Центральноазиатский журнал образования и инноваций - это рецензируемый международный журнал с открытым доступом, в котором публикуются оригинальные исследования и обзорные статьи, относящиеся к различным областям. Основная цель состоит в том, чтобы предложить интеллектуальную платформу международным ученым, и она направлена на продвижение междисциплинарных исследований в прикладных науках. Все рукописи должны быть подготовлены на узбекском, казахском, таджикском, английском или русском языках и пройти тщательный процесс рецензирования.

Nashr qilingan: 2025-11-07

GIPER HAVOLALAR VA SAYT BO’YICHA NAVIGATSIYA

Mazkur maqolada web-sahifalar tuzilishida muhim o‘rin tutuvchi giperhavolalar (hyperlinks) va sayt bo‘yicha navigatsiya tizimlarining mohiyati, ularning turlari hamda funksional ahamiyati yoritilgan. Giperhavola — bu bir web-sahifadan ikkinchisiga yoki tashqi manbalarga o‘tishni ta’minlaydigan axborot elementi bo‘lib, u foydalanuvchi tajribasini (UX) yaxshilashda asosiy vosita hisoblanadi. Maqolada ichki va tashqi giperhavolalar, ularning semantik tuzilishi hamda HTML kodlarida ishlatilish prinsiplari tahlil qilingan.

Farrux Qodirov, Anora Allanazarova

4-11

2025-11-10

СУЩНОСТЬ И МЕХАНИЗМЫ РЕАЛИЗАЦИИ ЯЗЫКОВОЙ МАНИПУЛЯЦИИ КАК СКРЫТОГО ПСИХОЛОГИЧЕСКОГО ВОЗДЕЙСТВИЯ

Статья посвящена анализу феномена языковой манипуляции как специфического вида скрытого психологического воздействия. Рассматриваются его сущностные признаки, когнитивно-психологические механизмы и лингвистические инструменты. Особое внимание уделяется структуре манипулятивного процесса и роли языка в формировании интерпретации реальности. Делается вывод о том, что эффективность языковой манипуляции обусловлена неоднозначностью языковых средств, особенностями восприятия речи и уязвимостью подсознательных уровней психики.

Дилдорахон Султонова

12-15

2025-11-10

ЎЗБЕКИСТОНДА ПРОФИЛАКТИК ҲИСОБДА ТУРГАН ШАХСЛАР БИЛАН ПРОФИЛАКТИКА СУБЪЕКТЛАРИНИНГ ПРОФИЛАКТИКА ИШИДАГИ МУАММОЛАР ВА УЛАРНИ ҲАЛ ЭТИШ ЙЎЛЛАРИ

Мақолада Ўзбекистон Республикасида профилактик ҳисобга олинган шахслар билан ишлашда ҳуқуқбузарликларнинг олдини олиш субъектлари фаолиятидаги расмийлик муаммолари ўрганилади. Муаллиф бюрократлаштириш жараёнлари, якка тартибдаги ишга расмий ёндашув, профилактика субъектлари ўртасида етарли даражада мувофиқлаштириш йўқлиги ва ҳақиқий натижалар устидан ҳисоботнинг устунлиги билан боғлиқ профилактик тадбирлар самарадорлигининг пасайиш сабабларини таҳлил қилади. Мақолада профилактика тизимини такомиллаштириш йўллари таклиф этилган, жумладан, профилактик таъсирга дифференциаллашган ёндашувни жорий этиш, хавфни баҳолашнинг замонавий технологияларидан фойдаланиш, идораларао ўзаро ҳамкорликни ривожлантириш ва ижтимоий мослашувнинг ролини ошириш. Миқдорий кўрсаткичлардан профилактик ишнинг сифат мезонларига ўтиш зарурлигига ва профилактика фаолиятида инсон омилини кучайтиришга алоҳида эътибор қаратилган

Рахимжон Наимов

16-23

2025-11-10

ПРОФИЛАКТИЧЕСКИЙ УЧЕТ ЛИЦ, РАНЕЕ СОВЕРШИВШИХ ПРЕСТУПЛЕНИЯ: ПРАВОВЫЕ ОСНОВЫ, СОВРЕМЕННОЕ СОСТОЯНИЕ И ПЕРСПЕКТИВЫ РАЗВИТИЯ

Статья посвящена комплексному анализу института профилактического учета лиц, ранее совершивших преступления, в системе предупреждения рецидивной преступности Республики Узбекистан. Проанализированы правовые основы профилактического учета, закрепленные в Законе Республики Узбекистан «О профилактике правонарушений» от 14 мая 2014 года № ЗРУ-371, исследовано современное состояние системы учета и выявлены ключевые проблемы ее функционирования. В статье представлены статистические данные о динамике преступности и рецидива в Узбекистане за период 2019-2024 годов, проанализированы категории лиц, подлежащих профилактическому учету, порядок постановки на учет и снятия с него. Особое внимание уделяется эффективности профилактических мер и их влиянию на уровень рецидивной преступности. На основе проведенного исследования автор формулирует выводы о необходимости совершенствования законодательного регулирования института профилактического учета, усиления межведомственного взаимодействия и развития программ социальной адаптации лиц, освобожденных из мест лишения свободы.

