Davlatimiz tabiati tobora ijtimoiy mazmun kasb etib, o’z faoliyat mazmuniga ko’ra, demokratik, huquqiy, ijtimoiy va dunyoviy davlat sari odimlab bormoqda. Maqolada ushbu fikrlarning dalili o’laroq faktlar keltiriladi. Shuningdek, ushbu maqolada  ijtimoiy himoyaning  mazmun-mohiyati ochib beriladi. Yangilanayotgan O’zbekiston sharoitida ijtimoiy sohada amalga oshirilib  kelinayotgan islohotlar, ayniqsa kam ta’minlangan oilalarni ijtimoiy muhofaza qilish  haqida fikr yuritiladi. Shuningdek, jamiyat a’zolarini ijtimoiy muhofaza qilish, mamlakatda barqarorlikni ta’minlash,  inson qadrini  ulug’lash borasida olib borilayotgan say - harakatlarga doir fikr-mulohazalar berilgan.  Maqolada davlatimizning rahbari Shavkat Mirziyoyevning olib borayotgan   insonparvarlik va ijtimoiy adolat ustivorligiga intilishga doir  oqilona siyosatiga  eʼtibor berilgan.

Maqolada ijtimoiy ishning keng yoyilib borishi, ijtimoiy ishning jamiyat hayotidan keng oʻrin olib borishi, ijtimoiy himoya, ijtimoiy taʼminot va ijtimoiy xizmatlar turlari haqida fikr yuritilgan.

Ushbu izoh eshitish qobiliyati past o‘smirlar o‘rtasidagi ijtimoiy intellekt dinamikasining murakkab sohasini o‘rganadi, ularning ijtimoiy o‘zaro ta'siri va hissiy intellekt o‘rtasidagi nozik o‘zaro ta'sirni o‘rganadi. Tekshiruv eshitish buzilishi kontekstida ijtimoiy aqlni rivojlantirish bilan bog'liq qiyinchiliklar va kuchli tomonlarni o‘z ichiga oladi. Empirik tadqiqotlar va psixologik tushunchalarga tayangan holda, izoh eshitish qobiliyati zaif o‘smirlarning ijtimoiy vaziyatlarni qanday boshqarishi, munosabatlarni shakllantirishi va muhim ijtimoiy ko‘nikmalarni rivojlantirishi haqida yaxlit tushuncha berishga qaratilgan. Topilmalar ushbu noyob demografiya uchun ijobiy ijtimoiy razvedka natijalarini qo‘llab-quvvatlash uchun moslashtirilgan aralashuvlar va inklyuziv muhitlarning ahamiyatini ta'kidlaydi.

Texnologiyadan foydalanish o'qitish va o'rganishni osonlashtirishi aniqlangan eng samarali usuldir. Texnologiyaning rivojlanishi bilan ijtimoiy tarmoqlar veb-saytlar ham paydo bo'ldi. Ijtimoiy tarmoq saytlari turli xil saytlar orasida juda mashhur bo'lgan ayniqsa, yosh internet foydalanuvchilari orasida keng tarqaldi. So'nggi o'n yillikda axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining rivojlanishi tufayli ta'lim jarayonida ko'plab o'zgarishlar ro'y berdi. Onlayn ijtimoiy guruhlar odatda o'qituvchilar va talabalar tomonidan rasmiy (o'qish) va norasmiy (shaxsiy muloqot) maqsadlarida foydalanildi. Samarali o'qituvchi ijtimoiy tarmoqlarni samarali vositaga aylantirib, talabalarni maqsadli tilda muloqot qilishga undashi mumkin. Ijtimoiy tarmoqlar yordamida o'qituvchi o'quvchilarni o'rganish jarayonida faollashtirishi, materialni yaxshiroq tushunish va idrok etish uchun vaziyatlar yaratishi mumkin. Aralashtirilgan ta'lim, korporativ ta'lim va faol o'rganish kabi yondashuvlardan foydalanish darslarni yanada jozibador va samarali qilishga yordam bermoqda. Bundan tashqari, ijtimoiy tarmoqlar o'quvchilarning ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirishga, fikr-mulohazalarni ta'minlashga va hamkorlikda o'rganishga yordam beryapdi

