«Zamonaviy dunyoda innovatsion tadqiqotlar: Nazariya va amaliyot» is a national online conference with open access, where review abstracts related to various fields are published. The main goal is to offer an intellectual platform for national scientists, and it aims to promote interdisciplinary research. All manuscripts should be prepared in Uzbek, English or Russian.
Published: 2025-12-19
Articles
DARAJALI QATORNI HADMA – HAD DIFFERENSIALLASH VA INTEGRALLASH
Ushbu maqolada darajali qatorlarni hadma-had differensiallash va integrallash usullari o‘rganiladi. Darajali qatorlar matematik analizda keng qo‘llanilib, murakkab funksiyalarni soddalashtirish va ularni tahlil qilish imkonini beradi. Hadma-had differensiallash qator elementlarini alohida differensiallash orqali amalga oshiriladi, bu esa qatorning radiusi va convergensiyasini saqlagan holda funktsional ifodalarni hosil qiladi. Shu bilan birga, hadma-had integrallash qator elementlarini alohida integrallash orqali bajarilib, murakkab integral ifodalarni soddalashtirish va yangi funksiyalarni hosil qilish imkonini beradi. Maqolada nazariy tushunchalar bilan bir qatorda amaliy misollar orqali qatorlarni differensiallash va integrallash jarayonlari batafsil ko‘rsatiladi.
2025-12-18
MA’MURIY JAVOBGARLIKDAN OZOD QILISH TURLARI TAHLILI
Maqolada ma’muriy javobgarlikdan ozod qilish institutining nazariy va amaliy asoslari tahlil qilingan. Muallif ozod qilish turlarini tasniflash masalasiga e’tibor qaratgan holda, olimlarning fikrlarini qiyosiy tahlil etadi. Ma’muriy javobgarlikdan ozod qilishning umumiy va maxsus turlari, ularning huquqiy tabiati hamda davlatning insonparvar siyosatini amalga oshirishdagi ahamiyati ochib berilgan. Maqolada O‘zbekiston Respublikasining Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksida nazarda tutilgan maxsus ozod qilish holatlariga ilmiy-amaliy tahlil beriladi. Muallif mavzu doirasidagi ilmiy polemikani yoritib, ma’muriy javobgarlikdan ozod qilish institutlarini huquqiy aniqlik, mutanosiblik va insonparvarlik tamoyillari asosida takomillashtirish bo‘yicha xulosalarni ilgari suradi.
2025-12-18
КЛИНИЧЕСКАЯ ОЦЕНКА СТОМАТОЛОГИЧЕСКОГО СТАТУСА ПРИ ЗЛОКАЧЕСТВЕННЫХ ЭПИТЕЛИАЛЬНЫХ ОПУХОЛЯХ СЛЮННЫХ ЖЕЛЁЗ
Злокачественные опухоли слюнных же лез являются одной из наиболее сложных нозологий в лечении новообразований. Происходит неконтролируемое разрастание злокачественных тканей с вовлечением и влиянием на эндокринную систему. Также, на фоне химио и радиотерапии следует токси ческое воздействие на организм при котором возникает накопительный эффект различных сопутствующих воспалительных заболеваний слизистой оболочки полости рта и обостре ние наличия сопутствующих поражений слизистой оболочки полости рта. При соблюдении всех гигиенических норм полости рта, у больных со злокачествен ными, а именно эпителиальными опухолями челюстно-лицевой области можно диагно стировать, что на фоне проведения химиолучевой терапии возникают сопутствующие заболевания полости рта как ксеростомия полости рта, вирусные стоматиты, мукозиты, инфекционные, грибковые и бактериальные поражения, могут возникать в том числе и кровотечения.
2025-12-18
ONKOLOGIK ARALASHUVLARDAN SO‘NG YUZ-JAG‘ SOHASI TO‘QIMALARI NUQSONLARINI ORTOPEDIK PROTEZLASHNING KLINIK JIHATLARI
Yuz-jag’ soxasidagi xavfli o'smalar bilan bog'liq rekonstruktiv jarrohlik amaliyotlarni bajarish zarurati yil sayin ortib bormoqda. Jahon sog’liqni saqlash tashkiloti (JSST) ma'lumotlari, yuz jag’ sohasi xavfli o'sma uchrashi umumiy xavfli o'sma orasida yettinchi,bosh-bo'yin xavfli o'sma orasida xamdo’stlik mamlakatlari axolisi orasida 2-o'rinda bo’lib, O'zbekistonda xavfli o'sma tarkibida yuqori jag' xavfli o'sma 8-o'rinni egallaydi. Yangi hosil boʻlgan xavfli o'sma oqibatida YuJS to'qimalarini keng rezeksiya qilingan va nur terapiyasida katta miqdorda dozalarni olgan ko'plab bemorlar xam kuzatiladi. Qayta tiklash murakkab nuqsonlarga suyak va yumshoq toʻqima tuzilmalaridagi jaroxatlarni kombinatsiyalangan shaklini ta'kidlash mumkin. Suyak komponentlarini o'z ichiga olgan laxtaklarning mikrojarrohlik autotransplantatsiyasisiz nuqsonlarni to'liq bartaraf etib bo’lmaydi.
