Ушбу мақолада узумнинг кишмишбоп навларига минерал моддаларни қўллаш меёрларининг узум туплари ассимляцион юзасига таъсири ўрганилганда минерал моддалар бир новдадаги баргларнинг ўртача сони, бир тупдаги баргларнинг ўртача сони, баргларнинг ўртача майдони, тупларнинг ассимиляцион юзаси ижобий ўзгаришида катта аҳамиятга эга эканлиги, шу ўринда кишмишбоп навларга минерал моддаларни  қўллашнинг меёрлари цитогумат 175 мг/л, цитогумат 200 мг/л  ва цитогумат 225 мг/л  нисбатларда ишлов берилди ҳамда натижалар кўриб чиқилди. Минерал модда (цитогумат) нинг қўллаш меёри ошиб бориши билан узум туплари ассимляцион юзаси барча навларда ошиши кузатилди, бу эса етиштирилган маҳсулотнинг ҳосилдорлиги ошиши ва сифатини яхшиланишига олиб келади.

Ушбу тадқиқот турли суғориш режимлари ва минерал озиқланиш меъёрларининг тарвуз (Citrullus lanatus) нав ва дурагайларининг асосий поя узунлигига кўрсатадиган таъсирини ўрганишга қаратилди. Илмий ишда “Ширин”, “Шарқ неъмати” навлари ҳамда “Долби F₁” ва “Кримстар F₁” дурагайлари қўлланилди. Тажрибалар 2022–2024 йилларда икки омилли тасодифий блокли услубда, суғориш режими (A омил) ва минерал озиқлантириш меъёри (Б омил) таъсирида олиб борилди. Олинган натижаларга кўра, суғориш меъёри ошган сари поя узунлиги статистик аҳамиятли равишда ўсгани кузатилди. Энг юқори кўрсаткичлар 70–80–75 % ЧДНС суғориш режими ва N140P120K60 кг/га минерал озиқлантириш меъёрида қайд этилди. Дурагайларда поя ривожланишининг юқори салоҳияти намоён бўлиб, “Кримстар F₁” барча шароитларда устунлик кўрсатди. Натижалар интенсив тарвуз етиштириш технологияларини оптималлаштиришда амалий аҳамиятга эга.

Мазкур тадқиқот турли суғориш режимлари ва минерал озиқланиш меъёрларининг тарвуз (Citrullus lanatus) нав ва дурагайларининг илдиз вазни ривожланишига таъсирини ўрганишга қаратилди. Тажрибалар 2022–2024 йилларда “Ширин”, “Шарқ неъмати” навлари ҳамда “Долби F₁” ва “Кримстар F₁” дурагайларида олиб борилди. Суғоришнинг тўрт даражаси (60–70–65 %, 65–75–70 %, 70–80–75 % ва 75–85–80 % ЧДНС) ва минерал озиқлантиришнинг тўрт меъёри (ўғитсиз, N100P80K40, N120P100K50, N140P120K60 кг/га) қўлланилди. Натижаларга кўра, сув таъминоти ошган сари илдиз массаси статистик аҳамиятли даражада ортгани кузатилди. Энг юқори илдиз ривожланиши 70–80–75 % ЧДНС + N140P120K60 комбинациясида қайд этилди. Дурагайлар, айниқса “Кримстар F₁”, илдиз вазни бўйича маҳаллий навларга нисбатан юқори биологик салоҳиятга эга эканини кўрсатди. Ўрганилган агротехник тадбирлар интенсив тарвуз етиштириш технологияларини оптималлаштиришда амалий аҳамиятга эга.

Узумнинг  турли хил навларини илдиз тизими ривожланишига минерал моддаларнинг таъсири ўрганилганда қуйидаги усулда N₄₀K₃₀P₂₀ кг соф ҳолда берилганда энг юқори кўрсаткичга эга бўлди. Хўраки навлардан Тойфи розовый илдиз узунлиги 295 см, Кишмишбоп навлардан Кишмиш зарафшан 287 см ва шароббоп навлардан Саперави нави 246 см бўлиши аниқланди.

Мақолада турли меъёрларда минерал ва органоминерал ўғитлар қўллаш таъсирида Фарғона вилоятининг суғориладиган ўтлоқи тупроқларининг ҳажм массаси, ғоваклиги ва сув ўтказувчанлигининг ўзгариши ёритилган.

