifodalashga xizmat qilsa, o‘zbek adabiyotida ular sukut, ichki kechinma va ruhiy chuqurlikni tasvirlash vositasi sifatida faol qo‘llaniladi. Tarjimadagi muammolar, ayniqsa ellipsis va tire kabi belgilar yordamida ifodalanuvchi dramatik ohang va emotsional pauzalarning yo‘qolishi orqali namoyon bo‘ladi. Maqolada tinish belgilarining lingvistik va madaniy yuklamasi alohida tahlil qilinadi.

Turdaliyev Xayotbek Muzaffar O'g'li

29-32

2025-04-07

TARIXIY ROMANLARDA INGLIZ MALIKALARI BILAN BOG`LIQ TARIXIY HAQIQAT

Ushbu maqolada davlat tarixida hukmdorlar bo‘lgan, ular iqtisodiy tiklanishga va boshqa o‘zgarishlarga o‘zlarining hissalarini qo‘shgan, odatda ularning ismlari qatorida o‘sha davrning yorqin kishilarining nomlari ham bo‘lgan, ular insonlar ongida yirik inqilob yaratadigan islohatchilar bo‘lgan. Ayniqsa Angliya malikalar mamlakati desak mubolagʼa boʼlmaydi. Qirolicha Elizabetta1, Mariya Tyudor, Viktoriya, Anna Boleyn kabi malikalar nafaqat mamlakat tarixida balki jahon adabiyotining durdona asarlari orqali ham iz qoldirishgan.

Usmanova Sevara Sultanovna

33-36

2025-04-07

O‘ZBEKISTONDA DINIY ERKINLIK: KONSTITUTSIYAVIY VA HUQUQIY ASOSLAR

Mazkur maqolada O‘zbekiston Respublikasida diniy erkinlikning konstitutsiyaviy va huquqiy asoslari tahlil qilinadi. Diniy erkinlik tushunchasi, uning davlat siyosati va huquqiy-me’yoriy asoslari o‘rganiladi. Shuningdek, O‘zbekistonda diniy erkinlikni ta’minlash borasidagi islohotlar va xalqaro tajribalar bilan taqqoslash keltiriladi. Maqolada mavjud qonunchilik bazasi hamda diniy erkinlikni ta’minlashga qaratilgan huquqiy mexanizmlar muhokama qilinadi.

Qodirova Dilzoda

37-38

2025-04-08

THE ROLE OF ROLE-PLAY IN ENHANCING EFL WRITING DEVELOPMENT

This study explores the impact of role-play activities on developing writing skills in English as a Foreign Language (EFL) learners. While role-play is traditionally associated with speaking practice, its influence on writing skills remains underexplored. The study examines how engaging in role-play enhances learners’ creativity, idea organization, and written expression. A mixed-methods approach, incorporating pre- and post-tests, surveys, and classroom observations, was employed to assess the effectiveness of role-play-based writing instruction. The findings indicate that students who participated in role-play activities demonstrated improved narrative coherence, richer vocabulary usage, and greater engagement in writing tasks. Moreover, role-play fosters a deeper connection between spoken and written discourse, enabling learners to internalize structures and vocabulary before applying them in writing. The study concludes that incorporating role-play into EFL writing instruction can be a valuable pedagogical strategy to enhance both fluency and accuracy in written production.

Munisaxon Axrorova

39-46

2025-04-08

BLOKCHEYN TEXNOLOGIYALARI ORQALI QAYTA TIKLANADIGAN ENERGIYA SAVDOSINI AVTOMATLASHTIRISH

Bugungi kunda qayta tiklanadigan energiya manbalarining global energetika tizimidagi ulushi ortib bormoqda. Quyosh, shamol va boshqa manbalardan energiya ishlab chiqarish kengaygani sari, energiya taqsimoti va savdosi jarayonlarini avtomatlashtirish va shaffof qilish zaruriyati ham oshmoqda. Ushbu masalada blokcheyn texnologiyalari samarali yechim sifatida maydonga chiqmoqda. Ushbu maqolada blokcheyn asosida qayta tiklanadigan energiya savdosini avtomatlashtirishning afzalliklari, amaliy qo'llanmalari va istiqbollari yoritiladi.