2025-12-18
ИСКУССТВЕННЫЙ ИНТЕЛЛЕКТ В РЕНТГЕНЭНДОВАСКУЛЯРНОЙ ХИРУРГИИ
Рентгенэндоваскулярная хирургия является высокотехнологичной областью медицины, основанной на выполнении минимально инвазивных вмешательств через сосудистый доступ под рентгенологическим контролем. Данные процедуры требуют высокой точности манипуляций, быстрого принятия клинических решений и строгого контроля возможных осложнений. В последние годы технологии искусственного интеллекта (ИИ) находят всё более широкое применение в медицине, включая интервенционную и эндоваскулярную хирургию. В работе рассмотрены основные направления использования ИИ в рентгенэндоваскулярной хирургии и оценены перспективы его внедрения в клиническую практику.
2025-12-18
FE’L-ATVOR LEKSEMALARINING MA’NO TUZILMASI VA QO’LLANILISH HOLATLARI
Ushbu maqolada o‘zbek tilidagi fe’l-atvor leksemalarining semantik tuzilishi, qo‘llanish doirasi va uslubiy xususiyatlari tahlil qilingan. Tadqiqotda fe’l-atvor ifodalovchi leksemalar insonning ruhiyati, xarakteri, ijtimoiy xulqi hamda axloqiy qadriyatlarini ifodalovchi birliklar sifatida o‘rganiladi. Maqolada ularning denotativ, konnotativ va funksional semalari aniqlanib, ijobiy, salbiy va neytral semantik guruhlarga ajratilgan. Shuningdek, leksemalarning turli matnlardagi qo‘llanishi, ularning baholovchi, stilistik va kontekstual vazifalari ko‘rsatib berilgan. Tadqiqot fe’l-atvor leksemalarining tezaurus tizimida axloqiy, psixologik, ijtimoiy va intellektual ma’no maydonlariga bo‘linishi mumkinligini ham asoslaydi.
2025-12-18
MAKTAB RAHBARLARNING QAROR QABUL QILISH TEZLIGI VA VAQTNI BOSHQARISH O‘RTASIDAGI O‘ZARO BOG‘LIQLIK
Maqolada umumta’lim maktablari rahbarlarining boshqaruv faoliyatida qaror qabul qilish tezligi va vaqtni samarali boshqarish o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlik tahlil qilinadi. Zamonaviy ta’lim tizimida rahbarning tezkor, asosli va oqilona qaror qabul qilishi ta’lim jarayonining uzluksizligi va samaradorligini ta’minlashda muhim omil hisoblanadi. Tadqiqotda vaqtni boshqarish ko‘nikmalari rivojlangan rahbarlarning qaror qabul qilish jarayoni tezroq va sifatliroq bo‘lishi ilmiy-nazariy jihatdan asoslab beriladi.
2025-12-18
QORAQALPOQ BAXSHICHILIGI VOSITASIDA OLIY TA’LIM TASHKILOTLARI TALABALARINING KASBIY TAYYORGARLIGINI TAKOMILLASHTIRISH
Ushbu maqolada Qoraqalpoq baxshichiligining kelib chiqishi, tarixiy ildizlari, shakllanishi va rivojlanish bosqichlari ilmiy asosda tahlil qilingan. Baxshichilikning musiqiy-adabiy tabiatiga xos xususiyatlar, uning xalq og‘zaki ijodi an’analari bilan mushtarak jihatlari, shuningdek, turli xalqlardagi baxshi, jirshi, ashug, gusan kabi ijrochilik maktablari bilan funksional o‘xshashliklari yoritiladi. O‘zbekiston va Qoraqalpog‘istonda baxshichilik san’atini rivojlantirishga qaratilgan davlat siyosati, ilmiy tadqiqotlar, ta’lim jarayoniga milliy merosni integratsiya qilish imkoniyatlari ham tahlil etilgan. Maqola baxshichilikning madaniy-ma’naviy ahamiyatini ochib berib, uni zamonaviy ta’lim tizimida qo‘llash bo‘yicha ilmiy-nazariy yo‘nalishlarni asoslaydi.
