Текущий выпуск
Том 4 № 7 (2025): Педагогика и психология в современном мире: теоретические и практические исследования
«Zamonaviy dunyoda pedagogika va psixologiya: Nazariy va amaliy izlanishlar» - это национальная онлайн-конференция с открытым доступом, на которой публикуются обзорные тезисы, относящиеся к различным областям. Главная цель состоит в том, чтобы предложить интеллектуальную платформу для национальных ученых, и она направлена на продвижение междисциплинарных исследований. Все рукописи должны быть подготовлены на узбекском, английском или русском языках.
Опубликован: 2025-04-05
Статьи
LINGUACULTUROLOGY AS AN INTERDISCIPLINARY FIELD THAT CONNECTS LANGUAGE AND CULTURE
Linguaculturology is a study that examines the close relationship between language and culture. It illustrates how cultural beliefs, values, and social rules influence the use of words. The paper will discuss the key concepts of linguaculturology, its evolution over time, and the relevance of linguaculturology in understanding communication among cultures. The research takes an approach of intently examining how language and culture rely on one another. It presents examples of various languages in order to demonstrate how culture influences meaning and communication approaches. The outcome indicates language is a means of communication, as well as a symbol of cultural identity, which influences and is influenced by cultural experiences.
2025-04-07
TA’LIM JARAYONIDA O‘QUVCHI FAOLIYATINI BOSHQARISH MUAMMOLARI
Maqolada zamonaviy ta’lim tizimida o‘quvchi faoliyatini boshqarish bilan bog‘liq dolzarb masalalar tahlil qilinadi. O‘quvchilarning o‘quv jarayonidagi ishtirokini faollashtirish, mustaqil fikrlash ko‘nikmalarini shakllantirish va ta’lim samaradorligini oshirish uchun boshqaruvning innovatsion yondashuvlarini tatbiq etish zarurligi asoslab beriladi. Shu bilan birga, maqolada interfaol metodlar, axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanish, shaxsga yo‘naltirilgan yondashuv hamda o‘qituvchi-o‘quvchi o‘rtasidagi samarali hamkorlik muammolari yoritiladi.
2025-04-07
MAKTABGACHA TAʼLIM YOSHIDAGI BOLALARGA TAʼLIM TARBIYA BERISHDA BOLALARNI IJODKORLIK QOBILIYATINI RIVOJLANTIRISH
Mazkur ilmiy ishda maktabgacha ta’lim yoshidagi tarbiyalanuvchilarning ijodkorlik salohiyatini rivojlantirish jarayonining psixopedagogik va didaktik asoslari tizimli tahlil qilinadi. Bolalarda divergent tafakkur, estetik idrok, obrazli fikrlash va kreativ intuitsiyaning shakllanishi hamda rivojlanishi jarayonida pedagogik intervensiyalar, stimulativ taʼlim muhitining roli asoslab beriladi. Tadqiqotda zamonaviy o‘yin texnologiyalari, interaktiv metodlar, STEAM-yo‘nalishidagi integratsiyalashgan yondashuvlar va ijodiy kompetensiyalarga yo‘naltirilgan topshiriqlarning samaradorligi empirik jihatdan o‘rganiladi. Shuningdek, tarbiyachilarning fasilitatorlik faoliyati orqali bolalarning individual qobiliyatlari va psixologik xususiyatlarini inobatga olgan holda, ularning intelektual-emotsional rivojiga ko‘maklashuvchi metodik tavsiyalar ishlab chiqilgan. Tadqiqot natijalari asosida bolalar ijodkorligini shakllantirishda muhim bo‘lgan pedagogik shart-sharoitlar va transformatsion yondashuvlar aniqlab berilgan.
2025-04-07
MUSTAQILLIK YILLARIDA KURASHNING RIVOJLANISHI VA MILLIY KURASHNING DUNYODA OMMAVIYLASHUVI
Mazkur maqolada O‘zbekiston mustaqillikka erishgandan keyin milliy sport turi bo‘lgan kurashning rivojlanishi, uning davlat miqyosida qo‘llab-quvvatlanishi va xalqaro maydonda ommalashuvi tahlil qilinadi. Mustaqillik yillarida milliy kurash sport turi sifatida rasmiy maqomga ega bo‘lib, unga bo‘lgan e’tibor ortdi, xalqaro musobaqalar tashkil etildi va sportchilar yuksak natijalarga erishdi. Kurash bo‘yicha xalqaro federatsiyaning tashkil etilishi va jahon chempionatlarining muntazam o‘tkazilishi uning global miqyosda tan olinishi va keng ommalashishiga xizmat qilmoqda. Maqolada kurashning rivojlanish bosqichlari, uni qo‘llab-quvvatlash siyosati va kelajakdagi istiqbollari yoritilib beriladi.
2025-04-07
BO`LAJAK O`QITUVCHILARDA DEONTOLOGIK KOMPETENTLIKNI RIVOJLANTIRISHNING SHAKL, METOD VOSITALAR TAHLILI
Maqolada oliy ta’lim jarayonida bo‘lajak o‘qituvchining deontologik kompetentlilik darajasi va uni rivojlantirish metod va vositalari haqida so’z boradi. Shuningdek rivojlangan davlatlarda bo‘lajak o‘qituvchining deontologik kompetentligini oshirishga doir olib borilayotgan ilmiy izlanishlar, deontologik kompetentlik darajasini baholovchi omillar, oliy ta’lim muassasasi bitiruvchisining shaxsiy, ijtimoiy, iqtisodiy va kasbiy munosabatlarga kirishishi, jamiyatda o‘z o‘rnini egallashi kabi ko‘nikmalarni egallashini ta’minlovchi deontologik yondashuvlar, pedagog olimlarning bu boradagi qarashlari va tavsiyalari haqida so‘z boradi.