Bugungi axborot maydonida axborotlarni ijtimoiy tarmoqlar orqali qabul qilish keng tarqalmoqda. Ijtimoiy tarmoq - bu qiziqishlari oʻxshash yoki oflayn-aloqaga ega boʻlgan odamlar oʻrtasida muloqot qilish, tanishish, ijtimoiy munosabatlar yaratish uchun, shuningdek, koʻngilochar (musiqa va filmlar) va ish maqsadlarida ishlatiladigan onlayn platformasi, ijtimoiy tarmoq tobeylikning ijobiy va salbiy oqibatlari haqida.

Mazkur maqola tog`-kon sanoatiga ijtimoiy mas`uliyatli investitsiyalar kiritish,tog`-kon kompaniyalari tomonidan qabul qilingan korporativ ijtimoiy mas`uliyatga zamonaviy yondashuvlarni,shuningdek, ijtimoiy mas`uliyatning to`rtta asosiy yo`nalishi:atrof-muhitni muhofaza qilish,salomatlik va xavfsizlik bo`yicha konchilik kompaniyalarining amaliyotlarini, xodimlar bilan munosabatlar va jamiyatning rivojlanishini baholaydi.Mazkur maqolada ijtimoiy mas`uliyat tushunchasining kelib chiqishi va evolyutsiyasi hamda uning tog`-kon sanoati uchun ahamiyatini,shuningdek,tog`-kon sanoatining atrof-muhitga tasirini va tog`-kon sanoatida ijtimoiy mas`uliyatning o`ziga xos xususiyatlarini va bir qator tegishli masalalarni ko`rib chiqadi.

Ushbu maqola intellektual yoshlarning zamonaviy dunyoda ijtimoiy jarayonlarni shakllantirish va boshqarishdagi hal qiluvchi rolini o'rganadi. O‘zgarishlar va innovatsiyalar agenti sifatida yosh ziyolilar ijtimoiy muammolarni hal qilishda, ijtimoiy adolatni targ‘ib qilishda, madaniy xilma-xillikni rag‘batlantirishda va jamiyatning turli sohalarida progressiv o‘zgarishlarni amalga oshirishda muhim rol o‘ynaydi. Intellektual qiziqish, ijodkorlik va ijobiy o‘zgarishlarga bo‘lgan ishtiyoqdan foydalangan holda, intellektual yoshlar ijtimoiy o‘zgarishlarni jadallashtirish, siyosiy qarorlarga ta’sir ko‘rsatish va yanada adolatli va barqaror kelajak sari jamoaviy harakatlarni ilhomlantirish salohiyatiga ega. Ushbu maqola zamonaviy dunyoda intellektual yoshlarning ahamiyati va ularning ijtimoiy taraqqiyot va taraqqiyotda muhim rol o'ynashini ta'kidlaydi.

Ushbu tezisda O‘zbekiston Respublikasidagi ijtimoiy konsepsiyaning shakllanishi, rivojlanish bosqichlari, nodavlat  notijorat  tashkilotlarining  ijtimoiy  himoya  va  manzilli  ijtimoiy yordamni amalga oshirishdagi ishtiroki o‘rganilib, uning rivojlanish tendensiyalari yoritilgan.

Ushbu ish ijtimoiy sohani rivojlantirishga yo’naltirilgan ijtimoiy masalalar aholi bandligi va real daromadlarini izchil oshirib borish, ijtimoiy himoyasi va sog’lig’ini saqlash tizimini takomillashtirish, xotin-qizlarning ijtimoiy-siyosiy faolligini oshirish, arzon uy-joylar barpo etish, yo’l-transport, muhandislik-kommunikatsiya va ijtimoiy infratuzilmalarni rivojlantirish hamda modernizatsiya qilish bo’yicha maqsadli dasturlarni amalga oshirish, ta’lim, madaniyat, ilm-fan, adabiyot, san’at va sport sohalarini rivojlantirish, yoshlarga oid davlat siyosatini takomillashtirish kabi ustuvor masalalarni qisman bo’lsada yoritishga bag’ishlanadi.