2025-12-19
TARBIYACHILARNING RIVOJLANISH MARKAZLARIDA TA’LIMIY FAOLIYATGA RAHBARLIK QILISH METODLARI
Mazkur maqolada maktabgacha ta’lim tashkilotlarida rivojlanish markazlarini tashkil etish va ularda tarbiyachining ta’limiy faoliyatga rahbarlik qilish metodlari ilmiy-pedagogik va ilmiy-amaliy jihatdan tahlil qilinadi Rivojlanish markazlarining maqsad vazifa va funksiyalari, bolalarning individual xususiyatlarini hisobga olgan holda samarali rivojlanishini ta’minlashdagi ahamiyati, shuningdek O‘zbekiston Respublikasining normativ-huquqiy hujjatlari jumladan “Ilk qadam” davlat o‘quv dasturi va maktabgacha ta’limga oid davlat talablari asosida amalga oshirilishi ko‘rib chiqiladi
2025-12-19
ОБУЧЕНИЕ СЛОВАМ ИЕРОГЛИФИЧЕСКОГО ПРОИСХОЖДЕНИЯ ИНОСТРАННЫХ СТУДЕНТОВ: СОСТОЯНИЕ И ПРОБЛЕМЫ
Данная статья посвящена анализу текущего состояния и ограничений обучения иероглифическим словам корейского языка учащихся из неиероглифических культурных зон и на выявление путей улучшения преподавания в Республике Узбекистан. С этой целью кратко определена языковая и образовательная необходимость обучения иероглифическим словам, затем проведено исследование учебных программ, учебных материалов и методов преподавания в ведущих университетах Узбекистана и учреждениях корейского языка для анализа того, как в действительности осуществляется обучение иероглифическим словам.
2025-12-19
RAQAMLI TRANSFORMATSIYA SHAROITIDA INNOVATSION TA’LIM, GLOBAL KOMPETENSIYALAR VA TADBIRKORLIK EKOTIZIMINING RIVOJLANISHI
Ushbu maqolada raqamli transformatsiya jarayonlarining ta’lim tizimi, global kompetensiyalar, innovatsion tafakkur va tadbirkorlik ekotizimining rivojlanishiga ta’siri keng qamrovda tahlil etiladi. Raqamli texnologiyalar, sun’iy intellekt, AR/VR tizimlari, katta ma’lumotlar va masofaviy ta’lim platformalari o‘quvchilarning malakasini oshirish, ta’lim samaradorligini kuchaytirish va raqobatbardosh kadrlar tayyorlashdagi o‘rni ko‘rib chiqiladi. Shuningdek, global kompetensiyalar – tanqidiy fikrlash, madaniyatlararo muloqot, raqamli savodxonlik, global fuqarolik va kreativ tafakkur – bugungi mehnat bozoridagi asosiy talablar sifatida tahlil qilinadi. Tadbirkorlik ekotizimi rivojida startaplar, innovatsion loyihalar, venchur kapital, texnoparklar va inkubatsiya markazlarining roli ham batafsil o‘rganiladi.
2025-12-19
KUYDIRGI KASALLIGIDA PASSIV IMMUNOTERAPIYA: ZAMONAVIY YONDASHUVLAR VA GIPERIMMUN POLIKLONAL ZARDOBLARNING ISTIQBOLLARI
Kuydirgi (Bacillus anthracis) yuqori o‘lim ko‘rsatkichiga ega bo‘lgan, biologik xavfli infeksion kasalliklardan biri hisoblanadi. Kasallikni davolashda antibiotiklar asosiy o‘rin tutishiga qaramay, bakteriyaning vegetativ shakli tomonidan ishlab chiqariladigan letal va shish toksinlari mikroorganizmlar yo‘q qilingandan so‘ng ham patogenezni davom ettiradi. Shu sababli toksinlarni neytrallashga qaratilgan passiv immunoterapiya kuydirgini davolash va oldini olishda muhim qo‘shimcha strategiya sifatida qaralmoqda. Ushbu ishda kuydirgida qo‘llanilayotgan zamonaviy passiv immunoterapiya vositalari, xususan monoklonal antitanalar va inson plazmasidan olingan immunoglobulinlar tahlil qilindi. Shuningdek, tarixiy va zamonaviy ma’lumotlar asosida ot asosida olingan giperimmun poliklonal zardobning samaradorligi, iqtisodiy va texnologik afzalliklari baholandi.