Рахимжон Наимов

24-28

2025-11-11

TANQIDIY FIKRLASHNI RIVOJLANTIRISHNING NAZARIY ASOSLARI

Ushbu maqolada tanqidiy fikrlashning nazariy asoslari, pedagogik yondashuvlari, rivojlantirish metodlari va baholash tizimi tahlil qilinadi. Tadqiqot global va milliy kontekstlarni hisobga olgan holda zamonaviy ta’lim jarayonida tanqidiy fikrlashning rolini o‘rganadi. Maqolada tanqidiy fikrlashni rivojlantirishning samarali strategiyalari, interaktiv metodlar, interdiscipliner yondashuv va innovatsion texnologiyalardan foydalanishning ahamiyati ko‘rsatildi. Shuningdek, o‘quvchilarda mustaqil fikrlash, analitik va ijodiy ko‘nikmalarni shakllantirishga qaratilgan tavsiyalar berilgan

Shodiyona Ma’murova

29-33

2025-11-10

ИЧКИ ИШЛАР ОРГАНЛАРИ ҲУҚУҚБУЗАРЛИКЛАР ПРОФИЛАКТИКАСИ ХИЗМАТЛАРИНИНГ ҲУҚУҚБУЗАРЛИКЛАРНИНГ ОЛДИНИ ОЛИШДА СИЁСИЙ ПАРТИЯЛАР БИЛАН ҲАМКОРЛИГИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ

Мақолада ички ишлар органлари ҳуқуқбузарликлар профилактикаси хизматларининг  ҳуқуқбузарликларнинг олдини олишда сиёсий партиялар билан ҳамкорлигини такомиллаштириш хусусида фикр юритилиб, мазкур фаолиятни янада самарали ташкил этишга оид таклифлар ҳамда тавсиялар билдирилган.

Аброржон Аманов

34-41

2025-11-10

QISHLOQ XO‘JALIGIDA BIOGUMUS TAYYORLASHNING USTUVORLIGI

Biogumus – go‘ngdan tayyorlangan sifatli organik o‘g‘it bo‘lib, qishloq xo‘jalik ekinlarining barchasiga qo‘llash mumkin. Uning tarkibida 40-50 foiz quruq organik massa, 10-12 foiz gumus, 0,8-0,3 foiz azot, 1,3-2,5 foiz fosfor, 1,2-3,9 foiz kaliy, 4,5-8,0 foiz kaltsiy va boshqa mikroelementlar mavjud.

Sh.H. Ubaydullayeva

42-45

2025-11-10

KARAM KASALLIKLARI VA UNING SALBIY OQIBATLARI

Mazkur maqolada karam kasalliklarining kelib chiqishi va uning salbiy oqibatlari izchil yoritib berilgan .Ushbu maqola yordamida karam o’simligi haqida umumiy ma’lumotlar, turlari, tarkibi va inson organizimiga ta’siri haqida batafsil bilib olishingiz mumkin.

Shohista Ubaydullayeva

46-50

2025-11-10

O‘SIMLIK FIZIOLOGIYASIDA BIOSTIMULYATORLARNING AHAMIYATI VA ULARNING BUG‘DOY FENOLOGIYASIGA TA’SIRI

Ushbu maqolada biostimulyatorlarning o‘simliklar fiziologik jarayonlariga ta’siri, ayniqsa, bug‘doyning o‘sish va rivojlanish bosqichlarida ularning roli tahlil etilgan. Biostimulyatorlar fotosintez jarayonini faollashtirishi, ildiz tizimini kuchaytirishi va stress omillariga qarshilikni oshirishi orqali hosildorlikni oshirishga xizmat qiladi.