Qodirov Farrux Ergash oְ‘g‘li, Turayeva Sabrina Kamoliddin qizi

47-56

2025-04-08

YASHIL ENERGETIKA VA AQLLI TARMOQLARNI BOSHQARISHDA SUN’IY INTELLEKT ROLI

Hozirgi davrda iqlim o'zgarishlari va energiya resurslarini tejash masalalari global muammolar qatoriga kiradi. Shu boisdan yashil energetika va aqlli tarmoqlar (smart grids) rivojlanishi zamonaviy texnologiyalar, xususan, sun’iy intellekt (SI) yordamida yanada samarali amalga oshirilmoqda. Ushbu maqolada sun’iy intellektning yashil energetika va aqlli tarmoqlarni boshqarishda tutgan o‘rni, afzalliklari va imkoniyatlari yoritib beriladi.

Qodirov Farrux Ergash oְ‘g‘li, Turayeva Sabrina Kamoliddin qizi

57-66

2025-04-08

AQLLI DEHQONCHILIK DASTURIY TA’MINOT VA SENSORLAR YORDAMIDA HOSILDORLIKNI OSHIRISH

Zamonaviy qishloq xo‘jaligi innovatsiyalar bilan boyib, hosildorlikni oshirish va resurslardan samarali foydalanishga qaratilgan. Aqlli dehqonchilik (Smart Farming) — axborot texnologiyalari, sensorlar, sun’iy intellekt va boshqa ilg‘or yechimlar orqali dehqonchilik jarayonlarini optimallashtirishga asoslanadi. Ushbu maqolada dasturiy ta’minot va sensorlar yordamida hosildorlikni oshirish usullari tahlil qilinadi.

Qodirov Farrux Ergash oְ‘g‘li, Turayeva Sabrina Kamoliddin qizi

67-74

2025-04-08

IOT (INTERNET OF THINGS) ORQALI SANOAT ENERGIYA SAMARADORLIGINI OSHIRISH

Hozirgi kunda sanoat sohasida energiya samaradorligini oshirish dolzarb masalalardan biri hisoblanadi. Ushbu muammoni hal etishda zamonaviy texnologiyalar, xususan, Internet of Things (IoT) texnologiyalari muhim rol o‘ynaydi. IoT sanoat jarayonlarida nafaqat resurslardan samarali foydalanishni ta'minlash, balki xarajatlarni kamaytirish va ishlab chiqarish sifatini oshirish imkonini beradi. Quyida IoT texnologiyalari yordamida energiya samaradorligini oshirish usullari va bu boradagi yutuqlar tahlil qilinadi.

Qodirov Farrux Ergash oְ‘g‘li, Turayeva Sabrina Kamoliddin qizi

75-83

2025-04-08

RAQAMLI EGIZAK (DIGITAL TWIN) TEXNOLOGIYALARINING SANOAT VA ENERGETIKA SOHASIDA QO‘LLANILISH

Raqamli egizak (Digital Twin) texnologiyalari sanoat va energetika sohalarida keng qo‘llanilmoqda. Bu texnologiya haqiqiy ob'ektlar yoki tizimlarning raqamli nusxalarini yaratish orqali, ularning ishlashini simulyatsiya qilish, monitoring qilish, tahlil qilish va optimallashtirish imkonini beradi.Bu maqola sanoat va energetika sohalarida raqamli egizak texnologiyalarining imkoniyatlarini kengaytiradi va ularning kelajakdagi rivojlanish tendensiyalarini ko‘rsatadi.

Qodirov Farrux Ergash oְ‘g‘li, Turayeva Sabrina Kamoliddin qizi

84-91

2025-04-08

QO‘SHMA TA’LIM MUHITIDA SENSOR MOSLASHUV: HISSIY SEZUVCHANLIGI YUQORI BOLALAR UCHUN INNOVATSIYALAR

Maqolada qo'shma ta'lim muhitida hissiy sezuvchanligi yuqori bolalar uchun sensor moslashuvning roli va ahamiyati ko'rib chiqiladi. Sensor sezuvchanlik xususiyatlari va hujjat o'quv jarayoniga ta'siri tahlil qiladi. Innovatsion texnologiyalar, interfaol kuchlar, maxsus o'quv muhitlari va natijadorlikka ta'sir ko'rsatish. Tadqiqot manbasiga asoslangan sensor moslashuvni ta'lim jarayonida samarali qo'llash bo'yicha amaliy tavsiyalar olinadi.

Tasbayeva Gulbaxar Muratovna, Klishbaeva Guljan Saken qizi

92-93

2025-04-08

Показать все выпуски