2025-12-19
ИСКУССТВЕННЫЙ ИНТЕЛЛЕКТ В СОВРЕМЕННОЙ ГИНЕКОЛОГИИ: СОСТОЯНИЕ ПРОБЛЕМЫ, ДОСТИЖЕНИЯ И ПЕРСПЕКТИВЫ
В последние годы цифровизация здравоохранения и стремительное развитие технологий искусственного интеллекта (ИИ) привели к формированию нового направления в клинической медицине, ориентированного на повышение точности диагностики, персонализацию лечения и оптимизацию клинических решений. Гинекология как область, основанная на интерпретации визуальных, морфологических и клинико-инструментальных данных, рассматривается как одна из наиболее перспективных сфер для внедрения ИИ-технологий [1, 2].
2025-12-22
BOLALARDA ENUREZ: ETIOLOGIYASI, KLINIK KECHISHI VA PSIXOEMOTSIONAL OMILLAR
Enurez bolalar orasida keng tarqalgan funksional buzilishlardan biri bo‘lib, nafaqat siydik ajratish tizimi faoliyatiga, balki bolaning psixoemotsional holati va ijtimoiy moslashuviga ham salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Kasallikning multifaktorial etiologiyasi uni chuqur o‘rganish va individual yondashuv asosida davolash zaruratini belgilaydi.
2025-12-22
ЧАСТУШКА И ЛАПАР КАК ЖАНРЫ СЛОВЕСНОГО СОСТЯЗАНИЯ: ТИПОЛОГИЯ, ПОЭТИКА И ЛИНГВОКУЛЬТУРНЫЕ ПАРАЛЛЕЛИ
В статье рассматриваются русская частушка и узбекский лапар как жанры устного народного творчества, основанные на принципах словесного состязания, импровизации и диалогического взаимодействия. Цель исследования заключается в выявлении их типологических сходств и различий на уровне поэтики, композиции, языковых средств и социальных функций. Анализ проводится в сравнительно-типологическом и лингвокультурологическом аспектах. Делается вывод о том, что, несмотря на национально-культурную специфику, частушка и лапар реализуют общие механизмы народного диалога и коллективной рефлексии.
2025-12-22
ЮРИДИЧЕСКАЯ ПРИРОДА ДОГОВОРНЫХ ОТНОШЕНИЙ В СФЕРЕ СПОРТА
В настоящее время сфера спорта выступает не только как социальный институт, способствующий физическому воспитанию и здоровому образу жизни, но и как важнейший элемент системы экономических и правовых отношений. Деятельность профессиональных спортсменов, а также взаимоотношения между спортивными клубами, федерациями, спонсорами, агентами и другими заинтересованными сторонами в основном регулируются посредством контрактов. Поэтому комплексное гражданско-правовое регулирование договорных отношений в спортивной сфере имеет значительное научное и практическое значение.
2025-12-22
SHAXS DIAGNOSTIKASIDA L-, Q - VA T- MA’LUMOTLARDAN FOYDALANISH
Zamonaviy psixologiyada shaxsni ilmiy asosda o‘rganish va baholash muhim ahamiyat kasb etadi. Shu nuqtai nazardan, amerikalik psixolog Raymond Cattell tomonidan ishlab chiqilgan L-, Q- va T-ma’lumotlar modeli shaxs diagnostikasida muhim metodologik asos hisoblanadi. Ushbu maqolada shaxsni o‘rganishda turli ma’lumot manbalarini integratsiyalash orqali psixologik portret yaratishning nazariy asoslari tahlil qilinadi.
2025-12-22
TURIZMDA KOMMUNIKATIV KOMPETENSIYANI RIVOJLANTIRISH USLUBLARI
Ushbu tezis turizm sohasida kommunikativ kompetensiyani rivojlantirish uslublarini tadqiq etishga bag‘ishlangan. Kommunikativ kompetensiya turizm mutaxassisining kasbiy faoliyatida muhim ahamiyat kasb etuvchi asosiy ko‘nikmalardan biri sifatida qaraladi. Tadqiqotda kommunikativ kompetensiyaning lingvistik, sotsiolingvistik, pragmatik va psixolingvistik tarkibiy qismlari yoritiladi. Interaktiv ta’lim usullari, rolli muloqot va madaniyatlararo treninglarning samaradorligi tahlil qilinadi. Tadqiqot natijalari turizmda sifatli xizmat ko‘rsatish kommunikativ kompetensiyaning tizimli rivojlanishiga bog‘liqligini ko‘rsatadi.