Кузги буғдойни суғориладиган ерларда етиштиришда экиш ва парваришлаш ишларида йўл қўйилган хатолар ҳисобидан камаядиган ҳосилдорликни бирорта бошқа агротехник тадбир ҳисобидан тўла қоплаб бўлмайди. Шунингдек, кузги буғдой етиштиришда минерал ўғитлар, биостимуляторлардан самарали фойдаланишга, мўл ва сифатли ҳосил етиштиришга имкон берадиган инновацион ресурстежамкор етиштириш агротехнологияларини яратиш республикамиз ғаллачилигидаги энг долзарб муаммолардан бири ҳисобланади.

Республикамизнинг ёғингарчилик билан ярим таъминланган лалмикор майдонларда тупроқ унумдорлигини сақлаш, тоза шудгордан сўнг экилган бошоқли дон экинларини озиқлантириш, тупроқдаги намликдан тежамли фойдаланишда органик ва минерал ўғитлар, абсорбентлар ҳамда биологик фаол моддаларнинг самарадорлигини ўрганиш юзасидан тадқиқот натижалари баён этилади.

Замонавий ҚҚҚ - бу мураккаб кўп компонентли тизимлар, уларнинг асосий хусусияти бириктирувчи қисмнинг мураккаб табиати. Қоришмаларга минерал майин дисперсли тулдиргич моддаларининг киритилиши ноорганик бириктирувчи моддаларнинг қаттиқлашув жараёнларига таъсир қилади, бу ҳолда уларни аралаш деб ҳисоблаш мумкин. Одатда технологик хусусиятларни (созлаш вақти, сувни ушлаб туриш қобилияти, аралашма қоришмаларининг ҳаракатчанлиги ва бошқалар) тартибга солиш учун киритилган органик ва ноорганик таркибли кўплаб модификатор қўшимчалари, шунингдек, минерал боғловчиларнинг гидратация жараёнларининг тезлиги ва кетма-кетлигини, гидратация фазаларининг кристалланиш даражасини ўзгартиради,умуман қаттиқлашувчи тизимнинг тузилиш ҳосил бўлиш жараёнларига таъсир қилади..  

Мақолада полиэтилентерефталат (ПЭТ) чиқиндиларини қайта ишлаш орқали триэтаноламин (ТЭА) билан аминолиз йўлида олинган маҳсулотлар асосида ингибирланган кислота ва синергетик ингибитор композицияларини тайёрлаш технологияси келтирилган. ПЭТ:ТЭА асосида олинган аминолиз маҳсулотига 20–25 % масс хлорид кислотаси қўшиб ингибирланган кислота ҳосил қилинди. Ушбу ингибиторнинг коррозиядан ҳимоялаш даражаси Ст.3 пўлат намуналарида турли агрессив муҳитларда (NaCl, минералланган сув, керосин аралашмалари) баҳоланди. Натижада 10 г/л ингибитор концентрациясида 99,8–99,9 % ҳимоя даражаси аниқланди. Шунингдек, ИХК–ДЭА–карбамид–формальдегид–ортофосфор кислотаси асосидаги синергетик ингибитор композицияларининг минерал тузлар тўпланишидан ҳимоя қилиш самарадорлиги ҳам ўрганилди. Олинган натижалар ингибиторларнинг ҳарорат ва муҳит барқарорлигини, шунингдек ПЭТ чиқиндиларини қайта ишлашнинг иқтисодий ва экологик самарадорлигини тасдиқлайди.

Маколада бўз тупроқлари шароитида кузги буғдойнинг ўсиши ва ривожланишига минерал уғитларнинг таъсирини аниқлаш бўйича Давлат реестрига киритилган юмшоқ буғдойнинг Краснодарская-99, Москвич, Таня, Восторг, Скифянка, Крошка, Нота навлари ва қаттиқ буғдойнинг Крупинка, Макуз-3, Истиқлол навлари экилиб ўрганилмокда.

Инсон организми яшаш ва кундалик энергетик эхтиёжи озиқ таркибидаги: оқсил, ёғ, углевод, сув, минерал моддалар, витаминлар ва бошқа қўшилмалар орқали тўлдиради. Хаётий жараёнлар оқсил моддаларга ва уларнинг биологик функциясига боғлиқ. Норационал оқсил юкламали овқатланиш икки мақсадда қўлланилмоқда.Биринчидан ортиқча тана вазнини йўқотиш бўлса,иккинчидан турли хасталикларда (гипотрофияда,спортчиларда, сурункали юқумли касалликлар билан хасталанган беморларда) қувватловчи ва тана вазнини оширувчи сифатида қўлланилмоқда. Ушбу ишда экспериментал шароитда норационал оқсил юкламали овқатланишни умумий тана вазнига таъсири ўрганилди.