Mohichehra Xayritdinova , B.F. Aripov

51-53

2025-11-11

OʻZBEK TILIDA MULOQOT ISHTIROKCHILARINING PSIXOTILI VA IJTIMOIY TILI

Mazkur maqolada o‘zbek tilida muloqot ishtirokchilarining psixotili (shaxsning psixologik xususiyatlari bilan belgilanadigan individual nutq uslubi) va ijtimoiy tili (maqom, rol, jins, yosh, hudud va jamoaga xos til ko‘rinishlari) o‘zaro bog‘liqlikda tahlil qilinadi. Tadqiqot psixolingvistika va sotsiolingvistika yondashuvlarini birlashtirgan holda, turli vaziyatlardagi (rasmiy/norasmiy, oilaviy, xizmat, onlayn) real nutq namunalaridan olingan misollar asosida til vositalarining tanlanishi va ishlatilishi qonuniyatlarini yoritadi. Maqola o‘zbek muloqot madaniyati uchun psixotil–ijtimoiy til markerlarining dastlabki tipologiyasini taklif etadi hamda ularning ta’lim, tarjima, media va raqamli kommunikatsiyadagi qo‘llanilish imkoniyatlarini muhokama qiladi.

Go`zal Bobomurodova

54-58

2025-11-11

BOSHLANGICH SINF O‘QUVCHILARINING IJODIY QOBILIYATLARINI RIVOJLANTIRISH

Mazkur maqolada boshlang‘ich sinf o‘quvchilaridagi kreativ qobiliyatlarni rivojlantirish maqsadida foydalanish lozim o‘qituvchi vazifalari haqidagi kerakli ma'lumotlar manbalar keltirib o‘tilgan. Maqolada berilgan ma'lumotlar asosida o‘qituvchilar va o‘ta-onalar o‘zlari uchun kerakli tavsiyalarni olishlari mumkin.

Ilxomjon Soliyev , Mohidil Abdusattorova

59-60

2025-11-11

ИЧКИ ИШЛАР ТИЗИМИДАГИ ПСИХОЛОГЛАРНИНГ КАСБИЙ ФАОЛИЯТИ

Мазкур мақолада ички ишлар тизимидаги психологларнинг касбий фаолияти мазмуни, вазифалари ва муаммолари ёритилган. Шунингдек, ходимлар билан ишлашдаги психологик ёндашувлар, стресс бошқаруви, хизмат интизомини сақлаш ва жамоада соғлом муҳит яратишда психологнинг роли таҳлил қилинган..

Хуршид Алланиязов

61-63

2025-11-11

ПЕДИАТР – КЛЮЧЕВОЕ ЗВЕНО В СИСТЕМЕ СКРИНИНГА: ДИАГНОСТИКА, ОТВЕТСТВЕННОСТЬ И ПРЕЕМСТВЕННОСТЬ

В статье рассматривается фундаментальная роль педиатра в организации и проведении скрининговых мероприятий в детской популяции. Подчеркивается, что педиатр является не просто исполнителем диагностических алгоритмов, а центральной фигурой, обеспечивающей преемственность между этапами скрининга, интерпретацией результатов и дальнейшим ведением пациента. Детально анализируются цели, этапы и основные направления скрининга на разных этапах взросления ребенка – от неонатального периода до подросткового возраста. Особое внимание уделено коммуникативной функции педиатра, этическим аспектам и работе с семьей для повышения приверженности скрининговым программам.

М.Ж. Журабекова

64-66

2025-11-11

СТРЕСС ВО ВРЕМЯ БЕРЕМЕННОСТИ И ПОЛ РЕБЕНКА

Решив забеременеть, многие из нас не знают, как правильно подготовиться к этому, а забеременев – как правильно себя вести в этот период: чем питаться; сколько часов бодрствовать, а сколько отдыхать; когда отправляться на первый прием к врачу и что нужно для того, чтобы встать на учет в женской консультации. Мы не представляем, как в этот период изменимся мы и наша жизнь, и как, месяц за месяцем, в нас будет развиваться и расти будущий ребенок. Состояние неизвестности нас пугает, а количество вопросов растет день ото дня.

М.Ж. Журабекова

67-69

2025-11-11

TEACHER COMPETENCE IN PROMOTING CRITICAL AND CREATIVE THINKING IN THE CLASSROOM

Critical and creative thinking are recognized as the most important competencies of the 21st century, necessary for students to solve complex problems, generate innovative ideas and make informed decisions. Consequently, modern education systems increasingly emphasize the role of teachers in developing these skills in the classroom. This study examines the key competencies that teachers must possess in order to effectively develop critical and creative thinking among students in general education institutions. Based on theoretical foundations and empirical research, the study examines pedagogical knowledge, learning strategies, classroom management, assessment literacy and reflexive practice of teachers as the main factors determining their competence. To determine key behavioral indicators of competence, a mixed methodological approach was applied, including a systematic review of literature, teacher surveys, and classroom observations.