2025-12-22
O'ZBEKISTONDA YASHIL IQTISODIYOT KONSEPSIYASI VA BARQAROR RIVOJLANSH IMKONIYATLARI
O‘zbekistonda yashil iqtisodiyotga o‘tish jarayoni qayta tiklanuvchi energiya ulushini oshirish, resurslardan samarali foydalanish va ekologik xavfsizlikni kuchaytirishga qaratilgan. Tadqiqot hukumat strategiyalari va xalqaro hisobotlar asosida mamlakatning yashil transformatsiya salohiyatini, asosiy muammolarini va rivojlanish imkoniyatlarini tahlil qiladi. Natijalar ekologik tamoyillarni iqtisodiyotga integratsiya qilish barqaror o‘sishni ta’minlashda muhim omil ekanini ko‘rsatadi.
2025-12-22
BLOGOSFERA FORMATI SOTSIOLEKTI
This article is devoted to the description of sociolect in Internet communication, an insufficiently developed field of Internet linguistics. Observations of sociolects are covered in various fields of Internet communication, in particular, in the blogosphere format.
2025-12-22
ФУНКЦИИ ХУДОЖЕСТВЕННОЙ ДЕТАЛИ В ЛИТЕРАТУРНОМ ПРОИЗВЕДЕНИИ
В статье рассматриваются функции художественной детали как ключевого элемента литературного произведения. Анализируются её семантическая, композиционная и психологическая роли, показывается, как деталь раскрывает характер персонажей, создаёт эмоциональный фон и усиливает смысловую глубину текста. На материале русской литературы демонстрируется, что деталь выполняет изобразительную, символическую и коммуникативную функции, связывая текст с читателем.
2025-12-22
ЯЗЫКОВЫЕ ВЫРАЖЕНИЯ, СВЯЗАННЫЕ С КОНЦЕПТОМ СВАДЕБНОГО ОБРЯДА В РУССКОМ И УЗБЕКСКОМ ЯЗЫКАХ
В данной статье рассматриваются лингвокультурологические и когнитивные аспекты метафор и сравнений, связанных с концептом «свадебный обряд» в узбекском и русском языках. Автор анализирует универсальный характер метафоры как средства вербализации культурных ценностей и механизмов восприятия мира. В работе проводится сопоставительный анализ структурно-грамматических особенностей и семантического наполнения свадебных концептов. Особое внимание уделяется влиянию национальных традиций, религиозного контекста и фольклора на формирование метафорических образов, отражающих социальную значимость брака в обеих культурах.
2025-12-22
DIGITALIZATION IN BUSINESS ENGLISH TEACHING
This article explores the role of digitalization in Business English teaching in the context of modern education. With the rapid development of digital technologies, teaching and learning processes have undergone significant changes. The paper discusses the impact of digital tools, online platforms, and multimedia resources on Business English instruction. It also highlights the benefits and challenges of digitalized teaching environments and emphasizes the importance of developing digital competence among both teachers and learners.
2025-12-22
АКСИАЛ СПОНДИЛОАРТРИТНИНГ ЭРТА БОСҚИЧЛАРИДА АННЕКСИН А1 БИОМАРКEРИНИНГ ДИАГНОСТИК АҲАМИЯТИ
Аксиал спондилоартрит (АксСпА) бўғим ва суяк тизимининг сурункали яллиғланиши билан тавсифланиб, асосан меҳнатга лаёқатли ёшдаги шахсларни эрта ногиронликка олиб келади. Касалликни рентгенологик босқичгача аниқлаш мураккаб бўлганлиги сабабли, специфик биомаркерларни излаш замонавий ревматологиянинг муҳим вазифаларидан биридир. Аннексин А1 (ANXA1) яллиғланишга қарши хусусиятга эга бўлиб, унинг даражаси суяк тўқимасининг ремоделланиши билан боғлиқлиги тахмин қилинмоқда.
2025-12-22
GASTRONOMIK TURIZM TUSHUNCHASI VA UNING RIVOJLANISHIDA MILLIY OVQATLANISH MADANIYATINING AHAMIYATI
Ushbu maqolada Ingliz va o‘zbek tillarida ovqatlanish madaniyatiga oid paremiya tahlil qilingan va Gastronomic turizm tushunchasi hamda uning rivojlanishida milliy ovqatlanish madaniyatining ahamiyati keng misollar bilan tavsiflangan.
2025-12-22
МЕҲНАТ ИНТИЗОМИ МОХИЯТИ ҲУҚУҚИЙ ВА ИҚТИСОДИЙ КАТЕГОРИЯЛАРИ
Мақолада меҳнат интизоми моҳияти ҳуқуқий ва иқтисодий категория сифатида талқин этилган ҳамда унинг амал қилиш тамойиллари ва рағбатлантириш усуллари ўрганилган.