Ijtimoiy tarmoqlardagi axborotlar va media vositalari talabalarni muammolarni yechim toptirishga va ijodiy bo'lishga undaydigan, yoki hatto talabalarga kitob almashish va ularni bir-biridan fikr bo‘lishishiga imkon beradigan yangi usullardan foydalangan holda tadqiqot va uy vazifalarini bajarish uchun ishlatilishi mumkin. Ijtimoiy axborot va media vositalari o'quvchilarning o'qituvchilari bilan muloqotini osonlashtirish orqali ularning sonini oshirishi, bundan tashqari; bu kabi ijtimoiy axborot texnologiya madaniyatini tarqatadi va talabalarga o'z mutaxassisliklari bo'yicha eng so'nggi ishlanmalar haqida ma'lumot berib, ularni yoritadi. Ijtimoiy muloqot vositalari uyatchan o‘quvchilarga o‘z fikrlarini yozma ravishda ifodalash imkonini beradi, bu esa ularning ijodini uyg‘otishga yordam beradi desak mubolag’a bo’lmaydi. Maqola davomida biz yuqoridagi bir qator masalalarni tahlil etishga harakat qilamiz.

Ijtimoiy falsafa — falsafa fanining jamiyat va uning taraqqiyoti qonuniyatlarini oʻrganuvchi sohasi. Ijtimoiy falsafa insonlarning amaliy faoliyati va ular oʻrtasidagi ijtimoiy munosabatlarni ham tahlil qiladi. Insonlar turli faoliyatlari jarayonida oʻz hayotlari uchun zarur boʻlgan moddiy va maʼnaviy neʼmatlarni, ijtimoiy muhitni yaratadilar va bu jarayonda oʻzaro turli munosabatlar oʻrnatadilar. Anglaganingizdek, ushbu maqolada ijtimoiy falsafa xususida so'z yuritildi.

Mazkur tezida Yangi O’zbekistonda ijtimoiy siyosatni yanada rivojlantirish, fuqarolarning ijtimoiy huquqlarini ta’minlash bog’liq masalar tahlil qilingan. Shuningdek, ijtimoiy davlatning huquqiy asoslarini takomilashtirishning huquqiy asoslari bayon qilingan.

Maqolada mamlakatimizda aholini ijtimoiy qo'llab-quvvatlash chora-tadbirlarini moliyalashtirishda davlat mablag'larini samarali taqsimlash va ulardan maqsadga muvofiq foydalanishni tashkil etish to'g'risida bayon etilgan. Shuningdek bu maqolada mamlakatimizda aholi turmush darajasining uzluksiz oshib borishi, fuqarolarning ijtimoiy ehtiyojlarini qondirilishi, ijtimoiy guruhlarning moddiy ta'minoti davlat ijtimoiy siyosatining muhim yo'nalishiga aylanishi va davlatimiz tomonidan amalga oshirilayotgan iqtisodiy islohatlar haqida yozilgan.