Xurshida Kuchkarova

70-75

2025-11-12

XALQ HUNARMANDCHILIGI SAN’ATINING TURLARINI O‘RGATISHDA TEXNOLOGIYA FANINING O‘RNI

Ushbu maqolada xalq hunarmandchiligi san’atining turlarini texnologiya fani orqali o‘rgatishning nazariy va amaliy asoslari ilmiy yondashuv asosida yoritilgan. Maqolada ayniqsa 10–11-sinf o‘quvchilarining milliy qadriyatlar asosidagi kasbga yo‘naltirilishida texnologiya fanining tutgan o‘rni va samarali metodlari ko‘rib chiqiladi. O‘quvchilarning ijodiy fikrlashini rivojlantirish, amaliy ko‘nikmalarini shakllantirish hamda xalq hunarmandchiligi merosini o‘rganish orqali kasbiy tayyorgarligini kuchaytirish maqolaning asosiy maqsadidir. Shu bilan birga, maqolada loyiha-metodik yondashuv, integratsiyalashgan o‘qitish va madaniy merosga asoslangan interaktiv uslublarning ahamiyati ham tahlil etiladi..

Gavharshodbegim Muhiddinova

76-78

2025-11-13

GEN TERАPIYАSI VА IRSIY KАSАLLIKLАRNI DАVОLАSH ISTIQBОLLАRI

Ushbu ilmiy mаqоlа gen terаpiyаsining irsiy kаsаlliklаrni dаvоlаshdаgi inqilоbiy sаlоhiyаtini tаhlil qilаdi. Gen terаpiyаsi genetik nuqsоnlаrni tоʻgʻrilаsh, sоgʻlоm genlаrni kiritish оrqаli аn'аnаviy dаvоlаsh qiyin bоʻlgаn kаsаlliklаrning mоlekulyаr аsоsini bаrtаrаf etishgа qаrаtilgаn. Mаqоlаdа terаpiyаning аsоsiy mexаnizmlаri (sоmаtik/germline terаpiyаsi), gemоfiliyа vа Leber аmаvrоzi kаbi kаsаlliklаrdаgi klinik yutuqlаr kоʻrsаtilgаn. CRISPR-Cаs9 texnоlоgiyаsi gen tаhriridа yаngi dаvr оchgаni tа’kidlаnаdi.

Jаvоhir Qòchqоrоv

79-81

2025-11-14

ИНТЕРНЕТ БУТУНЖАҲОН АХБОРОТ ТАРМОҒИДАН ФОЙДАЛАНИБ ЎЗ ЖОНИГА ҚАСД ҚИЛИШГА УНДАШ ЖИНОЯТИ: ЖИНОИЙ-ҲУҚУҚИЙ ВА КРИМИНОЛОГИК ТАВСИФИ

Ушбу мақолада XXI аср рақамли технологиялари шароитида юзага келган интернет орқали ўз жонига қасд қилишга ундаш жиноятининг ҳуқуқий моҳияти, турлари ва профилактика чоралари тадқиқ этилган. Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 103¹-моддаси асосида жиноят таркибининг элементлари таҳлил қилинган ҳамда интернет орқали содир этилган жиноятларнинг ўзига хос хусусиятлари – анонимлик, масофавийлик, кўп сонли қурбонларга бир вақтнинг ўзида таъсир ва халқаро характер – очиб берилган. Жиноятнинг асосий шакллари, жумладан, “Ўлим ўйинлари” (“Кўк кит”), зарарли челленжлар ва деструктив контент тарқатиш кўриб чиқилган, 10-24 ёш ораси ўсмирлар асосий хавф гурухи сифатида белгиланган.

Ахроржон Аширбоев

82-86

2025-11-14

QORAQALPOQ TILINING GRAMMATIK MODELIN SUN’IY INTELLEKT YORDAMIDA YARATISH

Ushbu maqolada qoraqalpoq tilining grammatik modelini sun’iy intellekt yordamida yaratish masalasi chuqur tahlil qilinadi. Shuningdek, tabiiy tilni qayta ishlash (NLP) sohasidagi zamonaviy yondashuvlar, mashinaviy o‘rganish algoritmlari va til korpuslarini yaratishning ahamiyati haqida so‘z yuritiladi. Maqola davomida nazariy va amaliy jihatlar o‘zaro bog‘liq holda yoritilib, Qoraqalpoq tili uchun raqamli vositalarni rivojlantirish istiqbollari muhokama qilinadi.