2025-12-22
РОЛЬ ЦИФРОВЫХ РЕШЕНИЙ В УСТОЙЧИВОМ РАЗВИТИИ И ДИВЕРСИФИКАЦИИ ПРЕДПРИЯТИЙ
Raqamlashtirish jarayonlarining jadallashuvi sharoitida korxonalar barqarorlikni oshirish va faoliyat yo‘nalishlarini kengaytirish uchun raqamli yechimlardan faol foydalanmoqda. Raqamli texnologiyalar ishlab chiqarish jarayonlarini optimallashtirish, boshqaruv sifatini oshirish va operatsion xatarlarni kamaytirishga xizmat qiladi. Analitik platformalar va avtomatlashtirishning joriy etilishi yangi biznes modellarning shakllanishiga yordam beradi hamda diversifikatsiya strategiyasini qo‘llab-quvvatlaydi. Natijada korxonalar raqobatbardoshligini kuchaytiradi va o‘zgaruvchan bozor sharoitida uzoq muddatli rivojlanishni ta’minlaydi.
2025-12-22
ЭКОНОМИЧЕСКОЕ ВЛИЯНИЕ ЦИФРОВЫХ ТЕХНОЛОГИЙ НА СТРАТЕГИИ ДИВЕРСИФИКАЦИИ ПРОМЫШЛЕННЫХ ПРЕДПРИЯТИЙ
Mazkur maqolada raqamli texnologiyalarning sanoat korxonalarida diversifikatsiya strategiyalariga ko‘rsatadigan iqtisodiy ta’siri tahlil qilinadi. Tadqiqotda raqamlashtirish ishlab chiqarish jarayonlari samaradorligini oshirishi, xarajatlarni qisqartirishi va yangi bozor segmentlariga chiqish imkoniyatlarini kengaytirishi ko‘rsatib beriladi. Olingan xulosalar iqtisodiy siyosatni shakllantirish va sanoat modernizatsiyasini rejalashtirishda qo‘llanilishi mumkin.
2025-12-22
ГЕПАТОПРОТЕКТОРНОЕ ДЕЙСТВИЕ СИЛИМАРИНА ПРИ ПАРАЦЕТАМОЛ-ИНДУЦИРОВАННОМ ГЕПАТИТЕ: ПАТОГЕНЕТИЧЕСКИЙ И МЕХАНИСТИЧЕСКИЙ АНАЛИЗ
Парацетамол-индуцированный гепатит является одной из наиболее распространённых моделей токсического поражения печени, широко используемой для изучения механизмов лекарственного повреждения гепатоцитов и оценки эффективности гепатопротекторных средств. Токсическое действие парацетамола обусловлено образованием реактивных метаболитов, вызывающих оксидативный стресс, митохондриальную дисфункцию и некроз гепатоцитов. В этой связи актуальным является поиск и обоснование применения препаратов с выраженными антиоксидантными и мембраностабилизирующими свойствами, среди которых особое место занимает силимарин.
2025-12-22
«МАГИСТРАЛЬ КАК ОСЬ РЕПРЕЗЕНТАЦИИ: ФАСАДНЫЕ ФРОНТЫ И ЯЗЫК ГОСУДАРСТВЕННОГО КЛАССИЦИЗМА В ГОРОДАХ УЗБЕКИСТАНА»
Вхождение российских градостроительных и архитектурных моделей в пространство Туркестана на рубеже XIX–XX веков инициировало системную трансформацию фасадной структуры городов, определив переход от традиционной среднеазиатской фасадной логики к гибридным типам, сочетающим европейские композиционные принципы с климатически и культурно обусловленной пластикой региона [1]. Радиально-кольцевые и регулярные планировочные схемы, восходящие к европейской традиции (С. Вобан, Ж.-Б. Леблон, П. Еропкин), в условиях жаркого и сухого климата были адаптированы через галереи, веранды, аркады и развитую систему теней, что непосредственно отразилось на ритме, масштабе и глубине фасадов [2].