Бугунги кунда бутун жаҳонда етиштирилаётган қишлоқ хўжалиги донли экинларидан ва чорва учун кўк масса олинадиган маҳсулотларининг жаҳон бозоридаги муаммоларни ҳал этиш чора-тадбирлари долзарб масала ҳисобланади. Тажрибада минерал ўғитлар N-120, P₂O₅-85, К₂О-60 кг/га меъёрларда қўлланилган вариантларнинг назоратида пишиш даврида P₂O₅ миқдорлари 23,2-10,9 мг/кг ни ташкил етиб, ўсимликни ўзлаштириши юқори булгвнлиги билан фарқланган. Бу ўғитлар фонида ҳам асосий ўгитлашда ҳам 20 тонна гўнг билан қўлланилганда мақбул кўрсаткичлар олиниб тупроқда ҳам таъминланганлиги  юқори бўлганлиги кузатилган.

Ер юзида иқлимнинг глобал ўзгариши, ҳароратнинг кескин исиб кетиши ёғингарчилик, қурғоқчилик ёки серёғин ва салқин бўлган об-ҳаво шароитларида ўсимликларни парваришлашда, уларни ташқи таъсирларга чидамлигини оширишда стимуляторларнинг аҳамияти юқоридир. Физиологик фаол моддалар билан ишлов берилган уруғларнинг униши, ўсимликнинг ўсиши, ривожланиши яхшиланиши билан бирга қурғоқчиликка, шўрланишга, касалликларга чидамлилиги ортади, минерал ўғитлардан фойдаланиш самарадорлиги кўпайиб, юқори ва сифатли ҳосил етиштиришга замин яратилади. Мамлакатимизда ва чет элларда ўтказилган кўп йиллик илмий тадқиқотлар натижалари кўрсатишича, таркибида микроэлементи (рух, мис, бор, молибден ва бошқа микроэлементлар) бўлган минерал ўғитлар ва стимуляторлар қишлоқ ҳўжалиги маҳсулотларининг сифати ва ҳосилдорлигини оширади (Абдуалимов, Каримов, 2019). Кўпгина адабиётлардан маълумки, ўсимликнинг баргида кечадиган фотосинтез жараёнида ноорганик моддаларнинг ёруғлик, иссиқлик, сув ва бошқалар таъсирида органик моддаларга айланиши дунёдаги барча жонзотлар учун кислород ва озуқа манбаи бўлиб ҳисобланади. Уммун олганда ўсимликнинг жадал ўсиб ривожланиши учун бугунги кунда стимуляторларнинг ўрни беқийосдир. Стимуляторлар ўсимликда борадиган моддалар алмашинувини яхшилаб юқори ҳосил олишни таминлайди.

Ҳозирги вақтда бутун жаҳонда етиштирилаётган қишлоқ хўжалиги экинларидан олинган маҳсулотларининг жаҳон бозоридаги нархининг етиштирилишига сарфланадиган харажатларга нисбатан пастлиги соҳасидаги муаммоларни ҳал этиш чора-тадбирлари долзарб масала ҳисобланади.

Ушбу мақолада Мирзачўл воҳасида етиштириладиган полиз экинларининг тупроқ унумдорлигига боғлиқлик жихатлари ва хосилдорлигига оид сўнги илмий-амалий манбалар қийёсий мушоҳада қилинган. Хусусан полиз экинлари ўсув даврининг тупроқ структурасига боғлиқ томонлари, полиз экинлари учун ўтмишдош экинларнинг аҳамияти, минерал хамда органик ўғитларнинг солиш меъёрлари ва олинадиган хосилдорлик тўғрисидаги маълумотлар қисқача баён қилинган.

Қон донорлиги – донор томонидан қон ва унинг таркибий қисмларини ихтиёрий равишда топширишдир. Бу эса жамият саломатлиги учун берилиши мумкин бўлган беғараз ёрдамдир. Қон донорлиги шарафли фаолият бўлиши билан бирга жуда катта эхтиёткорликни талаб этади. Қон донорлари ҳам турли хил вирусли ёки инфекцион касалликлар билан хар хил муддат давомида оғриб туради. Касаллик билан курашиш мақсадида турли хил дармон дорилар истемол қилишади. Касалликдан тузалгач донорлик қилишади. Шунда донорларнинг қони таркибидаги минераллар ва витаминлар алмашинуви қандайлиги, клиник ва биокимёвий кўрсаткичлари текширилиши муҳимлигини ўрганиш назарда тутилган.

В статье изложены проблемы от возникновения техногенных отходов и приоритетные задачи их решения, анализ технологии обогащения вольфрам содержащих руд и их отходов, изучение химического и минералогического состава техногенных вольфрам содержащих отходов рудника Ингички.