Bekbosın Kalmuratov , Suliwxan Rzambetova

87-90

2025-11-17

ELEKTRON HUKUMATDA OCHIQ MA’LUMOTLAR VA ULARNI BOSHQARISH

Ushbu maqolada Oʻzbekistonda elektron hukumat tizimining rivojlanishi, uning asosiy yoʻnalishlari va joriy etilgan loyihalar tahlil qilingan. Maqolada elektron hukumatning mohiyati, afzalliklari, tuzilmasi va bosqichlari haqida batafsil ma'lumot berilgan. Shuningdek, Oʻzbekistonda amalga oshirilgan "Yagona interaktiv davlat xizmatlari portali", "Ochiq ma'lumotlar portali" va boshqa elektron tizimlar faoliyati koʻrsatilgan. Maqolada 2022-yilgi statistik ma'lumotlar asosida davlat xizmatlari markazlari faoliyati tahlil qilingan va xalqaro reytinglarda Oʻzbekistonning erishgan muvaffaqiyatlari yoritilgan.Maqolada elektron hukumat sohasida O’zbekistonning amaliy tajribasi va erishgan yutuqlari tahlil qilinadi.

Omadbek Inomjonov

91-97

2025-11-18

OʻQUVCHILARNING YOZMA SAVODXONLIGINI OʻSTIRISH METODLARI

Ushbu maqolada o‘quvchilarning yozma savodxonligini oshirishning samarali metodlari va yondashuvlari tahlil qilingan. Tadqiqotda grammatika, lug‘at boyligi, yozma nutq madaniyati va matn yaratish ko‘nikmalarini rivojlantirishga yo‘naltirilgan metodikalar o‘rganilgan. Shu bilan birga, interaktiv va innovatsion ta’lim usullari, individual yondashuv va baholash tizimlari yozma savodxonlikni oshirishdagi samaradorligi tahlil qilingan. Maqola pedagogika sohasidagi tadqiqotchilar, maktab o‘qituvchilari va ta’lim jarayonini takomillashtirishga qiziqqan mutaxassislar uchun foydali bo‘lishi mumkin.

Sevinch Eshmurodova

98-101

2025-11-18

KOXLEAR IMPLANTDAN KEYIN OG‘ZAKI NUTQNI SHAKLLANTIRISH BOSQICHLARI

Ushbu maqolada eshitishida nuqsoni bo‘lgan bolalarda koxlear implant o‘rnatilgandan so‘ng og‘zaki nutqni shakllantirish jarayonining asosiy bosqichlari, ularning mazmuni va reabilitatsion mashg‘ulotlarda qo‘llaniladigan metodik yondashuvlar yoritilgan. Shuningdek, eshitish reabilitatsiyasida surdopedagog, logoped va ota-onaning hamkorlikdagi faoliyati ahamiyati tahlil qilingan.

Muxlisa Yusupova , Yulduz Narmetova

102-104

2025-11-18

RUHIY OMILLAR TA’SIRIDA RIVOJLANADIGAN TERI KASALLIKLARI

Ushbu maqolada psixologik omillarning teri kasalliklariga ta’siri, ularning rivojlanish mexanizmlari hamda psixoterapiya orqali davolash imkoniyatlari yoritilgan. Tadqiqotlarda stress, tashvish va depressiya kabi hissiy holatlar psoriaz, akne, atopik dermatit, alopesiya kabi kasalliklarning kechishini og‘irlashtirishi aniqlangan. Shuningdek, emotsional barqarorlik, ijobiy fikrlash va ruhiy muvozanatni saqlash teri sog‘lig‘ini tiklashda muhim omil ekanligi asoslab berilgan. Maqola psixologiya va dermatologiya fanlari integratsiyasining ahamiyatini ko‘rsatadi.

Muxlisa Ikromjonova , Yulduz Narmetovva

105-108

2025-11-18

OITS BILAN KASALLANGAN BEMORLAR PSIXOLOGIYASI

Ushbu maqolada OITS (Odamning immun tanqisligi virusi sindromi) bilan kasallangan bemorlarning psixologik holati, ularning emotsional-ruhiy kechinmalari va jamiyatdagi stigmatizatsiya bilan bog‘liq muammolari o‘rganilgan. Tadqiqot davomida OITS tashxisi qo‘yilgan bemorlarda tez-tez uchraydigan depressiya, xavotir, o‘zini yakkalangan his etish, o‘z-o‘zini baholashning pasayishi kabi psixologik muammolar aniqlangan. Shuningdek, psixologik yordam ko‘rsatish, ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash va psixoterapevtik aralashuvlarning bemorlarning ruhiy holatiga ijobiy ta’siri tahlil qilingan. Maqolada OITS bilan kasallangan shaxslarning psixologik salomatligini yaxshilashga qaratilgan tavsiyalar ham keltirilgan