2025-12-22
DUNYONING YANGI SIYOSIY TARTIBOTI KONTURLARI
O‘tgan asrning oxirlarida shakllangan bir qutbli dunyo tartiboti asta-sekinlik bilan ko‘p markazli kuchlar muvozanatiga aylanmoqda. Zamonaviy xalqaro munosabatlar davlat qudrati, institutlarning parchalanishi hamda texnologik va iqtisodiy bo‘linish belgilariga ega. Jahon siyosatida yangi qudratli markazlar Xitoy, Hindiston, Rossiya kabi mamlakatlar shakllanib, ular yangi tartibotning shakllanishida hal qiluvchi rol o‘ynamoqda. Mazkur maqolaning maqsadi yangi jahon tartibining konturlarini uning tarkibiy tendensiyalari, asosiy ishtirokchilari va tizimli o‘zgarishlari asosida tahlil qilishdan iborat. Xulosa shundan iboratki, dunyo hozirda o‘tish bosqichida ya’ni eski tartibning yemirilishi va hali aniq shaklga ega bo‘lmagan yangi tartibning shakllanishidir.
2025-12-22
NEFT VA GAZ ISHLAB CHIQARISH SOHASIDA ISHLOVCHI XODIMLARNING SOG‘LIG‘IGA TA’SIR ETUVCHI EPIDEMIOLOGIK XAVF OMILLAR VA ULARNI OLDINI OLISH
Neft va gaz sanoati O‘zbekiston iqtisodiyotining eng muhim tarmoqlaridan biri hisoblanadi. Ushbu sohada faoliyat yurituvchi xodimlar og‘ir ishlab chiqarish sharoitlarida, uzoq muddatli navbatchilik va vaxta asosida ishlaydilar. Bu esa ularning sog‘lig‘iga salbiy ta’sir ko‘rsatadigan turli epidemiologik xavfli omillar yuzaga kelishiga sabab bo‘ladi.
2025-12-22
O‘ZBEKISTON AXBOROT MAHSULOTLARI EKSPORTINING DINAMIKASI VA PROGNOZI
Tadqiqotda O‘zbekiston axborot mahsulotlari (AKT xizmatlar) eksportining 2017-2024 yillar dinamikasi tahlil qilindi va 2025-2030 yillar uchun prognoz ishlab chiqildi. Tarixiy tahlil eksportning 1 068 marta (0,6 → 640,8 mln $) o‘sganligini ko‘rsatdi. ARDL modeli asosida uch ssenariy prognoz: bazaviy (2030: 1 809 mln $), optimistik (4 415 mln $), pessimistik (536 mln $). Asosiy harakatlantiruvchi omillar: kadrlar (elastiklik 1,83), ichki bozor (0,75), internet (0,63). Prognoz aniqligini tekshirish (MAPE=4,6%) yuqori ishonchlilikni tasdiqladi. Strategik tavsiya: kadrlar tayyorlashga investitsiya, bazaviy ssenariy - minimal maqsad (1,8 mlrd $), optimistik - maksimal (4,4 mlrd $).
2025-12-22
ОЦЕНКА СЕРДЕЧНО-СОСУДИСТОГО РИСКА У ПАЦИЕНТОВ С СИСТЕМНОЙ СКЛЕРОДЕРМИЕЙ
Системная склеродермия (ССД) является хроническим аутоиммунным заболеванием соединительной ткани, характеризующимся прогрессирующим фиброзом кожи и внутренних органов, а также выраженными микро- и макрососудистыми нарушениями. В последние годы особое внимание уделяется повышенному риску сердечно-сосудистых осложнений у пациентов с ССД, которые нередко развиваются бессимптомно и приводят к ранней инвалидизации и летальности. В этой связи актуальной является ранняя оценка сердечно-сосудистого риска с использованием клинико-инструментальных методов.
2025-12-22
SANOAT KORXONALARI INVESTITSION SALOHIYATINI OSHIRISH
Ushbu tezisda sanoat korxonalarining investitsion salohiyatini oshirishning dolzarbligi, uni shakllantiruvchi omillar va mavjud muammolar tahlil qilindi. Bugungi kunda korxonalar modernizatsiya, raqamlashtirish, mehnat unumdorligini oshirish, eksportni kengaytirish va ekologik mos ishlab chiqarishga ehtiyoj sezmoqda. Shundan kelib chiqib, investitsion oqimlarni jalb qilish, investitsiya muhitini yaxshilash, xorijiy tajribalarni mahalliy sharoitga moslashtirish zaruriyati o‘rganildi. Tadqiqotda yirik sanoat korxonalari faoliyati, modernizatsiya loyihalari natijalari hamda xalqaro amaliyot tahlil qilindi. Yakunda investitsion salohiyatni oshirish bo‘yicha aniq taklif va tavsiyalar ishlab chiqildi.