Ҳозирги кунда атроф-муҳит экологияси  ва инсон саломатлиги учун жиддий хавф туғдирувчи атмосферага чиқадиган турли зарарли чиқиндиларни камайтириш, тикланувчи энергия манбалари улушини кўпайтириш ҳамда  чиқиндиларни- ишлатилган мойларни қайта ишлаш каби лойихалар-илғор технологияларни ривожлантириш, уларни  амалда татбиқ этишга катта аҳамият  қаратилмоқда. Биз таклиф этаётган  лойиха “ЭКОШАХАР - SWEEBGO“ (solor, wind, eco, energy, bio, gas, oil) бўлиб , унда қуёш батареяларидан, шамол генераторларидан хам унумли фойдаланиш ҳолда чекка  туман,шахарча, қишлоқ   аҳолисини  электр  энергияси , минерал экологик тоза уғитлар ва  табиий  газ  баробарида  қўшимча  барқарор   энергия  манбаи, муқобил ёқилғилар   билан  таъминлашга  ҳисса  қўшади. Шунингдек, атроф-муҳитга салбий таъсирни камайтириш мақсадида ишлатилган мотор мойларини қайта тозалаб улардан сифатли мойлаш махсулотларини   олишни таъминлаб берадиган энергия- ресурстежамкор қурилма ишлаб чиқилди.

Ушбу мақолада суғорилиб дехқончилик қилинадиган ерларда органик ўғитлар яъни қора мол гўнгини таьсири, тупроқ унумдорлиги оширишда органик ўғитларни ахамияти катта эканлиги келтрилган.

Ушбу мақолада Ўзбекистоннинг жанубий минтақасида   соя экинини такрорий экин сифатида экиш муддатлари, етиштириш агротехникаси  бўйича амалга оширилган илмий   натижалар таҳлили келтирилган. 

Замонавий ҚҚҚ - бу мураккаб кўп компонентли тизимлар, уларнинг асосий хусусияти бириктирувчи қисмнинг мураккаб табиати. Қоришмаларга минерал майин дисперсли тулдиргич моддаларининг киритилиши ноорганик бириктирувчи моддаларнинг қаттиқлашув жараёнларига таъсир қилади, бу ҳолда уларни аралаш деб ҳисоблаш мумкин..  

В данной статье была рассмотрена подготовка отвальных шлаков медного производства к обогащению флотационным методом. Отвальные шлаки естественного и медленного охлаждения отличаются высокой абразивностью и твердостью, которые препятствуют вскрытию сульфидных минералов. Это влияет на извлечение ценных компонентов из шлаков при их переработки.

Республикамизда маҳаллий ишлаб чиқариш саноат корхоналарини ривожлантириш йўлида яратиб берилаётган кенг қамровли имтиёзлар қаторида маҳаллий фармацевтика саноатини ривожлантириш бўйича ҳам бир қатор чора-тадбирлар амалга оширилмокда. Шу муносабат билан, Маҳаллий Gentiana olivieri Griseb ўсимлигидан дори воситаларини яратиш, шунингдек, саноат миқёсида ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш хозирги кунда биринчи даражали аҳамият касб этади. Ўзбекистон Рсспубликасини янада ривожлантириш бўйича Харакатлар стратегиясининг 4-йўналишида «фармацевтика саноатини янада ривожлантириш, аҳоли ва тиббиёт муассасаларининг арзон, сифатли дори воситалари билан таъминланишини яхшилаш» юзасидан мухим вазифалар белгилаб берилган

Бугунги кунда картошка дунёнинг кўплаб мамлакатларида етиштирилади ва буғдой, шоли, маккажухоридан кейинги ўринда, аҳамияти жиҳатидан эса иккинчи ўринда туради. Картошка инсон учун муҳим бўлган оқсил, крахмал, турли витаминлар ҳамда минерал тузлар, элементлар манбаидир. Мамлакат озиқ-овқат хавфсизлигини янада мустаҳкамлаш, пахта ва бошоқли дон экиладиган майдонларни қисқартириб, картошка, сабзавот, озиқ-овқати мойли экинларни жойлаштириш; қишлоқ хўжалик экинларининг янги юқори ва сифатли серҳосил навларини яратиш каби бир қанча вазифалар бугунги кун талаби.

Контроль за процессом  бактериально-химического выщелачивания концентрата осуществлялся измерениями  в жидкой фазе  кислотности (рН),  окислительно-восстановительного потенциала,  физиологического состояния бактерий по потенциальной активности потребления кислорода биомассой и скорости окисления  сернокислого закисного железа. Определение скорости окисления упорного сульфидного золото-мышьяковистого концентрата  бактериями  проводилось при разных температурах.