Yulduz Narmetova , Fotima Salamatova

109-111

2025-11-18

BUYRAK ETISHMOVCHILIGI BO’LGAN BEMORLARNING PSIXOLOGIK XUSUSIYATLARI

Ushbu tezisda dializ jarayonidan o‘tuvchi bemorlarning psixologik holati, ularning emotsional, ijtimoiy va ruhiy muammolari hamda ularni yengish yo‘llari tahlil qilinadi. Dializ — bu hayotni saqlab qoluvchi, lekin uzoq muddat davom etadigan tibbiy jarayon bo‘lib, bemorlarning psixik holatiga sezilarli ta’sir ko‘rsatadi. Tadqiqotda dializ bemorlarida uchraydigan stress, depressiya, xavotirlik va umidsizlik kabi psixologik holatlar o‘rganilgan. Shuningdek, psixologik qo‘llab-quvvatlash, ijtimoiy yordam va motivatsion terapiya usullarining samaradorligi tahlil qilingan. Tezis natijalari dializ bemorlarining ruhiy barqarorligini ta’minlash, ularning hayot sifatini yaxshilash hamda psixologik yordam dasturlarini takomillashtirish uchun muhim ilmiy-amaliy ahamiyatga ega.

Sardor Valijonov , Yulduz Narmetova

112-115

2025-11-18

ELEKTRОN HUKUMАT АRXITEKTURАSI VА INFRАTUZILMАSI: NАZАRIY-АSОSIY YОNDАSHUVLАR VА АMАLIY YECHIMLАR

Ushbu mаqоlаdа elektrоn hukumаtning аrxitekturаsi vа infrаtuzilmаsi dаvlаt bоshqаruvi tizimining zаmоnаviy mоdeli sifаtidа ilmiy-nаzаriy jihаtdаn tаhlil qilindi. Elektrоn hukumаtning аsоsiy texnik qаtlаmlаri, mа’lumоtlаr аlmаshinuvi mexаnizmlаri, dаvlаt xizmаtlаrini rаqаmlаshtirishdа qо‘llаnilаdigаn integrаtsiоn plаtfоrmаlаr, mа’lumоtlаr mаrkаzlаri, dаvlаt buluti, elektrоn identifikаtsiyа tizimlаri vа аxbоrоt xаvfsizligi mаsаlаlаri keng yоritildi. Shuningdek, elektrоn hukumаtning sаmаrаli ishlаshini tа’minlоvchi tаshkiliy bоshqаruv, nоrmаtiv-huquqiy аsоslаr, rаqаmli trаnsfоrmаtsiyа jаrаyоnlаri, idоrаlаrаrо integrаtsiyа vа infrаtuzilmа bаrqаrоrligi kаbi оmillаr tаhlil etildi.

Оmаdbek Inоmjоnоv

116-119

2025-11-18

OILA HUQUQI SOHASIDA HUQUQIY TEXNOLOGIYALARNI TARTIBGA SOLISH: O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI OILA KODEKSI TAHLILI VA DANIYA RAQAMLI YECHIMLARI

Ushbu maqola oilaviy-huquqiy munosabatlarda  raqamlashtirilgan texnologiyalarning asoslarini O`zbekiston Respublikasi oila qonunchiligi va Daniyaning rivojlangan modeli asosida tahlil qilib chiqadi. Tadqiqotda, oila kodeksining qiyosiy analizlari va Daniyaning to`liq avtomatlashtirilgan e-Governance tizimi muhokama qilinadi. Shuningdek, O`zbekistonda oilaviy normalarni texnologik rivojlangan davlatlar kabi avtomatlashtirishga moslashuvchanligini oshirish uchun ilmiy va amaliy takliflar ishlab chiqiladi.

Farangiz Musayeva

120-125

2025-11-18

ПРОБЛЕМЫ БУКВАЛИЗМА В ПЕРЕВОДЕ: СЕМАНТИЧЕСКИЕ И ГРАММАТИЧЕСКИЕ АСПЕКТЫ

В статье рассматриваются проблемы буквализма, возникающие при переводе текстов с одного языка на другой. Особое внимание уделено семантическим и грамматическим аспектам буквального перевода, его причинам, последствиям и способам преодоления. Автор отмечает, что буквализм ведёт к искажению смысла, разрушению стилистической структуры текста и потере коммуникативной цели высказывания. Анализируются типичные ошибки переводчиков, вызванные межъязыковой интерференцией, несоответствием грамматических структур и различием культурных кодов. Делается вывод, что переводчик должен стремиться не к формальной, а к смысловой эквивалентности, которая обеспечивает точную и естественную передачу содержания оригинала.