2025-12-22
MATEMATIKA DARSLARIDA INNOVATSION PEDAGOGIK TEXNOLOGIYALARDAN FOYDALANISH
Maqolada matematika darslarida innovatsion pedagogik texnologiyalar va xatolarni tahlil qilishga asoslangan reflektiv yondashuvning samaradorligi tadqiq qilingan. Tadqiqot jarayonida 9-sinf o‘quvchilarida reflektiv metod qo‘llanilib, ularning mavzuni tushunish darajasi, xatolarni aniqlash va tahlil qilish ko‘nikmalari hamda darsdagi faolligi sezilarli darajada oshgani aniqlangan. Shu bilan birga, 8-sinf o‘quvchilarida metod qo‘llanilmagan holatda xatolarga bo‘lgan munosabat va mustaqil tahlil ko‘nikmalari pastligi kuzatilgan.
2025-12-22
PROFESSIONAL VA HAVASKOR PSIXOLOG
Ushbu annotatsiyada professional va havaskor psixolog tushunchalari ilmiy-nazariy yondashuv asosida yoritiladi hamda ularning jamiyatdagi o‘rni va ta’sir doirasi tahlil qilinadi. Zamonaviy ijtimoiy muhitda psixologik yordamga bo‘lgan talab ortib borar ekan, psixologik faoliyat bilan shug‘ullanuvchi shaxslarning kasbiy tayyorgarligi va mas’uliyati alohida ahamiyat kasb etadi. Annotatsiyada professional psixologning ilmiy asoslangan ta’lim, nazariy bilimlar va amaliy ko‘nikmalarga ega bo‘lishi, shuningdek, etik me’yorlarga amal qilishi uning asosiy belgisi sifatida ko‘rsatib beriladi. Shu bilan birga, havaskor psixologlar faoliyati ko‘pincha shaxsiy tajriba, ommabop manbalar va ilmiy asoslanmagan usullarga tayangan holda olib borilishi ta’kidlanadi. Bunday yondashuv ayrim hollarda ijobiy ruhiy qo‘llab-quvvatlash berishi mumkin bo‘lsa-da, murakkab psixologik muammolarni hal etishda xavf tug‘dirishi mumkin. Annotatsiyada professional va havaskor psixolog o‘rtasidagi farqlar metodik yondashuv, javobgarlik darajasi va natijalarning ishonchliligi nuqtai nazaridan asoslab beriladi. Tadqiqot natijalari jamiyatda professional psixologik xizmatning ahamiyatini oshirish va psixologik madaniyatni rivojlantirish zarurligini ko‘rsatadi.
2025-12-23
DUNYO TILSHUNOSLIGIDA NEOLOGIZMLARNING O‘RGANILISH TARIXI
Ushbu tezis dunyo tilshunosligida neologizmlarning o‘rganilish tarixi va zamonaviy ilmiy yondashuvlarini tahlil qilishga bag‘ishlangan. Neologizmlar til tizimining dinamik rivojlanishini aks ettiruvchi muhim lingvistik hodisa sifatida talqin qilinadi. Tadqiqotda neologizmlarni o‘rganishning asosiy bosqichlari, strukturaviy, funksional, kognitiv va sotsiolingvistik yondashuvlar yoritiladi. Shuningdek, globalizatsiya, raqamli texnologiyalar va ijtimoiy omillarning yangi so‘zlarning paydo bo‘lishiga ta’siri tahlil qilinadi.
2025-12-23
ФУҚАРОЛИК ИНСТИТУТИНИ ҲУҚУҚИЙ ТАРТИБГА СОЛИШ БЎЙИЧА ХАЛҚАРО СТАНДАРТЛАР ВА КАТЕГОРИЯЛАР
Бугунги кунда халқаро стандартлар шахснинг табиий ва фуқаролик ҳуқуқларини самарали кафолатлашни бирламчи вазифа сифатида назарда тутади. Ҳар бир давлат фуқароликка қабул қилиш ва уни бекор қилиш масалаларини ички қонунчилигида белгиланган тартибда ҳал этади. Бу эса, қонун нормаларини ишлаб чиқишда халқаро-ҳуқуқий меъёрлар талабларини ҳам инобатга олиш лозимлигини англатади.
2025-12-23
RIVOJLANISH DAVRIDA MUSIQANING BOLALARGA TA’SIRI
Ushbu maqola bolalarning rivojlanishida musiqaning ta’sirini o‘rganadi. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, erta yoshdan musiqaga shug‘ullanish bolalarning kognitiv, ijtimoiy, hissiy, motor va til rivojlanishiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. Musiqa bolaning diqqat, xotira, ijodiy qobiliyat va o‘ziga bo‘lgan ishonchini oshirishga yordam beradi hamda ijtimoiy ko‘nikmalarini rivojlantiradi.
2025-12-23