2025-04-07
COMPARATIVE SEMANTIC STUDY OF PHRASEOLOGICAL UNITS IN ENGLISH AND UZBEK LANGUAGES
This paper examines the comparative semantics of phraseological units in English and Uzbek. Phraseological units, including idioms, proverbs, and set expressions, play a significant role in both languages and carry deep cultural and linguistic meaning. The study investigates the similarities and differences between the two languages in terms of the meanings and usages of these units. Additionally, the paper explores how cultural, historical, and social factors influence the formation and interpretation of phraseological units in English and Uzbek. Effective strategies for teaching and translating phraseological units between these two languages are also discussed.
2025-04-07
ZAMONAVIY TA’LIM JARAYONIDA BO‘LAJAK BOSHLANG‘ICH SINF O‘QITUVCHILARINING METODIK TAYYORGARLIGINI RIVOJLANTIRISH
Mazkur maqolada bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarining metodik tayyorgarligi jarayonida elektron didaktik ta’minotning ahamiyati, ularni takomillashtirish yo‘llari va zamonaviy axborot texnologiyalarining o‘rni tahlil etiladi. Shuningdek, elektron resurslar yordamida metodik kompetensiyani shakllantirish bo‘yicha amaliy tavsiyalar keltiriladi.
2025-04-07
BO‘LAJAK PEDAGOG KADRLARNI IJODIY FIKRLASHGA O‘RGATISH TEXNOLOGIYALARI
Ushubu maqolada bo‘lajak pedagog kadrlarni ijodiy fikrlashga o‘rgatish texnologiyalari haqida so‘z yuritiladi. Ijodiy fikrlash pedagogik jarayonni yanada samarali, innovatsion va modernizatsiya qilinishini ta’minlaydigan asosiy vosita bo‘lib xizmat qiladi. Maqolada pedagoglarni ijodiy fikrlashga o‘rgatishning samarali texnologiyalari, ularning afzalliklari va metodikasi tahlil qilinadi. Shu bilan birga, ijodiy fikrlashni rivojlantirishda duch kelinadigan muammolar va ularni bartaraf etish yo‘llari haqida fikrlar bildirilib, bo‘lajak pedagoglarning innovatsion ta’limga moslashuvi muhimligi ta’kidlanadi.
2025-04-08
MOTIVATSIYA VA MOTIVLARNI O‘RGANISH METODLARI
Mazkur maqola mativatsiya va motivlarni o‘rganish metodlariga bag‘ishlangan bo‘lib, inson faoliyatining harakatlantiruvchi kuchlari, motivlarning shakllanish jarayoni hamda ularga ta’sir etuvchi omillar tahlil qilinadi. Motivatsiya shaxsning ichki va tashqi rag‘batlantiruvchi omillar ta’sirida qanday rivojlanishi, uning individual xususiyatlari va tashqi muhit sharoitlari bilan qanday bog‘liqligi haqida fikr yuritiladi. Maqolada motivatsiya tushunchasi psixologik, sotsiologik va menejment nuqtai nazaridan keng yoritilib, motivlarning turlari, ularni aniqlash va tahlil qilish usullari keltirilgan. Xususan, motivatsiyani o‘rganishda eksperimental, kuzatish, test sinovlari, intervyu va so‘rovnomalardan foydalanish usullari afzallik va kamchiliklari, ilmiy tadqiqotlarda qo‘llash imkoniyatlari muhokama qilinadi.
2025-04-08
XOTIRA HAQIDA UMUMIY TUSHUNCHA
Ushbu maqola inson psixikasining muhim jihatlaridan biri bo‘lgan xotira jarayonini har tomonlama tahlil qilishga qaratilgan. Xotiraning mazmuni, mohiyatini, inson faoliyatidagi ahamiyati va uning asosiy turlari keng yoritilgan. maqolada psixologiya, pedagogika, nevrologiya kabi fanlar uchun muhim nazariy asos bo‘lib xizmat qiladi. Ayniqsa bilim berish jarayonida xotiraning o‘rni, o‘quvchilarning eslab qolish qobilyatini oshirish masalalari ta’lim sohasi uchun dolzarb sanaladi. Shu bilan birga, maqolada xotira bilan bog‘liq muammolar, xotira buzilishlari va ularni oldini olish yo‘llariga ham qisqacha to‘xtaladi.
2025-04-08
KATTA YOSHDAGILAR UCHUN INKLYUZIV TA’LIM: NOGIRONLIGI BO‘LGAN KATTALAR UCHUN MOSLASHTIRILGAN DASTURLAR
Mazkur maqolada nogironligi bo‘lgan kattalar uchun inklyuziv ta’limning ahamiyati, unga moslashtirilgan dasturlar va ta’lim jarayonida qo‘llaniladigan usullar yoritiladi. Inklyuziv ta’lim nogironligi bor shaxslarning jamiyatga to‘laqonli integratsiyasini ta’minlashga yordam beradi. Shu maqsadda moslashtirilgan o‘quv dasturlari, texnologik innovatsiyalar va psixologik-pedagogik yondashuvlar muhim ahamiyat kasb etadi. Maqolada jahon tajribasi va milliy model asosida takliflar berilgan.
2025-04-08