Ushbu maqolada siyosiy partiyalar faoliyatida yoshlar qanotining o‘ziga xos jihatlari tahlil etiladi. Yoshlar qanoti, siyosiy partiyalarning muhim tarkibiy qismi sifatida, yoshlarni siyosiy jarayonlarga jalb qilish, ularning manfaatlarini ifodalash va ta'lim berish vazifalarini bajaradi. Maqolada yoshlar qanotining innovatsion g‘oyalar, ijtimoiy tarmoqlardan foydalanish, ijtimoiy mas'uliyat va partiya ichidagi qaror qabul qilish jarayonidagi ishtiroki kabi jihatlari yoritiladi. Yoshlar qanoti, zamonaviy ijtimoiy va siyosiy muammolarni yechishda yoshlarning fikrlarini hisobga olish va ularni partiya siyosatiga kiritishda muhim rol o‘ynaydi. Shuningdek, maqola yoshlar qanotining siyosiy partiyalarda ta'sirini oshirish va ularning faoliyatini rivojlantirish bo‘yicha takliflar va tavsiyalarni ham o‘z ichiga oladi. Yoshlar qanotining faoliyatini kuchaytirish, kelajakda ijtimoiy va siyosiy barqarorlikni ta'minlashda muhim omil sifatida ko‘riladi. Ushbu maqola, siyosiy partiyalar, siyosatshunoslar, yoshlar va umuman jamoatchilik uchun muhim ilmiy va amaliy ma'lumotlar taqdim etadi, yoshlar qanotining siyosiy hayotdagi o‘rni va ahamiyatini yanada oshirishga xizmat qiladi.

Maqolada ijtimoiy munosabatlarning xarakteri va ularning amaliyotida adolat g‘oyasining ahamiyati o‘rganilgan. Adolat g‘oyasining jamiyat hayotidagi shaxslararo munosabatlarning barcha sohalariga ta’sir qilishining ayrim jihatlari tahlil qilingan.

Ushbu maqolada Qashshoqlikning ijtimoiy sferatsiyasi, Qashshoqlikning ijtimoiy sferatsiyasi ta'siri, Qashshoqlikning ijtimoiy sferatsiyasiga qarshi kurashish strategiyalari haqida ma’lumotlar berildi.

Ma’lumki, aholi farovonligi va turmush darajasi sifatini yaxshilash Prezidentimiz va davlatimizning oliy maqsadidir. Bu maqsadga erishishda aholi daromadlari asosiy rol o‘ynaydi. Ushbu maqolada aholi turmush darajasi va daromadlarining iqtisodiy mazmuni, ularning tarkibi, daromadlarning aholi turmush darajasiga ta’siri ko‘rib chiqiladi. Bozor iqtisodiyoti sharoitida daromadlar tengsizligining asosiy sabablari o‘rganiladi. Daromadlar tengsizligi borasida bildirilgan fikrlar tahlil qilinib, tengsizlik va samaradorlik o‘rtasidagi nisbat ko‘rsatib beriladi. Shuningdek, kambag‘allik muammosi, aholi daromadlarining yetarli darajasini ta’minlash bo‘yicha davlat dasturlari bayon etiladi.

Mazkur maqolada davlat boshqaruvida yosh rahbarlarning o‘zgarishlarni boshqarish kompetensiyasini shakllantirishdagi ijtimoiy omillar tahlil qilinadi. Bugungi kunda global va milliy o‘zgarishlar sharoitida yosh rahbarlarning tezkor va samarali qaror qabul qilish qobiliyati katta ahamiyat kasb etmoqda. Maqolada, yosh rahbarlarning boshqaruv qobiliyatlarini rivojlantirishga ta’sir ko‘rsatuvchi asosiy ijtimoiy omillar, jumladan, ta’lim tizimi, ijtimoiy innovatsiyalar va texnologiyalarning roli o‘rganiladi. Shu bilan birga, yosh rahbarlarning strategik fikrlash, liderlik va moslashuvchanlik kabi kompetensiyalari qanday shakllantirilishi ham ko‘rib chiqiladi. Maqola davlat boshqaruvida yosh rahbarlarning rolini oshirish va ularning jamiyatdagi ijtimoiy o‘zgarishlarga moslashishi uchun zarur bo‘lgan shart-sharoitlar haqida tavsiyalar beradi.