Зера Исаева, Шахноза Муроджонова

126-130

2025-11-18

ФРАЗЕОЛОГИЗМЫ В ПЕРЕВОДЕ: ТРУДНОСТИ И СТРАТЕГИИ

Статья всесторонне раскрывает проблему перевода фразеологических единиц: даются классификации трудностей, анализируются типичные трансформации при передаче идиоматических и устойчивых выражений, обсуждаются практические стратегии переводчика (эквивалентирование, описательный перевод, калькирование, транслитерация, культурная адаптация). На материале русско-английских соответствий показаны методические приёмы, позволяющие сохранить семантическую, стилистическую и прагматическую адекватность текста. В работе обращено внимание на этапы анализа фразеологизма перед переводом и на роль контекста, жанра и коммуникативной цели. Дополнительно подробно анализируется влияние когнитивных, культурных и коммуникативных факторов на выбор переводческого решения и подчеркивается важность междисциплинарного подхода при работе с фразеологическими единицами

Зера Исаева , Шахло Алижонова

131-134

2025-11-18

ОСОБЕННОСТИ ПЕРЕВОДА ОФИЦИАЛЬНО-ДЕЛОВЫХ ТЕКСТОВ: СТРУКТУРА И СТИЛИСТИЧЕСКИЕ ХАРАКТЕРИСТИКИ

В статье рассматриваются особенности перевода официально-деловых текстов, раскрываются структурные и стилистические характеристики данного функционального стиля, а также анализируются трудности, возникающие при переводе юридических документов и нормативных актов.

Зера Исаева , Шахзода Турсуналиева

135-139

2025-11-18

ПРОФЕССИЯ ПЕРЕВОДЧИКА: НАВЫКИ, КАЧЕСТВА И ВЫЗОВЫ СОВРЕМЕННОГО РЫНКА

Современная профессия переводчика находится на пересечении лингвистической экспертизы, культурного посредничества и технологической грамотности. Внедрение машинного перевода, локализации и CAT-инструментов преобразовало традиционные подходы, требуя новых навыков — постредактирования, цифрового сотрудничества и непрерывного обучения. В статье анализируются лингвистические, технологические и межличностные компетенции переводчика XXI века, а также рыночные вызовы — автоматизация, нестабильность фриланса и этические проблемы. Представлены стратегии адаптации, модернизации образования и профессионального роста в условиях глобальных изменений.

Зера Исаева, Назима Абдупаттаева

140-143

2025-11-18

KANADA PROBATSIYA XIZMATI FAOLIYATINING O‘ZIGA XOS JIHATLARI

Maqolada Kanada probatsiya va jamiyatdagi korreksiya tizimining dunyodagi eng ilg‘or namunalaridan biri sifatidagi o‘ziga xos jihatlari chuqur tahlil qilinadi. Federal-provinsial boshqaruv modeli, Risk-Need-Responsivity (RNR) tamoyilining milliy doktrina darajasida qo‘llanilishi, Level of Service/Case Management Inventory (LS/CMI) kabi standartlashtirilgan baholash vositalarining majburiyligi, mahalliy (Indigenous) aholiga alohida yondashuv, nodavlat tashkilotlarning keng ishtiroki, “What Works” tamoyiliga qat’iy rioya qilish va elektron monitoringning oqilona cheklangan qo‘llanilishi kabi jihatlar batafsil yoritiladi. Kanada tajribasi Markaziy Osiyo, xususan O‘zbekiston probatsiya tizimini takomillashtirishda muhim manba bo‘la oladi.

Muhammadrasul Ummatov

144-146

2025-11-19

СТИЛИСТИКА: ЯЗЫК В ДЕЙСТВИИ – ОТ ОФИЦИАЛЬНО-ДЕЛОВОГО ДО РАЗГОВОРНОГО (АНАЛИЗ ФУНКЦИОНАЛЬНЫХ СТИЛЕЙ ЯЗЫКА)

В данной теме дается классификация функциональных стилей современного русского языка, раскрываются стилевые и языковые особенности научного, публицистического, официально-делового стилей русского языка, даны основы ораторского искусства..

Зера Исаева , Дилнурахон Муродова

147-153

2025-11-19

СВЯЗЬ ПЕРЕВОДА И ЛЕКСИКОГРАФИИ: СОЗДАНИЕ СЛОВАРЕЙ И СПРАВОЧНИКОВ

В статье рассматривается взаимосвязь перевода и лексикографии, раскрываются их общие задачи и значение в процессе создания словарей и справочников. Особое внимание уделено роли переводчика в лексикографической деятельности и использованию электронных ресурсов в современном переводе.