Maqolada aholining ijtimoiy farovonligini odamlarning hududiy hamjamiyati holatining ko'rsatkichlaridan biri sifatida o'rganishning nazariy va uslubiy masalalari ochib berilgan. Ijtimoiy geografiyaning nisbatan yangi va jadal rivojlanayotgan tarmog'i sifatida taqdim etilgan xulq-atvor geografiyasi tadqiqotning ilmiy asosi bo'lib xizmat qiladi. Ijtimoiy geografiyaning xulq-atvor, madaniy, gumanitar geografiya bilan aloqasi, yondashuv va usullarning o'ziga xos xususiyatlari ta'kidlangan, sotsiologiya, Madaniyatshunoslik, psixologiya va boshqa tegishli fanlar bilan o'zaro bog'liqlik va o'zaro boyitish ko'rsatilgan.

Tadqiqotda jamiyatda mavjud ijtimoiy tengsizlik, tabaqalanish kabi masalalarga taqiqotchi olimlarning ta’riflari tarixiy hamda zamonaviy holatlardan kelib chiqib keltirilgan. Bundan tashqari tadqiqotda “Ijtimoy tengsizlik”ni keltirib chiqaruvchi omillar alohida ko‘rsatilgan. Ijtimoiy tabaqalanish odamlar o‘rtasidagi tabiiy va ijtimoiy tengsizlikka asoslanishi bu ularning ijtimoiy hayotida namoyon bo‘lishi va ierarxik xususiyatga ega ekanligi. U turli ijtimoiy institutlar tomonidan barqaror ravishda tartibga solinishi, doimiy ravishda qayta ishlab chiqarilishi va o‘zgartirilishi, bu muhim shartlar har qanday jamiyatning faoliyati va rivojlanishida namoyon bo‘lishi turli metodlar bilan ko‘rsatilgan.

Ushbu maqolada ijtimoiy axloq me’yorlarining mazmun-mohiyati, ijtimoiylashuvning o‘ziga xos jihatlari, talabalarning ijtimoiylashuv jarayonlari, axloqiy tamoyillar xususida ma’lumotlar keltirilgan. Shu bilan birga axloqiy me’yor munosabatlarining boshqarish usullari, axloqning birdamlik, insonparvarlik, yakuniy maqsad kabi aosoiy tamoyillarining mazmun-mohiyati yoritilgan. Me’yor tushunchasi, axloqiy me’yor tushunchasi hamda ijtimoiy axloq me’yorlari kabi tushunchalarga tavsif berilgan.

Jamiyatning asosiy soha tо‘rt sohasi mavjud bо‘lib, bular ichida ijtimoiy soha jamiyat taraqqiyotini ta’minlashda muhim omil sanaladi. Shu boisdan ham tadqiqotning maqsadi sifatida ijtimoiy soha taraqqiyotini ta’minlashga doir paradigmalar tanlanib, bunda uning jamiyat taraqqiyotiga ta’sir etuvchi ijtimoiy-madaniy xususiyatlari va qonuniyatlari ochib berilgan. Ijtimoiy sohaga doir bir qator paradigmalar kо‘rsatilib, inson farovon hayotini ta’minlovchi ijtimoiy qadriyat sifatida bayon etilgan.

Ushbu maqolamda Boshqaruv nazariyasining ijtimoiy tuzilishi, uning nazariy asoslari, Boshqaruv nazariyasining alohida fan sifatida shakllanishi, davlat va jamiyat ishlarida boshqaruv nazariyasining oʻrni haqida tavsiyalar berilgan.

Ushbu maqolada “Zardushtiylik” dinida oilani ijtimoiy muhofaza qilish
masalalariga alohida toʻxtalib oʻtilgan. Maqolada oilaning jamiyatdagi oʻrni, ayollar masalalari,
kuchli ijtimoiy siyosat, ijtimoiy himoya masalalariga eʼtibor berilgan. Shuningdek, oilani
ijtimoiy muhofazasini kuchaytirish borasida xulosalar berilgan.

Bugungi kunda axborot olamida ma’naviy tahdidlar xavfi tobora kuchaymoqda. Ushbu maqolada ma’naviy tahdid va unga qarshi kurash asosida talabalar ijtimoiy faolligini oshirish metodikasini takomillashtirish masalasi yoritib berilgan.