Зера Исаева , Дилнура Махмудова

154-157

2025-11-19

VITILIGOLI BEMORLARNING HAYOT SIFATI VA IJTIMOIY MOSLASHUV DARAJASINI BAHOLASH

Vitiligo – terining pigmentatsiyasiz oq dog‘lar hosil bo‘lishi bilan namoyon bo‘ladigan autoimmun kasallik bo‘lib, bugungi kunda uni faqat estetik muammo sifatida qabul qilish xato ekani tobora ko‘proq ta’kidlanmoqda. Turli tadqiqotlar kasallikning hayot sifati va ijtimoiy moslashuvga salbiy ta’sirini aniqladi: bemorlar kundalik faoliyat, ish, ta’lim va psixososial sog‘lig‘i bilan bog‘liq qiyinchiliklarga duch keladi. Bemorlarning ko‘pchiligida depressiya, tashvish va o‘z-o‘zini past baholash kuzatiladi, ularni ijtimoiy voqealardan chekinishga majbur qiladi. Ushbu maqolada vitiligo kasalligi bilan yashovchi bemorlarning hayot sifati va ijtimoiy moslashuv darajasini o‘rganishga qaratilgan zamonaviy ilmiy manbalar tahlil qilindi hamda o‘z kuzatuvlarimiz natijalari keltiriladi.

M.Sh. Rajapov

158-162

2025-11-19

BOSQINCHILIK JINOYATINI TERGOV QILISHDA ISBOTLANISHI LOZIM BO‘LGAN HOLATLAR

Bosqinchilik jinoyatini tergov qilishning samaradorligi, avvalo, mazkur jinoyatlarni o‘z vaqtida va to‘g‘ri aniqlash, shuningdek, isbotlanishi lozim bo‘lgan holatlarni har tomonlama, to‘liq hamda xolisona o‘rganish bilan chambarchas bog‘liqdir. Tergov jarayonida dalillarning haqqoniyligi, jinoyat sodir etish motivlari va sharoitlarining aniq belgilanishi tergovning natijaviyligini ta’minlaydi hamda adolatli qaror qabul qilinishiga zamin yaratadi.

Muzaffar Raxmatullayev

163-169

2025-11-19

ИСТОРИЯ И СОВРЕМЕННОЕ СОСТОЯНИЕ ПЕРЕВОДЧЕСКОЙ НАУКИ В РОССИИ

Статья прослеживает историю и современное состояние переводческой науки в России — от церковно-переводческой практики и просветительских переводов до теоретической консолидации в советский период и современных вызовов. Проанализированы основные школы и ключевые фигуры (включая В. Н. Комиссарова), институциональная инфраструктура, влияние социо-политических изменений, цифровизации и рынка переводческих услуг. На основе исторических и современных публикаций выделены тенденции, пробелы и перспективы дальнейших исследований

Зера Исаева, Розияхон Каландарова

170-174

2025-11-19

ПУБЛИЦИСТИЧЕСКИЙ ПЕРЕВОД: ОСОБЕННОСТИ ПЕРЕВОДА ТЕКСТОВ СМИ

В статье рассматривается специфика публицистического перевода и ключевые особенности работы переводчика с современными текстами средств массовой информации. Анализируются речевые, культурные, прагматические и стилистические трудности, возникающие при передаче новостных и аналитических материалов с одного языка на другой. Особое внимание уделяется роли переводчика в формировании точной, объективной и одновременно выразительной информации, а также способам обеспечения эквивалентности в условиях информационной динамики.

Зера Исаева , Гуллола Муминова

175-178

2025-11-19

TALABALARNING MUSTAQIL ISHLASH FAOLIYATINI RIVOJLANTIRUVCHI DASTURIY TA‘MINOTDAN FOYDALANISH HOLATI

Hozirgi kunda oliy taʼlimda taʼlim tizimini boshqarishda foydalanib kelinayotgan Hemis platformasi va talabalar orasida ommalashgan telegram messenjeri funksiyalari birlashmasining imkoniyatlaridan foydalanib va biz taklif qilayotgan talabalarning mustaqil ishlash faoliyatini rivojlantiruvchi dasturiy taʼminotdan foydalanish auditoriya va undan tashqaridagi mustaqil taʼlimni samarali tashkil qilish metodlari ko‘rsatib o‘tildi.

Gavxarbonu To‘rayeva

179-182

2025-11-19

ГРАММАТИЧЕСКИЕ АСПЕКТЫ ПЕРЕВОДА: ТИПИЧНЫЕ ОШИБКИ И ИХ ПРИЧИНЫ

Статья исследует грамматические аспекты перевода как ключевой компонент переводческой деятельности. Рассмотрены типичные ошибки при передаче грамматических структур с одного языка на другой, выявлены причины их возникновения и проанализированы методы их преодоления. На основе отечественных и зарубежных исследований описаны наиболее проблемные области: согласование времен, падежные конструкции, синтаксические различия, использование артиклей и местоимений. Представлен системный обзор подходов к обучению грамматике перевода, а также тенденции и перспективы развития грамматического анализа в современном переводоведении.

Зера Исаева , Севара Абдувахобова

183-186

2025-11-20